TY - JOUR ID - 40439 TI - مدیریت زیستی فرسایش خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز گاوشان،‌ استان کرمانشاه) JO - آب و خاک JA - JSW LA - fa SN - 2008-4757 AU - صادقی, سیدحمیدرضا AU - جعفرپور, عاطفه AU - فرج‌الهی, مصیب AU - خطیبی‌رودبارسرا, دنیا AU - مرادی‌سفیدچقائی, مژگان AU - ذبیحی‌سیلابی, مصطفی AU - خسروی, محمد AU - کولانی, انشاءالله AU - محمدی, بابک AU - ادیبی, محمدجواد AU - آذرنیا, هومن AD - گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران، ایران AD - گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس AD - گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه رازی کرمانشاه AD - اداره منابع طبیعی کرمانشاه و سنقر، کرمانشاه AD - دانش‌آموخته کارشناسی خاک‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 35 IS - 4 SP - 551 EP - 566 KW - حفاظت سازگار خاک KW - پهنه‌بندی زیست‌اقلیمی KW - مدیریت پوشش گیاهی KW - مهندسی زیستی فرسایش DO - 10.22067/jsw.2021.70989.1060 N2 - حفظ منابع آب‌وخاک با استفاده از روش‌های سازه‌ای و زیستی امکان‌پذیر است. حال با توجه به اینکه روش‌های زیستی مبتنی بر شرایط حاکم بر بوم‌سازگان است،‌ اهمیت ویژه‌ای در مهار فرسایش خاک در مراحل ابتدایی دارد. باوجوداین، استقبال لازم از مدیریت زیستی فرسایش خاک به سبب عدم الگوی اجرایی مناسب توسط کارشناسان اجرایی صورت نگرفته است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر باهدف مدیریت زیستی فرسایش در حوزه آبخیز گاوشان واقع در غرب استان کرمانشاه و با مساحت 7736 هکتار به سبب وجود فرسایش‌ سطحی و قابل مدیریت و هم‌چنین اطلاعات در دسترس انجام شد. در این راستا پس از تعیین وضعیت فرسایشی، ویژگی‌های اقلیمی و شرایط رشد گیاهی، رویه اجرایی مدیریت زیستی منطقه پیشنهاد شد. نتایج ضمن گزارش غالبیت فرسایش سطحی، بر قرارگیری وضعیت فرسایشی در طبقه کم و متوسط و طبعاً قابلیت انجام رویکردهای زیستی در آبخیز مزبور مبتنی بر نقشه اقلیمی-کشاورزی تأکید داشت. در همین راستا، مراتع متوسط و ضعیف با مساحت حدود 4219 هکتار و گستره بیش از 54 درصد از آبخیز برای انجام اقدامات زیستی در نظر گرفته شد. هم‌چنین نتایج تقسیم‌بندی رده‌های اقلیمی-کشاورزی آبخیز مطالعاتی را به پنج رده همگون تقسیم کرد. درنهایت برنامه اجرایی مدیریت زیستی فرسایش آبخیز گاوشان بر اساس جامعه‌شناسی گیاهی و توقعات بوم‌شناسی مربوطه در رده‌های اقلیمی-کشاورزی ارائه شد. استفاده از گونه‌های بومی در آبخیز مطالعاتی با افزایش سطح پوشش زمینه‌ساز ایجاد تعادل بوم‌شناختی و درعین‌حال حفاظت از منابع پایه آب، خاک و پوشش گیاهی خواهد شد. نتایج پژوهش حاضر به‌عنوان پژوهشی پیشگام می‌تواند در مدیریت زیستی منابع خاک‌وآب نواحی غرب کشور با شرایط بوم‌سازگانی مشابه مورداستفاده قرار گیرد. UR - https://jsw.um.ac.ir/article_40439.html L1 - https://jsw.um.ac.ir/article_40439_6ee9f96304b548af19e89cb675d80464.pdf ER -