مقالات پژوهشی
مرضیه محمدی آریا؛ امیر لکزیان؛ غلامحسین حق نیا؛ حسین بشارتی؛ امیر فتوت
چکیده
چکیده
بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که استفاده مستقیم از سنگ فسفات به عنوان منبع تأمین فسفر برای گیاهان چندان مناسب نبوده و کارایی لازم را ندارد. تلقیح خاک فسفات با باکتری Thiobacillus و دیگر ریز جانداران حل کننده فسفات و یا استفاده از گوگرد و ماده آلی می‌تواند سبب افزایش فراهمی فسفر از خاک فسفات شود. در این مطالعه آزمایشی با آرایش فاکتوریل ...
بیشتر
چکیده
بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که استفاده مستقیم از سنگ فسفات به عنوان منبع تأمین فسفر برای گیاهان چندان مناسب نبوده و کارایی لازم را ندارد. تلقیح خاک فسفات با باکتری Thiobacillus و دیگر ریز جانداران حل کننده فسفات و یا استفاده از گوگرد و ماده آلی می‌تواند سبب افزایش فراهمی فسفر از خاک فسفات شود. در این مطالعه آزمایشی با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار به شرح زیر اجرا گردید: تیمارهای آزمایش در بر گیرنده گوگرد در سه سطح صفر (S0)، 10(S1) و20 (S2) درصد ورمیکمپوست کود گاوی در دو سطح صفر((V0) و 15 درصد (V1)) و دو سطح تلقیح (باکتری Thiobacillus و قارج Aspergillus (BF) و بدون تلقیح (C)) انجام شد. فسفر محلول در آب و pH پس از 15 و60 روز نگهداری نمونه ها در شرایط آزمایشگاهی اندازه گیری شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد روند تغییرات مقدار فسفر محلول در آب در طول دوره انکوباسیون افزایشی بود و بیشترین کاهش pH و افزایش فسفر محلول در آب در تیمار 20 درصد گوگرد، 15 درصد ورمیکمپوست و تلقیح با باکتری Thiobacillus و قارچ Aspergillus و کمترین تغییرات pH و فسفر محلول در آب نیز در تیمار شاهد مشاهده شد.
واژه‌های کلیدی: خاک فسفات، مواد آلی، فسفر محلول در آب
مقالات پژوهشی
رحیم کسرایی؛ سیامک ساعدی
چکیده
چکیده
به منظور بررسی اثر لجن بیولوژیک بر رشد گیاه گوجه فرنگی یک سری آزمایش‌های گلدانی و هر گلدان محتوی 17 کیلوگرم خاک با کشت نشای گوجه فرنگی با استفاده از پنج سطح مختلف لجن خشک (5، 10، 20، 30 و 40 تن در هکتار) و دو شاهد (T1 بدون لجن و T2 با لجن و کود کامل) با 8 تکرار در قالب طرح پایه کاملا تصادفی انجام پذیرفت. نتایج تجزیه واریانس وزن تر و خشک اندام‌های ...
بیشتر
چکیده
به منظور بررسی اثر لجن بیولوژیک بر رشد گیاه گوجه فرنگی یک سری آزمایش‌های گلدانی و هر گلدان محتوی 17 کیلوگرم خاک با کشت نشای گوجه فرنگی با استفاده از پنج سطح مختلف لجن خشک (5، 10، 20، 30 و 40 تن در هکتار) و دو شاهد (T1 بدون لجن و T2 با لجن و کود کامل) با 8 تکرار در قالب طرح پایه کاملا تصادفی انجام پذیرفت. نتایج تجزیه واریانس وزن تر و خشک اندام‌های هوائی گیاه نشان داد که وزن آنها در مقایسه با شاهد 2 در تیمارهای 5 و 10 تن لجن در هکتار در سطح احتمال 1% افزایش یافته و از این سطوح به بعد افزودن لجن با کاهش شدید عملکرد و مسمومیت گیاه همراه بوده است. این کاهش در مقایسه با شاهد 2 در سطح 30 تن لجن در هکتار برای وزن تر در حدود 20% و برای وزن خشک 44% برآورد شده است. مقایسه میانگین درصد آب موجود در بوته های گوجه فرنگی در تیمارهای مورد استفاده نشان داد که مقدار آن تا سطح 20 تن لجن در هکتار نسبت به شاهد 2 تفاوت معنی دار وجود نداشته ولی بین تیمارهای 30 و 40 تن لجن در هکتار به طور معنی داری کاهش یافت (05/0p
مقالات پژوهشی
عقیل یاری؛ عبداله درزی؛ مجتبی شقاقی؛ روح اله یاری
چکیده
چکیده
دمای آب ورودی به خاک و تغییرات دمای خاک، از طریق تاثیر دما بر لزجت آب، بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (Ks) تاثیر می گذارد. در این تحقیق تغییرات زمانی Ks بعنوان تابعی از دما مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش های لازم در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان واقع در پاکدشت، 25 کیلومتری جنوب شرقی تهران، انجام شد. برای این کار 18 چاهک در یک کرت حفر و ...
بیشتر
چکیده
دمای آب ورودی به خاک و تغییرات دمای خاک، از طریق تاثیر دما بر لزجت آب، بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (Ks) تاثیر می گذارد. در این تحقیق تغییرات زمانی Ks بعنوان تابعی از دما مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش های لازم در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان واقع در پاکدشت، 25 کیلومتری جنوب شرقی تهران، انجام شد. برای این کار 18 چاهک در یک کرت حفر و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک با استفاده از روش چاهک معکوس اندازه گیری شد. آزمایش ها در 12 زمان مختلف انجام شد که شروع آن 26 مرداد 1384 و پایان آن 25 خرداد 1385 بوده است. بررسی ها نشان داد که حداقل مقادیر Ks در فصل زمستان به دست آمد که دمای هوا و خاک حداقل است و با افزایش دمای خاک و هوا این مقادیر افزایش یافت. همچنین رابطه بین دمای خاک و لزجت سیال با Ks مطالعه شد. آنالیز آماری آزمایش ها نشان داد دمای خاک می تواند به طور قابل ملاحظه ای بر نتایج تاثیر بگذارد. استفاده از متوسط مقادیر Ks اندازه گیری شده در طراحی سیستم های زهکشی نشان داد که صرف نظر کردن از تغییرات زمانی Ks می تواند سبب افزایش و کاهش فاصله زهکشها به ترتیب به مقدار 9/18 و 3/23 درصد شود. همچنین استفاده از مقدار متوسط Ks اندازه گیری شده که در محدوده دمایی 16 تا 20 درجه سانتی گراد به دست آمد، حداقل تاثیر را بر تغییر فاصله زهکشها داشت لذا می توان از آنها بعنوان مقدار متوسط برای فاصله زهکشها استفاده کرد.
