مقالات پژوهشی
لیلا قاسمی فر؛ احمد گلچین؛ فاطمه رخش
چکیده
بهمنظور بررسی پاسخ گیاه شبدر برسیم به تلقیح باکتری ریزوبیوم تریفولی و قارچ‌های آربسکولار میکوریز در خاکهای آلوده به کادمیم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح مختلف آلودگی خاک به کادمیم (صفر، 10، 25، 50 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) و تلقیح با میکروارگانیسم ...
بیشتر
بهمنظور بررسی پاسخ گیاه شبدر برسیم به تلقیح باکتری ریزوبیوم تریفولی و قارچ‌های آربسکولار میکوریز در خاکهای آلوده به کادمیم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح مختلف آلودگی خاک به کادمیم (صفر، 10، 25، 50 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) و تلقیح با میکروارگانیسم شامل قارچ‌های آربسکولار میکوریز گونه‌های گلوموس موسهآ و گلوموس اینترارادیسز و باکتری ریزوبیوم تریفولی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که تأثیر کادمیم بر وزن تر بخش هوایی و ریشه و غلظت آهن، روی و کادمیم بخش هوایی و ریشه گیاه شبدر برسیم در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. با افزایش غلظت کادمیم در خاک، وزن تر بخش هوایی و ریشه و غلظت آهن و روی کاهش یافتند؛ اما بیشترین غلظت کادمیم بخش هوایی و ریشه و جذب کادمیم زیستتوده گیاه مربوط به تیمار 100 میلیگرم کادمیم بر کیلوگرم خاک بود. همچنین نتایج نشان داد که تأثیر تلقیح با قارچ‌های آربسکولار میکوریز و باکتری ریزوبیوم تریفولی بر صفات اندازهگیری شده در سطح احتمال 1 درصد معنیدار شد. بیشترین وزن تر بخش هوایی و ریشه و غلظت عناصر کممصرف نیز در اثر تلقیح مشترک قارچ میکوریز گلوموس موسهآ و باکتری ریزوبیوم تریفولی (MT) مشاهده شدند. با توجه به نتایج اثرات متقابل آزمایش میتوان بیان کرد که، با افزایش کادمیم در خاک عملکرد گیاه شبدر کاهش یافت ولی استفاده از تلقیح مشترک قارچ میکوریز گلوموس موسهآ و باکتری ریزوبیوم تریفولی (MT) موجب بهبود و حفظ عملکرد گیاه شبدر در خاکهای آلوده به کادمیم شد. در نتیجه برای کشت شبدر در خاکهای آلوده به کادمیم میتوان از این تلقیح مشترک (MT) برای بهبود عملکرد استفاده کرد.
مقالات پژوهشی
علی رضا واعظی؛ الهام محمدی؛ نسرین صادقیان
چکیده
فرسایش شیاری یکی از مهمترین اشکال فرسایش خاک در دامنه‌ها است. روشهای مختلفی برای اندازهگیری این نوع فرسایش وجود دارد که یکی از آنها روش جایگزینی حجمی است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دقت روش جایگزینی حجمی در برآورد فرسایش شیاری در خاکهای مختلف تحت شیب متفاوت است. برای انجام این مطالعه فرسایش شیاری در سه خاک با بافت مختلف (لوم، ...
