هدی حسینی؛ مجید فکری؛ محمد هادی فرپور؛ مجید محمودآبادی
چکیده
آگاهی از تاثیر اجزای مختلف خاک همانند ماده آلی و کربناتها بر قابلیت دسترسی فسفر در خاک جهت تغذیه گیاه و مدیریت حاصلخیزی خاک مهم است. در این مطالعه تاثیر حذف ماده آلی و کربناتها بر رفتار جذب فسفر در شش نمونه خاک در سه تکرار و سه تیمار ( تیمار هیپوکلریت سدیم، تیمار استات سدیم و خاک شاهد (بدون تیمار)) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد ...
بیشتر
آگاهی از تاثیر اجزای مختلف خاک همانند ماده آلی و کربناتها بر قابلیت دسترسی فسفر در خاک جهت تغذیه گیاه و مدیریت حاصلخیزی خاک مهم است. در این مطالعه تاثیر حذف ماده آلی و کربناتها بر رفتار جذب فسفر در شش نمونه خاک در سه تکرار و سه تیمار ( تیمار هیپوکلریت سدیم، تیمار استات سدیم و خاک شاهد (بدون تیمار)) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که معادلات لانگمویر و فروندلیچ برازش خوبی بر دادههای جذب فسفر نشان دادند. حذف ماده آلی باعث افزایش حداکثر جذب فسفر (qmax) با دامنه 37 تا 104 میلیگرم بر کیلوگرم نسبت به خاکهای تیمار نشده شد. برعکس، با حذف کربناتها از خاکها، حداکثر جذب فسفر (qmax) در محدوده 43 تا 345 میلیگرم بر کیلو گرم نسبت به خاکهای تیمار نشده کاهش نشان داد. ثابت انرژی پیوند (Kl) بعد از حذف مواد آلی و کربناتها به ترتیب 03/17 درصد افزایش و 78/28 درصد کاهش یافت. نیاز استاندارد فسفر در خاکهای مورد مطالعه بعد از حذف مواد آلی 43/14 درصد افزایش و حذف کربناتها از خاکهای مورد مطالعه نیاز آنها را به فسفر 5/40 درصد کاهش داد. جهت مدیریت کارامد فسفر در خاکهای کشاورزی توجه به میزان کربناتها و کاهش آن در خاک اهمیت زیادی دارد و همچنین افزودن مواد آلی به خاک یا حداقل حفظ مواد آلی موجود در آن میتواند سبب افزایش کارایی مصرف فسفر در خاک شود.
میرحسن رسولی صدقیانی؛ رقیه واحدی؛ محسن برین
چکیده
فسفر از عناصر پرمصرف مورد نیاز گیاه می‌باشد که کمبود آن یکی از مشکلات خاکهای آهکی است. به منظور بررسی تاثیر بیوچار و کمپوست ضایعات هرس درختان سیب و انگور و تلقیح میکروبی بر فعالیت آنزیم فسفاتاز و فراهمی فسفر در ریزوسفر گندم، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه‌ای در رایزوباکس اجرا گردید. فاکتورها شامل ...