واژه های کلیدی: هدایت هیدرولیکی اشباع، تغییرات زمانی، سیستم های زهکشی
مقالات پژوهشی
سعید باقریفام؛ امیر لکزیان؛ سیدجواد احمدی؛ بهرام سلیمی آخرین؛ فرید اصغری زاده
چکیده
چکیده
اورانیوم به عنوان فلزی سنگین و رادیواکتیو به طور طبیعی در پوسته زمین پراکنده شده است. در بسیاری موارد پراکندگی طبیعی آن به علت فعالیت‌های انسانی افزایش یافته که این امر موجب آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی به اورانیوم می‌شود و سپس اورانیوم می‌تواند از طریق خاک آلوده وارد چرخه غذایی بشر شود. بوسیله مطالعه توزیع شکلهای مختلف اورانیوم ...
بیشتر
چکیده
اورانیوم به عنوان فلزی سنگین و رادیواکتیو به طور طبیعی در پوسته زمین پراکنده شده است. در بسیاری موارد پراکندگی طبیعی آن به علت فعالیت‌های انسانی افزایش یافته که این امر موجب آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی به اورانیوم می‌شود و سپس اورانیوم می‌تواند از طریق خاک آلوده وارد چرخه غذایی بشر شود. بوسیله مطالعه توزیع شکلهای مختلف اورانیوم و سایر آلایندههای رادیواکتیو در خاک قادر به بررسی توزیع و حرکت پذیری اورانیوم در طول زمان و در نتیجه خطرات آنی و بلند مدت آن برای خاک و محیط زیست خواهیم بود. در این مطالعه روش عصارهگیری دنبالهای تسیر برای بررسی توزیع دو سطح 585 و 3240 Bq/kgاورانیوم ((238U در دو زمان 30 و 90 روز انکوباسیون در یک خاک آهکی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که اورانیوم عمدتاً با بخش کربناتی خاک پیوند یافته است (62 %) و این مقدار با افزایش اورانیوم در خاک افزایش می‌یابد. همچنین ارتباط اورانیوم با بخشهای مختلف خاک در طول زمان انکوباسیون تغییر می‌یابد.
واژه‌های کلیدی: توزیع اورانیوم، عصارهگیری دنباله ای، خاک آهکی
مقالات پژوهشی
حسین انصاری؛ کامران داوری؛ سید حسین ثنایی نژاد
چکیده
چکیده
خشکسالی به عنوان یک پدیده طبیعی خزنده است که با کمبود رطوبت نسبت به شرایط نرمال به کندی آغاز و به آرامی گسترش می‌یابد. این پدیده به شدت بر همه جوانب فعالیت‌های بشری تأثیر گذاشته، در حالی که نه تعریف جامع و کاملی برای آن ارائه شده است، و نه شاخص مناسب و عمومی برای پایش آن مورد استفاده قرار گرفته است. لذا برای تدوین مدل مناسبی ...
بیشتر
چکیده
خشکسالی به عنوان یک پدیده طبیعی خزنده است که با کمبود رطوبت نسبت به شرایط نرمال به کندی آغاز و به آرامی گسترش می‌یابد. این پدیده به شدت بر همه جوانب فعالیت‌های بشری تأثیر گذاشته، در حالی که نه تعریف جامع و کاملی برای آن ارائه شده است، و نه شاخص مناسب و عمومی برای پایش آن مورد استفاده قرار گرفته است. لذا برای تدوین مدل مناسبی جهت ارزیابی و تحلیل خشکسالی از مدل فازی استفاده شد. بررسی کاربرد منطق فازی در پایش خشکسالی ایستگاه همدیدی مشهد نشان داد که استفاده از این منطق امکان پایش دقیق‌تر و مناسب‌تر خشکسالی را بدست می‌دهد. برای پایش خشکسالی با ترکیب دو تابع عضویت فازی مربوط به شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI) و یک شاخص فرضی تبخیر و تعرق استاندارد شده (SEI)، شاخص جدیدی با نام شاخص تبخیر و تعرق و بارندگی استاندارد شده (SEPI) ارائه شده است. در مدل فازی انتخابی نهائی نیز 81 قانون استفاده شد که در هر مرحله اجرا حداقل 2 و حداکثر 4 قانون فعال می‌شود. نتایج حاصل از مدل نشان داد که شاخص SEPI، کلیه مزایای شاخص SPI از جمله امکان محاسبه در مقیاس‌های زمانی متفاوت را دارد. به علاوه تأثیر پارامتر درجه‌حرارت بر وقوع خشکسالی‌ها نیز در آن لحاظ شده است. بررسی نتایج حاصل از پایش خشکسالی با شاخص‌های SEPI با SPI، همبستگی بیش از 90 درصد را بین مقادیر این دو شاخص برای کلیه مقیاس‌های زمانی نشان داد. پایش خشکسالی ایستگاه همدیدی مشهد با شاخص SEPI نشان می‌دهد که در مقیاس‌های زمانی 1 تا 3 ماهه، فراوانی وقوع خشکسالی زیاد و تداوم این پدیده کوتاه است، اما با افزایش مقیاس زمانی از فراوانی وقوع خشکسالی کاسته شده ولی تداوم خشکسالی‌ها افزایش یافته است. نتایج پایش با شاخص SEPI همچنین نشان می‌دهد که وقوع خشکسالی‌های با تداوم و شدت بالا در کلیه مقیاس‌های زمانی در سال‌های 2000 و 2001 میلادی اتفاق افتاده، البته طولانی‌ترین خشکسالی با بیش از 3 سال تداوم در کلیه مقیاس‌های زمانی نیز در بازه سال‌های 1995 تا 1998 رخ داده است.
