افزایش بهره وری آب کشاورزی در مزارع تحت آبیاری منطقه برخوار اصفهان

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه گیلان

2 گروه آبیاری، زهکشی و هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران

4 موسسه تحقیقات خاک و آب اصفهان

چکیده

چکیده
به منظور کاوش راهکارهایی که منجر به افزایش بهره وری آب می گردد ،یک مدل اگروهیدرولوژی (SWAP) با استفاده از داده های اندازه گیری شده در 8 مزرعه کشاورز برای محصولات گندم، ذرت علوفه ای، آفتاب گردان و چغندرقند در منطقه برخوار اصفهان و در طی سال زراعی84-1383 اعتبار سنجی گردید. میزان بهره وری آب (WP ) برای این گیاهان با استفاده از اجزای بیلان آب و عملکرد قابل فروش که توسط مدل SWAP شبیه سازی شده بود تحت عبارات YM T -1 ، YM ET -1 و YM I -1 محاسبه گردید. متوسط WP تحت عبارت YM T -1 (kg m-3) 18/1 برای گندم ، 38/3 برای ذرت علوفه ای، 33/0 برای آفتاب گردان و 72/1 برای چغندرقند محاسبه گردید که این نشان دهنده سود اقتصادی بالاتر درکشت ذرت علوفه‌ای در منطقه آبیاری برخوار بود. تبخیر مستقیم از خاک موجب کاهش 11 تا 27 درصدی WP تحت عنوان YM ET-1 در مقایسه با WP تحت عنوان YM T-1 گردید. علاوه بر این، به دلیل هدر رفتن آب از منطقه توسعه ریشه ها به صورت نفوذ عمقی ، مقادیر متوسط WP تحت عنوان YM ET-1 به اندازه 24 تا 42 در صد کمتر از مقادیر متوسط WP تحت عنوان YM I-1 (kg m-3) بود. کاهش دور آبیاری و کم آبیاری به میزان چشمگیری کارایی مصرف آب WPI را افزایش داد اما تاثیر چندانی بر WPET نداشت.

واژه‌های کلیدی : بهره وری آب، گندم، ذرت علوفه ای، عملیات آبیاری، آفتاب گردان، چغندر قند

عنوان مقاله [English]

Increasing water productivity of irrigated crops in Borkhar irrigation district, Isfahan

نویسندگان [English]

  • M. Vazifedoust 1
  • A. Alizadeh 2
  • Gh.A. Kamali 3
  • M. Feyzi 4
1 College of Agriculture, Guilan University
2 Professor in Water Resources Engineering, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3 Tehran
4 Soil and water Research Institute Isfahan
چکیده [English]

Abstract
To explore the on-farm strategies which result in higher economic gains and water productivity (WP), a physically based agro-hydrological model, Soil Water Atmosphere Plant (SWAP), was calibrated and validated using intensive measured data at 8 selected farmer fields (wheat, fodder maize, sunflower and sugar beet) in the Borkhar district, Isfahan during the growing seasons of 2004-05. The WP values for the main crops were computed using the SWAP simulated water balance components i.e. transpiration (T), evapotranspiration (ET), irrigation (I), and the marketable yield (Y)M in terms of YM T -1, YM ET -1 and YM I -1. The average WP, expressed as YM T -1 (kg m-3) was 1.18 for wheat, 3.38 for fodder maize, 0.33 for sunflower and 1.72 for sugar beet. This indicated that fodder maize provided the highest economic benefit in the Borkhar irrigation district. Soil evaporation caused the average WP values, expressed as YM ET-1 (kg m-3), to be at least 11 to 27% lower than the average WP, expressed as YM T-1. Furthermore, due to percolation from root zone and stored moisture content in the root zone, the average WP values expressed as YM I-1 (kg m-3), had a 24 to 42 % reduction as compared with WP expressed as YM ET-1. Improved irrigation practices in terms of irrigation timing and amount, increased WP in terms of YM I-1 (kg m-3) by a factor of 1.5 for wheat and maize, 1.3 for sunflower and 1.1 for sugar beet.

Key words: Water productivity, Irrigation practices, Wheat, Fodder maize, Sunflower, Sugar beet

CAPTCHA Image