عبدالحسین ضیائیان؛ علیرضا فرحبخش؛ حسین بشارتی؛ لادن جوکار
چکیده
یکی از راه‌های مؤثر برای افزایش جذب فسفر در خاک‌های آهکی، استفاده از ریزجانداران خاکزی است. به منظور مطالعه نقش کاربرد باکتریهای حل‌کننده فسفات و میکوریزا بر رشد و فراهمی فسفر سورگوم، آزمایشی گلدانی با 16 تیمار در سه تکرار، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی ترکیبی از چهار سطح صفر، 25، 50 و 75 میلی‌گرم ...
بیشتر
یکی از راه‌های مؤثر برای افزایش جذب فسفر در خاک‌های آهکی، استفاده از ریزجانداران خاکزی است. به منظور مطالعه نقش کاربرد باکتریهای حل‌کننده فسفات و میکوریزا بر رشد و فراهمی فسفر سورگوم، آزمایشی گلدانی با 16 تیمار در سه تکرار، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی ترکیبی از چهار سطح صفر، 25، 50 و 75 میلی‌گرم در کیلوگرم P2O5 از منبع سوپر فسفات تریپل، دو تیمار تلقیح و عدم تلقیح با باکتری حل کننده فسفات و دو تیمار تلقیح و عدم تلقیح با میکوریزا بود. نتایج نشان داد که با استفاده از باکتری حل کننده فسفات قطر ساقه، عملکرد ماده خشک، جذب فسفر و مقدار فسفر در خاک پس از برداشت افزایش معنی‌داری یافت. تلقیح قارچ میکوریز نیز تاثیر معنی‌داری (P
حسین بشارتی؛ رحیم مطلبی فرد
چکیده
تحقیق حاضر در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان همدان، به مدت 2 سال زراعی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل : 1T: بدون گوگرد و تیوباسیلوس، 2T: 150 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 3T: 2T + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی ، 4T: 300 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 5T: 4T + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی ، 6T : 600 کیلوگرم ...
بیشتر
تحقیق حاضر در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان همدان، به مدت 2 سال زراعی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل : 1T: بدون گوگرد و تیوباسیلوس، 2T: 150 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 3T: 2T + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی ، 4T: 300 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 5T: 4T + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی ، 6T : 600 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 7T: 6T + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی و T8: توصیه کودی بر مبنای آزمون خاک بودند. تیمارها در دو قطعه مجزا (هر قطعه شامل 24 کرت به ابعاد 4/2 در 10 متر) تحت کشت گندم و کشت کلزا اعمال شدند. نتایج دو سال آزمایش نشان داد که تیمارها تأثیر معنی‌داری بر pH و بیکربنات خاک نداشتند، ولی در سال اول با افزایش مصرف گوگرد روند کاهشی در مقدار بیکربنات خاک مشاهده گردید. اثر تیمارها بر غلظت عناصر غذایی خاک فقط در مورد روی و مس معنی دار گردید و تیمار 8 T بالاترین غلظت این دو عنصر را نشان داد. تأثیر تیمارها بر عملکرد کلزا در دو سال اجرای آزمایش معنی دار نگردید ولی در سال اول با افزایش مصرف گوگرد روند افزایشی معادل 800 کیلوگرم در هکتار در تیمار T6 نسبت به شاهد مشاهده گردید. در سال اول تأثیر تیمارها بر میزان گلوکوزینولاتها و گوگرد دانه و مس برگ در سطح یک درصد معنی دار گردید. از مجموع نتایج چنین بر می آید که تیمارهای مختلف گوگرد تاثیر قابل توجهی بر عملکرد کلزا و خصوصیات شیمیایی خاک مورد آزمایش نداشته اند. غلظت عناصر غذایی محل اجرای تحقیق نزدیک حد بحرانی آنها برای کلزا بوده و عدم افزایش عملکرد در تیمار مصرف بهینه کود (8T) می تواند موید این مطلب باشد.
علیرضا گلستانی فرد؛ حسین میرسید حسینی؛ حسین بشارتی؛ غلامرضا ثواقبی؛ آمال آرین
چکیده
در این تحقیق شکل های شیمیایی5 سرب و روی در خاک ریزوسفری و غیر ریزوسفری ارقام مختلف ذرت و کلزا با روش عصاره گیری دنباله ای6 و تک مرحله ای7 بررسی شد. همچنین برخی از عوامل موثر بر تغییر شکل های شیمیایی دو عنصر مانند pH، کربن آلی محلول (DOC)8، جذب فلز توسط گیاه و ظرفیت تبادل کاتیونی در خاک ریزوسفری و غیر ریزوسفری اندازه گیری گردید. خاک ریزوسفری ...