واژه‌های کلیدی: منطق فازی، شاخص خشکسالی، شاخص بارندگی استاندارد شده، شاخص بارندگی و تبخیر و تعرق استاندارد شده
مقالات پژوهشی
عبدالوهاب سادات؛ غلامرضا ثواقبی؛ فرهاد رجالی؛ محسن فرحبخش؛ کاظم خاوازی؛ مصطفی شیرمردی
چکیده
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر چند نوع قارچ میکوریز آربسکولار و باکتری محرک رشد گیاه بر شاخص‌های رشد و عملکرد دو رقم گندم در یک خاک شور (dS/m 1/10 = ECe) بود. بدین منظور در قالب یک آزمایش فاکتوریل و طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار، تأثیر چهار سطح باکتری (سطح بدون باکتری، باکتریهای سودوموناس فلورسنس سویه‌های4، 9 و 12)، سه سطح قارچ ...
بیشتر
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر چند نوع قارچ میکوریز آربسکولار و باکتری محرک رشد گیاه بر شاخص‌های رشد و عملکرد دو رقم گندم در یک خاک شور (dS/m 1/10 = ECe) بود. بدین منظور در قالب یک آزمایش فاکتوریل و طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار، تأثیر چهار سطح باکتری (سطح بدون باکتری، باکتریهای سودوموناس فلورسنس سویه‌های4، 9 و 12)، سه سطح قارچ (سطح بدون قارچ، قارچ‌های گلوموس اتونیکاتوم و گلوموس اینترارادیسز) بر دو رقم گندم (رقمهای سیستان و چمران به‌ترتیب مقاوم و نیمه مقاوم به شوری) بررسی شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که شاخص‌های رشد و عملکرد دو رقم به طور معنی‌داری (05/0p< ) متفاوت بود. کاربرد مجزای قارچ گلوموس اتونیکاتوم و باکتری سودوموناس فلورسنس سویه 9 وزن تر و خشک اندام هوایی رقم سیستان را افزایش داد. تلقیح مجزای قارچ گلوموس اتونیکاتوم در رقمهای سیستان و چمران، وزن خشک ریشه را به طور معنی‌داری نسبت به شاهد افزایش داد. تلقیح مجزای رقم سیستان با قارچ گلوموس اتونیکاتوم وباکتری سودوموناس فلورسنس سویه 12 دارای بیشترین تعداد دانه در سنبله، وزن سنبله، وزن هزاردانه و عملکرد دانه بود. تلقیح مشترک قارچ گلوموس اینترارادیسز و باکتری سودوموناس فلورسنس سویه 12 میزان کلروفیل برگ پرچم رقم سیستان را به طور معنی‌داری افزایش داد. پیشنهاد می‌شود جهت تایید نتایج تیمارهای فوق، آزمایش‌های مزرعه‌ای نیز صورت پذیرد.
واژه های کلیدی: شوری، قارچ های میکوریز آربسکولار، باکتریهای محرک رشد گیاه، شاخص‌های رشد و عملکرد گندم
مقالات پژوهشی
مرضیه خضریان؛ محمدرضا مجدزاده طباطبائی؛ سید سعید موسوی ندوشنی
چکیده
چکیده
فرسایش گزینشی ذرات در بستر رودخانه‌های آبرفتی، اغلب منجر به پیدایش لایه‌ای زبر بر روی بستر رودخانه‌های شنی می‌شود. این پدیده اغلب در بازه هایی که ورودی رسوبات در بالادست کاهش می‌یابد اتفاق می‌افتد. لایه‌ی زبر سطحی بوجود آمده، لایه مسلح نامیده می‌شود. تشکیل لایه مسلح بر روی بستر رودخانه فرسایش ذرات از بستر را متوقف می‌سازد. ...
بیشتر
چکیده
فرسایش گزینشی ذرات در بستر رودخانه‌های آبرفتی، اغلب منجر به پیدایش لایه‌ای زبر بر روی بستر رودخانه‌های شنی می‌شود. این پدیده اغلب در بازه هایی که ورودی رسوبات در بالادست کاهش می‌یابد اتفاق می‌افتد. لایه‌ی زبر سطحی بوجود آمده، لایه مسلح نامیده می‌شود. تشکیل لایه مسلح بر روی بستر رودخانه فرسایش ذرات از بستر را متوقف می‌سازد. در اغلب موارد برای شبیه سازی این پدیده از مدل‌های عددی استفاده می‌شود. کاربرد این مدل ها در برخی موارد پیچیده است. در این مقاله مدلی با پایه‌ی تحلیلی گسترش داده شده است. این مدلی یک بعدی و یک لایه است و پارامترهای مختلف موثر در پدیده مسلح شدن را مورد بررسی قرار می‌دهد. در نهایت این مدل قابلیت پیش بینی عمق فرسایش تا رسیدن به لایه مسلح و توزیع دانه بندی لایه مسلح را دارا است. معادلات دیفرانسیل حاکم بر پدیده مسلح شدن به صورت تحلیلی در هر گام زمانی حل شده اند. گام‌های زمانی به قدر کافی کوچک انتخاب شده اند که بتوان معادلات را به صورت تحلیلی برای جریان یکنواخت حل کرد. نتایج پیش بینی شده توسط مدل با نتایج آزمایشگاهی و مدل‌های عددی مقایسه شد. نتایج نشان داد مدل از قابلیت خوبی در شبیه سازی پدیده مسلح شدن برخوردار است.
واژه‌های کلیدی: مدل تحلیلی، انتقال رسوب، مسلح شدن، عمق فرسایش، دانه بندی
مقالات پژوهشی
بهرام عباسی؛ کاظم اسماعیلی؛ جلیل ابریشمی
چکیده
چکیده
پدیده شکست سد از جمله حوادثی است که بدلیل خطرات جانی برای بشر علیرغم پژوهش‌های فراوان هنوز بعنوان یکی از مباحث مهم و قابل توجه در زمینه‌های تحقیقات مهندسی مد نظر می‌باشد. پیش بینی شرایط بوجود آمده در مواقع بحرانی همچون وقوع سیل واحتمال همزمانی شکست سد، ضرورت بررسی‌های بیشتر را فراهم نموده است. در این پژوهش از طریق شبیه سازی ...