بیشتر
فسفر از عناصر پرمصرف مورد نیاز گیاه می‌باشد که کمبود آن یکی از مشکلات خاکهای آهکی است. به منظور بررسی تاثیر بیوچار و کمپوست ضایعات هرس درختان سیب و انگور و تلقیح میکروبی بر فعالیت آنزیم فسفاتاز و فراهمی فسفر در ریزوسفر گندم، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه‌ای در رایزوباکس اجرا گردید. فاکتورها شامل ماده آلی (بیوچار، کمپوست ضایعات هرس و شاهد بدون ماده آلی)، تلقیح میکروبی (قارچ میکوریزای آربوسکولار (AMF) و باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد (PGPR) و خاک (خاک ریزوسفری و غیرریزوسفری) بود. نتایج نشان داد که کاربرد همزمان کمپوست و تلقیح میکروبی باعث افزایش معنی‌دار فعالیت ACP،ALP و فسفر قابل جذب در خاک نسبت به تیماربدون ماده آلی شد، بطوریکه بیشترین افزایش فعالیت ALP و مقدار فسفر قابل جذب مربوط به تیمار مشترکPGPR وکمپوست بود. همچنین در تیمارکمپوست، فعالیت ACP و ALP در خاک ریزوسفری به ترتیب 39/1 و 33/1برابر خاک غیرریزوسفری بود. با این وجود مقدار فسفر قابل جذب در خاک غیرریزوسفری تیمار کمپوست 19/21 درصد بیشتر از خاک ریزوسفری بود. بیشترین غلظت فسفر در ریشه و اندام هوایی بترتیب در تیمارهای کمپوست تلقیح شده با میکوریزا و بیوچار تلقیح شده با میکوریزا مشاهده شد. همچنین، غلظت فسفر اندام هوایی در تیمار مشترک بیوچار و AMF 31/1 برابر غلظت فسفر در تیمار بیوچار و تلقیح PGPR بود. بطورکلی استفاده ازماده آلی و تلقیح میکروبی تأثیر قابل توجهی در فراهمی فسفر و بهبود رشد گیاه دارد.
سیده زهره تقدیسی حیدریان؛ رضا خراسانی؛ حجت امامی
چکیده
زئولیت عموماً به عنوان یک ماده اصلاحی برای خاک استفاده می‌شود. اضافه کردن برخی از مواد معدنی نظیر زئولیت علی‌رغم تأثیر مثبت بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در سطوح زیاد تأثیر منفی بر جذب عناصر غذایی و رشد گیاه داشته باشد. به همین منظور آزمایش گلدانی با هدف بررسی تأثیر زئولیت، کود حیوانی و ورمی‌کمپوست بر رشد و جذب عناصرکم ...
بیشتر
زئولیت عموماً به عنوان یک ماده اصلاحی برای خاک استفاده می‌شود. اضافه کردن برخی از مواد معدنی نظیر زئولیت علی‌رغم تأثیر مثبت بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در سطوح زیاد تأثیر منفی بر جذب عناصر غذایی و رشد گیاه داشته باشد. به همین منظور آزمایش گلدانی با هدف بررسی تأثیر زئولیت، کود حیوانی و ورمی‌کمپوست بر رشد و جذب عناصرکم مصرف در گیاه ذرت به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه پژوهشی تحت شرایط کنترل شده انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل زئولیت در سه سطح (صفر، 6 و 12 درصد وزنی)، نوع ماده آلی شامل ورمی‌کمپوست در سه سطح (صفر، 125/0 و، 25/0 درصد وزنی) و کود گاوی پوسیده در سه سطح (صفر، 5/0 و، 1 درصد وزنی) بودند. نتایج آزمایش نشان داد در بین سطح 6 و 12 درصد زئولیت، سطح 6 درصد آن نسبت به 12 درصد کارایی بهتری داشته است و سطح 12 درصد زئولیت نسبت به شاهد باعث کاهش 19 درصدی وزن خشک گیاه و کاهش وزن تر، که کاهش وزن تر نسبت به شاهد معنی‌دار نبود. همچنین این سطح زئولیت جذب عنصر روی، آهن و منگنز در گیاه کاهش داد و به ترتیب سبب افزایش 93/8 و 40 درصدی pH و غلظت منگنز خاک شد. در بین تیمارهای آزمایشی، سطح 1 درصد کود گاوی در عدم حضور زئولیت بیشترین مقدار وزن تر و خشک گیاه، ارتفاع گیاه، جذب عناصر روی، آهن و منگنز در اندام هوایی گیاه را دارا بود. همچنین کمترین مقدار pH خاک مربوط به این سطح بوده که اختلاف معنی‌داری نسبت به بقیه تیمارها و همچنین تیمار شاهد داشت. در نهایت در بین تیمارهای آزمایشی، کارایی ورمی‌کمپوست نسبت به کود گاوی کمتر بوده و بیشترین تأثیر بر رشد و جذب عناصر کم مصرف در گیاه ذرت مربوط به تیمارهای کود گاوی و کمترین مربوط به تیمار زئولیت بود.