بیشتر
فرسایش شیاری یکی از مهمترین اشکال فرسایش خاک در دامنه‌ها است. روشهای مختلفی برای اندازهگیری این نوع فرسایش وجود دارد که یکی از آنها روش جایگزینی حجمی است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دقت روش جایگزینی حجمی در برآورد فرسایش شیاری در خاکهای مختلف تحت شیب متفاوت است. برای انجام این مطالعه فرسایش شیاری در سه خاک با بافت مختلف (لوم، لوم رسی و لوم رس شنی) تحت چهار شیب متفاوت (5، 10، 15 و 20 درصد) با استفاده از جریانی با دبی ثابت 5/0 لیتر بر دقیقه در فلومی به ابعاد 4×32/0×3/0 متر اندازهگیری شد. برای برآورد مقدار فرسایش شیاری با استفاده از روش جایگزینی حجمی، شیار ایجاد شده توسط جریان با استفاده از خاک عبور داده شده از الک دو میلی‌متر، جایگزین و وزن خاک فرسایش‌یافته تعیین شد. خطای روش با استفاده از آماره‌های ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین خطای مطلق (ME) ارزیابی شد. بر اساس نتایج، مقدار فرسایش شیاری تحت تأثیر هر دو عامل (بافت خاک و درصد شیب) و برهمکنش بین آن دو قرار گرفت. بیشترین مقدار فرسایش شیاری در خاک لوم رسی (g/m-2.sec 16/3) و کمترین آن در خاک لومی (g/m-2.sec 10/0) مشاهده شد. در هر سه خاک مورد بررسی، روش جایگزینی حجمی منجر به بیش‌برآورد در فرسایش شیاری شد و بیشترین خطای برآورد در خاک لوم رس شنی با (g/m2.sec) 72/2 RMSE= و (g/m2.sec) 017/7 ME= بود. با افزایش شیب سطح، مقدار خطای برآورد نیز افزایش یافت. این پژوهش نشان داد که روش جایگزینی حجمی، دچار عدم قطعیت در برآورد مقدار فرسایش شیاری با استفاده از نمونه خاک مشابه به ویژه در شیب‌های تندتر و خاکهای حساس است. تغییرات فیزیکی خاک داخل شیار در اثر جریان آب و عدم مطابقت چگالی ظاهری نمونه خاک مشابه با خاک اصلی، از یک سو و رسوب‌گذاری پیوسته ذرات در طول شیار از سوی دیگراز دلایل این موضوع بود.
مقالات پژوهشی
حمیدرضا رفیعی؛ اعظم جعفری؛ احمد حیدری؛ محمد هادی فرپور؛ احمد عباس‌نژاد
چکیده
کربن خاک که شامل کربن آلی و کربن غیر آلی میباشد، به دلیل تأثیر مهم آن بر گرمایش جهانی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. علیرغم اهمیت کربن موجود در خاکهای مناطق خشک و نیمهخشک در چرخه جهانی کربن، تحقیق در مورد ذخایر کربن در مقیاس خاکرخ در خاکهای این مناطق به اندازه کافی انجام نشده است. در این مطالعه، توزیع عمودی و ذخیره کربن ...
بیشتر
کربن خاک که شامل کربن آلی و کربن غیر آلی میباشد، به دلیل تأثیر مهم آن بر گرمایش جهانی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. علیرغم اهمیت کربن موجود در خاکهای مناطق خشک و نیمهخشک در چرخه جهانی کربن، تحقیق در مورد ذخایر کربن در مقیاس خاکرخ در خاکهای این مناطق به اندازه کافی انجام نشده است. در این مطالعه، توزیع عمودی و ذخیره کربن آلی، کربن غیر آلی و کربن کل در خاکرخهای خاک منطقه ساردوئیه (جنوب کرمان) واقع در اقلیم نیمهخشک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی خاک در افقهای سطحی خاک بیشتر است و با افزایش عمق کاهش مییابد. در حالی که کربن غیر آلی خاک در افقهای سطحی خاک حداقل است و در افقهای زیرسطحی افزایش مییابد. ذخیره کربن آلی خاک بین 52/5 تا kg m-2 48/9 و ذخیره کربن غیر آلی در خاکرخهای خاک بین 41/14 تا kg m-2 34/91 میباشد. سهم ذخیره کربن غیر آلی خاک از کربن کل خاک بهطور متوسط 5/77 درصد است و حدود 89 درصد آن در افقهای زیرسطحی (زیر 25 سانتیمتر) ذخیره شده است. میانگین سهم ذخیره کربن آلی خاک از کربن کل خاک نیز 4/22 درصد میباشد. همچنین، نسبت ذخیره کربن غیر آلی به کربن آلی در خاکرخهای منطقه مورد مطالعه به طور متوسط 27/4 میباشد.
