نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تربیت مدرس مازندران، نور
2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
چکیده
چکیده
سیل از جمله پدیده هایی است که خسارات فراوانی به منابع وارد می سازد و همواره مورد توجه کارشناسان هیدرولوژی بوده است. از طرفی برآورد صحیح روان آب برای انجام تدابیر مناسب در راستای مهار و مدیریت بهینة آن ضروری است. با این وجود استفاده از مدل های مختلف تجربی موجود در برآورد روان آب با مشکلات فراوان همراه بوده است. به همین دلیل روش تحلیل منطقه ای در برآورد دبی با دوره های بازگشت معین با استفاده از ویژگی‌های حوزة آبخیز و ارائة مدل های مناسب کاربرد گسترده ایی دارد. به این منظور در این تحقیق آمار دبی متوسط سالانة 7 ایستگاه هیدرومتری استان کردستان در یک دورة 30 ساله جمع آوری و مقادیر دبی متوسط برای دوره های بازگشت 2، 5، 10، 20، 25، 50، 100 و 200 ساله با استفاده از نرم افزار SMADA به دست آمد. سپس رابطة مقادیر دبی متوسط با دوره های بازگشت مختلف و 26 خصوصیت فیزیوگرافی و اقلیمی هر یک از حوزه‌های آبخیز با استفاده از رگرسیون های دو و چند متغیره بررسی و مدل های مناسب برای هر یک از دوره های بازگشت با استفاده از نرم افزار SPSS 13.5تهیه و اهمیت بخشی هر یک از آن ها نیز مشخص شد. نتایج مدل سازی طی تحقیق حاضر نشان گر غلبة انواع رگرسیون غیرخطی بر رگرسیون خطی و هم چنین اهمیّت متغیرهای مساحت، طول آبراهة اصلی و ضریب گراولیوس در اکثر مدل های نهایی بود. نتایج به دست آمده هم چنین بر تغییرپذیری متغیرها و اهمیّت آن ها در تعیین دبی با دوره های بازگشت و ماه های مختلف و طبعاً بر ضرورت استفاده از مدل مناسب در تخمین روان آب حوزه های آبخیز استان کردستان دلالت داشته است.
واژه‌های کلیدی: استان کردستان، خصوصیات فیزیوگرافی، دورة بازگشت دبی، مدل سازی سیل
عنوان مقاله [English]
Runoff Generation Modeling for Kurdistan Province Watersheds by using Physiographic and Climatic Variables
نویسندگان [English]
- B. Salavati 1
- H.R. Sadeghi 1
- A.R. Telvari 2
1 Department of Watershed Management Engineering, College of Natural Resources and Marine Sciences, Tarbiat Modares University, Noor
2 Islamic Azad University
چکیده [English]
Abstract
Flood is among phenomena which result considerable damages to resources and is a serious issue among hydrologists. The proper estimation of runoff is necessary for designating appropriate approaches for its control or optimal management. Various problems have been reported in application of empirical models. The regional analysis of runoff with different return periods by applying watershed characteristics is an alternative with numerous applications. In this study, mean discharge data of 7 hydrometric stations in Kurdistan Province watersheds, Iran, were collected for a period of 30 years and discharges with return periods of 2, 5, 10, 20, 25, 50, 100 and 200 years were consequently calculated using SMADA package. The relationship between mean discharges with different return periods and 26 physiographic and climatic factors were evaluated by using bivariate and multivariate regression models using SPSS 13.5 package and their partial influence were also determined. The results of the study showed that the nonlinear models performed better than linear regression. The main variables include the area, main waterway length and Gravellius factor. Data analysis also revealed the possible change of variables and their importances in determination of monthly mean discharges with different return periods.
Keywords: Kurdistan Province, Physiographic characteristics, Return Period of flood, Flood modeling
)
ارسال نظر در مورد این مقاله