مقالات پژوهشی
آتنا بیاری؛ احمد غلامی؛ هادی اسدی رحمانی
چکیده
چکیده
با استفاده از میکروارگانیسم‌های مفید خاکزی و بویژه باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد گیاه می‌توان رشد گیاهان را بهبود بخشید. دراین آزمایش اثر تلقیح دو گونه باکتری آزوسپیریلوم و ازتوباکتر بر خصوصیات رشد، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق به صورت آزمایش کرتهای خرد شده فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
چکیده
با استفاده از میکروارگانیسم‌های مفید خاکزی و بویژه باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد گیاه می‌توان رشد گیاهان را بهبود بخشید. دراین آزمایش اثر تلقیح دو گونه باکتری آزوسپیریلوم و ازتوباکتر بر خصوصیات رشد، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق به صورت آزمایش کرتهای خرد شده فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی اجرا گردید. در این مطالعه مدیریت تغذیه در دو سطح به عنوان کرتهای اصلی مورد بررسی قرار گرفتند و تیمارهای تلقیحی شامل باکتری Azotobacter با سه سطح، A0: بدون تلقیح، A1:A.sp.Strain5 ، A2: A.chroococcum DSM2286 و باکتری Azospirillum با چهار سطح Z0: بدون تلقیح، Z1: A. sp.Strain21 ، Z2: A. lipoferum DSM 1691و Z3: A. brasilense DSM1690 به عنوان کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج این بررسی نشان داد که تلقیح ذرت با ازتوباکتر یا آزوسپریلوم موجب شد تا عملکرد دانه، وزن خشک صد دانه، ساقه، برگ، کل بوته، ارتفاع بوته، سطح برگ و میزان نیتروژن دانه در مقایسه با شاهد به طور معنی داری تحت تاثیر قرار گیرد. کاربرد توام این دو باکتری نیز افزایش معنی داری را در عملکرد دانه، وزن صد دانه، تعداد دانه در بلال، قطر بلال، وزن خشک ساقه، برگ، کل بوته، ارتفاع بوته و مقدار عنصر نیتروژن دانه نشان داد.
واژه‌های کلیدی: ذرت، باکتری محرک رشد، ازتوباکتر، آزوسپریلوم، عملکرد
مقالات پژوهشی
حسن احمدی؛ طیبه مصباح زاده
چکیده
چکیده
در این تحقیق پتانسیل حمل ماسه (DP) با استفاده از نرم افزار گلماسه نما به دو روش لحظه ای و روش کلاسهای سرعت فرایبرگر مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین داده‌های باد سنجی دو ایستگاه سینوپتیکی جاسک و کرمان در طی یک دوره آماری 20 ساله (2005-1985) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مقدارDP بدست آمده در ایستگاه جاسک توسط نرم افزار6 /412 و با روش فرایبرگر ...
بیشتر
چکیده
در این تحقیق پتانسیل حمل ماسه (DP) با استفاده از نرم افزار گلماسه نما به دو روش لحظه ای و روش کلاسهای سرعت فرایبرگر مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین داده‌های باد سنجی دو ایستگاه سینوپتیکی جاسک و کرمان در طی یک دوره آماری 20 ساله (2005-1985) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مقدارDP بدست آمده در ایستگاه جاسک توسط نرم افزار6 /412 و با روش فرایبرگر 09/401 واحد برداری (v.u) بود و مقدار پتانسیل حمل ماسه در ایستگاه کرمان توسط نرم افزار و روش فرایبرگر به ترتیب 2/979 و 51/490 واحد برداری (v.u) برآورد شد. مقادیر محاسبه شده پتانسیل حمل ماسه با دو روش فوق نشان می‌دهد که مقدار پتانسیل حمل ماسه برای ایستگاه جاسک اختلاف اندکی وجود دارد اما در ایستگاه کرمان روش لحظه ای این مقادیر را بسیار بیشتر از روش کلاسهای سرعت فرایبرگر و دین محاسبه کرده است از دلایل کمتر بودن مقدار DP در روش کلاسهای سرعت فرایبرگر، می توان به نحوه تعیین کلاسهای سرعت در این روش اشاره کرد بطوریکه در این روش سرعتهای Knot40> در تعیین مقدار DP دخالت داده نمی شود. همچنین در روش فرایبرگر مقادیر سرعت در هر کلاس نرمال در نظر گرفته شده است، در صورتی که مقادیر سرعت در یک کلاس همواره نرمال نیست و نمی توان یک عدد را به کل سرعت هایی که در این کلاس هستند نسبت داد.
