تاثیر کمبود آهن بر غلظت، جذب و انتقال نسبی آهن، روی و منگنز در برخی محصولات زراعی با آهن کارایی مختلف در شرایط آبکشت

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• سمیرا سادات طباطبایی ¹
• عارفه رزازی ²
• امیرحسین خوش گفتارمنش ¹
• ناهید خدائیان ¹
• زهرا مهرابی ¹
• احسان عسگری ¹
• شیما فتحیان ¹
• فرشته رمضان زاده ¹

¹ دانشگاه صنعتی اصفهان

² دانشگاه تربیت مدرس

https://doi.org/10.22067/jsw.v0i0.10202

چکیده

چکیده
آزمایش حاضر بمنظور مقایسه تاثیر کمبود آهن بر غلظت، جذب و انتقال نسبی آهن، روی و منگنز در برخی گیاهان زراعی در شرایط آبکشت بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی در سه تکرار در پاییز سال 1386 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان به اجرا درآمد. هفت گیاه زراعی با آهن کارایی مختلف شامل دو رقم گندم نان (قدس و بک کراس روشن)، تریتیکاله (رقم الینر)، ذرت شیرین (هیبرید سینگل کراس کرج 403)، ذرت دانه ای (هیبرید سینگل کراس704) و دو رقم گلرنگ (رقم کوسه و اراک 2811) در دو غلظت آهن در محیط کشت محلول شامل 5 (کمبود) و 50 (کفایت) میکرو مولار از منبع FeEDTA کاشته شدند. متحمل ترین و حساسترین محصولات زراعی به کمبود آهن بترتیب گندم رقم قدس با آهن- کارایی 125 درصد و گلرنگ رقم اراک 2811 با آهن- کاراریی 5/3 درصد بودند. بین آهن-کارایی گیاهان مورد مطالعه و محتوای آهن، روی و منگنز کل و همچنین انتقال نسبی آهن از ریشه به شاخساره همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. تنوع بالایی میان محتوی منگنز، آهن و روی ریشه وساقه گیاهان مورد مطالعه مشاهده شد. ژنوتیپ های قدس و بک کراس روشن گندم مقادیر بالاتری از منگنز، آهن و روی را در ساقه هایشان در مقایسه با دیگر ژنوتیپ ها تجمع دادند. بالاتر بودن جذب و انتقال از ریشه به ساقه عناصر کم مصرف در ژنوتیپ های آهن- کارامد یک جنبه مهم در برنامه های غنی سازی زیستی با هدف بهبود کیفیت محصولات است.

واژه های کلیدی: آبکشت، کمبود آهن، عناصر غذایی کم مصرف، آهن- کارایی، جذب، انتقال عناصر کم مصرف

عنوان مقاله [English]

Effect of Fe-Deficiency on Uptake, Concentaration and Translocation of Fe, Zn, Mn in Some Plants with Different Fe-efficiency in Hydroponics Culture

نویسندگان [English]

• S.S. Tabatabaee ¹
• A. Razazi ²
• A. Khoshgoftar Manesh ¹
• N. Khodaeian ¹
• Z. Mehrabi ¹
• E. Asgari ¹
• Sh. Fathian ¹
• F. Ramezanzadeh ¹

¹ Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Isfahan University of Technology

² Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modarres University

چکیده [English]

Abstract
A hydroponics experiment was conducted to compare effect of Fe-deficiency on concentration, uptake, translocation of Fe, Zn, Mn in some plants. A completely randomized block design in triplicates was conducted in research greenhouse. Seven plants with different Fe-efficiency contained two bread wheat genotypes (Triticum aestivium L. CVs. Backcross Roshan and Qods), triticale (X. Triticosecale Cv eleanor), dent corn (Zea Mays L. CV. S.C704) and two safflower (Carthamus tinctorius L. CVs Arak2811 and Koose) were grown in a nutrient solution at two Fe levels of 5 and 50 µM Fe EDTA. The most tolerant and the most sensitive of plants to Fe-deficiency were bread wheat (Qods genotype) with 125% Fe-efficiency and safflower (Arak2811) with 3.5% Fe-efficiency, respectively. A significant and positive correlation was found between the Fe-efficiency and Zn, Fe and Mn contents and root to shoot translocation of Fe among the studied crops. Large variation was found among the studied crops in shoot and root Zn, Fe and Mn content. The Qods and cross back Roshan wheat genotypes accumulated greater Zn, Fe and Mn in their shoots compared to other genotypes. Higher uptake and root to shoot translocation of microelements in the Fe-efficiency genotypes is an important aspect for biofertilization programs with the aim of improving crop quality.

Keywords: Hydroponic Culture, Iron deficient, Fe-efficiency, Micronutrient, Uptake, Translocation of micronutrient