نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسنده
چکیده
لجن به عنوان بقایای جامد حاصل از تصفیه فاضلاب، حاوی عناصر کودی پرمصرف و کم مصرف مورد نیاز گیاه و مواد آلی می باشد و به همین دلیل از آن، جهت تقویت اراضی کشاورزی استفاده می شود. از طرفی، کاربرد بدون ضابطه لجن ممکن است موجبات آلودگی خاک و منابع آب سطحی و زیرزمینی را فراهم سازد. لذا اثر کاربرد مقادیر مختلف لجن فاضلاب به عنوان کود آلی در مقایسه با کودهای شیمیایی رایج، بر انتقال املاح و آلاینده ها به زیر عمق توسعه ریشه ها، برخی از خصوصیات خاک و عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه سویا مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور تعداد 15 عدد ستون خاک استوانه ای شکل به ارتفاع 100 سانتیمتر و قطر 60 سانتیمتر آماده شد و لوله زهکش از جنس PVC به همراه پوشش مصنوعی (فیلتر ژئوتکستایل) در کف هر یک نصب گردید. لجن مورد نیاز از تصفیه خانه فاضلاب شهرک اکباتان و پس از طی مراحل هضم و آب گیری اولیه تهیه شد و پس از آماده سازی مورد استفاده قرار گرفت. ستون ها با استفاده از خاکی با بافت لوم رسی پرشدند و سویای رقم ویلیامز در آنها کشت گردید. تیمارهای کودی عبارت بود از کود لجن در 3 سطح 10، 25 و 50 تن در هکتار، کود شیمیایی (150 کیلوگرم در هکتار کود فسفات آمونیم، معادل 72 کیلوگرم در هکتار فسفر به صورت P2O5 به همراه 27 کیلوگرم بر هکتار نیتروژن و نیز 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره، معادل 23 کیلوگرم در هکتار نیتروژن) و تیمار شاهد (بدون کود) که هر یک به تفکیک در 3 تکرار منظور گردید. آنالیز آماری نتایج انتقال نیترات در خاک با استفاده از آزمون آماری کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در زمان و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشترین مقدار نیترات خروجی از زهکش ها در ابتدای فصل کشت و در اولین نمونه زه آب ستون های خاک مشاهده گردید و با تداوم عملیات آبیاری، به تدریج از کمیت نیترات موجود در زه آب ها کاسته شد. بیشترین مقدار نیترات در زه آب با میانگین 17/57 میلی گرم بر لیتر و مربوط به تیمار کاربرد 50 تن در هکتار لجن بود. کم ترین مقادیر متوسط نیترات در زه آب حاصل از تیمار شاهد و به میزان 51/3 میلی گرم بر لیتر و در پایان فصل آبیاری مشاهده شد. تیمارهای کاربرد کود شیمیایی و لجن به میزان 10 تن در هکتار، تقریباً با مقادیری نزدیک به هم از نظر میزان نیترات موجود در زه آب خروجی در بین این دو قرار گرفت. بیشترین متوسط عملکرد به میزان 85/277 گرم دانه سویا، در نتیجه کاربرد 50 تن در هکتار لجن به وقوع پیوست. هم چنین متوسط وزن 1000 عدد دانه و متوسط تعداد غلاف نیز به ترتیب با مقادیر 42/127 گرم و 856 عدد در این تیمار حائز رتبه اول بود. پس از آن تیمارهای کاربرد 25 تن در هکتار لجن، کود شیمیایی و 10 تن در هکتار لجن در رتبه های بعدی قرار گرفت. بنابراین کاربرد بالاترین مقدار لجن فاضلاب در کشت سویا (به میزان 50 تن در هکتار)، انتقال بیشترین مقادیر نیترات به زیر عمق توسعه ریشه ها و بالاترین شاخص های عملکردی را موجب شد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Effect of Different amounts Wastewater Sludge Application on Soybean Yield and Nitrate Concentration in Shallow Depth Drainage Water
نویسنده [English]
- A. Hassanoghli
چکیده [English]
Produced sludge from wastewater treatment plants is a source of macro and micro nutrients and organic matters which is needed for agriculture. On the other hand, application of sludge with no criterion may cause some health risks and also, soil and surface water and ground water resources pollution may be followed. In this regards, the effect of different amounts of sewage sludge used as organic fertilizer in compare with chemical fertilizers on transport of minerals below the root zone and yield and yield components in soybean cultivation were studied. Therefore, 15 cylindrical plastic soil culomns with a height of 100 cm and 60 cm diameter were constructed and drainage PVC pipes with geotextile filter were installed for all of them. The sludge of Ekbatan housing complex wastewater treatment plant after processing and digestion was taken place and used. The culomns were filled by a Clay Loam textured soil and Soybean (Williams variety) was planted. Treatments include three levels of wastewater sludge fertilizer (10, 25 and 50 ton/ha), chemical fertilizers (150 kg/ha ammonium phosphate and 50 kg/ha urea) and control without using fertilizer in three replications. According to the results, the highest mean amount of nitrate in drainage water of culomns (base on split plot through time as statistical completely randomized design) was 57.17 mg/lit in the early season and treatment related to the use of sludge was 50 ton/ha. The lowest mean value of nitrate obtained from the control in the end of cultivation season and was 3.51 mg/lit. The most yield of Soybean was 277.85 gr grains per culomn which obtained from use of 50 ton/ha of manure sludge. The greatest weight of 1000 grains and the number of pods with values of 127.42 gr and 856 in number, measured in this treatment too. Application of 25 ton/ha sludge, chemical fertilizers and 10 ton/ha sludge were after it, respectively. So, the highest use of sewage sludge on soybean cultivation (at the rate of 50 ton/ha), transfer the highest amount of nitrate below the root zone and led to the best yield indicators
کلیدواژه‌ها [English]
- Drainage water
- Irrigation
- Nitrate
- Soybean
- Wastewater
- yield
)
ارسال نظر در مورد این مقاله