واژه‌های کلیدی: داده‌های بادسنجی، روش فرایبرگر، نرم افزار گلماسه نما، ترسیم گلماسه
مقالات پژوهشی
سیدکریم موسوی؛ محمد فیضیان؛ عبدالرضا احمدی
چکیده
چکیده
آزمایش ارزیابی اثرات روشهای مختلف عرضه کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم چمران در شرایط آبی به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار طی سال زراعی 85-1384 در شهرستان خرم‌آباد اجرا شد. کود پایه نیتروژن در سه سطح (بدون کود پایه، کاربرد نواری و پخش سراسری) کرت اصلی و کود سرک نیتروژن در شش سطح (1- تیمار ...
بیشتر
چکیده
آزمایش ارزیابی اثرات روشهای مختلف عرضه کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم چمران در شرایط آبی به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار طی سال زراعی 85-1384 در شهرستان خرم‌آباد اجرا شد. کود پایه نیتروژن در سه سطح (بدون کود پایه، کاربرد نواری و پخش سراسری) کرت اصلی و کود سرک نیتروژن در شش سطح (1- تیمار رایج پخش سطحی یک مرحله‌ای در زمان پنجه‌زنی 2- پخش سطحی دو مرحله‌ای در مجموع به میزان دوسوم تیمار رایج در زمان پنجه‌زنی و قبل از ظهور سنبله 3- محلول‌پاشی دو مرحله‌ای همراه علف‌کش‌ها در مرحله پنجه‌زنی و قبل از ظهور سنبله 4- محلول‌پاشی دو مرحله‌ای در زمان پنجه‌زنی و قبل از ظهور سنبله 5- پخش سطحی در مرحله پنجه‌زنی به میزان دوسوم تیمار رایج به همراه محلول‌پاشی پیش از ظهور سنبله و 6- محلول‌پاشی سه‌مرحله‌ای در زمان‌های پنجه‌زنی، قبل از ظهور سنبله و شیری بودن دانه) کرت فرعی آزمایش را تشکیل دادند. یک‌سوم مقدار کود نیتروژن توصیه شده بر اساس آزمون خاک، به کود پایه اختصاص داده شد. مقدار مصرف کود نیتروژن در روش کاربرد نواری کود پایه دوسوم مقدار کود مصرفی در روش پخش سراسری بود. بیشترین زیست‌توده (19090 کیلوگرم در هکتار) برای تیمار پخش سراسری کود پایه نیتروژن حاصل شد که به ترتیب 14 و 28 درصد بیشتر از تولید زیست‌توده در تیمارهای کاربرد نواری و فاقد کود پایه نیتروژن بود. بیشترین تعداد دانه در سنبله به تیمار کاربرد نواری کود پایه نیتروژن مربوط بود که به طور معنی‌داری بیشتر از تعداد دانه در سنبله برای دو تیمار دیگر بود. بیشترین مقدار عملکرد دانه، (8525 کیلوگرم در هکتار) برای تیمار پخش سراسری کود پایه نیتروژن حاصل شد که با تیمار کاربرد نواری آن تفاوت معنی‌داری نداشت. عملکرد دانه تیمار پخش سراسری کود پایه نیتروژن به طور معنی‌داری بیشتر از عملکرد تیمار بدون کود پایه نیتروژن بود. بیشترین عملکرد دانه به میزان 9040 کیلوگرم در هکتار برای تیمار تلفیقی پخش سطحی به میزان دوسوم تیمار رایج در مرحله پنجه‌زنی به‌علاوه محلول‌پاشی در مرحله ظهور سنبله با پخش سراسری کود پایه نیتروژن محقق شد. درصد پروتئین دانه گندم برای تیمار فاقد کود پایه نیتروژن به طور معنی‌داری کمتر از تیمار پخش سراسری کود پایه نیتروژن بود. درصد پروتئین دانه تیمار پخش یک مرحله‌ای کود سرک نیتروژن به طور معنی‌داری بیشتر از سایر تیمارهای کود سرک نیتروژن بود. بر اساس نتایج این تحقیق، با راهکارهای تقسیطی و تلفیقی ضمن دست‌یابی به عملکرد مناسب می‌توان زمینه صرفه‌جویی در مصرف کود نیتروژن را فراهم آورد.
