علوم آب
نادر سلامتی؛ امیرخسرو دانایی؛ وحید یعقوبی
چکیده
به منظور بررسی و ارزیابی سطوح مختلف آب آبیاری قطرهای بر عملکرد، اجزای عملکرد، بهرهوری آب و مشخص نمودن مهمترین متغیر مستقل که بیشترین تغییرات در عملکرد و بهرهوری آب را موجب گردیده از یک سو و بررسی اثر متغیر مستقل حجم آب مصرفی بر دیگر متغیرهای این پژوهش از سوی دیگر، آزمایشی در دو سال زراعی 91-1390 و 90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ...
بیشتر
به منظور بررسی و ارزیابی سطوح مختلف آب آبیاری قطرهای بر عملکرد، اجزای عملکرد، بهرهوری آب و مشخص نمودن مهمترین متغیر مستقل که بیشترین تغییرات در عملکرد و بهرهوری آب را موجب گردیده از یک سو و بررسی اثر متغیر مستقل حجم آب مصرفی بر دیگر متغیرهای این پژوهش از سوی دیگر، آزمایشی در دو سال زراعی 91-1390 و 90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلـوکهای کامل تصادفی بهصورت کرتهای یکبار خرد شده با 4 تکــرار اجرا گردید. مقدار آب در آبیاری قطرهای نواری در چهار سطح 50، 75، 100 و 125 درصد نیازآبی در کرتهای اصلی و دو رقم Hyola 401 و RGS003 در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل واریانس در مدل رگرسیون نشان داد که بیشتر بودن قدرمطلق ضرایب بتا و آماره t هر متغیر مستقل موجب شد تا آن متغیر به عنوان حساسترین متغیر مستقل اثرگذار بر متغیر وابسته معرفی شود. لذا متغیر مستقل حجم آب مصرفی، با ضریب بتای 860/0 و آماره t بهمیزان 246/13 بیشترین اثر را بر متغیر ارتفاع بوته داشت. در صفت عملکرد، متغیرهای مورد بررسی (تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، و وزن هزار دانه، حجم آب مصرفی، دوره گلدهی، دوره رشد و ارتفاع بوته) 1/74 درصد (741/0R2=) میزان نوسانات متغیر وابسته (عملکرد کلزا) را تبیین کردند. حجم آب مصرفی با بالاترین قدرمطلق ضریب بتای 563/0 و آماره t بهمیزان 967/2 بیشترین اثر معنیدار در سطح 1 درصد را بر عملکرد گذاشت. در بین متغیرهای وابسته، حجم آب مصرفی با بالاترین قدر مطلق ضریب بتای 013/1- و آماره t بهمیزان 415/12- بیشترین اثر منفی و معنیدار در سطح 1 درصد را بر بهرهوری آب گذاشت. عملکرد با ضریب بتای 427/0 و آماره t بهمیزان 000/8 در رتبهی دوم اثرگذاری بر بهرهوری آب کلزا جای گرفت و این اثر در سطح 1 درصد معنیدار بود. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بیشترین میزان همبستگی تعداد خورجین در بوته و دانه در خورجین هر دو با ارتفاع بوته بهترتیب به میزانهای 763/0 و 849/0 محاسبه شدند که حاکی از موثر بودن افزایش ارتفاع بوته در افزایش تعداد خورجین در بوته و دانه در خورجین بود. تمامی صفات اجزای عملکرد همبستگی مثبتی با همدیگر داشتند که نشان میدهد کاهش هر یک از این صفات میتواند اثر زیانباری بر عملکرد کلزا در مزرعه داشته باشند. با توجه به اهمیت دانههای روغنی در کشور پیشنهاد میگردد از نتایج این تحقیق به منظور شناسایی پارامترهای متغیر اثرگذار بر پارامترهای وابسته از جمله بهرهوری آب در کمآبیاری قطرهای گیاه کنجد نیز استفاده شود.
جواد باغانی
چکیده
به منظور بررسی اثرات سه روش آبیاری (قطرهای، کرتی و شیاری) بر روی 4 رقم پیاز خوراکی روزبلند، طی دو سال (1384 و 1385)، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور انجام شد. سه روش آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و 4 رقم پیاز (قرمز آذرشهر، سفید کاشان، سفید نیشابور و قرمز نیشابور) به عنوان فاکتور فرعی در طرح استریپ پلات بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات سه روش آبیاری (قطرهای، کرتی و شیاری) بر روی 4 رقم پیاز خوراکی روزبلند، طی دو سال (1384 و 1385)، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور انجام شد. سه روش آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و 4 رقم پیاز (قرمز آذرشهر، سفید کاشان، سفید نیشابور و قرمز نیشابور) به عنوان فاکتور فرعی در طرح استریپ پلات بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد، درصد سبز در روش آبیاری قطرهای برتری معنی‌داری نسبت به دو روش دیگر آبیاری داشته است و در روش آبیاری کرتی کمترین درصد سبز مشاهده شد، اما درصد سبز در ارقام مورد آزمایش تفاوت معنی‌داری نداشتند. در هر سه روش آبیاری، تغییرات نسبت طول به عرض سوخ شبیه به هم بود و در طول فصل رشد، تقریبا با یک نسبت کاهش یافت. افزایش تعداد چندقلویی پیاز در روش آبیاری کرتی نسبت به دو روش دیگر آبیاری، معنیدار بود و روش آبیاری قطرهای کمترین تعداد سوخ‌های چند‌قلو را داشت. در روش‌های مختلف آبیاری و ارقام مختلف، ضخامت لایه‌های خوراکی در سطح 5 درصد با یکدیگر اختلاف معنیدار داشتند و زمانی که پیازها با روش قطرهای آبیاری شدند، ضخامت لایه‌ها افزایش پیدا کرد. ارقامی که با روش کرتی آبیاری شدند کمترین ضخامت لایه خوراکی در سوخ را داشته‌اند. در بررسی اثرات متقابل، عملکرد رقم سفید کاشان در روش آبیاری شیاری نسبت به روش کرتی، حدود 47 درصد افزایش داشت و میانگین عملکرد رقم سفید کاشان در روش قطرهای نسبت به روش کرتی 30 درصد افزایش داشت. میانگین عملکرد در روش آبیاری قطرهای 2/7 درصد کمتر از روش شیاری و 27 درصد بیشتر از روش کرتی بود. کارآیی مصرف آب در روش آبیاری قطرهای نیز نسبت به روش‌های کرتی و شیاری به ترتیب حدود 28 و 52 درصد بیشتر بود. در مجموع روش آبیاری قطرهای برترین تیمار برای آبیاری تمام ارقام بود.