مقالات پژوهشی
سید محسن نیازخانی؛ بابک عبدالهی مندولکانی؛ مراد جعفری؛ میرحسن رسولی صدقیانی
چکیده
کمبود عناصر کممصرف، بهویژه روی، بهخاطر کاهش رشد و نمو گیاهان و در نتیجه تحت تأثیر قرار دادن زندگی انسانها یک مشکل جهانی است. بعضی از راهکارهای مورد استفاده توسط گیاهان روی-کارا برای جذب و استفاده بهینه از روی خاک ممکن است در جذب دیگر عناصر کممصرف از جمله آهن، مس و منگنز تداخل ایجاد کند. برای مطالعه اثر کمبود روی بر ...
بیشتر
کمبود عناصر کممصرف، بهویژه روی، بهخاطر کاهش رشد و نمو گیاهان و در نتیجه تحت تأثیر قرار دادن زندگی انسانها یک مشکل جهانی است. بعضی از راهکارهای مورد استفاده توسط گیاهان روی-کارا برای جذب و استفاده بهینه از روی خاک ممکن است در جذب دیگر عناصر کممصرف از جمله آهن، مس و منگنز تداخل ایجاد کند. برای مطالعه اثر کمبود روی بر غلظت عناصر روی، آهن، مس و منگنز در ریشه، شاخساره و دانه ارقام گندم نان با رویکارایی متفاوت، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1396 انجام شد. بهاین منظور چهار رقم گندم نان شامل دو رقم روی-کارا (بیات و نیکنژاد) و دو رقم روی-ناکارا (هیرمند و کرج 1) در گلدانهای حاوی خاک شنی شسته شدهی بدون روی (عدم کاربرد روی) و حاوی روی کافی (کاربرد 5 میلیگرم درکیلوگرم) کاشته شدند. نمونهگیری از ریشه و شاخساره در مرحله 30 درصد سنبلهدهی و دانه در زمان رسیدگی کامل انجام گرفته و غلظت عناصر روی، آهن، مس و منگنز در اندامها اندازهگیری شد و میانگین ارقام روی-کارا و میانگین ارقام روی-ناکارا محاسبه گردید. نتایج نشان داد کاهش روی خاک باعث شد در ریشه، غلظت آهن و مس (بهترتیب 97/37 و 9/7 درصد) و در دانه، غلظت آهن و منگنز (بهترتیب 58/24 و 33/6 درصد) افزایش یابد. همچنین با کاهش روی خاک، غلظت منگنز در ریشه (15 درصد) و غلظت آهن، مس و منگنز در شاخساره (بهترتیب 44/39، 5/28 و 19/16 درصد) و غلظت مس در دانه (51/24 درصد) کاهش پیدا کرد. در مقایسه با ارقام روی-ناکارا، غلظت روی، مس و منگنز ریشه (بهترتیب 4/13، 88/44 و 32/10 درصد) و غلظت آهن دانه ارقام روی-کارا (42/6 درصد) بیشتر بود. در شرایط کمبود روی، ارقام روی-کارا از غلظت آهن ریشه (55/18 درصد) و غلظت روی دانه (11 درصد) بیشتری نسبت به ارقام روی-ناکارا برخوردار بودند. مقایسه توانایی انتقال نسبی عناصر به شاخساره ارقام با روی کارایی متفاوت نشان داد، در شرایط کمبود روی، ارقام روی-کارا از توانایی کمتری در انتقال روی (85/53 درصد)، آهن (69/29 درصد)، مس (69/21 درصد) و منگنز (17/50 درصد) در مقایسه با ارقام روی-ناکارا (به ترتیب با 77/79، 68/37، 65/27 و 91/70 درصد) برخوردار بودند. بهطورکلی میتوان گفت، ارقام روی-کارای گندم نان از غلظت عناصر کممصرف روی، آهن و منگنز بیشتری در ریشه و دانه برخوردار بوده و قابلیت استفاده از عناصر کممصرف در اندامهای آنها بیشتر از ارقام روی-ناکاراست، با اینحال ارقام روی-کارا از توانایی کمتری در انتقال روی، آهن، مس و منگنز از ریشه به شاخساره برخوردار هستند.
مقالات پژوهشی
حمزه نیسی؛ عطاله خادم الرسول؛ هادی عامری خواه
چکیده
فرسایش خاک یکی از مهمترین عوامل تخریب خاک است که ویژگیهای توپوگرافیکی دارای تاثیرات معنیداری بر روی چگونگی وقوع و توزیع مکانی آن میباشد. در این پژوهش توزیع مکانی فرسایش خاک و رسوب در حوضهی آبریز زوجی شوش واقع در استان خوزستان متاثر از الگوریتمهای مختلف شیب، توسط مدل WaTEM/SEDEM با در نظر گرفتن فرسایندگی باران (R)، فرسایش پذیری ...