واژه‌های کلیدی: گندم، عملکرد، اجزای عملکرد، روش کاربرد کود نیتروژن
مقالات پژوهشی
عبدالرضا اخگر؛ کاظم خاوازی؛ نازنین خاکی پور
چکیده
چکیده
هدف از این تحقیق، شناسایی سویه یا سویه هایی از باکتری های PGPR دارای توان تولید آنزیمACC دآمیناز است که قادر باشند اثرات مضر شوری بر رشد گیاه را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهند. بدین منظور تعداد 21 نمونه مرکب خاک به همراه ریشه گیاه کلزا از 21 منطقه تحت کشت آن در اراضی عمدتاً شور استان های قم و قزوین تهیه شد. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه، ...
بیشتر
چکیده
هدف از این تحقیق، شناسایی سویه یا سویه هایی از باکتری های PGPR دارای توان تولید آنزیمACC دآمیناز است که قادر باشند اثرات مضر شوری بر رشد گیاه را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهند. بدین منظور تعداد 21 نمونه مرکب خاک به همراه ریشه گیاه کلزا از 21 منطقه تحت کشت آن در اراضی عمدتاً شور استان های قم و قزوین تهیه شد. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه، تعداد 105 کلونی باکتریایی از رقت‌های بالای خاک ریزوسفری کلزا بصورت تصادفی جداسازی و خالص‌سازی شدند. براساس توانایی رشد جدایه‌ها در محیط حداقل DF حاوی ACC بعنوان تنها منبع نیتروژن مشخص گردید که از بین 105 جدایه منتخب تعداد 15 جدایه دارای توان تولید ACC دآمیناز بودند. شناسایی این جدایه‌ها با استفاده از معیارهای مندرج در کتاب سیستماتیک باکتریولوژی Bergey انجام گرفت. بر مبنای آزمون های تعیین جنس و گونه، 14 جدایه در گروه سودوموناس های فلورسنت و متعلق به گونه سودوموناس فلورسنس بودند. نتایج بدست آمده از اندازهگیری فعالیت آنزیمACC دآمیناز سویه ها نشان داد که فعالیت این آنزیم در سویه های مورد آزمایش متفاوت بوده و از 43/1 تا 17/8 میکرومول α- کتوبوتیرات بر میلی گرم در ساعت تغییر می کرد. همچنین میزان اکسین تولید شده توسط سویه‌ها در محیط کشت TSB بین 8/0 تا 17/2 میکرومول در میلی‌لیتر نوسان داشت. در این تحقیق تاثیر سویه‌های منتخب بر کاهش اثرات منفی شوری بر رشد گیاهچه‌های کلزا از طریق انجام یک آزمون گلدانی بررسی و نشان داده شد که در شرایط شور کاربرد سویه‌های مورد آزمایش باعث افزایش مقادیر وزن تر اندام‌هوایی، وزن خشک اندام‌هوایی، طول ساقه، وزن خشک ریشه و طول ریشه گیاهچه های کلزا در مقایسه با گیاهچه های شاهد (بدون تلقیح) گردید. در بین سویه های مورد آزمایش، سویة P12 بیشترین تاثیر را بر شاخص های رشد داشت، به طوری که باعث ایجاد اختلاف معنی‌دار با شاهد و نیز اکثر سویه‌های مورد آزمایش شد. در این آزمون همبستگی بالایی بین طول ریشه و وزن خشک ریشه با مقادیر فعالیت آنزیمACC دآمیناز باکتری ها مشاهده گردید. همچنین مقایسة میانگین تاثیر دو سطح شوری S1 (EC=6 dS.m-1) و S2 (EC=8 dS.m-1) بر شاخص های اندازهگیری شده در گیاهچه‌های کلزا نشان داد که افزایش شوری از 6 به 8 دسی زیمنس بر متر با کاهش معنی دار وزن تر اندام‌هوایی و طول ساقه همراه بود.