بیشتر
در این تحقیق شکل های شیمیایی5 سرب و روی در خاک ریزوسفری و غیر ریزوسفری ارقام مختلف ذرت و کلزا با روش عصاره گیری دنباله ای6 و تک مرحله ای7 بررسی شد. همچنین برخی از عوامل موثر بر تغییر شکل های شیمیایی دو عنصر مانند pH، کربن آلی محلول (DOC)8، جذب فلز توسط گیاه و ظرفیت تبادل کاتیونی در خاک ریزوسفری و غیر ریزوسفری اندازه گیری گردید. خاک ریزوسفری با روش تکان ملایم گیاه و جدا کردن خاک اطراف ریشه ها تهیه شد. نتایج نشان داد جذب روی در ارقام هر دو گیاه بیشتر از سرب بود. همچنین غلظت روی و سرب در ریشه همه ارقام بالاتر از اندام هوایی بود. شاخص انتقال روی9 (نسبت غلظت عنصر در اندام هوایی به ریشه) در ارقام ذرت به طور معنی داری (p < 0.01) بیشتر از ارقام کلزا بود در حالیکه در مورد سرب این نسبت در ارقام کلزا بالاتر بود. نسبت غلظت فلز در اندام هوایی به غلظت کل فلز در خاک (10فاکتور تجمع) نیز روند مشابهی را مانند شاخص انتقال نشان داد. در مجموع توانایی ذرت در جذب و استخراج روی و سرب از خاک در مقایسه با کلزا بیشتر بود. پ هاش خاک ریزوسفری در مقایسه با خاک غیر ریزوسفری تغییر معنی داری نداشت. میزان کربن آلی محلول ریشه در خاک ریزوسفری ارقام مختلف بیشتر از خاک غیر ریزوسفری و مقدار آن در ارقام کلزا به طور معنی داری بالاتر از ذرت بود. در بین ارقام هر گونه گیاهی با افزایش میزان ترشحات ریشه میزان جذب نیز افزایش یافت. نتایج عصاره گیری دنباله ای و تک مرحله ای نشان داد که روند کلی و تمایل سیستم به سمت افزایش فراهمی روی در ریزوسفر می باشد. مقدار سرب در ریزوسفر با هیچکدام از عصاره گیرهای تک مرحله ای تغییر معنی داری نسبت به خاک غیر ریزوسفری نشان نداد و با توجه به نتایج عصاره گیری دنباله ای تمایل سیستم در جهت کاهش فراهمی این عنصر در ریزوسفر ارقام مختلف دو گیاه می باشد.
محمد بهبود؛ احمد گلچین؛ حسین بشارتی
چکیده
بمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف فسفر و باکتری های محرک رشد گیاه از گونه (سودوموناس فلورسنس) بر عملکرد، کیفیت و جذب عناصر غذایی توسط گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) رقم آگریا، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش غده های بذری گیاه سیب زمینی در خاکی با بافت لوم ...
بیشتر
بمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف فسفر و باکتری های محرک رشد گیاه از گونه (سودوموناس فلورسنس) بر عملکرد، کیفیت و جذب عناصر غذایی توسط گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) رقم آگریا، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش غده های بذری گیاه سیب زمینی در خاکی با بافت لوم و با چهار سطح فسفر (صفر، 15، 30 و 45 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و دو سطح باکتری محرک رشد سودوموناس فلورسنس (با و بدون باکتری محرک رشد) درجعبه های مخصوص کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که عملکرد غده و غلظت عناصر غذایی پر مصرف برگ (به جز پتاسیم) با افزایش میزان فسفر خاک، افزایش ولی غلظت عناصر کم مصرف برگ کاهش پیدا کرد. همچنین نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که عملکرد غده و غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف برگ در تیمار های تلقیح شده با باکتری های محرک رشد به طور معنی داری بالاتر بود. اثرات متقابل سطوح فسفر و باکتری محرک رشد بر عملکرد و درصد ماده خشک غده معنی دار بود و با افزایش توام سطوح فسفر و باکتری های محرک رشد، عملکرد غده و میزان ماده خشک آن افزایش یافت. اثر متقابل سطوح فسفر و باکتری های محرک رشد بر غلظت عناصر پر مصرف برگ (به جز نیتروژن) معنی دار بود ولی بر غلظت عناصر کم مصرف برگ معنی دار نشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با افزایش میزان فسفر قابل جذب خاک تا سطح 45 میلی گرم بر کیلوگرم، عملکرد سیب زمینی، تعداد، طول و قطر، میزان ماده خشک غده و همچنین غلظت عناصر پر مصرف برگ، غیر از پتاسیم افزایش ولی میزان عناصر کم مصرف برگ کاهش می یابد. کاربرد باکتری های محرک رشد نیز اثر مثبتی بر کمیت و کیفیت سیب زمینی داشت.
محمد بهبود؛ احمد گلچین؛ حسین بشارتی
چکیده
برای بررسی تأثیر سطوح مختلف فشردگی خاک بر عملکرد، کیفیت و جذب عناصر غذایی توسط گیاه سیب زمینی(Solanum tuberosum L.) رقم آگریا، یک آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش غده های بذری گیاه سیب زمینی در خاکی با بافت لوم و با سه سطح فشردگی خاک، در جعبه های مخصوص کشت شدند. سطوح فشردگی ...
