مدل سازی اثر طول دامنه بر ویژگی های فرسایش شیاری به کمک تابع گامای ناقص در منطقه احمد آباد مشهد

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

چکیده

فرسایش شیاری که در نتیجه تمرکز رواناب در روی دامنه به وجود می آید، یکی از انواع فرسایش های آبی است که در مقیاس جهانی بیشترین مقدار هدر رفت خاک را به خود اختصاص داده است. از آنجا که طول دامنه یکی از عوامل مؤثر در میزان فرسایش می باشد، در این تحقیق سعی شد تغییرات عرض، عمق، سطح مقطع و فراوانی شیارها در طول دامنه مورد بررسی قرار گیرد. علاوه بر آن چگونگی تغییرات اجزاء اصلی تشکیل دهنده خاک با تغییر در طول دامنه بررسی شد. برای این منظور در روی دامنه هایی از منطقه احمد آباد مشهد که فرسایش شیاری در آن ها کاملا مشهود است، ترانسکت های 50 متری در طول های دامنه 10، 20، 30، 40 و 50 متری (نسبت به خط الراس) انتخاب شدند. در طول هر یک از ترانسکت ها، ویژگی های فرسایش شیاری اندازه گیری شدند. عدم برازش مدل های خطی، درجه دوم و درجه سوم بر داده های مشاهده ای بیانگر عدم توانایی این مدل ها در بیان ارتباط پارامتر های مورد بررسی با طول دامنه می باشند. ضمن آن که معادلات لگاریتمی هم از ضریب تبیین مناسبی برخوردار نبودند. بنابراین به منظور به دست‌آوردن رابطه مناسب بین پارامترهای مذکور از تابع ریاضی گامای ناقص استفاده گردید. این تابع به خوبی بر تمامی پارامترهای مورد بررسی (به جز فراوانی شیارها و میزان متوسط رس خاک) در سطح 5 درصد برازش یافت. بر اساس نتایج حاصل با افزایش طول دامنه، میزان متوسط شن موجود در خاک کاهش و متوسط میزان سیلت موجود در خاک، متوسط عمق و سطح مقطع شیارها افزایش یافت. همچنین با افزایش طول دامنه متوسط عرض شیارها افزایش و پس از آن کاهش یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modeling the Effect of Hill Slope Length on Features of Rill Erosion Based on Incomplete Gamma Function in Ahmad-Abad, Mashhad

نویسندگان [English]

  • A. Mosaedi
  • K. Naseri
  • A. Golkarian
چکیده [English]

Rill erosion due to run off on hill slopes is a kind of water erosion which causes the highest soil loss in world-wide scale. Since the length of hill slope is one of the most effective factors in erosion, in this research, the variation of width, depth, cross-section, and frequency of rills were evaluated on the length of hill slops. In addition, soil components were evaluated due to the variation of hill slope length. Some hill slopes with pronounced rills were chosen in Ahmad-Abad location and on each slope, fifty-meter –transect was selected with the distances of 10, 20, 30, 40 and 50 meters and the features of rills were measured. As the routine models of linear regression have not been fitted to the observed data, the incomplete gamma function was used to obtain logical relation between hill slope length and mentioned parameters. Therefore, this model were fitted well to all parameters, except to the frequency of rills and the mean amounts of clay (p

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rill erosion
  • Hill slope length
  • Soil texture
  • Incomplete Gamma function
  • Ahmad Abad- Mashhad
CAPTCHA Image