ارزیابی مدل هیبرید در تخمین تابش خورشیدی روزانه در تعدادی از ایستگاههای تابش‌سنجی‌ ایران

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

چکیده

تابش طول موج کوتاه خورشیدی که به سطح زمین می‌رسد بعنوان یکی از پارامترهای کلیدی در اغلب مدل‌های برآورد کننده تبخیر و تعرق پتانسیل مانند پنمن- مونتیث فائو مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود اهمیت مقدار تابش، اندازه‌گیری آن صرفا در تعداد اندکی از ایستگاههای تابش‌سنجی ایران انجام می‌شود. مدل‌های تجربی برآورد کننده تابش نظیر آنگسترم- پرسکات علیرغم سادگی نیازمند کالیبراسیون (واسنجی) بوده و باید ضرایب آنها بدرستی تخمین زده شوند. در تحقیق حاضر از یک مدل فیزیکی نسبتا ساده بنام مدل هیبرید در تخمین تابش خورشیدی روزانه 10 ایستگاه هواشناسی ایران شامل اصفهان، بجنورد، بندرعباس، تبریز، تهران، رامسر، زاهدان، کرمان، کرمانشاه و مشهد استفاده شد و نتایج آن با مدل‌های اصلاح شده دانشیار و صباغ که در تحقیقات قبلی برای شرایط مختلف آب و هوایی پیشنهاد شده مقایسه گردید. مدل هیبرید با استفاده از تعداد نسبتا کم پارامترهای هواشناسی شامل دما، رطوبت نسبی، فشار و ساعات آفتابی، میزان تابش را با دقت قابل قبولی برآورد کرد. برای مقایسه سه مدل از معیارهای آماری میانگین خطا (ME)، میانگین خطای مطلق (MAE)، جذر میانگین توان دوم خطا (RMSE) و درصد میانگین خطا (MPE) استفاده شد. میانگین هر کدام از معیارهای خطا در مدل هیبرید به ترتیب 27/0- ، 27/1، 59/1Mj.m-2.d-1 و 01/2 درصد و در مدل اصلاح شده دانشیار برابر 19/0- ، 64/2، 15/3 Mj.m-2.d-1 و 42/3 درصد می‌باشد. برای مدل اصلاح شده صباغ نیز این معیارها برابر 91/0، 78/2، 39/3 Mj.m-2.d-1 و 20/11 درصد بدست آمد. مقدار کم معیارهای خطا برای مدل هیبرید بیانگر کارایی نسبتا بالای این مدل در تخمین تابش خورشیدی ایستگاههای انتخابی در مقیاس روزانه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Hybrid Model for Estimating Daily Solar Radiation in Some Solar Sites of Iran

نویسندگان [English]

  • M. Erfanian
  • S. Babaei Hesar
چکیده [English]

Short wavelength of solar radiation that reaches the ground used as one of the key parameters in most models those estimate the potential Evapotranspiration, such as FAO Penman-Monteith. Despite the importance of amount of radiation, its measurement is done only in small number of stations in the country. Empirical radiation models, such as Angstrom- Prescott, despite the simplicity, require calibration and their coefficients must be properly estimated. In the present study a relatively simple physical model that called hybrid model was used to estimate daily solar radiation in 10 synoptic stations, Esfahan, Bojnourd, Bandar Abbas, Tabriz, Tehran, Ramsar, Zahedan, Kerman, Kermanshah and Mashhad and the results were compared with modified Daneshyar & Sabagh models those were proposed for various climatic conditions in previous researches. using a relatively small number of meteorological parameters include temperature, relative humidity, pressure and sunshine hours, Hybrid model estimated amount of radiation with reasonable accuracy. To compare the three models, mean error (ME), mean absolute error (MAE), root mean square error (RMSE) and mean percentage error (MPE) statistical criteria were used. Average of each error criteria in Hybrid model, respectively are, -0.27, 1.27, 1.59 and 2.01 and in the modified Daneshyar model are, -0.19, 2.64, 3.15 and 3.42. Also in modified Sabagh model these criteria are achieved equal to 0.91, 2.87, 3.93 and 11.20. Small amount of error criteria for Hybrid model represents the relatively high performance of this model in the estimation of solar radiation in daily scale.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Solar radiation
  • Hybrid model
  • Daneshyar model
  • Sabagh model
CAPTCHA Image