واژه‌های کلیدی: Pseudomonas، ACC دآمیناز، کلزا، شوری
مقالات پژوهشی
مهدی محمدی ثانی؛ علیرضا آستارایی؛ امیر فتوت؛ امیر لکزیان؛ مهدی طاهری
چکیده
چکیده
همزمان با رشد جمعیت و پیشرفت صنایع، فعالیتهای معدنی جهت استخراج فلزات هم رو به رشد است و در نتیجه محیط زیست بیشتر تحت تاثیر آلاینده ها به خصوص فلزات سنگین قرار خواهد گرفت. غیر پویا سازی فلزات سنگین با استفاده از اصلاح کننده‌های ارزان، روشی ساده و سریع برای کاهش گسترش آلودگی فلزات سنگین محسوب می‌شود. در این تحقیق به منظور ارزیابی ...
بیشتر
چکیده
همزمان با رشد جمعیت و پیشرفت صنایع، فعالیتهای معدنی جهت استخراج فلزات هم رو به رشد است و در نتیجه محیط زیست بیشتر تحت تاثیر آلاینده ها به خصوص فلزات سنگین قرار خواهد گرفت. غیر پویا سازی فلزات سنگین با استفاده از اصلاح کننده‌های ارزان، روشی ساده و سریع برای کاهش گسترش آلودگی فلزات سنگین محسوب می‌شود. در این تحقیق به منظور ارزیابی میزان کاهش فراهمی فلزات سنگین در ضایعات معدن سرب و روی (باما) اطراف اصفهان از روش عصاره گیری پی در پی استفاده شد. تاثیر اصلاح کننده‌های شیمیایی شامل زئولیت در 3 سطح صفر (Z0)، 5 درصد (Z1) و 10 درصد (Z2) و سوپر فسفات تریپل در 3 سطح صفر (P0)، 25/0 درصد (P1) و 5/0 درصد (P2) بر توزیع سرب، روی و کادمیوم در ضایعات معدن به وسیله عصاره گیری پی در پی بر اساس روش تسیر مورد بررسی قرار گرفت. غلظتهای کل سرب، روی و کادمیوم به ترتیب 2300، 11500 و 4/27 میلی گرم در کیلوگرم تعیین شد. نتایج نشان داد که سوپر فسفات تریپل باعث انتقال فلزات سنگین مخصوصاً سرب از بخش تبادلی و کربنات به بخشهای باقیمانده و پیوند یافته با مواد آلی و سولفیدها شد. زئولیت نیز سرب و روی را از بخش کربنات به بخش باقیمانده منتقل کرد. اما فسفر اثری به مراتب بیشتر بر تثبیت فلزات داشت. اثر متقابلی بین زئولیت و سوپر فسفات تریپل مشاهده نشد.
واژه‌های کلیدی: آلودگی خاک، فلزات سنگین، عصاره گیری پی در پی، غیر پویا سازی
مقالات پژوهشی
محمد بهرامی یاراحمدی؛ محمود شفاعی بجستان
چکیده
چکیده
یکی از مهمترین و موثرترین مباحث در پروژه های عمرانی رودخانه ای تخمین مقاومت جریان می باشد. اغلب برای توصیف مقاومت جریان یا زبری نسبی یک آبراهه یا دشت سیلابی از ضریب زبری مانینگ ( ) استفاده می شود. در مورد اثر شکل ذرات رسوبی بر ضریب زبری مانینگ ( ) تاکنون مطالعه ای صورت نگرفته است. در این تحقیق با استفاده از سه نوع رسوب با شکل های ...
