علوم آب
افشین یوسف گمرکچی؛ جواد باغانی؛ فریبرز عباسی
چکیده
گندم و نان بهعنوان اصلیترین غذای مردم در کشور از اهمیت ویژهای برخوردارند. گندم نهتنها یک کالای مهم تجاری در دنیا محسوب میشود، بلکه بهعنوان سلاحی برتر در مناسبات سیاسی و جهانی روز بهروز بر اهمیت استراتژیک آن افزوده میشود. از این رو تحلیل و پیشبینی وضعیت تولید این محصول همواره مورد توجه بوده است. در این تحقیق کارایی سه ...
بیشتر
گندم و نان بهعنوان اصلیترین غذای مردم در کشور از اهمیت ویژهای برخوردارند. گندم نهتنها یک کالای مهم تجاری در دنیا محسوب میشود، بلکه بهعنوان سلاحی برتر در مناسبات سیاسی و جهانی روز بهروز بر اهمیت استراتژیک آن افزوده میشود. از این رو تحلیل و پیشبینی وضعیت تولید این محصول همواره مورد توجه بوده است. در این تحقیق کارایی سه مدل شبکه عصبی مصنوعی، رگرسیون خطی چند متغیره و مدل درختی بهمنظور پیشبینی عملکرد گندم آبی در مناطق عمده تولید در سطح کشور، بر اساس اطلاعات میدانی ثبت شده 241 مزرعه، ارزیابی شد. نتایج تحقیق نشان داد ضریب تبیین مدل شبکه عصبی مصنوعی و مدل رگرسیون خطی چند متغیره به ترتیب برابر 672/0 و 577/0 بود که با اعمال گروهبندی دادهها به روش درختی ضریب تبیین مدل پیشبینی به 762/0 افزایش یافت. نتایج خروجی مدل درختی نشان داد مناطق عمده تولید گندم در سطح کشور از نظر حجم آب مصرفی، به 4 گروه مستقل قابل تفکیک است. نهایتاً میتوان نتیجه گرفت مدل درختی با اعمال گروهبندی هدفمند در دادههای ورودی، میتواند بهعنوان یک ابزار قدرتمند در تخمین عملکرد گندم آبی در قطبهای عمده تولید گندم در سطح کشور مورد استفاده قرار گیرد.
شهرام اشرفی؛ سید حسین صدرقاین؛ جواد باغانی
چکیده
به منظور ارزیابی اثرات کاربرد سطوح مختلف آب، تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و کارائی مصرف آب ذرت دانه ای رقم سینگل کراس کرج700 (KSC700) با استفاده از سامانه آبیاری قطرهای زیر سطحی، طرحی با سه سطح آبیاری، سه تراکم بوته و دو آرایش کاشت طی دو سال در کرج اجراء شد. طرح آماری مورد استفاده، کرت های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثرات کاربرد سطوح مختلف آب، تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و کارائی مصرف آب ذرت دانه ای رقم سینگل کراس کرج700 (KSC700) با استفاده از سامانه آبیاری قطرهای زیر سطحی، طرحی با سه سطح آبیاری، سه تراکم بوته و دو آرایش کاشت طی دو سال در کرج اجراء شد. طرح آماری مورد استفاده، کرت های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بود. کرت های عمودی شامل سه تیمار آبیاری، 50 ، 75و 100 درصد تامین نیاز آبی و کرت های افقی شامل سه تراکم کاشت 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار و کرت های فرعی نیز شامل دو آرایش کاشت یک و دو ردیفه بود. نتایج نشان داد که افزایش سطح آبیاری از 50 تا 100 درصد تامین نیاز آبی اثر مطلوبی بر عملکرد، ارتفاع گیاه، ارتفاع اولین بلال، قطر ساقه، قطر بلال، قطر چوب بلال، تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، وزن بیوماس، طول بلال، وزن دانه، تعداد برگ، قطر دانه، کارائی مصرف آب و وزن چوب بلال داشت که در این مقاله نتایج عملکرد، کارائی مصرف آب و وزن بیوماس ارائه می شود. عملکرد دانه با افزایش میزان آب مصرفی، افزایش یافت و در سطح 1درصد اختلاف معنی داری مشاهده شد. سطح آبیاری100 و 50 درصد در سال های اول و دوم به ترتیب با میانگین عملکرد28/12، 65/3 و 89/12، 58/3 تن در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. کارائی مصرف آب کلیه تیمارهای آزمایش نشان داد، تیمارهائی که در گروه سطح آبیاری 75 و100 درصد تامین نیاز آبی قرار دارند با حداکثر مقدار و تیمارهائی که در گروه سطح آبیاری50 درصد تامین نیاز آبی قرار دارند حداقل مقدار کارائی مصرف آب را دارند. نتایج نشان داد که ذرت گیاهی است نسبتاً حساس به تنش رطوبتی ودر شرایط عدم کمبود منابع آبی توصیه می شود که 100 درصد نیاز ابی گیاه تامین و در شرایط کمبود منابع آبی با اعمال تنش ملایم حداقل 75 درصد نیاز آبی تامین گردد.