فائزه لطفی؛ امیر فتوت؛ رضا خراسانی؛ مهدی بحرینی
چکیده
برای ارزیابی خطرآفرینی آلودگی فلزات سنگین در خاک، آگاهی از زیست فراهمی فلزات بسیار مهم است که خود به توزیع شکل‌های شیمیایی آنها در خاک بستگی دارد. به منظور بررسی اثر ماده آلی (کود گاوی) و نحوه تأثیر فعالیت ریشه و ترشحات آن بر توزیع شکل‌های شیمیایی فلز کادمیم، آزمایشی به صورت گلخانه‌ای بر روی خاک آلوده به کادمیم در سیستم رایزوباکس ...
بیشتر
برای ارزیابی خطرآفرینی آلودگی فلزات سنگین در خاک، آگاهی از زیست فراهمی فلزات بسیار مهم است که خود به توزیع شکل‌های شیمیایی آنها در خاک بستگی دارد. به منظور بررسی اثر ماده آلی (کود گاوی) و نحوه تأثیر فعالیت ریشه و ترشحات آن بر توزیع شکل‌های شیمیایی فلز کادمیم، آزمایشی به صورت گلخانه‌ای بر روی خاک آلوده به کادمیم در سیستم رایزوباکس انجام گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 2 سطح ماده آلی (حضور و عدم حضور ماده آلی) و 3 ناحیه با فاصله از ریشه و با 3 تکرار اجراء شد. به منظور تعیین شکل‌های شیمیایی کادمیم از روش عصاره‌گیری متوالی تسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که افزودن ماده آلی به خاک بر تغییرات هیچ یک از شکل‌های شیمیایی کادمیم در خاک جز فرم زیست‌فراهم بطور معنی‌داری مؤثر نبوده است اما موجب افزایش معنی‌دار pH، CEC و مقدار کربن آلی در خاک شد. بنابراین می‌توان گفت کاهش معنی‌دار فرم زیست‌فراهم کادمیم در اثر افزودن ماده آلی به خاک به علت تغییر ویژگی‌های خاک بوده است. بر اساس نتایج، افزودن کود گاوی به خاک بیشترین تأثیر را بر فرم کربناتی کادمیم دارد. همچنین غلظت کادمیم در ریشه گیاه ذرت در شرایط حضور و عدم حضور ماده آلی بطور معنی‌داری بیشتر از اندام هوایی بوده است. این امر نشان می‌دهد که کادمیم تمایل بیشتری برای تجمع در ریشه گیاه در مقایسه با اندام هوایی داشته است.
شیرکو ابراهیمی محمدی؛ محمود آذری؛ اسماعیل منوچهری
چکیده
آتش سوزی یکی از مهم ترین عوامل تخریب جنگل ها و مراتع کشور به خصوص اکوسیستم های حساس جنگل های بلوط زاگرس می‌باشد لذا در این پژوهش به کمک شبیه ساز باران و استقرار پلات های 25/0 متر مربعی در بخش های آتش گرفته و طبیعی کف‌پوش جنگلی در دو کلاس عمده شیب (کمتر از 30 درصد و 30 تا 60 درصد) شرق حوضه آبخیز دریاچه زریبار در استان کردستان اثرات آتش سوزی ...
