تأثیر کوتاه مدت مدیریت پسماند گیاه جو بر فعالیت آنزیم های اوره آز و فسفاتاز قلیایی در خاک

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• مریم سادات حسینی
• غلامحسین حق نیا
• امیر لکزیان
• حجت امامی

دانشگاه فردوسی مشهد

https://doi.org/10.22067/jsw.v0i0.14877

چکیده

فعالیت‌های آنزیمی خاک می‌توانند به عنوان شاخص‌های کیفیت به منظور ارزیابی پایداری بوم نظام‌های زراعی مورد استفاده قرار گیرند. هدف از این مطالعه ارزیابی تأثیر مدیریت مقدار پسماند گیاه جو، سوزاندن آن، کود نیتروژن و خاک ورزی بر فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز قلیایی و اوره‌آز در شرایط مزرعه‌ای و طی دوره‌ای 90 روزه بوده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح کاه و کلش جو (3 و6 تن درهکتار)، دو سطح سوزاندن (نسوزاندن و سوزاندن)، دو سطح کود اوره (صفر و 125کیلوگرم در هکتار) و دو نظام خاک‌ورزی (بدون خاک‌ورزی و با خاک‌ورزی) بودند. نتایج آزمایش نشان داد افزودن مقدار 6 تن در هکتار پسماند جو فعالیت‌های آنزیمی را نسبت به مقدار 3 تن در هکتار در 5- 0 سانتی‌متری خاک به طور معنی‌دار (05/0> p) افزایش داد. در حالی که سوزاندن کاه و کلش و عملیات خاک‌ورزی منجر به کاهش فعالیت آنزیم‌های اوره‌آز و فسفاتاز قلیایی شد. کود اوره بر فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی بی‌تأثیر بود، در حالی که فعالیت آنزیم اوره‌آز را افزایش داد. آنزیم اوره‌آز نسبت به آنزیم فسفاتاز قلیایی حساسیت بیشتری نسبت به عملیات مختلف در خاک نشان داد. نتایج این مطالعه نشان داد که روش بدون خاک‌ورزی همراه با حفظ پسماند گیاهی در سطح 6 تن در هکتار و روش بدون سوزاندن مؤثرترین نوع مدیریت در حفظ و افزایش فعالیت آنزیم‌های مورد مطالعه در کوتاه مدت بودند.

کلیدواژه‌ها

• پسماند گیاهی
• خاک‌ورزی
• سوزاندن کاه و کلش
• کود اوره
• مدیریت خاک

20.1001.1.20084757.1391.26.3.2.8

عنوان مقاله [English]

Short-term Effects of Barley Residue Management on Urease and Alkaline Phosphatase Activities

نویسندگان [English]

• M.S. Hosseini
• Gh. Haghnia
• A. Lakzian
• H. Emami

Soil Science Department, Agricultural College, Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

Soil enzyme activities can be used as indicators of soil quality for assessing the sustainability of agricultural ecosystems. The objective of this study was to determine the effects of barley residue input rate, burning, urea fertilizer and tillage management on activities of alkaline phosphatase and urease under field conditions, after a period of 90 days. The experiment was carried out based on a completely randomized design with a factorial arrangement in two replications. The treatments included two levels of barley residue input rate (3 and 6 t ha-1), burning (without and with stubble burning), urea fertilizer (0 and 125 kg ha-1) and tillage systems (no-till, conventional tillage). Results showed that 6 t ha-1 crop residue treatment increased enzyme activities in comparison with 3 t ha-1treatment at 0-5 cm. Whereas stubble burning and tillage treatments significantly decreased urease and alkaline phosphatase activities. The urea fertilizer had no effect on alkaline phosphatase activity, whereas urease activity positively affected by urea application. Urease activity was affected more than alkaline phosphatase activity by management practices in soil. The results of this experiment showed that no-tillage system along with crop residue retention of 6 t.ha-1 and without stubble burning systems would be the most effective management to protect and promote soil alkalin phosphatase and urease activity.

کلیدواژه‌ها [English]

• Burning
• Crop residues
• Soil management
• Tillage
• Urea fertilizer