جواد باغانی؛ امین علیزاده؛ حسین انصاری؛ مهدی عزیزی
چکیده
برای بررسی اثر سطوح شوری آب آبیاری و زمان شروع آبیاری با آب شور و لبشور بر خصوصیات کمی خربزه دیررس، آزمایشی با 7 تیمار و 3 تکرار در قالب بلوکهای کامل تصادفی با استفاده از روش آبیاری قطرهای نواری، در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. تیمارهای آبیاری عبارت بودند از: 1- آبیاری با آب شیرین (6/0 دسیزیمنس بر متر) از ...
بیشتر
برای بررسی اثر سطوح شوری آب آبیاری و زمان شروع آبیاری با آب شور و لبشور بر خصوصیات کمی خربزه دیررس، آزمایشی با 7 تیمار و 3 تکرار در قالب بلوکهای کامل تصادفی با استفاده از روش آبیاری قطرهای نواری، در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. تیمارهای آبیاری عبارت بودند از: 1- آبیاری با آب شیرین (6/0 دسیزیمنس بر متر) از ابتدای کاشت تا انتهای فصل برداشت، 2- آبیاری با آب با شوری 3 دسیزیمنس برمتر از ابتدا تا انتهای فصل داشت، 3-آبیاری با آب با شوری 6 دسیزیمنس بر متر از ابتدا تا انتهای فصل، 4- آبیاری با آب با شوری 6 دسیزیمنس بر متر از 20 روز بعد از جوانهزنی تا انتها، 5- آبیاری با آب با شوری 3 دسیزیمنس بر متر از 20 روز بعد از جوانهزنی تا انتها، 6- آبیاری با آب با شوری 6 دسیزیمنس بر متر از 40 روز بعد از جوانهزنی تا انتها و 7- آبیاری با آب با شوری 3 دسی زیمنس بر متر از 40 روز بعد از جوانهزنی تا انتهای فصل داشت. نتایج نشان داد که، شوری آب بر عملکرد کل، عملکرد اقتصادی و کارآیی مصرف آب آبیاری تاثیر معنیداری داشت. بالاترین عملکرد کل و عملکرد اقتصادی و کارآیی مصرف آب آبیاری از تیمار شاهد بدست آمد که تفاوت آنها با تیمارهای آب شور و لبشور معنیدار بود. در ضمن تفاوت بین عملکردهای تیمارهای شور و لبشور معنیدار نبودند. آبیاری با آب شیرین در اوایل دوره رشد باعث افزایش محصول نشده بلکه، باعث وارد شدن تنش بیشتر به گیاه میشود.
محمد کریمی؛ جواد باغانی؛ محمد جلینی
چکیده
در این تحقیق عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه ای رقم SC 704، تحت مقادیر مختلف میزان آب آبیاری در سیستم آبیاری قطره ای (تیپ)، در کشت یک و دو ردیفه در تراکم های بوته متفاوت مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش به صورت کرتهای نواری خرد شده (اسپلیت پلات) بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه قزوین به اجرا در آمد. در کرتهای عمودی ...