بیشتر
فرسایش خاک یکی از مهمترین عوامل تخریب خاک است که ویژگیهای توپوگرافیکی دارای تاثیرات معنیداری بر روی چگونگی وقوع و توزیع مکانی آن میباشد. در این پژوهش توزیع مکانی فرسایش خاک و رسوب در حوضهی آبریز زوجی شوش واقع در استان خوزستان متاثر از الگوریتمهای مختلف شیب، توسط مدل WaTEM/SEDEM با در نظر گرفتن فرسایندگی باران (R)، فرسایش پذیری خاک (K)، پستی و بلندی (LS)، پوشش گیاهی (C) و مدیریت (P) ارزیابی شد. نتایج همبستگی بین پارامترهای ورودی مدل با میزان فرسایش خاک نشان داد که عامل LS دارای بیشترین میزان همبستگی با فرسایش خاک است که بیانگر بیشترین تاثیرگذاری عامل پستی و بلندی بر روی توزیع مکانی فرسایش خاک میباشد. همچنین نتایج نشان داد که بین مقادیر برآوردی رسوب در شکلهای مختلف شامل کل رسوبات تولید شده، کل رسوبات تهنشین شده و کل رسوبات خروجی از حوضه، بین الگوریتمهای مختلف شیب شامل گاورز (Govers)، مککوول، نییرینگ و ویشمایر- اسمیت اختلاف وجود دارد. با توجه به مقایسهی مقادیر برآورد شده با اندازهگیری شده، الگوریتم نییرینگ نتایجی به مراتب منطبقتر با مقادیر اندازهگیری شده ارایه داده است. نتایج شبیهسازی رابطهی مطلوبی را با مقادیر اندازهگیری شده نشان داده است در نتیجه خروجیهای مدل WaTEM/SEDEM بر پایهی الگوریتمهای نییرینگ، امکان شناسایی مکانهای بحرانی فرسایش و یا تولید رسوب در منطقه را فراهم نموده است، لذا ابزاری کارآمد جهت اتخاذ بهترین شیوههای مدیریتی (BMPs) موثر برای کنترل مناطق بحرانی محسوب میشود.
مقالات پژوهشی
علیرضا فلاح نصرت آباد؛ مریم حبیبی
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی باکتریهایی با بیشترین توان حلکنندگی فسفات برای افزایش کارایی کودهای فسفاتی و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زرقان در استان فارس بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار کودی در دو حالت کاشت ذرت و بدون کاشت در 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کود ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی باکتریهایی با بیشترین توان حلکنندگی فسفات برای افزایش کارایی کودهای فسفاتی و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زرقان در استان فارس بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار کودی در دو حالت کاشت ذرت و بدون کاشت در 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کود گوگرد و کود زیستی حاوی باکتری تیوباسیلوس در چهار سطح (عدم مصرف گوگرد و کود زیستی حاوی تیوباسیلوس (S0)، مصرف 500 کیلوگرم گوگرد + 10 کیلوگرم در هکتار کود زیستی حاوی تیوباسیلوس (S1)، مصرف 1000 کیلوگرم گوگرد + 20 کیلوگرم در هکتار کود زیستی حاوی باکتری تیوباسیلوس (S2)، مصرف 2000 کیلوگرم گوگرد + 40 کیلوگرم در هکتار کود زیستی حاوی حاوی تیوباسیلوس (S3)) و کود سوپرفسفات تریپل در سه سطح (عدم مصرف کود سوپر فسفات تریپل (p 0)، مصرف 100 درصد کود سوپر فسفات تریپل بر اساس آزمون خاک (p 1) و مصرف 65 درصد کود سوپر فسفات تریپل بر اساس آزمون خاک (p 2)). بدین منظور جمعیت باکتریهای حلکننده فسفات در تیمارهای اعمال شده شمارش و تعداد 60 جدایه فعال جداسازی، خالصسازی و از نظر توان حل فسفات معدنی در محیط کشت جامد پیکووسکایا مورد بررسی قرار گرفتند، نتایج نشان داد که همه جدایهها توانایی انحلال فسفر را دارا هستند، اما در این بین تعداد 15 جدایه باکتری توانایی انحلال فسفات بیشتری نسبت به سایر جدایهها داشتند، که از این تعداد 7 باکتری متعلق به گونه Bacillus megaterium، 3 باکتری به گونه Bacillus subtilis، 2 باکتری به گونه Bacilluscereus و 3 باکتری متعلق به گونه Pseudomonasfluorescent بودند. با توجه به یافتههای این پژوهش میتوان گامی نو در جهت تولید کودهای بیولوژیک فسفاته برداشت.