بیشتر
چکیده
یکی از مهمترین و موثرترین مباحث در پروژه های عمرانی رودخانه ای تخمین مقاومت جریان می باشد. اغلب برای توصیف مقاومت جریان یا زبری نسبی یک آبراهه یا دشت سیلابی از ضریب زبری مانینگ ( ) استفاده می شود. در مورد اثر شکل ذرات رسوبی بر ضریب زبری مانینگ ( ) تاکنون مطالعه ای صورت نگرفته است. در این تحقیق با استفاده از سه نوع رسوب با شکل های مختلف (طبیعی نسبتاً گرد گوشه، شکسته تیز گوشه، تصنعی کاملاً کروی) که مجموعاً 11 دانه بندی می باشند ضریب زبری مانینگ ( ) جریان برای شرایط هیدرولیکی مختلف در فلومی به طول 10 متر، عرض 25 سانتیمتر و ارتفاع 50 سانتیمتر با شیب کف ثابت 0005/0 تعیین شد. نتایج نشان می دهند که با بزرگتر شدن اندازه رسوبات بستر مقادیر ضریب زبری مانینگ ( ) رسوبات با اشکال مختلف به یکدیگر نزدیکتر می شوند به گونه ای که در رسوبات با اندازه های 11 میلیمتر اختلاف قابل توجهی بین ضریب زبری مانینگ ( ) ذرات رسوبی وجود دارد ولی در رسوبات با اندازه های 21 و 27 میلیمتر ضریب زبری مانینگ ( ) ذرات طبیعی نسبتاً گردگوشه و ذرات تصنعی کاملاً کروی اختلاف اندکی دارند بطوریکه درصد اختلاف ضریب زبری مانینگ ( ) آنها بطور متوسط 65/1+ درصد می باشد و ضریب زبری مانینگ ( ) ذرات شکسته تیز گوشه در اندازه های 21 و 27 میلیمتر کمترین اختلاف را با دیگر رسوبات دارد. متوسط درصد اختلاف ضریب زبری مانینگ ( ) ذرات شکسته تیزگوشه نسبت به ذرات طبیعی نسبتاً گردگوشه 2/6- درصد می باشد.
واژه های کلیدی: مقاومت جریان، زبری نسبی، ضریب زبری مانینگ، ذرات رسوبی
مقالات پژوهشی
حسن اعتصامی؛ حسینعلی علیخانی
چکیده
چکیده
اکنون کاملا محقق شده است که می‌توان در بین سویه‌های بیشمار از هر گونه ریزوبیومی، سویه هایی را یافت که علاوه بر کارایی بالا در تثبیت N2 ، توان انجام فرایندهای موثر در تحریک رشد گیاه مانند تولید هورمون‌های محرک رشد گیاهی خصوصا اکسین‌های ایندولی همچون IAA را نیز داشته باشند. لذا هدف از این تحقیق تعیین توان تولید IAA توسط سویه‌های ...
بیشتر
چکیده
اکنون کاملا محقق شده است که می‌توان در بین سویه‌های بیشمار از هر گونه ریزوبیومی، سویه هایی را یافت که علاوه بر کارایی بالا در تثبیت N2 ، توان انجام فرایندهای موثر در تحریک رشد گیاه مانند تولید هورمون‌های محرک رشد گیاهی خصوصا اکسین‌های ایندولی همچون IAA را نیز داشته باشند. لذا هدف از این تحقیق تعیین توان تولید IAA توسط سویه‌های ریزوبیومی بومی برخی از خاکهای ایران به دو روش کمی و کیفی می‌باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که باکتری‌های ریزوبیومی توانایی تولید هورمون اکسین (IAA) را دارند. بعلاوه اینکه این توانایی در بین گونههای مختلف ریزوبیومی و در سویه‌های متعلق به هرگونه ریزوبیومی یکسان نیست (p ، Rhizobium leguminosarum bv. viciae با 3-5/2 HD/CD= و Sinorhizobium meliloti با 5/2-2 HD/CD= که در روش کیفی و کمی توان بالایی از نظر تولید IAA داشته اند. همچنین سویه‌های Mesorhizobium ciceri با 2-5/1 HD/CD= و Bradyrhizobium spp با
5/1-1 HD/CD= در هر دو روش توان پایینی از نظر تولیدIAA داشته اند.
