بررسی امکان کاربرد آب شور در آبیاری قطره‌ای در جهت پایداری اراضی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• محمد حسن لی
• حامد ابراهیمیان
• مسعود پارسی نژاد

دانشگاه تهران

https://doi.org/10.22067/jsw.v0i0.29932

چکیده

از راهکارهای مدیریت آب در مزرعه استفاده از آب شور برای آبیاری محصولات است که در این مطالعه به بررسی استفاده ی تناوبی آب شور و غیرشور و تأثیر آن بر شوری خاک پرداخته شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی تحت آبیاری قطره ای برای محصول ذرت با نه تیمار با مدیریت های آبیاری با آب شور و غیرشور به طور ثابت و تناوبی و در سه سطح شوری 4/0 (آب غیرشور)، 5/3 و 7/5 دسی زیمنز بر متر و با تناوب های یک در میان، سه در میان و پنج در میان انجام شد. نتایج نشان داد در مدیریت یک در میان، شوری خاک در انتهای فصل رشد در مقایسه با شوری در ابتدای فصل رشد تغییر زیادی نکرد (کاهش 0/1 و 9/17 درصدی برای دو تیمار یک در میان). در تیمارهای آب شور 7/5 دسی-زیمنز بر متر و تناوب سه و پنج در میان (3S2:1F و 5S2:1F) مقدار و تناوب آب غیرشور برای خارج ساختن املاح از خاک کافی نبوده و در انتهای فصل رشد تجمع نمک در نیمرخ خاک مشاهده شد (به ترتیب افزایش 0/39 و 2/46 درصدی در شوری خاک). در تیمارهای 3S1:1F و 5S1:1F به ترتیب افزایش 9/17 و 6/31 درصدی در شوری خاک مشاهده شد، در حالی که افزایش شوری خاک در تیمار S1 برابر 7/40 درصد بود. یعنی با انجام 4 آبیاری غیرشور در تیمار 3S1:1F و 2 آبیاری غیرشور در تیمار 5S1:1F به ترتیب کاهش 8/22 و 1/9 درصدی در شوری خاک نسبت به تیمار S1 مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

• کاربرد تناوبی آب شور
• شوری خاک
• آبیاری قطره ای
• ذرت علوفه ای

20.1001.1.20084757.1394.28.5.6.4

عنوان مقاله [English]

Investigation the Possibility of Using Saline Water in Drip Irrigation for Lands Sustainability

نویسندگان [English]

• M. Hassanli
• H. Ebrahimian
• M. Parsinejad

University of Tehran

چکیده [English]

Using of saline water for irrigation of crops is known as a strategy of on-farm irrigation water management. In this study, the cyclic using of saline and fresh water and its effect on soil salinity were investigated. Field experiments were carried out in randomized complete block design under drip irrigation for maize crop with 9 treatments. The treatments were based on alternative irrigation management of saline and fresh water use on three salinity levels 0.4, 3.5 and 5.7 dS/m and freshwater application in every one, three and five saline water application (1:1, 3:1 and 5:1, respectively). The results showed that in 1:1 management, soil salinity at the end of growing season compared with the beginning of growing season did not change considerably (reducing of 1.0% and 17.9% for 1S1:1F and 1S2:1F). In 3S2:1F and 5S2:1F treatments, the amount and frequency of fresh water was not enough to remove salts from the soil and at the end of growing season, salt accumulation was seen in soil profile (increasing of 39.0% and 46.2% in soil salinity). In 3S1:1F and 5S1:1F treatments, soil salinity increased 17.9% and 31.6%, respectively, while increasing of soil salinity in S1 treatment was 40.7%. Thus, by 4 irrigations with fresh water in 3S1:1F treatment and 2 irrigations with fresh water in 5S1:1F treatment, reducing of 22.8% and 9.1% in soil salinity was seen in compared with S1 treatment.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cyclic using of saline water
• Soil salinity
• Drip irrigation
• Silage maize

مراجع

1- احسانی م. و خالدی ه. 1382. بهره وری آب در کشاورزی. انتشارات کمیتۀ ملی آبیاری و زهکشی ایران.

2- زارعی م.ا.، طباطبائی س.ح.، شایان نژاد م. و بیگی هرچگانی ح. 1386. توزیع شوری در پروفیل خاک تحت سه رژیم آبیاری در آبیاری کرتی در اراضی شرق اصفهان. مجلۀ پژوهش در علوم کشاورزی، 3(2): 206-196.

3- لیاقت ع.م. و اسمعیلی ش. 1382. تأثیر تلفیق آب شور و شیرین روی عملکرد و غلظت نمک در منطقه توسعۀ ریشۀ ذرت. مجلۀ علوم کشاورزی و منابع طبیعی10(2):170-159.

4- Allen G.R., Pereira L.S., Raes D., and Smith M. 1998. Crop evapotranspiration. Irrigation and Drainage paper no. 56 FAO, Rome.

5- Amer K.H. 2010. Corn crop response under managing different irrigation and salinity levels. Agricultural Water Management, 97:1553-1563.

6- Aslam M. and Prathapar S.A. 2006. Strategies to mitigate secondary salinization in the Indus Basin of Pakistan. IWMI, Colombo Sri Lanka.

7- Ayers R.S. and Westcot D.W. 1989. Water quality for agriculture: Irrigation and Drainage paper no. 29. FAO, Rome.

8- Huang C.H., Zong L., Buonanno M., Xue X., Wang T., and Tedeschi A. 2012. Impact of saline water irrigation on yield and quality of melon (Cucumis melo cv. Huanghemi) in northwest China. European Journal of Agronomy, 43:68-76.

9- Kang Y., Chen M., and Wan S. 2010. Effects of drip irrigation with saline water on waxy maize (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) in North China Plain. Agricultural Water Management, 97:1303–1309.

10- Smedema L.K., and Rycroft D.W. 1983. Land drainage: Planning and design of agricultural drainage systems: Cornell University Press (Ithaca, N.Y.).

11- Tscheschke P., Alfaro J.F., Keller J., and Hanks R.J. 1974. Trickle Irrigation soil water potential as influenced by management of highly saline water. Soil Science, 117(4):226-231.

12- Yazar A., Hamdy A., Gencel B., and Metin S.S. 2003. Sustainable use of highly saline water for irrigation of crops under arid and semi-arid conditions. p. 113-121. In A. Hamdy (ed.) Regional Action Programme (RAP). Bari, CIHEAM.