نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسنده
ایران
چکیده
چکیده
تدوین و تبیین الگوی بهینه مصرف آب و کود نیتروژن در کشاورزی مدرن از جمله شاخص‌های مؤثر در نیل به بهره برداری پایدار از منابع آب و خاک است. این مطالعه با هدف حساسیت سنجی عملکرد و بهره وری آب گندم نسبت به دو نهاده مقدار آب مصرفی و کود نیتروژن کاربردی انجام گرفت. آزمایش بر اساس طرح کرت‌های خرد شده در قالب پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در طول سه سال زراعی در مزرعه پژوهشی پردیس کشاورزی ابوریحان دانشگاه تهران انجام گردید. چهار سطح آبیاری به عنوان تیمارهای اصلی و سه سطح کود نیتروژن به عنوان تیمارهای فرعی در نظر گرفته شدند. تجزیه و تحلیل آماری نتایج نشان داد که بین تیمارهای آبیاری و عملکرد دانه برای سطوح مختلف کودی اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 درصد وجود داشته و همچنین بین عملکرد دانه و اجزای عملکرد نیز همبستگی معنی داری برقرار است. افزایش مقدار کود نیتروژن بیش از نیاز کودی، در تیمارهای کم آبیاری باعث کاهش عملکرد دانه و کاه و کلش و در تیمارهای آبیاری کامل و پرآبیاری باعث افزایش مقدار این دو شاخص گردید. با توجه به بازه تغییرات مقدار آب و نیتروژن مصرفی، مقدار حداکثر و حداقل عملکرد دانه به‌ترتیب 89/6 و 16/2 تن در هکتار و شاخص بهره وری آب به‌ترتیب 5/1 و 8/0 کیلوگرم بر متر مکعب تعیین گردید. بررسی نتایج نشان داد که عملکرد و شاخص بهره وری آب نسبت به تغییرات مقدار آب مصرفی از حساسیت به مراتب کمتری در مقایسه با کود نیتروژن مصرفی برخوردار است. مقدار کمّی حساسیت تجمعی شاخص بهره وری آب گندم نسبت به آب و کود مصرفی بترتیب کمتر از 1/0و 8/3 برآورد شد. یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که واکنش عملکرد و بهره وری آب به مقدار آب و نیتروژن کاربردی در شرایط کم آبیاری بیشتر می‌باشد. بدین ترتیب، با تعیین مقدار بهینه این نهاده‌ها در شرایط خشکسالی، امکان دستیابی به بهره وری مطلوب آب گندم در مناطق مختلف فراهم می‌گردد.
واژه‌های کلیدی: ارزیابی حساسیت، گندم، بهره وری آب، کود نیتروژن
عنوان مقاله [English]
Evaluating the sensitivity of yield and water productivity of wheat to applied water and nitrogen fertilizer
نویسنده [English]
- A. Mohseni
IRAN
چکیده [English]
Abstract
The objective of the present study was to evaluate the sensitivity of yield and water productivity of wheat crop to the combined effects of applied water and N fertilizer. Field trials were conducted at the Experimental Field of Agricultural College of Aboureyhan, University of Tehran, during three irrigation seasons. The experimental design was a randomized complete block with four replicates. The main plot consisted of four levels of applied water and the sub-plot consisted of three levels of N application. The results of the statistical analysis of variance showed that there was a statistical difference among different treatments of applied water and grain yield at P
)
ارسال نظر در مورد این مقاله