نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 استاد هواشناسی کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.
2 دانشگاه فردوسی مشهد
3 گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
چکیده
کاهش و افزایش مداوم دما طی یک دوره زمانی کوتاه مدت که اصطلاحاً چرخه های یخ و ذوب نامیده می شود، یکی از عوامل مهم خسارت به محصولات کشاورزی است. در این تحقیق برای تعیین چرخه های یخ و ذوب در استان خراسان رضوی، داده های دمای کمینه و بیشینه روزانه نه ایستگاه هواشناسی سینوپتیک در طی 20 سال آماری (1387- 1368) مورد استفاده قرار گرفت. همچنین شش گستره دمایی مشخص شامل: دماهای کمینه کوچک تر و مساوی 2- و دماهای بیشینه بزرگ تر و مساوی 2 (A)، دماهای کمینه کوچک تر و مساوی 3- و دماهای بیشینه بزرگ تر و مساوی 3 (B)، دماهای کمینه کوچک تر و مساوی 5- و دماهای بیشینه بزرگ تر و مساوی 5 (C)، دماهای کمینه برابر 2- و بیشینه بزرگ تر از 2 (D)، دماهای کمینه برابر 3- و بیشینه بزرگ تر از 3 (E) و دماهای کمینه برابر 5- و بیشینه بزرگ تر از 5 (F) که امکان رخداد این پدیده در آن ها بیش تر است، در نظر گرفته شد. پس از پردازش داده ها توسط یک برنامه کامپیوتری در محیط Fortran، تعداد روزهای وقوع این پدیده در هر یک از ایستگاه های موجود به صورت ماهانه، فصلی و سالانه تعیین و مناطق مستعد آن شناسایی و پهنه بندی شد. نتایج نشان داد که فصل زمستان دارای بیش ترین تعداد روزهای با چرخه یخ و ذوب می باشد و فصول پاییز و بهار به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند. همچنین ایستگاه های تربت حیدریه، نیشابور و قوچان در اغلب گستره های دمایی، بالاترین میزان وقوع این پدیده در استان خراسان رضوی را دارا می باشند. کم ترین تعداد روزهای دارای چرخه یخ و دوب نیز غالباً در ایستگاه های سرخس، کاشمر و سبزوار مشاهده می شود.
واژه های کلیدی: پهنه بندی، چرخه های یخ و ذوب، خراسان رضوی، دمای بیشینه، دمای کمینه
عنوان مقاله [English]
Determination of Freezing and Thaw Cycles and Mapping of Susceptible Area in Khorasan Razavi Province by Using GIS
نویسندگان [English]
- M. Mousavi Baygi 1
- B. Ashraf 2
- A. Nezami 3
1 Professor Agro meteorology, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
2 Ferdowsi University of Mashhad
3 Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
Abstract
Consistent decreasing and increasing of temperature in the short-term period that is called freezing and thaw cycles is one of the important factors of damage to crop productions. In this research as to determine freezing and thaw cycles in the Khorasan Razavi province, the data of daily minimum and maximum temperatures of 9 synoptic stations was used over 20 statistic years (1989-2008). Also 6 distinct range of temperatures including: the minimum temperatures lesser and equal whit -2 and the maximum temperatures greater and equal whit 2 (A), the minimum temperatures lesser and equal whit -3 and the maximum temperatures greater and equal whit 3 (B), the minimum temperatures lesser and equal whit -5 and the maximum temperatures greater and equal whit 5 (C), the minimum temperatures equal whit -2 and the maximum temperatures greater than 2 (D), the minimum temperatures equal whit -3 and the maximum temperatures greater than 3 (E) and the minimum temperatures equal whit -5 and the maximum temperatures greater than 5 were presented. After data processing by a computer program into the FORTRAN space, the number of days with this phenomenon for each station was determinated as monthly, seasonal and annual and then the mapping plans of susceptible areas were prepared. The results show that winter has a higher rate of this phenomenon and autumn and spring are next respectively. Also the investigation of mapping plans indicated that in most temperature ranges, the Torbat heydariye, Nishaboor and Ghuchan stations had maximum number of freezing and thaw cycles in Khorasan Razavi province. The minimum rate of this phenomenon was in the Sarakhs, Kashmar and Sabzevar Stations as well.
Keywords: Freezing and thaw cycles, Khorasan Razavi, Mapping, Maximum temperature, Minimum temperature
)
ارسال نظر در مورد این مقاله