شقایق هوائی؛ اردوان کمالی؛ نورایر تومانیان
چکیده
با توجه به ارتباط چندجانبه خاک و سایر اجزاء سیستمهای سطحی زمین، ردهبندی خاک ابزاری ضروری در جهت پهنهبندی صحیح و اتخاذ تصمیمات مدیریتی در عرصههای منابع طبیعی میباشد. به منظور بررسی توانایی دو سامانه طبقهبندی جهانی و ردهبندی آمریکایی در توصیف تغییرپذیریهای جزئی موجود بین خاکهای متکامل (دارای افق تجمع رس) تراس بالایی رودخانه ...
بیشتر
با توجه به ارتباط چندجانبه خاک و سایر اجزاء سیستمهای سطحی زمین، ردهبندی خاک ابزاری ضروری در جهت پهنهبندی صحیح و اتخاذ تصمیمات مدیریتی در عرصههای منابع طبیعی میباشد. به منظور بررسی توانایی دو سامانه طبقهبندی جهانی و ردهبندی آمریکایی در توصیف تغییرپذیریهای جزئی موجود بین خاکهای متکامل (دارای افق تجمع رس) تراس بالایی رودخانه زاینده رود، این پژوهش در سطح مطالعاتی نیمهتفضیلی طراحی و پس از انتخاب چهار خاکرخ شاهد، کلاسبندی خاک طبق الگوی دو سامانه انجام گرفت. نتایج نشان داد که سامانه طبقهبندی جهانی به دلیل مزایایی چون توصیف کنندههای Clayic، Cutanic، Ochric، Ruptic، Endocalcaric و نیاز به دادههای آزمایشگاهی کمتر، در توصیف ویژگیهای درون خاکرخی در این پژوهش بسیار موفقتر از سیستم ردهبندی آمریکایی بوده، اما همچنان توانایی نمایش تفاوت در توالی افقهای مشخصه تمامی خاکرخهای موجود در این مطالعه نیمهتفضیلی را نداشته است. از طرف دیگر سامانه آمریکایی بر خلاف الگوی جهانی، با بهرهگیری از رژیم رطوبتی و حرارتی خاک، توصیفی از شرایط محیطی ارائه نموده است و اسم خاک در این سامانه نشان دهنده وجود خاک با افق آرجیلیک در شرایط اقلیمی خشک بوده است. بنایراین میتوان بیان نمود که میزان کارآیی هر یک از سامانههای طبقهبندی جهانی و آمریکایی بسته به نوع هدف بکارگیری و مقیاس مطالعه متفاوت خواهد بود.
فاطمه رحمتی؛ اردوان کمالی
چکیده
مطالعه حاضر با هدف مقایسه چهار روش محاسبه وزن در ارزیابی کیفی و کمی تناسب اراضی با استفاده از منطق فازی برای پیش‌بینی عملکرد گندم در شهر کیان، استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. در این مطالعه وزن خصوصیت‌ها و کیفیت‌های مؤثر بر گندم شامل خصوصیات اقلیمی و ویژگی های خاک با استفاده از چهار روش شبکه عصبی با یک نرون و چهار نرون، حداقل مجذورات ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف مقایسه چهار روش محاسبه وزن در ارزیابی کیفی و کمی تناسب اراضی با استفاده از منطق فازی برای پیش‌بینی عملکرد گندم در شهر کیان، استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. در این مطالعه وزن خصوصیت‌ها و کیفیت‌های مؤثر بر گندم شامل خصوصیات اقلیمی و ویژگی های خاک با استفاده از چهار روش شبکه عصبی با یک نرون و چهار نرون، حداقل مجذورات جزﺋﻰ و رگرسیون چند متغیره محاسبه شد. در همه روش‌های وزن‌دهی بیشترین وزن مربوط به سنگریزه و کمترین وزن مربوط به رس بود. مقایسه نتایج ارزیابی به روش فازی به هر چهار روش محاسبه وزن از طریق مقایسه ضریب تبیین معادلات رگرسیونی بین شاخص اراضی و تولید مشاهده شده انجام گرفت. ضریب تبیین بین تولید مشاهده شده و تولید پیش‌بینی شده برای روش محاسبه وزن شبکه عصبی با یک نرون و چهار نرون، حداقل مجذورات جزﺋﻰ و رگرسیون چند متغیره به ترتیب 595/0، 56/0، 596/0و 6/0 به دست آمد. نتایج استفاده از وزن تخمین زده شده به وسیله سه روش شبکه عصبی با یک نرون، حداقل مجذورات جزﺋﻰ و رگرسیون چند متغیره در روش فازی مشابه بود و بیشترین ضریب تبیین و کمترین مقادیر جذر میانگین مربعات خطاها در بین مدل‌ها برای این سه روش به دست آمد. اما در مورد شبکه عصبی استفاده از یک نرون به جای چهار نرون با تفاوتی اندک کارآمدتر بود. ضریب تبیین نسبتاً کم به دست آمده از روش های مورد استفاده حاکی از اهمیت مدیریت اراضی در میزان عملکرد دارد. نتایج این مطالعه بر ضرورت وارد نمودن پارامارهای مدیریتی در محاسبات ارزیابی اراضی دلالت نمود.
