نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
دانشگاه شهرکرد
چکیده
چکیده
تأثیر نوع کاربری اراضی بر نحوة عملکرد خاک در اکوسیستم، از طریق مطالعه و ارزیابی تغییرات شاخص‌های کیفیت خاک امکان‌پذیر است. اینگونه مطالعات که با هدف ایجاد تعادل بین میزان تولید و حفظ و بهبود کیفیت منابع اراضی انجام می‌گیرند امکان شناسایی مدیریت‌های پایدار و به تبع آن پیشگیری از تخریب فزاینده خاک را فراهم می‌سازند. در این تحقیق اثر کاربری‌های مختلف بر شاخص‌های فیزیکی کیفیت خاک بررسی شد. سه نوع کاربری مراتع طبیعی، کشت دیم و کشت آبی انتخاب شد. از کاربری مرتع 54 نمونه، از کاربری کشت دیم 40 نمونه و از کاربری کشت آبی 17 نمونه از خاک سطحی (15-0 سانتی‌متر) برداشت شد. خصوصیات هدایت هیدرولیکی اشباع، سرعت نفوذ، جرم مخصوص ظاهری، توزیع اندازه‌ای ذرات، فاکتور فرسایش‌پذیری خاک، کربن آلی و پایداری مرطوب خاکدانه‌ها (در سه کلاس) برای هر کاربری اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که میانگین، حداقل و حداکثر هدایت هیدرولیکی اشباع در کاربری کشت آبی نسبت به دو کاربری دیگر بیشتر بود. مقدار کربن آلی خاک در کاربری کشت آبی از دو کاربری دیگر کمتر بود. فاکتور فرسایش‌پذیری خاک در کاربری کشت آبی دارای مقدار بیشتری نسبت به دو کاربری دیگر دارد. درصد شاخص پایداری مرطوب خاکدانه‌ها در کلاس اندازه‌ای خاکدانه‌های درشت (>2 میلی‌متر) در کاربری کشت آبی در مقایسه با دو کاربری دیگر کمتر بود. در بین خصوصیات مورد مطالعه میانگن هدایت هیدرولیکی اشباع، درصد رس، فاکتور فرسایش‌پذیری خاک و پایداری مرطوب خاکدانه‌ها در کلاس اندازه‌ای خاکدانه‌های درشت در کاربری‌های مختلف دارای تفاوت معنی‌داری در سطح 5 درصد هستند. به‌نظر می‌رسد که فاکتور فرسایش‌پذیری خاک و شاخص پایداری مرطوب در کلاس خاکدانه‌های درشت در مقایسه با سایر شاخص‌ها، تغیرات کیفیت خاک را در منطقه مورد مطالعه بهتر نشان می‌دهند.
واژه‌های کلیدی: پایداری مرطوب خاکدانه‌ها، شاخص کیفیت خاک، فاکتور فرسایش‌پذیری خاک
عنوان مقاله [English]
Comparison of Some Soil Physical Quality Indices in Different Land Uses in Marghmalek Catchment, Shahrekord (Chaharmahal-va- Bakhtiari Province)
نویسندگان [English]
- H.R. Motaghian
- J. Mohammadi
Shahrekord university
چکیده [English]
Abstract
The effect of land use type on soil functioning within an ecosystem can be assessed and monitored using soil quality attributes. Such studies, which are carried out to create a balance between the biological production and the maintenance and improvement of land resource quality, provide a framework for land degradation control and also for identification of sustainable management. In this research investigated the effect of different land uses on soil physical quality indices. Three land uses including a natural pasture, dryland farming and irrigated farming were selected. From natural pasture 54 samples, dryland farming 40 samples and irrigated farming 17 samples were collected in the surface soil (0-15cm). Saturated hydraulic conductivity, infiltration rate, bulk density, soil distribution size, soil erodibility index, organic carbon and water aggregate stability (three classes) were determined for each land use. The results showed that mean, minimum and maximum of saturated hydraulic conductivity in irrigated farming land use is more than others land uses. Water aggregate stability index the macroaggregates (>2 mm) in irrigated farming land use is lower than others land uses. In the among studies variables, saturated hydraulic conductivity, clay percentage, soil erodibility index and water aggregate stability in macroaggregates in different land uses are significant differences in 5% level. Soil erodibility index and water aggregate stability for macroaggregates seems to be the most reliable soil quality indices for the area.
Keywords: Water aggregate stability, Soil quality index, Soil erodibility index
)
ارسال نظر در مورد این مقاله