ارزیابی عملکرد، اجزای عملکرد و ویژگی های کیفی اسفرزه ( ovatelantago P) و پسیلیوم (Plantago psyllium) در شرایط تنش رطوبتی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
به منظور بررسی تاثیر تنش آبی بر روی عملکرد، اجزای عملکرد و ویژگی های کیفی دو گونه دارویی اسفرزه و پسیلیوم، آزمایشی در سال زراعی 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. آزمایش بصورت اسپلیت پلات و در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آبیاری (فاکتور اصلی) در چهار سطح 1000، 2000، 3000 و 4000 مترمکعب آب در هکتار، در کرت های اصلی و تیمار فرعی شامل دو گونه اسفرزه ( ovate lantago P) و پسیلیوم (Plantago psyllium) درکرت های فرعی قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شده شامل: طول سنبله، تعداد سنبله در هر بوته، تعداد دانه در هرسنبله، وزن هزار دانه، عملکرد کاه و کلش و عملکرد دانه بود. سه شاخص کیفی، مقدار موسیلاژ (درصد) و شاخص تورم (میلی لیتر) و مقدار تورم در هر گرم موسیلاژ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای آبیاری بر عملکرد کاه و کلش معنی داری نبود، ولی بر تعداد سنبله در بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در اسفرزه و پسیلیوم تاثیر معنی داری داشت. بیشترین مقادیر تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه در تیمار آبی 4000 مترمکعب در هکتار بدست آمد. عملکرد کاه و کلش و عملکرد دانه در اسفرزه به ترتیب در تیمار آبی 4000 و 3000 متر مکعب در هکتار و در پسیلیوم به ترتیب در تیمار آبی 3000 و 4000 متر مکعب در هکتار بدست آمد. میزان موسیلاژ و شاخص تورم تحت تاثیر تیمارهای آبیاری قرار گرفتند، ولی میزان تورم برای هر گرم موسیلاژ اختلاف معنی داری نداشت. بیشترین مقادیر موسیلاژ و شاخص تورم در هر دو گونه در تیمار آبی 2000 متر مکعب در هکتار مشاهده شد. همچنین بالاترین میزان تورم در هر گرم موسیلاژ در تیمار آبی 1000 متر مکعب در هکتار بود. بین میزان موسیلاژ و شاخص تورم همبستگی مثبت و بالایی (87/0=r( وجود داشت.

واژه های کلیدی: تنش آبی، عملکرد و اجراء عملکرد، موسیلاژ، اسفرزه، پسیلیوم

عنوان مقاله [English]

The Effect of Water Stress on Yield, Yield Components and Quality Characteristics of Plantago Ovata and Plantago Psyillium

نویسندگان [English]

  • A.R. Koocheki
  • V. Mokhtari
  • Sh. Taherabadi
  • S. Kalantari
Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Abstract
In order to investigate the response of two species of P. ovata and P. psyllium to water deficit. The experiment was conducted during 2009 growing seasons in the Agriculture research Station Ferdowsi of Mashhad. For this purpose a split plot experiment based on complete randomized block design with three replications was used. Four irrigation levels (4000, 3000, 2000, 1000 m3/ha) allocated in the main plots and two species of plantago (p. ovate, p. psyillium) were as sub plots. Criteria such as spike length, number of spikes per plant, number of seeds per spike, 1000-seed weight, straw and seed yield were measured accordingly. Three quality characters namely amount of mucilage, swelling factor and swelling rate per gram mucilage were also measured. The results indicated that number of spikes per plant, number of seeds per spike, 1000-seed weight, seed yield were significantly affected by irrigation levels. The maximum value of spike length, number of spikes per plant, number of seeds per spike, 1000-seed weight was obtained in irrigation level of 4000 (m3/ha), and the maximum value of straw and seed yield in p. ovatea was obtained in irrigation levels of 4000 (m3/ha) and 3000 (m3/ha), respectively and to p. psyllium was obtained in irrigation level of 3000 (m3/ha) and 4000 (m3/ha), respectively. The maximum amount of mucilage and swelling factor were obtained for both species were obtained irrigation level of 2000(m3/ha) and the maximum swelling rate per gram mucilage for both species were obtained irrigation level of 1000 (m3/ha).

Keywords: Water deficit, Yield, yield components, P. ovate, p. psyllium, Mucilage

CAPTCHA Image