نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
چکیده
مدل های پیش بینی کننده فرسایش خاک از دیدگاه مدیریت حفاظت خاک و آب دارای اهمیتی فراوان می باشند. فرسایش شیاری مهمترین جزء فرآیندهای فرسایش خاک دامنه ای است. بنابراین پیش بینی فرسایش خاک در دامنه ها نیازمند آن است که درک درستی از فرسایش شیاری به دست آید. در این پژوهش تلاش بر این بود که بتوان گسترش فرسایش شیاری را به طور تجربی در دامنه ها کمی کرد. مشخصه های شیار شامل عرض، عمق، سطح مقطع، طول، حجم، هدررفت خاک، تراکم شیارها و میزان فرسایش شیاری در کنار مشخصه های شیب دامنه (تندی و طول) و ویژگی-های خاک در 27 شیار رخ داده در 9 دامنه در سازندهای مارنی واقع در حوزه آبخیز زنجان رود در شمال غرب زنجان مورد بررسی قرار گرفتند. تمام مشخصه های شیار به جز طول آن همبستگی معنی دار با تندی شیب و ویژگی های خاک شامل توزیع اندازه ذرات، نسبت جذب سدیمی، پایداری خاکدانه و هدایت هیدرولیکی اشباع نشان دادند. عمق شیار نسبت به سایر مشخصه های شیار به طور قابل اطمینانی در دامنه ها کمی شد. این مشخصه بالاترین رابطه را با تندی شیب و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک نشان داد (001/0>p و 67/0 =2R). میزان فرسایش شیاری برخلاف مشخصه های شیب دامنه، با مقدار رس خاک مرتبط بود (56/0 =2R). این پژوهش نشان داد که ارائه رابطه ای مطمئن برای پیش بینی فرسایش شیاری در سطح حوزه آبخیز در کنار ویژگی های خاک منوط به بررسی تمام مشخصه های دامنه می باشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Quantification of Rill Erosion Development in Marl Soils of Zanjanroud Watershed in North west of Zanjan, Iran
نویسندگان [English]
- A.R. Vaezi
- H. Gharehdaghlii
چکیده [English]
Soil erosion prediction models are of great significance for soil and water conservation management. Rill erosion is the most important component of hillslope soil erosion processes. Therefore, predicting hillslope erosion requires that rill erosion is well understood and predictable. The study was conducted to empirical quantification of rill development in the hillslopes. Rill characteristics consist of width, depth, cross section area, length, volume and soil loss, density of the rills and soil erosion rate along with slope characteristics (steepness and length) and soil properties were determined in 27 rills occurred on 9 hillslopes in marl formations of the Zanjanroud watershed, north west of Zanjan, Iran. All rill characteristics except the length showed significant correlation with both slope steepness and some soil properties including particle size distribution, sodium adsorption ratio, aggregate stability and saturated hydraulic conductivity. Rill depth as compared to other rill characteristics was reliably quantified in the hillslopes. This parameter had the highest relationship with slope steepness and saturated hydraulic conductivity (R2= 0.67, p< 0.001). Rill erosion rate contrary to the slope characteristics significantly related to clay content (R2= 0.56). This result revealed that in order to develop a model to predict rill erosion, it is vital that investigate all hillslope characteristics a long with soil properties in the watershed surface.
کلیدواژه‌ها [English]
- Hillslope characteristics
- Rill characteristics
- Rill erosion rate
- Soil properties
)
ارسال نظر در مورد این مقاله