نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه باکو
2 دانشگاه تبریز
چکیده
چکیده
شوری یکی از تنش‌های مهم محدود کننده تولیدات کشاورزی می‌باشد. شوری با تأثیر گذاشتن بر روی بیشتر فعالیتهای فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی، رشد و نمو گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به منظور بررسی تأثیر شوری ناشی از کلرور سدیم بر برخی صفات فیزیولوژیکی و فاکتورهای کیفی پنج رقم کلزای پائیزه، آزمایشی در گلخانة تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان‌شرقی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایة کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 87 به اجراء درآمد. پنج سطح شوری شامل (شاهد)، 50 میلی‌مولار، 100 میلی‌مولار، 150 میلی‌مولار و 200 میلی‌مولار کلرور سدیم ) بـه عنـوان فـاکتور اول و ارقــام بـــه عنوان فاکتـــــور دوم ( Fornax, Licord, Elite, SLM046, Okapi) در نظر گرفته شدند. در طول رشد غلظت عناصر سدیم و پتاسیم، کلسیم و منیزیم و نسبت K/Na برگ، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، فتوسنتز، تنفس، درصد روغن، میزان اسیدهای چرب (لینولئیک، لینولنیک و اولئیک)، کلروفیل کل، a و b و غلظت آنزیم پرولین اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که همراه با افزایش شوری، غلظت پتاسیم، نسبت K/Na، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد روغن، میزان فتوسنتز و تنفس و غلظت اسیدهای چرب غیر اشباع،کلروفیل کل و a و b کاهش یافت. اما در مقابل با افزایش شوری غلظت سدیم، کلسیم، منیزیم و میزان آنزیم پرولین افزایش یافت. رقم SLM046 نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه به طور معنی‌داری دارای غلظت کمتر یونهای سدیم، کلسیم و منیزیم و مقادیر بالاتری از یون پتاسیم و نسبت بالای K/Na بود. به نظر می‌رسد بین ارقام مورد مطالعه رقم SLM046 با عملکرد بیشتر و کارآیی بالاتری بوده و در مقابل رقم Elite دارای بیشترین حساسیت به شوری می‌باشد. همچنین در رقم SLM046 در سطوح شوری مختلف میزان اسیدهای چرب غیراشباع به طور معنی‌داری بیشتر از سایر ارقام به دست آمد. همچنین میزان کلروفیل کل، a و b در رقم SLM046 بالاتر از دیگر رقم‌ها بود.
واژه‌های کلیدی: کلزا، شوری، اسیدهای چرب، کلروفیل، فتوسنتز
عنوان مقاله [English]
NaCl Salinity Effect on Qualitative, Quantitative and Physiological Attributes
نویسندگان [English]
- A. Baibordi 1
- S.J. Seidtabtabai 2
- A. Ahmadof 1
1 University of Baco
2 University of Tabriz
چکیده [English]
Abstract
For evaluating NaCl salinity effect on some physiological and qualitative attributes of five winter canola cultivars, an experiment was conducted in a RCD base factorial in three replicates in greenhouse of East Azarbaijan Agricultural Research center in 2008. Five salinity levels as 0, 50, 100, 150 and 200 mM NaCl treated as first factor on five rape seed (Fornax, Licord, Elite, SLM046, Okapi) as second factor. Na, K, Ca, Mg and K/Na ratio in leaves during growth season, and final biologic and seed yield, photosynthesis and respiration rates, fatty acids (linoleic, linolenic and oleic acid) proline, and total, a and b chlorophyll were measured. Results showed that increasing salinity decreased K, K/Na, biologic and seed yield, oil percentage, photosynthesis and respiration rates, fatty acids, total, a and b chlorophyll, but increased Na, Ca, Mg and proline content. SLM046 showed significantly lower contents of Na, Ca, Mg and higher contents of K, and K/Na ratio. It seems that SLM046 had higher yield and efficiency but Elite was susceptible to salinity. Compared to other cultivars SLM046 showed higher content of unsaturated fatty acids, total, a and b chlorophyll across all salinity levels.
Keywords: Canola, Salinity, Quality attributes, Quantity attributes
)
ارسال نظر در مورد این مقاله