بیشتر
برای بررسی تأثیر سطوح مختلف فشردگی خاک بر عملکرد، کیفیت و جذب عناصر غذایی توسط گیاه سیب زمینی(Solanum tuberosum L.) رقم آگریا، یک آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش غده های بذری گیاه سیب زمینی در خاکی با بافت لوم و با سه سطح فشردگی خاک، در جعبه های مخصوص کشت شدند. سطوح فشردگی خاک به گونه ای بود که دانسیته های 3/1 (شاهد)، 56/1 و g/cm3 8/1 را برای توده خاک ایجاد نمودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که عملکرد گیاه و غلظت عناصر غذایی در برگ و غده سیب زمینی با افزایش میزان فشردگی خاک کاهش یافت و این کاهش غلظت برای سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم بیشتر بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که میانگین عملکرد غده تیمار شاهد 32/6 کیلو گرم در متر مربع و میانگین عملکرد تیمار های با فشردگی بیشتر (سطح دوم و سوم فشردگی خاک) به ترتیب 87/5 و 13/5 کیلوگرم در متر مربع بود که به ترتیب 7 و 19 درصد، نسبت به تیمار شاهد کاهش عملکرد داشتند. بالاترین میانگین تعداد غده نیز از تیمار شاهد به دست آمد و میانگین های این صفت در سطح دوم و سوم فشردگی خاک به ترتیب 1/46 و 5/47 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش داشتند؛ ولی بین سطح دوم و سوم فشردگی خاک از لحاظ تعداد غده اختلاف معنی داری وجود نداشت. در مورد اندازه غده نیز بیشترین میانگین طول و قطر غده در تیمار شاهد اندازه گیری شد و طول و قطر غده با افزایش فشردگی خاک کاهش یافت. غلظت عناصر غذایی برگ در تیمار با فشردگی کم (شاهد) بیشتر از تیمارهای با فشردگی بالا بود و کاهش غلظت برای عناصر غذایی پرمصرف بیشتر از عناصر کم مصرف بود. غلظت عناصر غذایی غده سیب زمینی نیز با افزایش فشردگی خاک کاهش یافت و ماکزیمم این کاهش برای عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم به ترتیب 3/52، 7/34 و 6/45 درصد بود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که فشردگی خاک، با محدود کردن رشد و توسعه ریشه سیب زمینی، جذب مواد غذایی توسط آن را کاهش داده و باعث کاهش عملکرد، اندازه غده و غلظت مواد غذایی در برگ و غده می شود.
مرضیه محمدی آریا؛ امیر لکزیان؛ غلامحسین حق نیا؛ حسین بشارتی؛ امیر فتوت
چکیده
چکیده
بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که استفاده مستقیم از سنگ فسفات به عنوان منبع تأمین فسفر برای گیاهان چندان مناسب نبوده و کارایی لازم را ندارد. تلقیح خاک فسفات با باکتری Thiobacillus و دیگر ریز جانداران حل کننده فسفات و یا استفاده از گوگرد و ماده آلی می‌تواند سبب افزایش فراهمی فسفر از خاک فسفات شود. در این مطالعه آزمایشی با آرایش فاکتوریل ...
بیشتر
چکیده
بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که استفاده مستقیم از سنگ فسفات به عنوان منبع تأمین فسفر برای گیاهان چندان مناسب نبوده و کارایی لازم را ندارد. تلقیح خاک فسفات با باکتری Thiobacillus و دیگر ریز جانداران حل کننده فسفات و یا استفاده از گوگرد و ماده آلی می‌تواند سبب افزایش فراهمی فسفر از خاک فسفات شود. در این مطالعه آزمایشی با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار به شرح زیر اجرا گردید: تیمارهای آزمایش در بر گیرنده گوگرد در سه سطح صفر (S0)، 10(S1) و20 (S2) درصد ورمیکمپوست کود گاوی در دو سطح صفر((V0) و 15 درصد (V1)) و دو سطح تلقیح (باکتری Thiobacillus و قارج Aspergillus (BF) و بدون تلقیح (C)) انجام شد. فسفر محلول در آب و pH پس از 15 و60 روز نگهداری نمونه ها در شرایط آزمایشگاهی اندازه گیری شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد روند تغییرات مقدار فسفر محلول در آب در طول دوره انکوباسیون افزایشی بود و بیشترین کاهش pH و افزایش فسفر محلول در آب در تیمار 20 درصد گوگرد، 15 درصد ورمیکمپوست و تلقیح با باکتری Thiobacillus و قارچ Aspergillus و کمترین تغییرات pH و فسفر محلول در آب نیز در تیمار شاهد مشاهده شد.
واژههای کلیدی: خاک فسفات، مواد آلی، فسفر محلول در آب
