دوماه نامه

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کرج

چکیده

مطالب زیادی در ارتباط با عملکرد بیولوژیک و اقتصادی ذرت دانه‌ای به رشتة تحریر در آمده است، اما اطلاعات در مورد عوامل موثر بر رشد و مرفولوژی ریشه بسیار اندک است. لذا به منظور مطالعة اثر روش‌های آبیاری قطره‌ای (سطحی و زیرسطحی) و کود نیتروژن بر توسعة ریشة ذرت و بررسی مدل‌های حرکت عمقی ریشه، آزمایشی در قالب اسپلیت پلات بر پایة بلوک‌های کامل تصادفی با تیمار اصلی روش آبیاری در دو سطح (قطره‌ای سطحی و زیرسطحی) و تیمار فرعی میزان کود نیتروژن در دو سطح (50 و 100% نیاز کودی گیاه) با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی موسسة تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج بر روی گیاه ذرت رقم دابل کراس 370 انجام شد. پایش عمق ریشه با روش حفر ترانشه و مشاهدة نیم‌رخ خاک انجام شد. نمونه‌گیری در طول دوره رشد در هشت نوبت، با فواصل 10 روزه و اندازه‌گیری وزن ریشه در لایه‌های خاک نیز از روش برداشت مونولیت‌های خاک وشستشو در صافی‌های پلاستیکی با فشار آب انجام گرفت. نتایج نشان داد عمق توسعة ریشه در روش آبیاری سطحی تا مرحلة 20 روزگی گیاه ذرت به طور معنی‌داری بیشتر از روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی است، بعد از مرحلة 30 تا 80 روزگی تفاوت معنی‌داری در سطح 5 % با هم نشان ندادند. اثر کود آبیاری نیتروژن در هیچ مرحله‌ای از دورة رشد روی عمق توسعة ریشه در سطح 5 % معنی‌دار نبود. اثر متقابل آنها (روش آبیاری در سطح کود) بر عمق توسعة ریشه در مراحل مختلف رشد در سطح 5 % معنی‌دار نبود. اثر تیمارهای مختلف روی عرض توسعة ریشة گیاه ذرت در کلیة مراحل رشد معنی‌دار نبودند. بیشترین درصد تجمع ریشه در آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در لایة 20 تا 40 سانتیمتری خاک اتفاق افتاد، در حالی که در روش سطحی در لایة 0 تا 20 سانتیمتری خاک بود، همچنین ریشه‌ها در روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی نسبت به آبیاری قطره‌ای سطحی به طور یکنواختر در داخل خاک توزیع شده بودند. کمترین تراکم ریشه در هر دو روش مربوط به لایة 40 تا 60 سانتیمتری خاک بود. بیشترین دقت تخمین حرکت عمق ریشه در مدلها به ترتیب مربوط به مدل خطی، بورگ و گریمز و کراپ وات بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Maize Root Morphology under Fertigation Method with Surface and Subsurface Drip Irrigation Systems

نویسندگان [English]

  • S. Esfandyari
  • hossein dehghani
  • A. Alizadeh
  • K. Davary

چکیده [English]

The present study was aimed to determine the effect of drip irrigation methods and nitrogen levels and their interaction on corn root development and study of the root movement model. For this purpose, a split plot field experiment based on randomized complete block with irrigation method in two levels (surface and subsurface drip) as main treatment and Nitrogen fertilization in two levels (50 and 100% of fertilizer requirement) as sub main treatment at 3 replications was conducted at Agricultural Engineering Research Institute, Karaj, Iran using corn variety 370 double-cross. Monitoring of root depth was performed by digging trenches and observation of soil profile. The samples were collected during the growing season with 10 day intervals (8 times totally) and root weight in different soil layers was measured by harvesting of soil monoliths and washing in plastic filters under water pressure. Results showed that the depth of root development up to 20 days after planting was significantly more in surface irrigation method compare to subsurface drip irrigation method; but it was not significant in 30 to 80 days after planting at 5% level. The depth of root development was not significantly different in different nitrogen levels in fertigation method at 5% level. Interaction of irrigation methods and nitrogen levels also didn’t show significant effect on depth of root development at different corn stages growth at 5% level. Root width development was not significantly different in all treatments. The most root distribution observed at 20 to 40 cm and 0 to 20 cm of soil layer in subsurface drip irrigation and subsurface drip irrigation methods, respectively. The lowest root density was observed at 40 to 60 cm soil layer in both studied irrigation methods. Also the roots were more uniformly distributed in soil in subsurface drip irrigation method compare to surface drip irrigation method. The most accurate root depth estimation was achieved by the linear, Borg & Grims and Cropwat models, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Root development model
  • Surface drip
  • Subsurface drip
  • Fertigation
  • corn
CAPTCHA Image