زکیه رشیدی کوچی؛ عیسی اسفندیارپور بروجنی؛ علی عباس پور؛ اردوان کمالی؛ علی اصغر نادری
چکیده
ژئوپدولوژی، کاربرد روشمند تجزیه و تحلیل سطوح ژئومرفیک برای نقشه برداری خاک است که عوارض طبیعی زمین را متناسب با مقیاس، در یک سامانه ی سلسله مراتبی، منظم و استاندارد می نماید. در این راستا تأثیر مقیاس و نوع سامانه ی طبقه بندی خاک بر قابلیت اعتماد نتایج روش ژئوپدولوژی مورد پژوهش قرار گرفت. برای این منظور، دو محدوده ی مشابه A و B پس از تهیه ...
بیشتر
ژئوپدولوژی، کاربرد روشمند تجزیه و تحلیل سطوح ژئومرفیک برای نقشه برداری خاک است که عوارض طبیعی زمین را متناسب با مقیاس، در یک سامانه ی سلسله مراتبی، منظم و استاندارد می نماید. در این راستا تأثیر مقیاس و نوع سامانه ی طبقه بندی خاک بر قابلیت اعتماد نتایج روش ژئوپدولوژی مورد پژوهش قرار گرفت. برای این منظور، دو محدوده ی مشابه A و B پس از تهیه ی نقشه ی تفسیری اولیه منطقه ای به وسعت 1500 هکتار در شرق دماوند بر روی عکس های هوایی با دو مقیاس 1:55000 و 1:40000، انتخاب شدند. سپس، متناسب با مطالعات نیمه تفصیلی خاک،به حفر خاک رخ در هر کدام از محدوده های مشابه مورد نظر اقدام گردید. با تشریح و نمونه برداری از همه ی افق های پیدایشی خاک رخ های مطالعاتی و انجام آزمایش های فیزیکی و شیمیایی لازم بر روی نمونه ها، رده بندی خاک رخ ها بر اساس سامانه ی رده بندی آمریکایی (تا سطح فامیل) و بر مبنای سامانهی طبقه بندی جهانی (تا سطح زیرواحد) نهایی گردید. نتایج، حاکی از تأثیر قابل ملاحظه ی مقیاس نقشه برداری بر نتایج روش ژئوپدولوژی بود؛ به طوری که میزان شباهت نسبی خاک های دو واحد مشابه گفتهشده در مقیاس 1:40000، همواره و در همه ی سطوح طبقه بندی، کمتر از مقیاس 1:55000 بود. از سوی دیگر، سامانه ی رده بندی خاک آمریکایی نسبت به سامانه ی طبقه بندی جهانی در برآورد میزان شباهت نسبی خاک های موجود در ژئوفرم های مشابه، از هم خوانی بالاتری با روش ژئوپدولوژی برخوردار بود. به طور کلی، روش ژئوپدولوژی هنوز قادر به برآورد و تعیین تغییرات کامل خاک ها و تعریف دقیق طبیعت بی نظم و درهم آن ها نمی باشد و کارایی این روش، محدود به مقیاس های نیمه تفصیلی و کوچک تر است.
عیسی اسفندیارپور بروجنی؛ محمد هادی فرپور؛ اردوان کمالی
چکیده
چکیده
طبقه بندی خاک ، ابزار ساده ای است که به منظور سامان دهی دانش بشر و انتقال تجربه و فناوری کسب شده از سیمای سرزمین، از نقطه ای به نقطه ی دیگر کاربرد دارد. این پژوهش، کارایی دو سامانه ی رده بندی آمریکایی و طبقه بندی جهانی را در ارتباط با خاک های شور موجود در نقاط مختلف استان کرمان بحث می کند. پس از تفکیک واحدهای اقلیمی خاک موجود در ...
بیشتر
چکیده
طبقه بندی خاک ، ابزار ساده ای است که به منظور سامان دهی دانش بشر و انتقال تجربه و فناوری کسب شده از سیمای سرزمین، از نقطه ای به نقطه ی دیگر کاربرد دارد. این پژوهش، کارایی دو سامانه ی رده بندی آمریکایی و طبقه بندی جهانی را در ارتباط با خاک های شور موجود در نقاط مختلف استان کرمان بحث می کند. پس از تفکیک واحدهای اقلیمی خاک موجود در سرتاسر این استان، بسته به مساحت هر واحد، تعدادی خاک رخ در هر کدام حفر و تشریح گردید. درنهایت، تعداد 12 خاک رخ شور برای این مطالعه انتخاب شد. نتایج نشان داد که به کارگیری سامانه ی طبقه بندی جهانی برای گروه بندی خاک های شور موجود در مناطق خشک، به دلیل استفاده از توصیف کننده های مختلف و انعطاف پذیری بالاتر در انعکاس خصوصیات مؤثر در نام گذاری خاک ها، بهتر می تواند واقعیات صحرا را در هر دو بُعد افقی و عمودی خاک به نمایش گذارد. به علاوه، اضافه نمودن زیرگروه های جدید «کلسیک ناتری سالیدز» و «کلسیک پتروسالیدز» به سامانه ی رده بندی آمریکایی از یک سو، و افزودن پیشوندهایی نظیر «پتروژیپسیک»، «هایپرژیپسیک»، «اپی سالیک»، «اندوسالیک» و «اکوییک» در مجموعه ی توصیف کننده های پیشوندی گروه مرجع سولونچاک سامانه ی طبقه بندی جهانی از سوی دیگر، می تواند در هم بستگی بالاتر بین اسامی خاک در سطح زیرگروه سامانه ی رده بندی آمریکایی با واحدهای خاک تعریف شده در سطح دوم سامانه ی طبقه بندی جهانی مؤثرتر باشد.
واژه های کلیدی: استان کرمان، خاک های شور، سامانه ی رده بندی آمریکایی خاک، سامانه ی طبقه بندی جهانی خاک، همبستگی خاک
