TY - JOUR ID - 36780 TI - تحلیل فراوانی منطقه‌ای بارش‌های حداکثرسالانه یک و دو روزه با خوشه بندی و نظریه گشتاورهای خطی، مطالعه موردی: استان خراسان رضوی JO - آب و خاک JA - JSW LA - fa SN - 2008-4757 AU - شاهدی, مهری AU - ثنایی نژاد, سید حسین AU - قهرمان, بیژن AD - جهاد دانشگاهی مشهد AD - Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 27 IS - 1 SP - 80 EP - 89 KW - تحلیل فراوانی منطقه‌ای KW - گشتاورهای خطی KW - بارش‌های حداکثر سالانه یک و دو روزه KW - روش باران نمایه KW - تحلیل خوشه‌ای DO - 10.22067/jsw.v0i0.22207 N2 - هدف این پژوهش، تحلیل فراوانی منطقه‌ای بارش‌های حداکثر سالانه یک روزه (AM1R) و دو روزه (AM2R) با استفاده از دیدگاه گشتاورهای خطی در استان خراسان رضوی است. بدین منظور ابتدا آزمون‌های پایه آماری شامل: همگنی، استقلال و داده پرت بر روی داده‌های AM1R و AM2R در 123 ایستگاه باران‌سنجی استان انجام شد. این استان با روش تحلیل خوشه‌ای و رعایت الگوهای توپوگرافی و بارش متوسط سالانه، به 4 ناحیه تقسیم، سپس همگنی هیدرولوژیکی این نواحی با آزمون ناهمگنی کنترل و تایید شد. پارامترهای توابع توزیع مقادیر حدی تعمیم‌یافته (GEV)، لوجستیک تعمیم‌یافته ((GLO، پیرسون نوع III (PE3) و لوگ نرمال سه پارامتری (LN3) برای داده‌های AM1R و AM2R، در هر ناحیه برآورد گردید. برای انتخاب تابع توزیع مناسب، نیکویی برازش آن‌ها با نمودار نسبت‌ گشتاورهای خطی و آزمون‌ کلموگروف- اسمیرنوف بررسی و تابع توزیع GEVانتخاب شد. سپس چندک‌های ناحیه‌ای توزیع GEV برای داده‌های AM1R و AM2R به ازای دوره بازگشت‌های مختلف محاسبه شدند. به طورکلی روابط به‌دست آمده برای برآورد AM1R و AM2R در دوره بازگشت‌های کمتر از 200 سال، در تمامی نواحی همگن از نزدیکی نسبتا خوبی با آمار واقعی برخوردار هستند. میانگین خطای مطلق بین مقادیر بی‌بعد توزیع نظری و مشاهداتی ایستگاه‌های هر ناحیه مطلوب است (بزرگترین MAE معادل 0386/0 میلی‌متر) که نشان‌دهنده دقت بالای برآوردها است. UR - https://jsw.um.ac.ir/article_36780.html L1 - https://jsw.um.ac.ir/article_36780_637066197164ab2d5b7f2b2c0039b3b1.pdf ER -