بیشتر
چکیده
پدیده شکست سد از جمله حوادثی است که بدلیل خطرات جانی برای بشر علیرغم پژوهش‌های فراوان هنوز بعنوان یکی از مباحث مهم و قابل توجه در زمینه‌های تحقیقات مهندسی مد نظر می‌باشد. پیش بینی شرایط بوجود آمده در مواقع بحرانی همچون وقوع سیل واحتمال همزمانی شکست سد، ضرورت بررسی‌های بیشتر را فراهم نموده است. در این پژوهش از طریق شبیه سازی آزمایشگاهی به بررسی اثر متقابل جریان همزمان سیلاب سریع و موج منفی حاصل از شکست سد در شرایط متفاوت ارتفاع ذخیره آب مخزن پرداخته شده است. همچنین تلاش شد تا اثر شیب و تأثیر حضور رسوبات در مخزن و تغییر دبی و زمان پایه سیلاب‌های ورودی مورد مطالعه قرار گیرد. به منظور برداشت پارامترهای هیدرولیکی همچون عمق جریان و سرعت حرکت موج و... با توجه به ماهیت غیر دائمی جریان برای ثبت نتایج از روش تصویر برداری بوسیله دو دوربین دیجیتال استفاده شده است. نتایج نشان داد با افزایش عمق اولیه ذخیره شده در مخزن و افزایش شیب کانال زمان تخلیه مخزن کاهش می‌یابد. از سوی دیگر وجود رسوبات در مخزن که همچون یک پله در مسیر جریان ایفای نقش می‌کنند سرعت حرکت موج مثبت به سمت پایین دست را افزایش می‌دهند. با افزایش زمان پایه و حداکثر دبی هیدروگراف ها، افزایش عمق در پایین دست سد پس از شکست مشاهده شد.
واژه های کلیدی: جریان غیر ماندگار ، شکست سد ، سیلاب ناگهانی ، شبیه سازی آزمایشگاه
مقالات پژوهشی
بهار صلواتی؛ سیدحمیدرضا صادقی؛ عبدالرسول تلوری
چکیده
چکیده
سیل از جمله پدیده هایی است که خسارات فراوانی به منابع وارد می سازد و همواره مورد توجه کارشناسان هیدرولوژی بوده است. از طرفی برآورد صحیح روان آب برای انجام تدابیر مناسب در راستای مهار و مدیریت بهینة آن ضروری است. با این وجود استفاده از مدل های مختلف تجربی موجود در برآورد روان آب با مشکلات فراوان همراه بوده است. به همین دلیل روش ...
بیشتر
چکیده
سیل از جمله پدیده هایی است که خسارات فراوانی به منابع وارد می سازد و همواره مورد توجه کارشناسان هیدرولوژی بوده است. از طرفی برآورد صحیح روان آب برای انجام تدابیر مناسب در راستای مهار و مدیریت بهینة آن ضروری است. با این وجود استفاده از مدل های مختلف تجربی موجود در برآورد روان آب با مشکلات فراوان همراه بوده است. به همین دلیل روش تحلیل منطقه ای در برآورد دبی با دوره های بازگشت معین با استفاده از ویژگی‌های حوزة آبخیز و ارائة مدل های مناسب کاربرد گسترده ایی دارد. به این منظور در این تحقیق آمار دبی متوسط سالانة 7 ایستگاه هیدرومتری استان کردستان در یک دورة 30 ساله جمع آوری و مقادیر دبی متوسط برای دوره های بازگشت 2، 5، 10، 20، 25، 50، 100 و 200 ساله با استفاده از نرم افزار SMADA به دست آمد. سپس رابطة مقادیر دبی متوسط با دوره های بازگشت مختلف و 26 خصوصیت فیزیوگرافی و اقلیمی هر یک از حوزه‌های آبخیز با استفاده از رگرسیون های دو و چند متغیره بررسی و مدل های مناسب برای هر یک از دوره های بازگشت با استفاده از نرم افزار SPSS 13.5تهیه و اهمیت بخشی هر یک از آن ها نیز مشخص شد. نتایج مدل سازی طی تحقیق حاضر نشان گر غلبة انواع رگرسیون غیرخطی بر رگرسیون خطی و هم چنین اهمیّت متغیرهای مساحت، طول آبراهة اصلی و ضریب گراولیوس در اکثر مدل های نهایی بود. نتایج به دست آمده هم چنین بر تغییرپذیری متغیرها و اهمیّت آن ها در تعیین دبی با دوره های بازگشت و ماه های مختلف و طبعاً بر ضرورت استفاده از مدل مناسب در تخمین روان آب حوزه های آبخیز استان کردستان دلالت داشته است.
واژه‌های کلیدی: استان کردستان، خصوصیات فیزیوگرافی، دورة بازگشت دبی، مدل سازی سیل
مقالات پژوهشی
فرهاد خام چین مقدم؛ حسین صدقی؛ فریدون کاوه؛ محمد منشوری
چکیده
چکیده
رگبارهای شدید عامل تولید سیلاب های مخرب اند. معمولاً تحلیل رگبارهای ساعتی در حوضه های بدون آمار یکی از پارامترهای اصلی تحلیل سیلاب هاست. تعیین رگبار حوضه نیاز به تحلیل منطقه ای رگبارها و انتقال آن ها به مرکز ثقل حوضه دارد. حداکثر بارش روزانه ( ) قابل دسترس‌ترین رگبارهای هر منطقه است. این بارش قابل تفکیک به رگبارهای ساعتی است. ...
