محمد فشائی؛ سید حسین ثنایی نژاد؛ کامران داوری
چکیده
مطالعات متعددی تاکنون جهت تخمین رطوبت خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای و شاخص های مختلف پوشش گیاهی از جمله NDVI انجام گرفته است. یک ضعف اساسی این مدل ها و مطالعات این است که این روش ها تاکنون برای مناطقی که دارای پوشش گیاهی ضعیف و یا فاقد پوششی گیاهی هستند ناکارآمد بوده اند. از این روی لازم است روشی ارائه شود که بتواند ضعف مدل های موجود ...
بیشتر
مطالعات متعددی تاکنون جهت تخمین رطوبت خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای و شاخص های مختلف پوشش گیاهی از جمله NDVI انجام گرفته است. یک ضعف اساسی این مدل ها و مطالعات این است که این روش ها تاکنون برای مناطقی که دارای پوشش گیاهی ضعیف و یا فاقد پوششی گیاهی هستند ناکارآمد بوده اند. از این روی لازم است روشی ارائه شود که بتواند ضعف مدل های موجود را جبران نماید. تمرکز این پژوهش بر برآورد رطوبت خاک برای مناطق دارای پوشش گیاهی ضعیف و یا فاقد پوشش گیاهی است. مدل ذوزنقه ای دما-پوشش گیاهی قادر است با در نظر گرفتن وضعیت رطوبتی گیاه و محیط و همچنین شرایط پوشش گیاهی، با دقت مناسبی شرایط تنش آبی در گیاه را برای مناطق فاقد پوشش گیاهی و یا دارای پوشش گیاهی ضعیف و همچنین پوشش گیاهی متراکم برآورد نماید. در این پژوهش ابتدا توسط تصاویر سنجنده مودیس، پهنه بندی شاخص کمبود آب (WDI) در محدوده مطالعاتی زیر مجموعه دشت مشهد در سال آبی90-91 صورت گرفته و سپس با استفاده از رابطه تنگاتنگ این متغیر با رطوبت خاک، رابطه ای خطی میان این دو متغیر برازش داده شد. هم روندی بارندگی و رطوبت نسبی هوا با مقادیر میانگین شاخص کمبود آب، حاکی از انطباق مناسب این شاخص با وضعیت رطوبتی منطقه می باشد. همچنین، ضریب همبستگی93% بین شاخص WDI و رطوبت خاک اندازه گیری شده در عمق5 سانتی متری از سطح خاک، تایید دیگری بر صحت نتایج به دست آمده است.
سمیرا نوری؛ سید حسین ثنایی نژاد
چکیده
از آنجا که اکثر روش هایی که تاکنون برای ارزیابی وضعیت خشکسالی ارائه شده اند شاخص های خشکسالی را بر اساس داده های ایستگاهی در یک نقطه برآورد می کنند پژوهشگران به دنبال روشی بودند تا به منظور مدیریت بهتر خسارت های ناشی از این پدیده خزنده و تدریجی، به برآوردهای منطقه ای از آن دست یابند. اخیراً سنجش از دور و تکنیک های تولید شده مبتنی بر ...
بیشتر
از آنجا که اکثر روش هایی که تاکنون برای ارزیابی وضعیت خشکسالی ارائه شده اند شاخص های خشکسالی را بر اساس داده های ایستگاهی در یک نقطه برآورد می کنند پژوهشگران به دنبال روشی بودند تا به منظور مدیریت بهتر خسارت های ناشی از این پدیده خزنده و تدریجی، به برآوردهای منطقه ای از آن دست یابند. اخیراً سنجش از دور و تکنیک های تولید شده مبتنی بر تصاویر ماهواره ای توانسته اند برآوردهای مناسبی از وضعیت خشکسالی در مقیاس منطقه ای ارائه نمایند. در این مقاله سعی بر این است تا با استفاده از دو شاخص خشکی دما-گیاه (TVDI) و دما-گیاه اصلاح شده (MTVDI) و همچنین با بکارگیری محصولات دمایی و پوشش گیاهی سنجنده مودیس به بررسی خشکسالی در استان خراسان شمالی طی دو سال خشک (سال آبی 87-86) و نرمال (سال آبی 83-82) پرداخته و کارایی دو روش مذکور مورد سنجش قرار گیرد. نتایج نشان داد که شاخص MTVDI نسبت به شاخص TVDI، دوره های خشکی را بهتر پایش می کند. نتایج همبستگی خطی بین شاخص های خشکسالی و مقادیر بارش تجمعی 16 روز طی دوره تصویر، 16 روز پیش از تصویر و 1 ماه ، 2 ماه، 3 ماه، 5 ماه و 7 ماه قبل از تصویر نیز نشان داد که همبستگی شاخص ها به ویژه شاخص MTVDI با بارش تجمعی 1 ماه قبل از تصویر نسبت به بارش در سایر بازه های زمانی بیشتر است که این مسئله به دلیل پاسخ تأخیری پوشش گیاهی به بارندگی است.