مقالات پژوهشی
علوم آب
اکبر علی وردی؛ سمیرا کرمی؛ حسین حمامی
چکیده
آبیاری با آب مغناطیسی شده سبب افزایش کارایی مصرف آب در بقولات میشود. اما اطلاعاتی درباره وضعیت گرهزایی باکتریایی بر روی ریشه آنها با چنین روش آبیاری وجود ندارد. بنابراین، پژوهشی به صورت گلدانی در شرایط هوای آزاد در محوطه گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا همدان به اجرا درآمد تا تاثیر این روش آبیاری را بر همزیستی پنج رقم سویا ...
بیشتر
آبیاری با آب مغناطیسی شده سبب افزایش کارایی مصرف آب در بقولات میشود. اما اطلاعاتی درباره وضعیت گرهزایی باکتریایی بر روی ریشه آنها با چنین روش آبیاری وجود ندارد. بنابراین، پژوهشی به صورت گلدانی در شرایط هوای آزاد در محوطه گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا همدان به اجرا درآمد تا تاثیر این روش آبیاری را بر همزیستی پنج رقم سویا با باکتری ریزوبیوم اختصاصی سویا بررسی کند. مغناطیسی کردن آب با عبور دادن آن از لوله آهنربایی با شدت میدان مغناطیسی 68/0 تسلا انجام گرفت. آبیاری با آب مغناطیسی شده سبب خروج سریعتر گیاهچهها از خاک شد. بجز در مورد تعداد دانه در غلاف، آبیاری با آب مغناطیسی شده توانست تمام ویژگی‌ها (وزن خشک اندام هوایی و ریشه، محتوی نیتروژن اندام هوایی و ریشه، تعداد و وزن گرههای باکتریایی، تعداد غلاف، وزن صد دانه و عملکرد دانه بوته) را در تمامی ارقام سویا افزایش دهد ولی میزان این افزایش‌ها بسته به نوع رقم متفاوت بود. افزایش تعداد گره در ارقام امیر، زان، صبا، کوثر و هابیت به ترتیب برابر 7/33، 3/55، 1/40، 7/62 و 6/51 درصد بود. با این وجود، تنها در دو رقم زان و کوثر، آبیاری با آب مغناطیسی شده سبب افزایش معنیدار وزن خشک گرهها به ترتیب به میزان 0/70 و 1/45 درصد شد. آثار بهبود فعالیت باکتری تحت شرایط آبیاری با آب مغناطیسی شده بر عملکرد دانه بوته نیز نمایان شد. بطوری که افزایش عملکرد دانه تک بوته در ارقام امیر، زان، صبا، کوثر و هابیت به ترتیب برابر 8/34، 1/35، 4/43، 8/26 و 3/21 درصد بود. بنابراین آبیاری با آب مغناطیسی شده نه تنها سبب بهبود گرهزایی سویا شده بلکه باعث افزایش عملکرد نیز میشود.
مقالات پژوهشی
علوم خاک
مهدی زنگی آبادی؛ منوچهر گرجی اناری؛ پیمان کشاورز
چکیده
انتخاب مهمترین ویژگیهای فیزیکی کیفیت خاک و تجمیع آنها در قالب یک شاخص، میتواند به اخذ تصمیمات صحیح مدیریتی منابع و اراضی کمک شایانی نماید. این پژوهش با هدف تعیین شاخص کیفیت فیزیکی خاک در پنج کلاس بافتی لوم، لوم شنی، لوم سیلتی، لوم رسی و لوم رسی سیلتی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی طرق در استان خراسانرضوی انجام ...