بیشتر
چکیده
رگبارهای شدید عامل تولید سیلاب های مخرب اند. معمولاً تحلیل رگبارهای ساعتی در حوضه های بدون آمار یکی از پارامترهای اصلی تحلیل سیلاب هاست. تعیین رگبار حوضه نیاز به تحلیل منطقه ای رگبارها و انتقال آن ها به مرکز ثقل حوضه دارد. حداکثر بارش روزانه ( ) قابل دسترس‌ترین رگبارهای هر منطقه است. این بارش قابل تفکیک به رگبارهای ساعتی است. بنابراین تحلیل نقطه ای و منطقه ای از ضروریات طرح‌های آب و هواشناسی است. پهنه بندی می تواند گام مثبت و کارا در تحلیل رگبارها و سیلاب های مولد باشد. برای پهنه بندی باید از روش های قدیمی اقلیم بندی و یا روش های آماری جدیدتر مانند تحلیل خوشه ای و آزمون های همگنی گشتاورهای خطی استفاده کرد. در این پژوهش از روش دوم استفاده شده است. کلیه ایستگاه های باران سنج کشور(396 ایستگاه) که زیر نظر سازمان هواشناسی کشور و وزارت نیروست انتخاب و تمام آمارهای آنها از بدو تأسیس تا آخرین سال اعلام شده(2005) به کار گرفته شده اند. گشتاورهای خطی به داده های پرت حساسیت کمتری دارند و مرز مشخصی برای اندازه نمونه تعریف نمی‌کنند. یعنی می توان از طول دوره های آماری متفاوت ایستگاه ها استفاده کرد. لذا از تمام آمار ایستگاه استفاده شده است. آزمون‌های پایه شامل: تصادفی بودن، استقلال، همگنی، داده پرت و ایستائی انجام و تعداد 266 ایستگاه به علت نداشتن شرایط لازم حذف و 130 ایستگاه در تحلیل شرکت کرده اند. روش مؤلفه های اصلی برای حذف متغیرهای غیرضرور به کار گرفته شد که ضرورت فقط 6 متغیر( ارتفاع، میانگین و انحراف معیار بارش سالانه و حداکثر روزانه و نسبت بارش زمستان به بهار) از 21 متغیر تأیید شد. روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی را برای پهنه‌بندی ایستگاه ها مورد استفاده قرار داده و کشور به هفت ناحیه تفکیک شده است. این نواحی در نقاط مختلف ایران پراکنده بوده و نقشه پهنه بندی آنها ارائه شده است. آزمون های گشتاورهای خطی برای تأیید همگنی هفت ناحیه به کار رفته است. نتایج این آزمون ها همگنی و همنوائی را برای این هفت ناحیه تأیید می کند.
واژه های کلیدی: پهنه بندی، حداکثر بارش روزانه، تحلیل مولفه های اصلی، تحلیل خوشه ای، گشتاورهای خطی
مقالات پژوهشی
نسرین سیاری؛ محمد بنایان اول؛ امین علیزاده؛ محمدباقر بهیار
چکیده
چکیده
از پیش بینی دقیق الگوهای ساعتی داده های آب و هوا می توان بعنوان ورودی مدل‌های شبیه سازی فرآیندهای گیاه همچون فتوسنتز و تعرق استفاده کرد. اطلاعات ثبت شده آب و هوای حاصل از ایستگاه‌های سینوپتیک همچنین می تواند بعنوان راهنمای حفاظت گیاه و مدیریت مؤثر در کاهش اثرات یخبندان بکار گرفته شود. پیشگویی دقیق حداقل دما برای پیش بینی یخبندان ...
بیشتر
چکیده
از پیش بینی دقیق الگوهای ساعتی داده های آب و هوا می توان بعنوان ورودی مدل‌های شبیه سازی فرآیندهای گیاه همچون فتوسنتز و تعرق استفاده کرد. اطلاعات ثبت شده آب و هوای حاصل از ایستگاه‌های سینوپتیک همچنین می تواند بعنوان راهنمای حفاظت گیاه و مدیریت مؤثر در کاهش اثرات یخبندان بکار گرفته شود. پیشگویی دقیق حداقل دما برای پیش بینی یخبندان در دستیابی مؤثر به استراتژی‌های کاهش آسیب رسانی به گیاهان بسیار مؤثر است. هدف اصلی از این مطالعه ارزیابی پیشگویی حداقل دمای روز با استفاده از دو روش توابع تریگونومتریک و تشخیص الگوها می باشد. برای این پیشگویی چندین سناریو انتخاب شد که عبارت بودند از: پیش بینی حداقل دما در روز اول اردیبهشت و روز اول آبانماه با استفاده از داده های مشاهده شده یک روز قبل از روز هدف، هفت روز قبل از روز هدف و از ابتدای سال تا روز هدف. داده های مورد استفاده داده های 3 ساعتی دشت مشهد بمدت 16 سال از سال 1371 تا 1387 بوده است. ارزیابی هر سه مدل با مقایسه آماری داده های شبیه سازی شده با داده های اندازه گیری شده در ایستگاه مشهد انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که چنانچه دسترسی به داده های ساعتی به صورت ناقص و یا کمیاب باشد در بین دو روش سینوسی و سینوسی نمایی، روش سینوسی با دقت بالا قادر به شبیه سازی داده های ساعتی حداقل دما بود. برای پیشگویی حداقل دمایی که درشبانه روزممکن است رخ دهد نتایج نشان داد که هر چه فاصله زمانی تا روز مورد نظر برای پیش بینی کمتر باشد دقت پیشگویی روش تشخیص الگو ها بالاتر خواهد بود.
واژه های کلیدی: دمای حداقل، یخبندان، مدل سینوسی، مدل سینوسی نمایی، پیش بینی، مشهد
مقالات پژوهشی
محمد بنایان اول؛ آزاده محمدیان؛ امین علیزاده
چکیده
چکیده
نوسانات اقلیمی در یک منطقه اثرات شدیدی بر منابع آب و خاک می‌گذارد. بدین منظور در این مطالعه روند تغییرات سری زمانی سالانه و فصلی با استفاده از آزمون من-کندال و حداقل مربعات خطا بررسی گردید. این پارامتر ها که مستقیم یا غیر مسقیم بر نوسانات اقلیمی شمال شرق کشور تأثیر می‌گذارند عبارت بودند از: دما (کمینه، بیشینه و متوسط)، رطوبت ...
بیشتر
چکیده
نوسانات اقلیمی در یک منطقه اثرات شدیدی بر منابع آب و خاک می‌گذارد. بدین منظور در این مطالعه روند تغییرات سری زمانی سالانه و فصلی با استفاده از آزمون من-کندال و حداقل مربعات خطا بررسی گردید. این پارامتر ها که مستقیم یا غیر مسقیم بر نوسانات اقلیمی شمال شرق کشور تأثیر می‌گذارند عبارت بودند از: دما (کمینه، بیشینه و متوسط)، رطوبت نسبی (کمینه، بیشینه و متوسط)، بارش، سرعت باد، وقایع حدی (تعداد روزهای همراه با بارش، تعداد روزهای همراه با بارش 10 میلی‌متر و بیشتر، تعداد روزهای با دمای بیشینه بیش از 30 درجه سانتی‌گراد، تعداد روزهای با دمای کمینه 4- درجه سانتی‌گراد و کمتر، تعداد روزهای با دید 2 کیلومتر و کمتر، تعداد روزهای همراه با طوفان رعد و برق، برف و گرد و خاک، دامنه دما) و پوشش ابری آسمان (تعداد روزهای دارای آسمان صاف، نیمه ابری و ابری) و تبخیر- تعرق مرجع (محاسبه شده با روش فائو – پنمن - مانتیث). نتایج این مطالعه نشان داد که به عنوان مثال در ایستگاه مشهد به رغم وجود روند افزایشی در دما و روند کاهشی در رطوبت، هیچ‌گونه روندی در مجموع بارش سالانه مشاهده نمی‌گردد. همچنین روند افزایشی تعداد روزهای دارای آسمان صاف و روند کاهشی تعداد روزهای ابری در کلیه ایستگاه‌ها به جز ایستگاه مشهد مشاهده می‌گردد.
