دوماه نامه

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 فردوسی مشهد

3 دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

رسوبات لسی در پهنه کپه‌داغ به‌صورت ناپیوسته و با ضخامت کم وجود دارند که لازم است برای برنامه‌ریزی‌های محیطی و مطالعات تغییر و تحول اشکال اراضی شناسایی شده و از سایر رسوبات تفکیک شوند. هدف از این مطالعه شناسایی پراکنش و تعیین ویژگی‌های رسوبات بادرفتی لسی و شنی و چگونگی تشکیل آنها در منطقه سرخس بود. تعداد 30 نمونه سطحی به‌صورت پراکنده در کل منطقه برداشت شد و توزیع اندازه ذرات آنها مشخص شد. شن خیلی ریز و سیلت درشت بخش غالب ذرات رسوبات را تشکیل می‌دهند و مجموع آنها به بیش از 70 درصد می‌رسد. غالب بودن سیلت و شن خیلی ریز، عدم وجود سنگریزه و تفاوت ناگهانی توزیع اندازه ذرات این رسوبات با اندازه ذرات لایه‌های زیرین، از شواهد بادرفتی بودن این رسوبات هستند. در امتداد رودخانه هریرود از سرخس به سمت سد دوستی و همچنین به سمت ارتفاعات کپه‌داغ در جنوب و غرب منطقه، با کم شدن شن خیلی ریز و افزایش سیلت درشت، رسوبات شنی شرقی و مرکزی منطقه، به‌تدریج به رسوبات لسی تبدیل می‌شوند. بیشترین ضخامت رسوبات لسی در اطراف سد دوستی قرار دارد. غالب بودن سیلت درشت و شن خیلی ریز در رسوبات مورد مطالعه و پیوستگی رسوبات لسی و شنی نشان‌دهنده منشا محلی و نزدیک برداشت ذرات است. ارتفاعات کپه‌داغ در غرب و جنوب منطقه مورد مطالعه، همانند سدی، رسوبات بادرفتی را به دام انداخته و باعث تشکیل رسوبات لسی می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Distribution and Characteristics of Loess Deposits of Sarakhs Area

نویسنده [English]

  • Ali reza Karimi 2

1

2 ferdowsi university of mashhad

3

چکیده [English]

Loess deposits of Kopeh Dagh area usually occur patchy, with low thickness and should be identified and differentiated from other deposits for environmental planning and landscape evolution studies. The objective of this study was to identify distribution and determine the characteristics of loess deposits and investigate their formation in the Sarakhs area. Thirty surface samples were collected from the study area and analyzed for particle size distribution. Coarse silt and very fine sand are the dominant fraction of the sediments and overally exceed 70%. Dominance of coarse silt and very fine sand, lack of coarse fragments and abrupt boundary of these sediments with underlying materials are evidences of eolian origin. With decreasing very fine sand and increasing coarse silt, sand dunes in the east and center of the area gradually change to loess deposits from Sarakhs city towards Dousti dam (along Hariroud River) and Kopeh Dag heights in the south and west. The maximum thickness of loess sediment occurred around the Dousti dam. Dominance of coarse silt and very fine sand in the sediments and gradual boundary between sand dunes and loess deposits shows the local source of the particles. Kopeh Dagh heights in southern and western parts of the area, like a barrier have trapped eolian sediments and caused their formation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eolian sediments
  • Loess
  • Particle size distribution
  • Kopeh Dagh
CAPTCHA Image