بیشتر
در این تحقیق عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه ای رقم SC 704، تحت مقادیر مختلف میزان آب آبیاری در سیستم آبیاری قطره ای (تیپ)، در کشت یک و دو ردیفه در تراکم های بوته متفاوت مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش به صورت کرتهای نواری خرد شده (اسپلیت پلات) بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه قزوین به اجرا در آمد. در کرتهای عمودی چهار تیمار آبیاری شامل سه سطح آبیاری قطره ای بهصورت 80، 100 و 120 درصد نیاز آبی و یک تیمار شاهد (آبیاری سطحی با اعمال 100 درصد نیاز آبی) و در کرتهای افقی تیمارهای آرایش کاشت به صورت کشت یک و دو ردیفه، و تراکم بوته در سه سطح 75، 90 و 105 هزار بوته در هکتار قرار گرفتند. پس از برداشت محصول، عملکرد دانه، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد دانه در بلال و وزن هزار دانه اندازهگیری شد. نتایج تجزیه آماری نشان داد که عملکرد دانه از بین تیمارهای مورد بررسی، فقط تحت تاثیر تیمار آرایش کاشت قرار گرفت و کاشت یک ردیفه بر دو ردیفه برتری نشان داد. با توجه به مقایسات میانگین انجام شده و مقادیر کارآیی مصرف آب آبیاری در هر کدام از تیمارها، کاشت یک ردیفه با تراکم 90000 بوته در هکتار، تحت آبیاری قطره ای در سطح 80 درصد نیاز آبی و در صورت عدم محدودیت آب سطح آبیاری 120 درصد نیاز آبی، مناسب تشخیص داده شدند.
جواد باغانی
چکیده
به منظور بررسی اثرات سه روش آبیاری (قطرهای، کرتی و شیاری) بر روی 4 رقم پیاز خوراکی روزبلند، طی دو سال (1384 و 1385)، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور انجام شد. سه روش آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و 4 رقم پیاز (قرمز آذرشهر، سفید کاشان، سفید نیشابور و قرمز نیشابور) به عنوان فاکتور فرعی در طرح استریپ پلات بر پایه بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات سه روش آبیاری (قطرهای، کرتی و شیاری) بر روی 4 رقم پیاز خوراکی روزبلند، طی دو سال (1384 و 1385)، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور انجام شد. سه روش آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و 4 رقم پیاز (قرمز آذرشهر، سفید کاشان، سفید نیشابور و قرمز نیشابور) به عنوان فاکتور فرعی در طرح استریپ پلات بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد، درصد سبز در روش آبیاری قطرهای برتری معنیداری نسبت به دو روش دیگر آبیاری داشته است و در روش آبیاری کرتی کمترین درصد سبز مشاهده شد، اما درصد سبز در ارقام مورد آزمایش تفاوت معنیداری نداشتند. در هر سه روش آبیاری، تغییرات نسبت طول به عرض سوخ شبیه به هم بود و در طول فصل رشد، تقریبا با یک نسبت کاهش یافت. افزایش تعداد چندقلویی پیاز در روش آبیاری کرتی نسبت به دو روش دیگر آبیاری، معنیدار بود و روش آبیاری قطرهای کمترین تعداد سوخهای چندقلو را داشت. در روشهای مختلف آبیاری و ارقام مختلف، ضخامت لایههای خوراکی در سطح 5 درصد با یکدیگر اختلاف معنیدار داشتند و زمانی که پیازها با روش قطرهای آبیاری شدند، ضخامت لایهها افزایش پیدا کرد. ارقامی که با روش کرتی آبیاری شدند کمترین ضخامت لایه خوراکی در سوخ را داشتهاند. در بررسی اثرات متقابل، عملکرد رقم سفید کاشان در روش آبیاری شیاری نسبت به روش کرتی، حدود 47 درصد افزایش داشت و میانگین عملکرد رقم سفید کاشان در روش قطرهای نسبت به روش کرتی 30 درصد افزایش داشت. میانگین عملکرد در روش آبیاری قطرهای 2/7 درصد کمتر از روش شیاری و 27 درصد بیشتر از روش کرتی بود. کارآیی مصرف آب در روش آبیاری قطرهای نیز نسبت به روشهای کرتی و شیاری به ترتیب حدود 28 و 52 درصد بیشتر بود. در مجموع روش آبیاری قطرهای برترین تیمار برای آبیاری تمام ارقام بود.
