اثر شیب و نوع پوشش گیاهی بر میزان ترسیب کربن خاک در مراتع خشک و نیمه خشک شمال غرب ایران (مطالعه موردی: مراتع خانقاه سرخ ارومیه)

عرفانزاده, رضا; معتمدی, جواد

doi:10.22067/jsw.v0i0.28088

اثر شیب و نوع پوشش گیاهی بر میزان ترسیب کربن خاک در مراتع خشک و نیمه خشک شمال غرب ایران (مطالعه موردی: مراتع خانقاه سرخ ارومیه)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

10.22067/jsw.v0i0.28088

چکیده

در این تحقیق برای بررسی اثر شیب و تغییرات پوشش گیاهی بر میزان ترسیب کربن و برخی دیگر از ویژگی های خاک، مراتع حوزه آبخیز خانقاه سرخ انتخاب گردید. پس از شناسایی سه تیپ گیاهی، که هر کدام دارای دو کلاس شیب 30-10 درصد و 50-30 درصد بودند، اقدام به نمونه گیری از عمق 30-0 سانتی متری خاک از هر تیپ کرده و کربن ترسیب شده به همراه برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیپ های مورد بررسی در این تحقیق (Pteropyrum aucheri- Astragalus microcephulus) ، (Astragalous microcephalus- Acanthophyllum microcephalum) و (Pteropyrum aucheri- Prangus uloptera ) به ترتیب 10/96، 84/73 و 85/52 تن در هکتار، کربن آلی را ترسیب کرده اند. به طور کل، تیپ های گیاهی مورد بررسی در شیب های 30-10 درصد، میزان ترسیب کربن خاک بیشتری به نسبت تیپ های موجود در شیب50- 30 درصد، به استثناء تیپ گیاهی Pteropyrum aucheri- Astragalus microcephulus از خود نشان دادند. تیپ های گیاهی مورد مطالعه، در مجموع، به ترتیب 19220، 14768 و 10570 دلار به ازای هر هکتار، ارزش اقتصادی حاصل از پالایش کربن اتمسفری را دارا می باشند. نتایج مقایسه میانگین در مورد بررسی اثر تغییرات پوشش گیاهی و شیب بر برخی از خصوصیات خاک تیپ های گیاهی نشان داد که برای بیشتر خصوصیات خاک درجه شیب و نوع تیپ های گیاهی تاثیر معنی داری(P< 0.01) داشته اند. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که حفظ و بهره برداری مناسب از پوشش گیاهی در شیب های پایین تر می تواند منجر به حفظ ذخیره کربن آلی خاک در مناطق خشک و نیمه خشک گردد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20084757.1392.27.4.4.9

عنوان مقاله [English]

Effect of Slope and Vegetation on Carbon Sequestration in a Semi-dry Rangeland of Western Iran, Case Study: Khanghah Sorkh, Urmia

نویسندگان [English]

R. Erfanzadeh
J. Motamedi

چکیده [English]

In this study, Khanghag Sorkh watershed was selected to study on the effect of vegetation and slope changes on soil carbon sequestration. Therefore, three vegetation communities were recognized and soil sampling was done within 0-30 cm depth in two slopes (10-30% and 30-50%). Soil samples were analyzed to measure carbon sequestration rate and some of other physico-chemical characteristics. The results showed that the soil of Pteropyrum aucheri-Astragalus microcephulus, Astragalus microcephulus-Acanthophyllum microcephalum and Pteropyrum aucheri-Prangus uloptera communities has sequestrated 96.10, 73.84 and 52.85 ton carbon per hectare, respectively. The slope of 10-30% and 30-50% has sequestrated 96.11 and 126.68 ton carbon per hectare, respectively. In general, the slope of 10-30% had higher carbon sequestration compared with the slope of 30-50% with the exception of Pteropyrum aucheri-Astragalus microcephulus community. Our estimations revealed That the soil of Pteropyrum aucheri-Astragalus microcephulus, Astragalus microcephulus-Acanthophyllum microcephalum and Pteropyrum aucheri-Prangus uloptera had ca. 19220$ , 14768 and 10570$ economical values per hectare in respect to carbon fixation, , respectively. An investigation on other edaphic factors showed that most of soil factors were also significantly different between vegetation communities and slope classes (P

کلیدواژه‌ها [English]