بیشتر
انتخاب مهمترین ویژگیهای فیزیکی کیفیت خاک و تجمیع آنها در قالب یک شاخص، میتواند به اخذ تصمیمات صحیح مدیریتی منابع و اراضی کمک شایانی نماید. این پژوهش با هدف تعیین شاخص کیفیت فیزیکی خاک در پنج کلاس بافتی لوم، لوم شنی، لوم سیلتی، لوم رسی و لوم رسی سیلتی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی طرق در استان خراسانرضوی انجام شد. پس از نمونهبرداریهای لازم از خاک 30 نقطه و انجام اندازهگیریهای صحرایی و آزمایشگاهی، تعداد 35 ویژگی فیزیکی خاک تعیین و با استفاده از روش آماری تجزیه مؤلفههای اصلی، مهمترین ویژگیهای فیزیکی کیفیت خاک تعیین گردید. سپس با وزندهی و استفاده از دو روش امتیازدهی خطی به ویژگیهای منتخب، شاخص کیفیت فیزیکی خاک در قالب یک مقدار عددی محاسبه شد. نتایج نشان داد که تنها شش ویژگی فیزیکی خاک شامل میانگین قطر منافذ، آب قابل استفاده (ظرفیت مزرعه در مکش 100 سانتیمتر)، تخلخل کل، انرژی انتگرالی دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت (ظرفیت مزرعه در مکش 330 سانتیمتر)، شاخص پایداری خاکدانه و آب قابل استفاده (ظرفیت مزرعه در مکش 330 سانتیمتر) میتوانند حدود 90 درصد تفاوت خاکهای مورد مطالعه را توجیه نمایند. مقایسه روشهای مختلف محاسبه شاخص عددی کیفیت فیزیکی خاک نشان داد که بیشترین مقدار ضریب حساسیت مربوط به روش انتخاب متغیرها با استفاده از تجزیه مؤلفههای اصلی و وزندهی آنها و استفاده از روش امتیازدهی در محدوده بین صفر و یک بوده و شاخص محاسبه شده با این روش به‌عنوان مناسبترین معیار جهت طبقهبندی خاکهای مطالعه شده در قالب چهار کلاس کیفیت خاک میباشد.
مقالات پژوهشی
مرجان انوشا؛ اکبر فرقانی
چکیده
عناصر مس و روی یکی از عناصر کممصرف لازم برای رشد گیاهان است که قابلیت استفاده آنها توسط بسیاری از عوامل تحتتأثیر قرار می‌گیرند. فرآیندهای جذب نقش تعیینکننده بر حلالیت عناصر مذکور در محلول خاک و درنتیجه دردسترس بودن آنها برای گیاهان ایفا میکند. اسیدهومیک مهمترین بخش آلی خاک بوده که دارای توانایی جذب فلزات میباشد. ...
بیشتر
عناصر مس و روی یکی از عناصر کممصرف لازم برای رشد گیاهان است که قابلیت استفاده آنها توسط بسیاری از عوامل تحتتأثیر قرار می‌گیرند. فرآیندهای جذب نقش تعیینکننده بر حلالیت عناصر مذکور در محلول خاک و درنتیجه دردسترس بودن آنها برای گیاهان ایفا میکند. اسیدهومیک مهمترین بخش آلی خاک بوده که دارای توانایی جذب فلزات میباشد. هدف از این تحقیق استخراج اسیدهومیک خاک، مطالعه جذب سطحی عناصر بر سطح اسیدهومیک و تعیین ضرایب جذب سطحی آنها با استفاده از همدماهای جذب میباشد. در این پژوهش ده نمونه خاک سطحی از مناطق جنگلی استان گیلان جمعآوری شد. اسیدهومیک موجود در خاکها با استفاده از محلولهای 1/0 مولار NaOH و 6 مولار HCl استخراج و با 1/0 مولار HCl + 3/0 مولار HF خالصسازی شد. همدمای جذب عناصر (فلزات) مس و روی با به تعادل رساندن اسید هومیک با محلولهایی با غلظت 10، 20، 40، 60 و 80 میلیگرم بر لیتر مس و روی بترتیب از منابع CuSO4و ZnCl2در محلول زمینه Ca(NO3)2 01/0 مولار بدست آمد. نمونهها به مدت 12 ساعت در 5pH= و دمایC°25 در شیکرانکوباتور تکان داده شدند، سپس نمونهها سانتریفیوژ و مایع رویی از کاغذ صافی عبورداده و توسط دستگاه جذب اتمی قرائت شد. دادههای آزمایشی بر سه مدل همدمای لانگمویر، فروندلیچ و تمکین برازش داده شدند. دقت برازش دادهها براساس معیارهای ارزیابی R2 وRMSE نشان داد که مدل فروندلیچ جذب مس و روی را به خوبی توصیف میکند. با انجام مقایسه میانگین بین مقادیر حداکثر جذب محاسبه شده از مدل لانگمویر نشان داد که جذب مس بیشتر از روی است.
