بررسی اثرات تعدیل کنندگی کاربرد خاکی و محلول پاشی کلرید پتاسیم و کلرید کلسیم بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه سورگوم ( Sorghum bicolor L.) در شرایط تنش شوری

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
به منظور بررسی اثرات تعدیل کنندگی کاربرد خاکی و محلول پاشی کلرید پتاسیم و کلرید کلسیم بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه سورگوم ( Sorghum bicolor L.) در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب کرت های خرد شده در سال زراعی 87-1386 در مزرعه تحقیقات شوری قطب علمی گیاهان ویژه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح شوری آب آبیاری (5 و10 دسی زیمنس بر متر)، دو نحوه مصرف عناصر (محلول پاشی برگی و اعمال از طریق خاک) و چهار سطح عناصر کلسیم و پتاسیم (شاهد یا عدم مصرف، کلریدکلسیم با غلظت 20 میلی مولار، کلرید پتاسیم با غلظت 20 میلی مولار و کلرید کلسیم+ کلرید پتاسیم با غلظت 20 میلی مولار) در سه تکرار بودند. صفات ارتفاع بوته، وزن خشک برگ، ساقه و کل گیاه و قطر ساقه در چهار مرحله اندازه گیری شدند. شاخص های کلروفیل، محتوی آب نسبی برگ4(RWC) ، شاخص سطح برگ5 (LAI) نیز در سه مرحله پنجه زنی، ساقه دهی و خوشه دهی محاسبه شدند. نتایج تجزیه های آماری نشان داد شوری موجب کاهش ارتفاع و قطر ساقه شده ولی بر وزن ماده خشک گیاه و تعداد برگ اثر معنی داری نداشت. شوری موجب کاهش RWC در هر سه مرحله و کلروفیل در مرحله خوشه دهی گردید، ولی بر وزن خشک و LAI در هیچ یک از مراحل رشدی تأثیری نداشت. مصرف کلسیم و پتاسیم همچنین موجب افزایش معنی دار RWC ، LAI، کلروفیل و به خصوص وزن خشک در هر سه مرحله گردید. به طور کلی، استفاده از کلسیم و پتاسیم موجب بهبود قابل توجه صفات رشدی سورگوم نسبت به عدم مصرف آن ها در شرایط شوری می شود. بنابراین با توجه به مسائل اقتصادی و هزینه کمتر مصرف خاکی پتاسیم، استفاده از آن در شرایط شوری در این گیاه توصیه می شود.

وا‌ژه‌های کلیدی: تنش شوری، کلسیم، پتاسیم، نحوه خاکی و محلول پاشی، سورگوم

عنوان مقاله [English]

Effects of Calcium, Potassium and Method of Application on Sorghum (Sorghum bicolor L (. Morphological and Physiological Traits in the Presence of Salinity

نویسندگان [English]

  • S. Sadeghi Lotfabadi
  • M. Kafi
  • H.R. Khazaie
Faculty of Agriculture, Agronomy and plant breeding Dept, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Abstract
In order to study salt stress, calcium and potassium effects and type of application on sorghum plant, a field experiment was arranged in randomized complete block in split plot design at the Research Field of Center of Excellence for Special Crops, Ferdowsi University of Mashhad at 2008. Experimental treatments were included two levels of salinity (5 and 10 dS.m-1) as main plots and factorial of 2 types of application and four levels of Ca2+ and K+ as main plots in 3 replication. Growth parameters such as plant hight, leaf, stem and plant dry weight, stem diameter measured at 4 growth stages. Chlorophyll index, RWC and LAI measured in 3 stages of growth. Result of statistical analysis showed that salt stress leads to decrease the plant height, chlorophyll index and RWC, but did not affect biomass and LAI. Application of Ca and K only affected RWC, height and stem dry matter. Result showed that use of Ca and K lead to improved growth parameters of sorghum at salt stress conditions but no significant differences between application of sole K and K+Ca treatments were obsered. So, to reduce production expenses, application of only K fertilizer is proposed for soghum production under salt stress conditions.

Keywords: Salinity stress, Calcium, Potassium, Type of application, Sorghum

CAPTCHA Image