ارزیابی یکنواختی کودآبیاری و تلفات کود در آبیاری جویچه‌ای

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

چکیده

چکیده
این تحقیق به منظور ارزیابی یکنواختی کودآبیاری در رژیم های مختلف آبیاری جویچه ای انجام شد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گلمکان با بافت سبک در سال1385 اجرا گردید. طرح آماری دارای دو فاکتور بود. فاکتور اصلی، رژیم آبیاری در دو سطح شامل رژیم آبیاری جویچه ای انتها باز و بسته و فاکتور فرعی زمان تزریق کود در سه سطح شامل تزریق کود نیترات پتاسیم در نیمه اول، نیمه دوم و تمام زمان آبیاری بود. برای آبیاری از دبی های ورودی نزدیک به ماکزیمم دبی غیر فرسایشی استفاده گردید. پارامترهای نفوذ و ضریب زبری سطح به روش واسنجی تعیین شد. به منظور ارزیابی یکنواختی آب و کود در جویچه های مورد مطالعه، شاخص‌های یکنواختی توزیع نیمه و چارک پایین آب و کود در آزمایش ها تعیین گردید. نتایج نشان داد که در بیشتر موارد اختلاف معنی داری بین ضرایب یکنواختی توزیع آب و کود بین تیمارهای آزمون شده به چشم نمی خورد. مقایسة مقادیر میانگین‌های یکنواختی توزیع نیمه و چارک پایین آب نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو رژیم آبیاری انتهای باز و بسته وجود ندارد و هر دو از یکنواختی بالایی برخوردارند(حدود 97 درصد). از نظر یکنواختی توزیع کود نیز بین تیمارهای رژیم با انتهای باز و بسته تفاوت معنی داری وجود نداشت. لیکن رژیم با انتهای بسته به دلیل عدم تلفات آب و کود نسبت به رژیم انتها باز ارجحیت دارد. در صورت باز بودن انتهای جویچه‌ها، تلفات کود به صورت رواناب زیاد خواهد بود، لذا برای کاهش تلفات کود به صورت رواناب، گزینه تزریق کود در نیمه اول آبیاری توصیه می گردد. در صورت بسته بودن انتهای جویچه‌ها تزریق کود در تمام مدت زمان آبیاری از یکنواختی بیشتری برخوردار بود. نتایج همچنین نشان داد که از کل نیترات نفوذ یافته در پروفیل خاک، حدود 90 درصد آن در لایه 30 سانتی متری اول خاک باقی مانده است. به عبارتی در صورت مدیریت صحیح کودآبیاری در آبیاری جویچه ای، تلفات ناشی از نفوذ عمقی به حداقل می رسد.

واژه‌های کلیدی: آبیاری جویچه ای، کودآبیاری، یکنواختی توزیع ، مدل ریاضی

عنوان مقاله [English]

Evaluation of fertigation uniformity and fertilizer losses in furrow irrigation

نویسندگان [English]

  • A. Liaghat 1
  • F. Abbasi 2
1 University of Tehran
2 Karaj
چکیده [English]

Abstract
In this study, distribution uniformity of fertigation in different furrow irrigation regimes was evaluated. The experiments included injection of fertilizer during only the first half of the irrigation event (FH), injection in the second half (SH) and injection during the entire irrigation (T) event. These options were conducted under free draining and blocked-end conditions with cutback method. The experiments were carried out in Golmakan Agricultural Research Station in 2006. Potassium nitrate was used in the experiments. Distribution uniformity of low half (DULH) and low quarter (DULQ) of water and fertilizer was calculated to evaluate different fertigation scenarios. The results showed that there is no significant difference among the distribution uniformities in the three application times (FH, SH, T). No significant difference was observed between distribution uniformity of free-draining and blocked-end experiments. The best case in blocked-end conditions was injection during the entire irrigation event preferably starting before completing advance phase. Because in this case, solute losses due to runoff from the outlet is zero and also distribution uniformity is somewhat higher whereas in free-draining conditions, fertilizer application during the first half of irrigation provides acceptable fertilizer uniformity and least losses due to runoff. The results also showed that fertilizer losses due to deep percolation in this method of fertilizer application (fertigation) would not be a threat in case of selecting proper irrigation parameters.

Key words: Furrow irrigation, Fertigation, Distribution uniformity, Mathematical model

CAPTCHA Image