بیشتر
آتش سوزی یکی از مهم ترین عوامل تخریب جنگل ها و مراتع کشور به خصوص اکوسیستم های حساس جنگل های بلوط زاگرس می‌باشد لذا در این پژوهش به کمک شبیه ساز باران و استقرار پلات های 25/0 متر مربعی در بخش های آتش گرفته و طبیعی کف‌پوش جنگلی در دو کلاس عمده شیب (کمتر از 30 درصد و 30 تا 60 درصد) شرق حوضه آبخیز دریاچه زریبار در استان کردستان اثرات آتش سوزی بر وضعیت خاک سطحی (عمق 5 سانتی‌متر) شامل بافت، ذخیره رطوبتی، درصد ماده آلی و درصد کربن آلی کل، آبگریزی، pH و EC و هم چنین تولید روان آب و رسوب مطالعه گردید. میزان رطوبت نمونه ها به روش وزنی، pH و EC عصاره خاک توسط دستگاه پورتابل آزمایشگاهی، درصد کربن آلی کل و درصد مواد آلی به روش اکسیداسیون مرطوب اندازه‌گیری شدند. میزان روان آب و رسوب خروجی از پلات به مدت سی دقیقه، هر پنج دقیقه یکبار توسط بطری های پلاستیکی یک لیتری جمع آوری و حجم روان آب با استفاده از روش وزنی، غلظت رسوب معلق از روش خشک کردن در دمای 105 درجه سانتی گراد و نفوذپذیری و گیرش با ارزیابی بیلان آبی و با تفاضل آب نزولی بر پلات و روان آب ایجاد شده محاسبه شدند. نتایج بیانگر تأثیر آتش سوزی بر کاهش ذخیره رطوبتی، درصد ماده آلی و کربن آلی کل خاک و هم چنین افزایش ناچیز pH و هدایت الکتریکی و از طرفی عدم تاثیر آتش سوزی بر بافت خاک در هر دو کلاس شیب بود. افزایش معنی دار آبگریزی خاک و روان آب در سطح اعتماد 95% در هر دو کلاس شیب و رسوب درشیب های کم تر از 30 درصد از دیگر اثرات آتش سوزی در منطقه مورد مطالعه بود.
علیرضا فلاح نصرت آباد؛ شایان شریعتی
چکیده
هزینه‌های بالای کاربرد کود در سیستمهای زراعی و مسائل آلودگی و تخریب خاک عواملی است که باعث شده استفاده کامل از منابع غذایی گیاهی قابل تجدید موجود (آلی و بیولوژیکی) به همراه کاربرد بهینه ای از کودها جهت حفظ باروری، ساختمان، فعالیت حیاتی، ظرفیت تبادل و ظرفیت نگهداری آب در خاک انجام گیرد. لذا در سالهای اخیر توجه محققین کشاورزی به کودهای ...
بیشتر
هزینه‌های بالای کاربرد کود در سیستمهای زراعی و مسائل آلودگی و تخریب خاک عواملی است که باعث شده استفاده کامل از منابع غذایی گیاهی قابل تجدید موجود (آلی و بیولوژیکی) به همراه کاربرد بهینه ای از کودها جهت حفظ باروری، ساختمان، فعالیت حیاتی، ظرفیت تبادل و ظرفیت نگهداری آب در خاک انجام گیرد. لذا در سالهای اخیر توجه محققین کشاورزی به کودهای زیستی و آلی به عنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی جلب شده است. هدف از این پژوهش بررسی اثرات کود سوپر فسفات تریپل، باکتری های حل کننده فسفات و ماده آلی در عملکرد کیفی و کمی گندم و جذب عناصر غذایی اجرا گردید. آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه فاکتور: 1- باکتری‌های حل کننده فسفات در سه سطح شاهد، باکتری سودوموناس پوتیدا و باکتری باسیلوس کواگولانس، 2- کود سوپر فسفات تریپل در پنج سطح صفر، 25 درصد، 50 درصد، 75 درصد و 100 درصد، 3- ماده آلی در دو سطح صفر و 15 تن در هکتار در خاکی با فسفر قابل دسترس (13میلی گرم در کیلوگرم خاک) کمتر از حد کفایت گیاه (15میلی گرم در کیلوگرم خاک) گندم انجام گردید. بر اساس نتایج آزمایش بیشترین عملکرد در تیمار باکتری سودوموناس پوتیدا، ماده آلی و 25 درصد کود فسفاته به دست آمد. می توان نتیجه گرفت در شرایط این آزمایش باکتری‌های حل کننده فسفات و ماده آلی بطور معنی داری عملکرد بیشتری نسبت به شاهد نشان دادند و ترکیب آنها با کود فسفاته تأثیر چشمگیری بر کاهش مصرف کود فسفاته داشت.
