نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج
چکیده
چکیده
در راستای سازگاری با کم آبی راهکارهای مختلفی قابل پیشنهاد و اجرا است که از آن جمله می توان اتخاذ سیاست های مناسب، جهت بهینه سازی مصرف آب، از طریق تعیین توابع بهینه تولید را ذکر نمود. کم آبی و کاهش کیفیت منابع آب و خاک در کشور، از عوامل اصلی کاهش تولید می باشد از این رو، این تحقیق به منظور تعیین ضرایب حساسیت گیاه و تابع بهینه تولید آب- شوری- عملکرد برای گوجه فرنگی، در کرج اجرا گردید. آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار شامل دو فاکتور شوری و آب آبیاری اعمال شد. چهار سطح شوری آب آبیاری شامل (آب شرب) 7/0=S1، 4=S2، 8=S3 و 12=S4 دسی زیمنس بر متر و سه سطح آب آبیاری شامل آبیاری کامل (100% نیاز آبی) = W1، W175% = W2 و W150% = W3 بود که در یک خاک با بافت شنی لومی اعمال شدند. داده های عملکرد بر فرم های مختلف توابع تولید (خطی ساده، خطی لگاریتمی، درجه دوم و نمایی) برازش داده شد و پس از آنالیز حساسیت، تابع بهینه تولید گوجه فرنگی تعیین گردید. سپس مقادیر کارآیی مصرف آب و ضرایب حساسیت گیاه تعیین شد. نتایج آنالیز حساسیت نشان داد که تابع تولید درجه دوم برای گوجه فرنگی به عنوان تابع بهینه تولید، قابل توصیه می باشد. بررسی مقادیر حداکثر خطا (ME) نشان می دهند که بیشترین خطا مربوط به توابع خطی لگاریتمی و خطی ساده می باشد. تیمار شاهد (W1S1) و تیمار W2S1 (75% نیاز آبی) به ترتیب با 57/7 و 5/7 کیلوگرم بر مترمکعب پر بازده ترین سطوح آبیاری هستند، اما با افزایش تنش خشکی و شوری بهره وری آب کاهش می یابد. مقدار متوسط ضریب Ky در شرایط تنش توأمان شوری و خشکی برابر با 969/1 به دست آمد. مقادیر ضریب حساسیت گیاه (Ks) با افزایش تنش شوری و خشکی کاهش می یابد که کمترین مقدار آن (57/0) مربوط به تیمار W3S4می باشد. منحنی های هم محصول نشان می دهند که با افزایش میزان آبیاری، می توان از آب آبیاری با شوری بالاتری در آبیاری گوجه فرنگی استفاده نمود، به نحوی که عملکرد نیز تغییر نکند.
واژه های کلیدی: بهینه سازی مصرف آب، تابع تولید، تنش شوری و خشکی، ضرایب حساسیت گوجه فرنگی.
عنوان مقاله [English]
Optimization of Water Use and Determination of Tomato Sensitivity Coefficients under Combined Salinity and Drought Stress in Karaj
نویسندگان [English]
- M. Mohammadi
- A. Liaghat
- H. Molavi
Agricultural and Natural Resourses, karaj
چکیده [English]
Abstract
Different strategies are existed for adjusting with water shortage, of which the strategy of suitable policies adoption by determining optimum production function can be mentioned. Water shortage and quality degradation of soil and water resources is one of main factors of production reduction. Therefore, this study was carried out for determination of tomato sensitivity coefficients and its water-salinity-yield optimum function in Karaj. The experiment was performed as a complete randomized design with three replicates including two factors; Salinity and irrigation water. Salinity and irrigation water factors consisted of four levels (S1=0.7, S2=4, S3=8 and S4=12 dS/m) and three levels (W1=100, W2=75 and W3=50 percent of water requirement), respectively. The Soil texture was sandy loam. Yield data were fitted on different forms production functions (simple linear, logarithmic linear, Quadratic and Transcendental) and the optimum one was determined after sensitivity analysis. Then, the values of water use efficiency and plant sensitivity coefficients were determined. Results of sensitivity analysis showed that the quadratic production function is optimal production and it can be recommended. Investigation of the maximum values of error (ME) showed that the logarithmic linear and simple linear functions have had the highest error. In the irrigation treatments, W1S1 (control) and W2S1 (75% of water requirement) with 7.57 and 7.5 Kg /m3 respectively had the highest water use efficiency. However, water use efficiency decreases if the drought and salinity increases. The average value of Ky, in the condition of combined salinity and drought stress was 1.696. Moreover, Plant sensitivity values (Ks) decreases if salinity and drought increases and the lowest value of Ks were belong to W3S4 (0.57). The iso-yield curve showed that by increasing of irrigation amounts, water with higher salinity can be applied without yield change.
Keywords: Drought and salinity stress, Optimization of water use, Production function, Tomato sensitivity coefficientss
)
ارسال نظر در مورد این مقاله