تأثیر چند نوع قارچ میکوریز آربسکولار و باکتری محرک رشد گیاه بر

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• عبدالوهاب سادات ¹
• غلامرضا ثواقبی ¹
• فرهاد رجالی ²
• محسن فرحبخش ¹
• کاظم خاوازی ²
• مصطفی شیرمردی ¹

¹ دانشگاه تهران

² موسسه خاک و آب تهران

10.22067/jsw.v0i0.2920

چکیده

چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر چند نوع قارچ میکوریز آربسکولار و باکتری محرک رشد گیاه بر شاخص‌های رشد و عملکرد دو رقم گندم در یک خاک شور (dS/m 1/10 = ECe) بود. بدین منظور در قالب یک آزمایش فاکتوریل و طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار، تأثیر چهار سطح باکتری (سطح بدون باکتری، باکتری‌های سودوموناس فلورسنس سویه‌های4، 9 و 12)، سه سطح قارچ (سطح بدون قارچ، قارچ‌های گلوموس اتونیکاتوم و گلوموس اینترارادیسز) بر دو رقم گندم (رقم‌های سیستان و چمران به‌ترتیب مقاوم و نیمه مقاوم به شوری) بررسی شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که شاخص‌های رشد و عملکرد دو رقم به طور معنی‌داری (05/0p< ) متفاوت بود. کاربرد مجزای قارچ گلوموس اتونیکاتوم و باکتری سودوموناس فلورسنس سویه 9 وزن تر و خشک اندام هوایی رقم سیستان را افزایش داد. تلقیح مجزای قارچ گلوموس اتونیکاتوم در رقمهای سیستان و چمران، وزن خشک ریشه را به طور معنی‌داری نسبت به شاهد افزایش داد. تلقیح مجزای رقم سیستان با قارچ گلوموس اتونیکاتوم وباکتری سودوموناس فلورسنس سویه 12 دارای بیشترین تعداد دانه در سنبله، وزن سنبله، وزن هزاردانه و عملکرد دانه بود. تلقیح مشترک قارچ گلوموس اینترارادیسز و باکتری سودوموناس فلورسنس سویه 12 میزان کلروفیل برگ پرچم رقم سیستان را به طور معنی‌داری افزایش داد. پیشنهاد می‌شود جهت تایید نتایج تیمارهای فوق، آزمایش‌های مزرعه‌ای نیز صورت پذیرد.

واژه های کلیدی: شوری، قارچ های میکوریز آربسکولار، باکتریهای محرک رشد گیاه، شاخص‌های رشد و عملکرد گندم

---

عنوان مقاله [English]

Effects of some Arbuscular Mycorrhizal Fungi and Plant Growth Promoting Rhizobacteria on the growth and yield indices of two wheat varieties in a saline soil

نویسندگان [English]

• .A Sadat ¹
• Gh. Savaghebi ¹
• F. Rejali ²
• M. Farahbakhsh ¹
• K. Khavazi ²
• M. Shirmardi ¹

¹ University of Tehran

² Soil & Water Research Institue, Tehran

چکیده [English]

Abstract
The objective of this study was to assess the effects of few arbuscular mycorrhizal fungi and plant growth promoting rhizobacteria on the growth and yield indices of two wheat varieties in a saline soil (EC=10/1 dSm-1). A factorial experiment with completely randomized design with four replications was conducted to investigate the effects of three levels of fungal inoculation (non inoculation , inoculation with Glomus etunicatum and with Glomus intradices) and four levels of bacterial inoculation (non inoculation, inoculation with P. fluorescens strains 4 , 9, 12) on two wheat varieties (Sistan and Chamran) as tolerant and semi-tolerant to salinity, respectively. Our results showed that the growth and yield indices of two varieties were significantly (P