تحلیل چرخه های سری زمانی دبی و بارش ایستگاه آب سنجی ماشین خانه (حوضه ی آبریز گرکان رود تالش)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

چکیده

بارش و دبی دو عنصر هیدرولوژیکی غیر خطی و تغییرپذیر در مقیاس زمانی و مکانی هستند. یکی از روش های مطالعه و تحلیل توأم این دو فراسنج بررسی نوسانات آشکار و نهان آن هاست. تحلیل طیفی روشی کارآ و مفید برای آشکارسازی این نوسانات در سری های زمانی است. در پژوهش حاضر تلاش می‌شود با استفاده از روش تحلیل طیفی چرخه های موجود در سری های زمانی بارش و دبی ایستگاه ماشین خانه (حوضه ابریز گرکانرود تالش) از مهر ماه 1354 تا شهریور 1386 در دو مقیاس زمانی سالانه و ماهانه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از اعمال رویه تحلیل طیفی به روی سری های زمانی دبی و بارش در سطح 95% اطمینان، حاکی از عدم وجود چرخه غیر سینوسی (روند) معنی دار است. چرخه های سینوسی معنی دار متنوعی در دو سری زمانی استخراج گردید. چرخه 4-2 ساله و 3/5 – 4 ساله بیش ترین تکرار را در دو سری زمانی دبی و بارش در مقیاس ماهانه و سالانه دارد. در مقیاس سالانه، چرخه 4/6 ساله و در مقیاس ماهانه چرخه های 4-2 ، 3/5 -4 ، 4/6، 8، 7/10 و 16 ساله استخراج گردید. بر اساس مطالعات انجام شده توسط بسیاری از پژوهشگران در سایر نقاط جهان، چرخه های مذکور هماهنگ با النینو نوسانات جنوبی (ENSO )، نوسانات اقیانوس اطلس شمالی ( NAO ) و نوسانات دوسالانه تروپسفری (QBO ) است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cycles Analysis of Time Discharge and Rainfall Series of Mashinekhaneh Station (Garakanrood of Talesh Catchment)

نویسندگان [English]

  • H. Asakereh
  • R. Khoshraftar
  • F. Sotudeh
چکیده [English]

Rainfall and debit of rivers are two tempo-spatial non-linear and changeable factors. One way to study and analysis these parameters is investigate appearance and latent oscillations. Spectral Analysis is a useful technique to reveal these oscillations in time series. In this paper it has been attempted to detect cycles in rainfall and debit time series at Mashinkhaneh station in Talesh (Garakanrood) catchment’s during Mehr 1354 to Shahrivar 1386 in the three time scales (annual, seasonal and monthly). Accordingly, the discharge and precipitation data at Mashinkhaneh station in Talesh (Garakanrood) catchment from Mehr 1354 to Shahrivar 1386 have been used. The results of applying the spectral analysis procedures to discharge and rainfall time series in each three category of time scales, suggested the absence of significant non-sinusoidal (trend) in the 95% confidence level. However, significantly sinusoidal cycles various in the two time series were extracted. The 2-4 year cycle, and 4-5.3 years have the most occurrences in the both time series. In the annual scale, 6.4 years cycle, 2-5.3 years, 7.7 years seasonal and 2-4, 4- 5.3, 6.4, 8, 10.7 and 16 year in the monthly scale cycles has been extracted. Studies carried out by many researchers indicate that the mentioned cycles are in relation with oscillation periods of ENSO, NAO and QBO in other parts of the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Precipitation
  • discharge
  • Trend
  • Sinusoidal Cycle
  • Spectrum Analysis
  • Garakanrood of Talesh
CAPTCHA Image