بررسی تاثیر زئولیت و سوپر فسفات تریپل بر توزیع سرب، روی و کادمیوم در ضایعات معدن

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان

چکیده

چکیده
همزمان با رشد جمعیت و پیشرفت صنایع، فعالیتهای معدنی جهت استخراج فلزات هم رو به رشد است و در نتیجه محیط زیست بیشتر تحت تاثیر آلاینده ها به خصوص فلزات سنگین قرار خواهد گرفت. غیر پویا سازی فلزات سنگین با استفاده از اصلاح کننده‌های ارزان، روشی ساده و سریع برای کاهش گسترش آلودگی فلزات سنگین محسوب می‌شود. در این تحقیق به منظور ارزیابی میزان کاهش فراهمی فلزات سنگین در ضایعات معدن سرب و روی (باما) اطراف اصفهان از روش عصاره گیری پی در پی استفاده شد. تاثیر اصلاح کننده‌های شیمیایی شامل زئولیت در 3 سطح صفر (Z0)، 5 درصد (Z1) و 10 درصد (Z2) و سوپر فسفات تریپل در 3 سطح صفر (P0)، 25/0 درصد (P1) و 5/0 درصد (P2) بر توزیع سرب، روی و کادمیوم در ضایعات معدن به وسیله عصاره گیری پی در پی بر اساس روش تسیر مورد بررسی قرار گرفت. غلظتهای کل سرب، روی و کادمیوم به ترتیب 2300، 11500 و 4/27 میلی گرم در کیلوگرم تعیین شد. نتایج نشان داد که سوپر فسفات تریپل باعث انتقال فلزات سنگین مخصوصاً سرب از بخش تبادلی و کربنات به بخشهای باقیمانده و پیوند یافته با مواد آلی و سولفیدها شد. زئولیت نیز سرب و روی را از بخش کربنات به بخش باقیمانده منتقل کرد. اما فسفر اثری به مراتب بیشتر بر تثبیت فلزات داشت. اثر متقابلی بین زئولیت و سوپر فسفات تریپل مشاهده نشد.

واژه‌های کلیدی: آلودگی خاک، فلزات سنگین، عصاره گیری پی در پی، غیر پویا سازی

عنوان مقاله [English]

The Effect of Zeolite and TSP on Speciation of Pb, Zn and Cd in Mine Waste

نویسندگان [English]

  • M. Mohammadi San 1
  • A.R. Astaraei 1
  • A. Fotovat 1
  • A. Lakziyan 1
  • M. Taheri 2
1 Department of Soil Sciences, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
2 Agricultural and Natural Resources Research Center of Zanjan Province
چکیده [English]

Abstract
With increasing population, Mine activities for metal proceeding are also increasing, so environment will be influenced by contaminant especially heavy metals. In situ immobilization of heavy metals using inexpensive amendments is considered as a simple and cost-effective approach for reducing heavy metal contamination. In this research we used sequential extraction for assessing reduction in availability of heavy metal in lead and zinc mine waste (bama mine around Isfahan). The effects of chemical amendments consist of 3 level of Zeolite 0 (Z1), 5% (Z2) and 10% (Z3) and 3 level of Triple Super Phosphate 0 (P1), 0.25% (P2) and 0.5% (P3) on speciation of Pb, Zn and Cd was investigated by sequential extraction based on tesier method. Total concentration of Pb, Zn and Cd were 2300, 16500 and 27.4 mgkg-1 d.m. Result showed that TSP transform heavy metal specially Pb from exchangeable and carbonate fractions to residual and organic, sulfides fractions. Zeolite also transformed Pb and Zn from carbonate fraction to residual fraction. But eth effect of phosphorous was superior to zeolite. There was no interaction between Zeolite and TSP.

Keywords: Soil pollution, Heavy metals, Fractionation, In situ immobilization

CAPTCHA Image