نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 دانشگاه گنبد کاووس
3 دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
چکیده
در دهه های اخیر به منظور ارزیابی فسفر قابل استفاده گیاه در خاک روش های متعددی پیشنهاد شده اند، نتایج حاصل از این روش ها در خاک-هایی که در آنها pH، کربنات کلسیم، ماده آلی، اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن و آلومینیوم و سایر خواص متفاوت است قابل تعمیم نیست و این به خصوص در مورد خاک های ایران کاملا صدق می کند. علاوه بر این آگاهی از تغییرات شکلهای فسفر برای درک رفتار فسفر در خاکها ضروری است. هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین مقدار فسفر استخراج شده به وسیله عصاره گیرهای مختلف با یکدیکر و ویژگی های خاک و همچنین همبستگی فسفر عصاره‌گیری شده با هر یک از عصاره گیرها با اشکال مختلف فسفر معدنی بود. بنابراین 20 نمونه خاک از عمق 30-0 سانتی متری خاک های استان گلستان جمع آوری شدند. فسفر خاک توسط عصاره گیرهای بی کربنات سدیم 5/0 مولار، بی کربنات آمونیوم- دی تی پی آ، بی کربنات سدیم- دی تی پی آ و کلرید کلسیم 01/0 مولار استخراج و اندازه گیری شد. همچنین اشکال مختلف فسفر معدنی در خاک های مورد مطالعه به روش عصاره گیری متوالی جیانگ و گو اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که توانایی عصاره گیرهای مختلف در استخراج فسفر به ترتیب زیر بود: بی کربنات سدیم < بی کربنات سدیم – دی تی پی آ < بی کربنات آمونیوم – دی تی پی آ < کلرید کلسیم. بین فسفر عصاره گیری شده به وسیله ی عصاره گیرها نیز همبستگی معنی داری وجود داشت و ضریب تبیین بین فسفر عصاره گیری شده با روش های بی کربنات سدیم و بی کربنات سدیم – دی تی پی آ، بی کربنات سدیم و بی کربنات آمونیوم – دی تی پی آ و بی کربنات سدیم – دی تی پی آ و بی کربنات آمونیوم – دی تی پی آ به ترتیب **91/0، **85/0 و **82/0 بود. مقدار فسفر عصاره گیری شده با بی کربنات سدیم، دی تی پی آ – بی کربنات آمونیوم و دی تی پی آ – بی کربنات سدیم با pH، EC، درصد رس و آهک همبستگی منفی و معنی دار ولی با درصد ماده آلی مثبت و معنی دار داشت. همچنین در بین اشکال فسفر تنها دی و اکتا کلسیم فسفات و فسفر پیوندی با اکسیدهای آلومینیوم با فسفر استخراج شده با عصاره گیرهای مورد مطالعه در این تحقیق همبستگی معنی داری داشتند. به طور کلی توزیع اشکال مختلف فسفر در این خاک ها به صورت فسفر پیوندی با آپاتایت > اکسیدهای آلومینیوم > اکتا کلسیم فسفات > اکسیدهای آهن > دی کلسیم فسفات > فسفر محبوس در اکسیدهای آهن بود. با توجه به همبستگی معنی دار فسفر استخراج شده توسط عصاره گیرهای مورد بررسی در این تحقیق با بعضی از اشکال فسفر، به نظر می رسد بعضی از شکل های فسفر می توانند به شکل قابل استفاده گیاه درآیند.
واژه های کلیدی: عصاره گیرهای فسفر، عصاره گیری متوالی، شکل های فسفر معدنی
عنوان مقاله [English]
Study the Relationship between Phosphorous Extracted by some Different Extract ants and Inorganic forms of Phosphorous in Golestan Province Soils
نویسندگان [English]
- Z. Naghizadeh Asl 1
- E. Dordipour 1
- A.L. Gholizadeh 2
- F. Kiani 1
- H. Emami 3
1 Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 Gonbad Kavous
3 Soil Science Department, Agriculture Faculty, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
Abstract
In order to assess the availability of phosphorous (P), different methods have been proposed in the last decades. The results of these methods in soils with various pH, calcium carbonate, organic matter, Al and Fe oxides and hydroxides and other properties especially in Iranian soils can not be used. In addition, knowledge about transformation of P forms is necessary for perception of P behavior. The objective of this research was to study the relationship between P extracted by some extract ants and soil properties and, different forms of inorganic P. Therefore 20 soil samples were collected from 0-30 cm depth of Glosetan province soils. Soil P was extracted and measured by sodium bicarbonate at pH = 8.5 (NaHCO3), DTPA- Ammonium bicarbonate (NH4HCO3-DTPA), DTPA- Sodium bicarbonate (NaHCO3-DTPA), and 0.01 M CaCl2. Also, different forms of inorganic P in the studied soils were measured by Jiang and Gu sequential fractionation method. The results showed that the amount of P extracted by different extract ants was in the order NaHCO3 > NaHCO3-DTPA > NH4HCO3-DTPA > CaCl2. There was a significant correlation between P extracted by different extract ants and determination coefficient between P extracted by NaHCO3 and NaHCO3-DTPA, NaHCO3 and NH4HCO3-DTPA, and NaHCO3-DTPA and NH4HCO3-DTPA were 0.91**, 0.85**, and 0.82** respectively. P extracted by NaHCO3, NH4HCO3-DTPA, and NaHCO3-DTPA with pH, EC, clay and Calcium carbonate percentage had a negative and significant correlation, but with Organic matter it was significant and positive. Also among the P forms only di, octa and Al oxides P had a significant correlation with P extracted by studied extract ants. In general the distribution of inorganic P forms in these soils was as below: Ca10-P > Al-P > Ca8-P > Fe-P > Ca2-P > Fe- Occluded-P. According to significant correlation between P extracted by studied extract ants with some P forms it seems that, some P forms can be transferred to available form of plants.
Keywords: P Extract ants, Sequential fractionation, Inorganic P forms
)
ارسال نظر در مورد این مقاله