نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
چکیده
یکی از مشکلات اصلی در ارزیابی وضعیت آلودگی خاک ها عدم وجود استانداردهای منطقه ای است. این مطالعه با هدف برآورد غلظت زمینه به منظور ارزیابی زیست محیطی و شناسایی مناطق آلوده برخی فلزات سنگین در قسمتی از اراضی مرکزی استان مازندران با وسعتی برابر با 5500 کیلومترمربع که از دیدگاه فعالیت های کشاورزی و تراکم جمعیتی با اهمیت به شمار می رود، اجرا گردید. بدین منظور 256 نمونه مرکب از عمق 10-0 سانتیمتر خاک سطحی بر اساس روش نظام مند آشیانه ای برداشته شد. از این تعداد نمونه، 148 نمونه در اراضی کشاورزی، 60 نمونه در مناطق شهری و 48 نمونه در عرصه های طبیعی واقع شدند. پس از آماده سازی نمونه ها و هضم با اسید نیتریک 5 نرمال مقدار کل مس، روی، نیکل، سرب و کادمیم توسط دستگاه جذب اتمی تعیین شد. با استفاده از نمونه خاک های عرصه های طبیعی غلظت زمینه طبیعی مس، روی، نیکل، سرب و کادمیم به ترتیب برابر با 3/28، 2/40، 7/45، 2/34 و 23/0 میلی گرم بر کیلوگرم برآورد شد. با استفاده از این میزان نقشه های پراکنش فاکتور آلودگی و شاخص بار آلودگی فلزات سنگین رسم گردیدند. با هماهنگ کردن نقشه های فاکتور آلودگی و شاخص بار آلودگی با نقشه های زمین-شناختی و موقعیت شهرها مشخص گردید که غلظت فلزات سرب، روی و مس تحت تاثیر فعالیت های شهری و کادمیم و نیکل بیشتر تحت کنترل عوامل طبیعی مانند مواد مادری و نیز فعالیت های کشاورزی هستند. هم چنین با توجه به کلاس های ارزیابی فاکتور آلودگی، غالب نمونه ها دارای آلودگی متوسط به فلزات سنگین بودند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Estimation of Background Concentration of Selected Heavy Metals for Pollution Assessment of Surface Soils of Mazandaran Province, Iran
نویسندگان [English]
- B. Azimzadeh
- H. Khademi
چکیده [English]
One of the main problems in soil pollution evaluation is the lack of regional standards. The objectives of this study were (i) to estimate the background concentration of some heavy metals for environmental assessment and, (ii) to locate heavy metal polluted soils in part of central Mazandaran Province. The study region with 5500 km 2 area is important in terms of agricultural activities and population density. Using nested-systematic method, 256 composite soil samples were taken from the depth of 0-10 cm, including 148, 60, and 48 soil samples in agricultural land, urban area, and natural lands (forest and rangeland), respectively. After preparation and extraction of soil samples with 5 N nitric acid, the total concentration of Cu, Zn, Ni, Pb, and Cd was measured by an atomic absorption spectrometer. Natural background concentration (NBC) of Cu, Zn, Ni, Pb, and Cd was estimated to be 28.3, 40.2, 45.7, 34.2, and 0.23 mg kg-1, respectively. Interpolated distribution map of contamination factors (CF) and pollution load index (PLI) of heavy metals were prepared using NBC. The overlap of CF and PLI maps with geology and land use maps was indicated that the concentration of Pb, Zn, and Cu has been affected by human activities such as traffic, whereas Cd and Ni contents are controlled by natural factors such as parent material, and agricultural activities, mostly. Based on the classes of CF, most samples are moderately contaminated with heavy metals.
ارسال نظر در مورد این مقاله