واژه‌های کلیدی: روند، دما، رطوبت، بارش، سرعت باد، وقایع حدی اقلیمی، پوشش ابری آسمان، تبخیر-تعرق مرجع
مقالات پژوهشی
مرضیه تقی پور؛ حسین خادمی؛ شمس الله ایوبی
چکیده
چکیده
در سال های اخیر تجمع عناصر سنگین در خاک در بسیاری از نقاط جهان به یک مشکل زیست محیطی مهم تبدیل شده است. از آنجائیکه در ارتباط با وضعیت پراکنش عناصر سنگین در خاک های استان همدان اطلاعاتی وجود ندارد، این مطالعه با هدف بررسی تغییرات مکانی فلزات سنگین سرب و روی در برخی از خاک های سطحی اطراف شهر همدان و درک ارتباط احتمالی آن با نوع ...
بیشتر
چکیده
در سال های اخیر تجمع عناصر سنگین در خاک در بسیاری از نقاط جهان به یک مشکل زیست محیطی مهم تبدیل شده است. از آنجائیکه در ارتباط با وضعیت پراکنش عناصر سنگین در خاک های استان همدان اطلاعاتی وجود ندارد، این مطالعه با هدف بررسی تغییرات مکانی فلزات سنگین سرب و روی در برخی از خاک های سطحی اطراف شهر همدان و درک ارتباط احتمالی آن با نوع استفاده از اراضی و مواد مادری خاک ها صورت گرفت. تعداد 263 نمونه خاک سطحی مرکب از عمق 10-0 سانتی متری از منطقه مطالعاتی به وسعت 1600 کیلومترمربع جمع آوری شد. موقعیت نقاط توسط دستگاه موقعیت یاب جهانی تعیین و کاربری محل شامل مرتع، گندم دیم، کشاورزی آبی و مناطق شهری ثبت گردید. همچنین شش نوع ماده مادری غالب منطقه شناسایی و از هر نوع سه نمونه برداشت شد. مقدار سرب و روی کل و قابل جذب در نمونه های خاک و مقدار کل این عناصر در نمونه های سنگ عصاره گیری و با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعیین شد. برخی از ویژگی های خاک مانند هدایت الکتریکی، بافت، pH، ماده آلی و ظرفیت تبادل کاتیونی نیز در نمونه ها اندازه گیری شد. تغییرنمای همه جهته مقدار کل عناصر مورد مطالعه ترسیم و سپس الگوی مناسب بر آن ها برازش داده شد. در نهایت به وسیله روش کریجینگ نقشه پراکنش مکانی عناصر مورد مطالعه ترسیم گردید. میانگین غلظت روی کل و قابل جذب در منطقه مطالعاتی به‌ترتیب 4/71 و 5/2 میلی گرم بر کیلوگرم و میانگین غلظت سرب کل و قابل جذب به ترتیب 24 و 5/2 میلی-گرم بر کیلوگرم می باشد. نتایج آنالیز های زمین آماری نشان داد که مدل کروی بهترین مدل برازش داده شده بر غلظت کل سرب و روی می باشد. دامنه تأثیر برای سرب 9750 متر و برای روی 11550 متر تخمین زده شد. بر اساس نقشه های پراکنش سرب و روی، عامل مؤثر بر روند افزایشی این عناصر، نوع کاربری است. آنالیز سنگ های بستر در منطقه نیز نشان داد که شیل های واقع در قسمت های جنوب شرقی و غرب منطقه، دارای غلظت بالایی از عنصر روی (2/96 میلی گرم بر کیلوگرم ) هستند. بنابراین با هوادیدگی این سنگ ها روی به خاک اضافه شده است. علاوه بر کاربری، نوع مواد مادری منطقه نیز عامل مهم دیگر در کنترل غلظت روی کل است. از بین خصوصیات خاک تنها ماده آلی همبستگی بالایی با غلظت سرب (35/0r2=) و روی (33/0r2=) نشان داد.
واژه‌های کلیدی: تغییرات مکانی، عناصر سنگین، مواد مادری، نوع کاربری، تغییرنما، کریجینگ، همدان
مقالات پژوهشی
فرهاد مشیری؛ محمد معز اردلان؛ محمد طهرانی؛ غلامرضا ثواقبی
چکیده
چکیده
به دلیل حاکمیت شرایط آهکی در خاک، کمبود روی یک عامل محدود کننده تولید گندم در ایران محسوب می شود. یکی از راه های مقابله با این مشکل، کاشت ارقامی است که کارایی جذب روی بیشتری داشته باشند. در این تحقیق تفاوت ده رقم گندم (نه رقم گندم نان و یک رقم گندم دوروم) نسبت به کمبود روی در گلخانه مطالعه شد. دو سطح روی (صفر و 10 میلی گرم روی در کیلوگرم ...