سید حسین صدرقاین؛ جواد باغانی؛ سید ابوالقاسم حقایقی مقدم؛ مهدی اکبری
چکیده
چکیده
جهت تعیین مناسب ترین سیستم آبیاری میکرو در زراعت فلفل با دو هدف صرفه جویی در میزان آب مصرفی و حصول حداکثر عملکرد، این تحقیق با استفاده از آزمایش کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به مدت دو سال اجرا گردید. سه سیستم آبیاری میکرو شامل آبیاری قطره ای، آبیاری قطره ای با نوارهای آبده تیپ و آبیاری قطره ای ...
بیشتر
چکیده
جهت تعیین مناسب ترین سیستم آبیاری میکرو در زراعت فلفل با دو هدف صرفه جویی در میزان آب مصرفی و حصول حداکثر عملکرد، این تحقیق با استفاده از آزمایش کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به مدت دو سال اجرا گردید. سه سیستم آبیاری میکرو شامل آبیاری قطره ای، آبیاری قطره ای با نوارهای آبده تیپ و آبیاری قطره ای با لوله های تراوا به عنوان فاکتور اصلی و سه سطح تامین آب 100، 75 و50 درصد تبخیر از تشت تبخیر کلاس A به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج سال اول نشان داد که هیچ یک از صفات مورد بررسی به غیر از عملکرد محصول در سطوح مختلف آبیاری تفاوت معنی داری ندارند (P
جواد باغانی
چکیده
چکیده
به منظور بررسی اثرات سه سطح آب آبیاری در آبیاری قطرهای و سه آرایش کاشت بر عملکرد سیبزمینی، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق (مشهد) طی دو سال متوالی (83 و1382) انجام شد. تیمارهای آرایش کاشت شامل تیمارB1: یک ردیف کاشت روی هر پشته با فاصله 75 سانتیمتر بین ...
بیشتر
چکیده
به منظور بررسی اثرات سه سطح آب آبیاری در آبیاری قطرهای و سه آرایش کاشت بر عملکرد سیبزمینی، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق (مشهد) طی دو سال متوالی (83 و1382) انجام شد. تیمارهای آرایش کاشت شامل تیمارB1: یک ردیف کاشت روی هر پشته با فاصله 75 سانتیمتر بین ردیفها با یک نوار آبیاری قطرهای، تیمار B2: دو ردیف کاشت با فاصله 35 سانتی متر روی پشته و یک نوار آبیاری مابین آنها با فاصله لولههای 125 سانتیمتر و تیمار B3: دو ردیف کاشت با فاصله 45 سانتی متر روی پشته و یک نوار آبیاری مابین آنها با فاصله لولههای 150 سانتیمتر و سه سطح آبیاری I1، I2 و I3 معادل 100، 80 و 60 درصد تأمین آب مورد نیاز گیاه بود. تحلیل آماری نتایج نشان داد که عملکرد تیمار آبیاری I1 نسبت به تیمارهای آبیاری I2 و I3 به ترتیب به میزان 86/5 و 57/5 تن در هکتار افزایش داشت. تیمار آرایش کاشت B2 بیشترین عملکرد کل (7/19 تن در هکتار)، عملکرد قابل ارائه به بازار (5/18 تن در هکتار) و همچنین غدههای 35 تا 55 میلیمتری را تولید کرد. کارآیی مصرف آب آبیاری تیمار B2 (54/3 کیلوگرم بر مترمکعب)، برتر از دو تیمار دیگر آرایش کاشت بود، گرچه تفاوتها معنی دار نبود. کاهش سطح تأمین آب آبیاری در زراعت سیبزمینی، باعث کاهش تولید کل غده و همچنین محصول قابل ارائه به بازار شد. تولید غدههای 55-35 و بزرگتر از 55 میلی متری و همچنین کارآیی مصرف آب آبیاری در تیمار آبیاری حداکثر سطح تامین آب آبیاری (53/3 کیلوگرم بر مترمکعب) نسبت به آبیاریهای کمتر برتری معنی داری داشت
واژههای کلیدی: سیبزمینی، آبیاری قطرهای، آرایش کاشت، کارآیی مصرف آب آبیاری