جنگلکاری های حاشیه رودخانه دز اثر متفاوتی بر جانوران خاک دارند

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• احسان صیاد ¹
• سید محسن حسینی ²
• وحید حسینی ³
• محمدحسن صالحه شوشتری ⁴

¹ بهبهان

² دانشگاه تربیت مدرس

³ دانشگاه کردستان

⁴ مرکز تحقیقات کشاورزی استان خوزستان

https://doi.org/10.22067/jsw.v0i0.14935

چکیده

جنگلکاری ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم روی جانداران خاکزی که از عوامل مهم در پویایی خاک هستند تاثیر می گذارند. این تحقیق به منظور ارزیابی میزان تاثیر جنگلکاری گونه های درختی مختلف بر جانوران خاک صورت گرفت. جنگلکاری های هشت گونه درختی شامل گونه های درختی تثبیت کننده نیتروژن (پنج گونه) و گونه های درختی فاقد این وی‍‍ژگی (سه گونه) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1372 در حاشیه رودخانه دز مستقر شده اند. جهت ارزیابی جانوران خاک در اواسط پاییز سال 1385 در هر قطعه جنگلکاری، دو نمونه به مساحت 5/0  5/0 متر مربع از عمق 25-0 سانتی متری به طور تصادفی برداشت گردید. جانوران مشاهده شده شامل کرم خاکی، حلزون، مورچه، خرخاکی، عنکبوت، پادمان، سوسک و هزارپا بودند. به طورکلی نتایج حاکی از وجود بیشترین فراوانی و زیست توده جانوران در جنگلکاری A. salicinaاست، در حالی که جنگلکاری E. camaldulensis کمترین فراوانی و زیست توده و بیشترین غنای جانوران خاک را داشت. مقایسه فراوانی و زیست توده جانوران خاک در دو گروه جنگلکاری تفاوت معنی داری نشان نداد. تجزیه به مولفه اصلی گونه های درختی جنگلکاری شده بر اساس جانوران مشاهده شده نیز نشان می دهد که نمی توان دو گروه را متفاوت دانست. بنابراین می توان بیان کرد که تفاوت های مشاهده شده زیر گونه های درختی مختلف به خصوصیت تثبیت کنندگی آنها ارتباطی ندارد. از آنجایی که جانوران خاک فاکتور مهمی در تنظیم تجزیه لاشریزه است مطالعه در مورد ارتباط فراوانی و غنای آنها با تجزیه لاشریزه توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

• جنگلکاری
• گونه درختی تثبیت کننده نیتروژن
• جانوران خاک

20.1001.1.20084757.1391.26.3.16.2

عنوان مقاله [English]

Plantations in Dez River Floodplain Influence Soil Macrofauna Differently

نویسندگان [English]

• E. Sayad ¹
• S.M. Hosseini ²
• V. Hosseini ³
• M.H. Salehe Shooshtari ⁴

¹ Forestry Department, Higher Education Complex of Behbahan

² Forestry Department, Natural Rescours and Marin Science Faculty, Tarbiat Modares University

³ Forestry Department, Natural Resources Faculty, Kurdistan University

⁴ Agriculture and Natural Rescours Center of Khuzestan Province

چکیده [English]

Plantations may influence soil fauna directly or indirectly. This research was conducted in order to study the influence of species plantations on soil macrofauna. Plantations of eight tree species including nitrogen fixing trees and non-nitrogen fixing trees based on complete randomized block design with 3 replicates were established in 1372 in Dez riverside. Soil macrofauna were studied randomly with two 0.5 × 0.5 m2 samples from the 0-25 cm top soil in 1385. Earthworm, formicidae, coleoptera, collembola, araneae, chilopoda, isopoda and gastropoda were found. The average of soil macroinvertebrate abundances and biomass were consistently higher in A. salicina plantations than the other, whereas, E. camaldulensis had the lowest abundances and biomass and the highest richness. Comparison of the arthropods abundances and biomass did not show any significant differences between the different plantations. Comparison of macrofauna abundances and biomass in tow plantation groups were not significantly different. Principal component analyze of plantation species based on soil macrofauna also did not separate the two groups, so we could say that the differences under the diverse species do not relate to their nitrogen fixing property. As soil macrofauna is an important factor in regulating litter decomposition, the study on the relation of their abundance and richness to litter decompositiom is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

• Plantation
• Nitrogen fixing tree species
• Soil macrofauna