Document Type : Research Article
Authors
1 Shahrekord University
2 Isfahan Univ. of Technology
Abstract
چکیده
ماده مادری از مهم‌ترین فاکتورهای خاک سازی در مناطق خشک و نیمه‌خشک محسوب می‌گردد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر مواد مادری آذرین، دگرگونی و رسوبی بـر روی برخی از ویژگی‌های فیزیکی، شیمیـایی، کانیشناسی و رده‌بندی خاک‌ها در شمال استان چهارمحال و بختیاری است. پس از انتخاب هفت نوع سنگ مادری شامل گرانیت، بازالت، سنگ آهک، شیل، میکـاشیست، گنیس و آمفیبـولیت، بر روی هر یک از آنها سه خاکرخ، حفر و تشریح گردید و یک خاکرخ از هر سنگ بستر به عنوان خاکرخ شاهد برای تجزیه‌های فیزیکی، شیمیایی و کانیشناسی رس موجود در سنگ بستر و افق‌های خاک انتخاب گردید. نتایج نشان داد ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی خاک، کانیشناسی و رده‌بندی خاک‌ها به میزان قابل ملاحظه‌ای توسط مواد مادری، کنترل می‌شود. اغلب خاک‌ها تنها دارای دو افق A و BC بودند و در راسته انتی‌سولز طبقه‌بندی گردیدند و تنها خاکهای موجود بر روی شیل و گنیس، به دلیل وجود افق مشخصه B، در راسته اینسپتی‌سولز رده‌بندی شدند. تفاوت در رده‌بندی خاکهای موجود در یک راسته نیز از سطح زیر گروه یا فامیل خاک مشاهده شد که نشان‌دهنده لزوم رده‌بندی خاک در سطوح پایین برای اهداف مدیریتی است. نتایج کانیشناسی بخش رس نشان داد در همه خاک‌ها و ماده مادری آنها کانی‌های کلریت، کائولینیت، کوارتز و میکا (بجز افق سطحی خاک تشکیل شده بر روی سنگ بازالت و نمونه سنگ شیل) وجود دارد و منشأ آنها در خاک‌ها توارثی است. منشأ اسمکتیت در خاکهای حاصل از گرانیت و بازالت، پدوژنیکی و در خاک حاصل از سنگ آهک، توارثی تشخیص داده شد در حالی که در خاک به وجود آمده از سنگ گنیس، دو منشاء توارثی و پدوژنیکی به‌نظر می‌رسد. وجود ورمی‌کولیت در خاک به وجود آمده از آمفیبولیت ناشی از به ارث رسیدن از ماده مادری و در خاکهای تشکیل شده بر روی میکاشیست و شیل به‌دلیل تشکیل در محیط خاک می‌باشد.
واژه های کلیدی: ماده مادری، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک، کانی شناسی رس، رده بندی
)
Send comment about this article