نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 استاد هواشناسی کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.
2 دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
چکیده
امروزه انرژی خورشیدی به عنوان یکی از مهمترین منابع تأمین انرژی رایگان، پاک و عاری از اثرات مخرب زیست محیطی در موارد بسیاری از جمله تولید برق، گرما و شیرین سازی آب های شور، مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این پژوهش، شناسایی نواحی پرتابش ایران به عنوان مناسب ترین مناطق بهره برداری از این انرژی برای کاربردهای مذکور است. به این منظور ابتدا با استفاده از آمار میزان ابرناکی 120 ایستگاه همدیدی کشور، تعداد روزهای با میزان ابرناکی برابر صفر تا دو هشتم، به عنوان روزهای پرتابش در دوره 1387- 1368 شمارش شده و میانگین ماهانه، فصلی و سالانه آن ها محاسبه گردید. سپس با استفاده از نرم افزار SPSS 16، معادلات همبستگی عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریای ایستگاه ها با میانگین فصلی (با R2 برابر 81/0، 82/0 و 84/0 به ترتیب برای بهار، پاییز و زمستان) و سالانه (با R2 برابر 78/0) تعداد روزهای دارای کمترین میزان ابرناکی محاسبه شده و به روش درون یابی Spline، پهنه بندی مناطق پرتابش کشور انجام شد. نتایج نشان داد که در دوره 20 ساله مورد مطالعه، بیش ترین روزهای آفتابی در فروردین ماه متعلق به شهرستان بافت، در اردیبهشت ماه متعلق به شهرستان جاسک، در خرداد ماه مربوط به شهرستان میناب، در تیرماه مربوط به دهلران، در مردادماه مربوط به ماهشهر، در شهریور ماه مربوط به بوشهر، در مهرماه متعلق به کنارک، در آبان و آذرماه متعلق به چابهار، در دی و بهمن ماه متعلق به سراوان و در اسفندماه مربوط به چابهار می باشد. در مقیاس فصلی نیز شهرستان های کهنوج، آقاجاری و چابهار به ترتیب در بهار، تابستان و پاییز و زمستان، پرتابش ترین مناطق کشور در این دوره آماری بوده اند. همچنین مشاهده شد که 89 ایستگاه از 120 ایستگاه مورد مطالعه در طی سال های 1368 تا 1387، در بیش از 200 روز از 365 روز سال (بیش از 55 درصد روزهای سال)، دارای آسمان صاف و آفتابی بوده اند و در نتیجه اغلب مناطق ایران از استعداد و قابلیت بالایی برای استفاده از انرژی تجدیدپذیر خورشیدی، برخوردارند.
واژه های کلیدی: ابرناکی، تابش خورشیدی، پهنه بندی، روش درون یابی Spline ، ایستگاه همدیدی
عنوان مقاله [English]
Identification of Low Cloudiness Areas to Mapping of Regions with High Radiation Across the Country
نویسندگان [English]
- M. Mousavi baygi 1
- B. Ashraf 2
1 Professor Agro meteorology, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
2 Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
Abstract
Nowadays, solar energy as one of the most important sources of clean and free of damaging environmental effects energy are used in many cases including generation of electricity, heat and desalination of salt water. The purpose of this research is identification of high radiation areas as most suitable regions for these applications.To do this, cloudiness data of 120 synoptic stations were used to find the number of days with 0-2/8 cloudiness and calculate the average of monthly, seasonal and the annual of them over a period of 20 years (1989-2008). The statistical software of SPSS 16 was used to find the correlation equations of locations (latitude and altitude) with a mean seasonal (with R2 equal 0.81, 0.82 and 0.84 for spring, autumn and winter respectively) and annual number (with R2 equal 0.78) of days with low cloudiness. Finally by the method of interpolation Spline has been produced zoning maps of seasonal and annual high radiation areas of country. The investigation of average monthly amounts indicated that the most sunny days in April belonged to the BAFT, in May belonged to JASK, in June belonged MINAB, in July belonged to DEHLORAN, in August belonged MAHSHAHR, in September belonged BUSHEHR, in October belonged to KENARAK, in November and December belonged to CHABAHAR, in January and February belonged to SARAVAN and in March belonged to CHABAHAR. Also in seasonal scale the cities of KAHNUJ, AGHAJARI and CHABAHAR in spring, summer, and autumn & winter respectively were most high radiation regions of country during this period. The study also found that 89 stations of 120 stations that studied, over 1989- 2008 in more than 200 days of 365 days on the year (more than 55 percent on the year), had clear and sunny sky and therefore most areas of Iran have great ability to use renewable solar energy.
Keywords: Cloudiness, Solar radiation, Mapping, Spline interpolation method, Synoptic station
)
ارسال نظر در مورد این مقاله