بیشتر
چکیده
به دلیل حاکمیت شرایط آهکی در خاک، کمبود روی یک عامل محدود کننده تولید گندم در ایران محسوب می شود. یکی از راه های مقابله با این مشکل، کاشت ارقامی است که کارایی جذب روی بیشتری داشته باشند. در این تحقیق تفاوت ده رقم گندم (نه رقم گندم نان و یک رقم گندم دوروم) نسبت به کمبود روی در گلخانه مطالعه شد. دو سطح روی (صفر و 10 میلی گرم روی در کیلوگرم خاک) در چهار تکرار به کار رفت. در آزمایش دیگر، ترشح فیتوسیدروفر از ریشه دو رقم گندم با کارایی روی متفاوت (حاصل از نتایج آزمایش گلخانهای) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که علائم کمبود روی از قبیل ظهور لکه های کم رنگ و نکروزه و کاهش ارتفاع گیاه در ارقام الوند، مهدوی و دوروم بیشتر بود. در شرایط کمبود روی، وزن خشک اندام هوایی در اغلب ارقام کاهش یافت. میزان کارایی روی ارقام بین 4/80 و 2/106 درصد متغیر بود. ارقام پیشتاز و داراب بیشترین کارایی روی و ارقام الوند و مهدوی کمترین کارایی روی را داشتند. کاربرد روی، غلظت روی را در اندام هوایی تمام ارقام افزایش داد. جذب روی در ارقام مختلف در شرایط کمبود و کفایت روی متفاوت بود. به طور متوسط، ارقامی که کارایی روی بیشتری داشند، کارایی بیشتری نیز در جذب روی داشتند. حساسیت متفاوت ارقام همبستگی خوبی با غلظت روی در اندام هوایی نداشت. در مقابل، مقدار کل روی در اندام هوایی رابطه بهتری با حساسیت ارقام نسبت به کمبود روی داشت. در شرایط کمبود روی، توانایی متفاوت ارقام گندم در ترشح فیتوسیدروفر مشاهده شد. پیشتاز به عنوان رقم روی کارا فیتوسیدروفر بیشتری نسبت به رقم الوند با کارایی روی کمتر تولید کرد. جذب بیشتر روی در ارقام روی کارا می‌تواند به آزادسازی بیشتر فیتوسیدروفر از ریشه آنها وابسته باشد.
واژه‌های کلیدی: ارقام گندم، روی کارایی، غلظت روی، جذب روی، فیتوسیدروفر
مقالات پژوهشی
عبدالرضا اخگر؛ کاظم خاوازی
چکیده
چکیده
در این تحقیق به منظور پی بردن به نقش آنزیم ACC دآمیناز در کاهش اثرات منفی شوری بر گیاه کلزا، در یک آزمون گلدانی، سویه Pseudomonas fluorescens strain P12 که یک باکتری ریزوسفری مفید و دارای توان تولید ACC دآمیناز است با سویه موتانت آن (Pm12) که از طریق شیمیایی و با استفاده ار ماده جهش زای اتیل‌متان سولفونات (EMS) فاقد فعالیت آنزیم ACC دآمیناز شده بود مقایسه ...
بیشتر
چکیده
در این تحقیق به منظور پی بردن به نقش آنزیم ACC دآمیناز در کاهش اثرات منفی شوری بر گیاه کلزا، در یک آزمون گلدانی، سویه Pseudomonas fluorescens strain P12 که یک باکتری ریزوسفری مفید و دارای توان تولید ACC دآمیناز است با سویه موتانت آن (Pm12) که از طریق شیمیایی و با استفاده ار ماده جهش زای اتیل‌متان سولفونات (EMS) فاقد فعالیت آنزیم ACC دآمیناز شده بود مقایسه گردید. نتایج بدست آمده از آزمون مقایسة کاربرد باکتریP12 با باکتری موتانت آن (Pm12)، نشان داد که سویه تیپ وحشی توانست هم در شرایط شور و هم در شرایط غیر شور کلیه شاخص‌های رشد کلزا شامل وزن تر و خشک اندام‌هوایی، وزن خشک ریشه، طول اندام‌هوایی و مقدار سبزینگی برگ را نسبت به سویه موتانت به طور معنی‌داری افزایش دهد. همچنین براساس نتایج بدست آمده از این آزمون، گیاهان مایه زنی شده با P12 نسبت به گیاهان مایه‌زنی‌شده با Pm12 مقدار سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم بیشتری جذب کردند. این افزایش جذب در گیاهان تیمار شده با سویه P12 می‌تواند حاصل افزایش رشد ریشه و در نتیجه افزایش سطح جذب ریشه باشد. تحقیق حاضر، از طریق مقایسه رفتار باکتری تیپ وحشی P12 و موتانت Pm12 ، بطور مستقیم نشان داد که آنزیم ACC دآمیناز عامل توانایی سویه P. fluorescens P12 در افزایش رشد گیاهچه‌های کلزا و همچنین افزایش تحمل آن در حضور سطوح مختلف شوری به عنوان عامل بازدارنده رشد می‌باشد.
واژه‌های کلیدی: ACC دآمیناز، سودوموناس، شوری، کلزا
مقالات پژوهشی
کاظم اسماعیلی؛ بنیامین نقوی؛ فاطمه کوروش وحید؛ جعفر یزدی
چکیده
چکیده
سرریزها از رایج ترین وسایل اندازه‌گیری شدت جریان در مجاری روباز بوده که هنوز در بسیاری از تحقیقات مهندسی مورد استفاده قرار می‌گیرند. دلایل زیادی از جمله انحنای خطوط جریان روی سرریز، عدم توزیع هیدرواستاتیک فشار، تماس آب با جداره سرریز و موجب تفاوت شدت جریان محاسبه شده و اندازه‌گیری شده از روی سرریز می‌گردد. لذا ضریب تخلیه ...
بیشتر
چکیده
سرریزها از رایج ترین وسایل اندازه‌گیری شدت جریان در مجاری روباز بوده که هنوز در بسیاری از تحقیقات مهندسی مورد استفاده قرار می‌گیرند. دلایل زیادی از جمله انحنای خطوط جریان روی سرریز، عدم توزیع هیدرواستاتیک فشار، تماس آب با جداره سرریز و موجب تفاوت شدت جریان محاسبه شده و اندازه‌گیری شده از روی سرریز می‌گردد. لذا ضریب تخلیه سرریز که نسبت دبی واقعی به دبی تئوری (محاسباتی) را نشان می‌دهد بطور معمول کمتر از واحد است. در مورد سرریزهای استوانه‌ای تغییرات فشار و سرعت در محدوده سرریز به‌گونه‌ای است که بر میزان جریان عبوری از روی آن اثر متفاوت دارد و این موضوع افزایش بیش از واحد ضریب سرریز را در پی دارد. در این تحقیق مدلهایی از سرریز استوانه‌ای مورد آزمایش قرار گرفت و تغییرات فشار و سرعت در آزمایشگاه اندازه‌گیری و سپس شرایط هیدرولیکی روی سرریز از طریق نرم افزار فلوئنت مدلسازی شد. نتایج بدست آمده حاکی از تطابق خوب الگوی جریان روی سرریز اندازه گیری شده در آزمایشگاه و مدلسازی شده با فلوئنت دارد. همچنین مشاهده می‌شود که محل تشکیل عمق بحرانی قبل از تاج سرریز و جدایش جریان از روی سرریز در ناحیه انتهایی آن صورت می‌گیرد. محل جدایش بستگی به شدت جریان عبوری از روی سرریز داشته و با افزایش آن به سمت پایین دست منتقل می‌شود. برای تعیین محل تشکیل عمق بحرانی و نیز محل جدایش لایه جریان از سرریز روابط تحلیلی بدست آمد که با نتایج آزمایشگاهی هماهنگی مناسبی را نشان داد.