مقالات پژوهشی
حسین بندار؛ محمد موسوی بایگی؛ بیژن قهرمان
چکیده
جهان امروزه جریان بی‌سابقه‌ای از شهری شدن را تجربه می‌نماید. با توسعه شهرنشینی، وسعت بیشتری از پوشش طبیعی مناطق کشاورزی و جنگل جای خود را به شهرها داده و معضلات اکولوژیستی شهری، منجمله ایجاد جزایر حرارتی، برای زیست‌گاه موجودات زنده فراهم آورده است. از طرفی گرم شدن زمین در سالیان اخیر بر اثر پدیده گرمایش جهانی نیز، که بر اثر فعالیت‌های ...
بیشتر
جهان امروزه جریان بی‌سابقه‌ای از شهری شدن را تجربه می‌نماید. با توسعه شهرنشینی، وسعت بیشتری از پوشش طبیعی مناطق کشاورزی و جنگل جای خود را به شهرها داده و معضلات اکولوژیستی شهری، منجمله ایجاد جزایر حرارتی، برای زیست‌گاه موجودات زنده فراهم آورده است. از طرفی گرم شدن زمین در سالیان اخیر بر اثر پدیده گرمایش جهانی نیز، که بر اثر فعالیت‌های انسانی ایجاد میشود، بر این مشکلات می‌افزاید. اما این دو منشاء یکسانی نداشته و تفکیک آن از طریق تفاضل مقادیر بدست آمده در شهر و نقاط مجاور، در مدیریت شهری لازم و ضروری است. پژوهش حاضر بر روی دشت مشهد، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 5، لندست 7 و لندست 8 بین سال‌های 1996 تا 2016 میلادی انجام گردید. در این مطالعه به کمک روشهای مختلف تعیین دمای سطح (LST)، دمای پوشش گیاهی محاسبه شد. نتایج نشان داد که میانگین دمای سطح زمین (LST) منطقه مطالعاتی در روزهای تحت بررسی، بهطور میانگین بین 9/17 تا 0/49 درجه سانتی‌گراد در مناطق مختلف آن دارای تغییرات زمانی و مکانی است. بیشترین و کمترین مقادیر میانگین دمای سطح زمین به ترتیب در کاربری‌های شهری و کوهستانی مشاهده شد. همچنین، مناطق شهری دارای تفاوت محسوس دمای سطح زمین (LST) نسبت به سایر کاربری‌ها میباشد. نتایج استفاده از الگوریتمهای مختلف محاسبه LST در دشت مشهد نشان داد که روش پنجره مجزا (SW) نسبت به سایر روش‌ها مقادیر بالاتری از LST را ارائه می‌دهد، این روند تقریباً در تمامی کلاس‌های کاربری اراضی در منطقه مطالعاتی دیده شد. در مناطق شهری، از بین روشهای مختلف تعیین LST، بیشترین همبستگی‌ها بین دمای هوا در ایستگاه سینوپتیک مشهد و LST محاسباتی به روش تک کاناله یا SC دیده شد (R2=0.964). در مناطق کوهستانی و کشاورزی، نیز بیشترین همبستگی‌ها بین دمای هوا و LST محاسباتی به روش تک پنجره اصلاحی یا IMW دیده شد (R2=0.951) و (R2=0.943).
