دوماه نامه

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

اطلاع از سطح بحرانی فسفر در خاک و پاسخ‌های گیاه به مصرف آن می تواند کمک مؤثری در توصیه بهینه کود فسفر باشد. در این تحقیق، سطح بحرانی فسفر قابل‌جذب گیاه ذرت (Zea mays L.) در 25 نمونه خاک که از مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی در سال 1390 جمع آوری شده بود، تعیین شد. آزمایش به‎صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور کود فسفر در دو سطح صفر و 40 میلی گرم فسفر بر کیلوگرم خاک از منبع منوکلسیم فسفات و 25 نوع خاک با سه تکرار انجام شد. پس از 60 روز رشد، بخش هوایی و ریشه ذرت برداشت شد. خاک های مورد مطالعه دارای 3/57-4/12 درصد رس با میانگین 1/31 درصد، کربنات کلسیم معادل 35-7 درصد با میانگین 5/21 درصد و کربنات کلسیم معادل فعال بین 78/10-47/1 درصد با میانگین 1/5 درصد بودند. نتایج نشان داد که سطوح فسفر کاربردی، نوع خاک و اثر متقابل آنها تأثیر معنی دار بر شاخص های رشد ذرت داشت. سطح بحرانی فسفر قابل‎جذب به روش اولسن برای دستیابی به 90 درصد حداکثر ماده خشک نسبی ذرت با استفاده از روش های تصویری کیت-نلسون، آماری کیت-نلسون و میچرلیخ-بری، به‌ترتیب 12، 44/14 و 46/10 میلی گرم در کیلوگرم خاک تعیین گردید. میانگین ضرایب C1 و C معادله میچرلیخ-بری به‌ترتیب 0956/0 و 0073/0 کیلوگرم خاک بر میلی گرم فسفر بود. همچنین وزن خشک بخش هوایی ذرت با فسفر قابل‎جذب گیاه در خاک همبستگی معنی داری داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of Soil Phosphorus Critical Level for Corn plant in East Azerbaijan Province

نویسنده [English]

  • Adel Reyhanitabar

چکیده [English]

Knowledge about the P critical level and plant response to application of P can effectively help with the proper use of this element. In this study, P critical level for corn (Zea mays L.) was determined in 25 combined soils samples from corn fields of East Azerbaijan province during 2011-2012. Corn have been cultivated in two level of P (zero and 40 mg P kg-1) as a factorial experiment in a randomized complete blokes design with three replications .After 60 days, the plant growth parameters in shoot and root were measured. According to the results, in studied soils, clay content ranged from 12.4 to 57.3 with a mean 31.1 %. Calcium carbonate equivalent ranged from 7 to 35 with a mean 21.5 % and active calcium carbonate ranged from 1.47 to 10.78 with a mean 5.1 %. Application of P significantly increased shoot and root dry weight and their P content. According to the results, applied phosphorus levels, soil type and their interaction had a significant effect on corn growth parameters. Critical level of soil P for corn with Olsen-P, based on 90% relative yield, was determined 12, 14.44 and 10.46 (mg P kg-1 soil) by using graphical Cate–Nelson, Cate–Nelson analysis of variance and Mitscherlich-Bray methods, respectively. Mitscherlich-Bray equation coefficient C1 and C2, for Olsen-P, were 0.0956 and 0.0073 (kg soil mg-1P) respectively. Dry weight of shoot was positively and significant correlated with Olsen –P.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phosphorus
  • corn
  • Critical level
  • Cate–Nelson
  • Mitscherlich-Bray
CAPTCHA Image