دوماه نامه

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

چکیده
استفاده و مدیریت بهینه ماده آلی یک جنبه مهم تولید پایدار در سیستم‌های زراعی است. با توجه به مقدار نسبتاً کم ماده آلی در خاکهای زارعی ایران و اثرات زیست محیطی مصرف مداوم کودهای نیتروژن دار، مصرف توأم نیتروژن و مواد آلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف از آزمایش حاضر بررسی اثر باقیمانده انواع مواد آلی به تنهایی و یا به همراه نیتروژن معدنی بر رشد گندم و ویژگی‌های خاک بود. تیمارها شامل دو ماده آلی (کمپوست زباله شهری و کود دامی) در چهار سطح (0، 1، 2 و 4 درصد) و سه مقدار نیتروژن (N) (0، 75 و150 میلی‌گرم در کیلوگرم)، در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار بود. تیمارها در کشت برنج بکار گرفته شدند و تأثیر باقیمانده تیمارها بر رشد و ترکیب شیمیایی گندم کشت شده پس از برنج و برخی خصوصیات شیمیایی خاک مورد بررسی قرار گرفت. مصرف هر دو ماده آلی با افزایش وزن خشک گندم همراه بود. با کمپوست، کاربرد نیتروژن بر وزن خشک گندم تأثیری نداشت. با کود دامی مصرف این عنصر در تمامی سطوح روند افزایشی وزن خشک گندم را در پی داشته و این افزایش در سطوح بالاتر کود دامی محسوس‌تر بود. از طرفی افزودن نیتروژن به تنهایی وزن خشک گندم را تحت تأثیر قرار نداد. غلظت فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، کلراید و سدیم در شاخساره گندم در خاک تیمار شده با هریک از مواد آلی بیشتر از شاهد بود. تجزیه خاک پس از برداشت گیاه نشان داد که کاربرد هر دو ماده آلی همه ویژگی‌های شیمیایی مورد بررسی خاک را افزایش داد. بطوریکه کربن آلی، نیتروژن کل، فسفر، آهن، روی، مس و منگنز قابل استفاده، هدایت الکتریکی و نسبت جذبی سدیم، در خاک تیمار شده با دو ماده آلی بیشتر از شاهد بود. بطورکلی اثر باقیمانده کود دامی به ویژه به همراه نیتروژن معدنی بر عملکرد و خصوصیات شیمیایی خاک بیش از اثر کمپوست بود.

واژه های کلیدی: گندم ، اثر باقیمانده، نیتروژن، کمپوست شهری، کود دامی

عنوان مقاله [English]

Residual Effects of Two Organic Matters With or Without Nitrogen on Growth and Chemical Composition of Wheat and Some Soil Chemical Properties

نویسندگان [English]

  • F. Rasouli
  • M. Maftoun

Dept. of Soil Science, College of Agriculture, University of Shiraz

چکیده [English]

Abstract
Efficient use and management of organic matter are important aspects of sustainable agricultural. Organic matter is relatively low in majority of soils in Iran, and continuous use of N fertilizer would create environmental hazards. Therefore, the combined use of N fertilizer and organic wastes is an effective strategy. The purpose of this study was investigating of residual effects of different sources of organic matters with or without nitrogen on wheat dry matter and soil chemical characteristics. Treatments included two organic matter sources (municipal solid waste compost and cow manure), in four rates (0, 1, 2, and 4%) and three N levels (0, 75, 150 mg kg-1 soil). The experiment was carried out in factorial manner in a completely randomized design with three replications. Treatments applied in rice and the residual effects were studied on growth and chemical composition of wheat and some soil chemical characteristics after wheat harvest. Application of both organic matter sources enhanced wheat growth. With compost, addition of N did not affect crop growth while with cow manure, application of N led to increase wheat growth in all organic matter levels. The effect of N was the most in the higher cow manure levels. Application of N alone did not affect wheat growth. Wheat plants enriched by either of the two organic wastes accumulated more phosphorus (P), potassium (K), iron (Fe), manganese (Mn), chlorine (Cl) and sodium (Na) than control plants. Post harvest soil sampling indicated that addition of organic matter significantly increased study chemical characteristics. Organic matter, total nitrogen, available P, Fe, Zn, Cu and Mn, soil electrical conductivity and sodium adsorption ratio in soil enriched with organic matter were more than those in control. In general, residual effects of cow manure particularly with chemical nitrogen on dry matter and soil chemical characteristics were more than those of compost.

Keywords: Wheat, Residual effect, Nitrogen, Municipal compost, Cow manure, Nutrient elements

CAPTCHA Image