واژه های کلیدی: سرریز استوانه ای، توزیع سرعت و فشار، جدایش تیغه ای، عمق بحرانی، فلوئنت
مقالات پژوهشی
رضا خراسانی
چکیده
چکیده
توانایی گیاهان مختلف در رشد و نمو در خاک هایی با فسفر قابل استفاده کم، متفاوت می‌باشد. به عبارت دیگر گیاهان از نظر کارایی استفاده از فسفر در این‌گونه خاکها با هم اختلاف دارند. این توانایی می‌تواند از طریق مقایسه «کارایی جذب فسفر» از خاک توسط گیاه و بررسی عوامل مؤثر در آن مورد ارزیابی قرار گیرد. در این پژوهش کارایی جذب فسفر توسط ...
بیشتر
چکیده
توانایی گیاهان مختلف در رشد و نمو در خاک هایی با فسفر قابل استفاده کم، متفاوت می‌باشد. به عبارت دیگر گیاهان از نظر کارایی استفاده از فسفر در این‌گونه خاکها با هم اختلاف دارند. این توانایی می‌تواند از طریق مقایسه «کارایی جذب فسفر» از خاک توسط گیاه و بررسی عوامل مؤثر در آن مورد ارزیابی قرار گیرد. در این پژوهش کارایی جذب فسفر توسط سه گیاه ذرت، چغندر قند و بادام زمینی با سه سطح فسفر کم، متوسط و زیاد و سه برداشت (دو دوره رشد) در یک طرح کاملاً تصادفی بصورت کشت گلدانی در خاکی با فسفر قابل استفاده کم در اتاق رشد مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج عملکرد نسبی رویشی نشان داد که گیاه چغندر قند نسبت به دو گیاه دیگر کارایی بیشتری در استفاده از فسفر دارد. این توانایی چغندر قند مربوط به کارایی زیاد جذب فسفر بود بطوریکه مقدار جذب فسفر در چغندر قند در تیمار کم فسفر در برداشت سوم 29 میلیگرم فسفر بر گیاه بود که این مقادیر برای ذرت و بادام زمینی به ترتیب 19 و 8/ 0 میلیگرم فسفر بر گیاه بود. کارایی جذب فسفر زیاد چغندر قند در مقایسه با دو گیاه دیگربیشتر مربوط به زیاد بودن جریان به درون یا اینفلاکس فسفر درخاک بود. مقدار جریان به درون فسفر در گیاه چغندر قند در تیمار کم فسفر در دوره اولیه رشد حدود 4 و 22 بار بیشتر از آن به ترتیب برای ذرت و بادام زمینی بود. بعنوان یک نتیجه گیری کلی می‌توان گفت که رشد و نمو خوب گیاه چغندر قند در تیمار کم فسفر به علت زیاد بودن کارایی جذب فسفر توسط این گیاه بود و این کارایی جذب فسفر زیاد با زیاد بودن جریان به درون فسفر قابل توجیه است.
واژه‌های کلیدی: کارایی جذب فسفر، جریان به درون فسفر، چغندرقندر، ذرت، بادام زمینی
مقالات پژوهشی
مرتضی صادقی؛ محمدرضا گهردوست منفرد؛ بیژن قهرمان
چکیده
چکیده
برای تخمین تغییرپذیری مکانی توابع هیدرولیکی خاک، روش های مقیاس سازی توسعه یافتند و به گستردگی به کار رفته اند. از این میان، روش های دارای پایه فیزیکی به دلیل امکان تخمین فاکتورهای مقیاس از روی ویژگی های فیزیکی خاک، مطلوب تر یافت شده اند. در این مقاله، یک روش جدید و دارای پایه فیزیکی برای مقیاس سازی تابع هدایت هیدرولیکی خاک شرح ...
بیشتر
چکیده
برای تخمین تغییرپذیری مکانی توابع هیدرولیکی خاک، روش های مقیاس سازی توسعه یافتند و به گستردگی به کار رفته اند. از این میان، روش های دارای پایه فیزیکی به دلیل امکان تخمین فاکتورهای مقیاس از روی ویژگی های فیزیکی خاک، مطلوب تر یافت شده اند. در این مقاله، یک روش جدید و دارای پایه فیزیکی برای مقیاس سازی تابع هدایت هیدرولیکی خاک شرح داده شده است. در این روش، استفاده از عامل مویینگی موثر (hcM) برای مقیاس سازی محور مکش آب خاک در تابع هدایت هیدرولیکی پیشنهاد شده است. با این روش، داده های مربوط به همه خاک های طبیعی، از شن تا رس، می توانند با یک منحنی نمایی یکتا، به عنوان منحنی مرجع، نمایش داده شوند. این روش با 396 سری از داده های هدایت هیدرولیکی، شامل همه کلاس های بافتی خاک، برگرفته از پایگاه UNSODA، صحت سنجی گردید. برای تعیین hcM از برازش مدل های بروکس-کوری و گاردنر-فیلیپ و نیز از یک روش مستقل از مدل استفاده گردید. نتایج یک عملکرد قابل قبول را برای روش پیشنهادی نشان دادند. چنانکه از برازش مدل های بروکس-کوری و گاردنر-فیلیپ و از روش مستقل از مدل، مقادیر میانگین خطای مطلق هدایت هیدرولیکی نسبی بین داده های مقیاس شده و منحنی مرجع به ترتیب برابر با 019/0، 056/0 و 059/0 به دست آمد. در این روش، توانایی برازش مدل های مذکور را می توان به عنوان تنها محدودیت برای مقیاس‌سازی برشمرد. چنانکه مدل های مذکور بتوانند با دقت بالایی به داده های هدایت هیدرولیکی برازش داده شوند، عملکرد مقیاس سازی بالا خواهد بود و برعکس.
واژه های کلیدی: مقیاس سازی، هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک، عامل مویینگی مؤثر، منحنی مرجع نمایی یکتا