واژه های کلیدی: ریزوبیوم، باکتری‌های محرک رشد گیاه، اکسین، ایندول استیک اسید، تریپتوفان
مقالات پژوهشی
فاطمه عباسی؛ مرتضی اثمری
چکیده
چکیده
شرایط اقلیم ایران در این مقاله در دهه های2000، 2025، 2050، 2075 و 2100 با استفاده از خروجی دو الگوی گردش عمومی جو (HadCM2 و (ECHAM4 با لحاظ 18 سناریوی انتشارIPCC، الگوسازی شده است. الگوی MAGICC-SCENGEN برای ریز مقیاس نمایی داده‌های با قدرت تفکیک کم خروجی الگوهای گردش عمومی استفاده شده است. بررسی و مقایسه نتایج دو الگوی HadCM2 و ECHAM4 در این تحقیق پرداخته شده ...
بیشتر
چکیده
شرایط اقلیم ایران در این مقاله در دهه های2000، 2025، 2050، 2075 و 2100 با استفاده از خروجی دو الگوی گردش عمومی جو (HadCM2 و (ECHAM4 با لحاظ 18 سناریوی انتشارIPCC، الگوسازی شده است. الگوی MAGICC-SCENGEN برای ریز مقیاس نمایی داده‌های با قدرت تفکیک کم خروجی الگوهای گردش عمومی استفاده شده است. بررسی و مقایسه نتایج دو الگوی HadCM2 و ECHAM4 در این تحقیق پرداخته شده است. نتایج الگوی HadCM2 نشان از کاهش بارش‌های ایران تا دهه 2100 به میزان 5/2 درصد است. در حالیکه بارش‌های کشورمان برای دوره مشابه در الگو ECHAM4 به میزان 8/19 درصد افزایش یافته است. با تحلیل منطقه ای الگوی HadCM2 برای دهه‌های آینده دراستانهای مازندران، گلستان، خراسان شمالی، شمال خراسان رضوی، سمنان، تهران و بخش هایی از گیلان و قزوین افزایش بارش در حالیکه الگو ECHAM4 برای مناطق مذکور کاهش بارش را پیش بینی نموده است. همچنین الگوی HadCM2 برای نواحی جنوب شرق کشورمان شامل استانهای هرمزگان، کرمان، بوشهر،جنوب فارس و بخش هایی از سیستان و بلوچستان کاهش بارش را پیش بینی نموده است. اما در الگوی ECHAM4 مناطق مذکور در دوره مشابه با افزایش بارش مواجه خواهند شد. بر اساس بررسی‌های به عمل آمده نتایج هر دو الگو بیانگر افزایش دمای تمامی استانهای کشورمان در دهه‌های آینده هستند. این دو الگو تا دهه 2100 به طور میانگین افزایش دما 3 تا 6/3 درجه سانتیگراد را برای کشورمان پیش بینی می‌کنند که در هر دو الگو توزیع مکانی افزایش دما با هم مطابقت دارند.
واژه‌های کلیدی: الگوی MAGICC-SCENGEN، الگوی گردش عمومی جو، HadCM2 ، ECHAM4، تغییراقلیم
مقالات پژوهشی
حسین شیرانی؛ محبوبه ابوالحسنی زراعتکار؛ امیر لکزیان؛ عبدالرضا اخگر
چکیده
چکیده
امروزه در سیستم‌های کشاورزی ارگانیک که مبتنی بر حداقل استفاده از کودهای شیمیایی می‌باشند، بسیاری از عناصر غذایی از تجزیه مواد آلی تأمین می‌شوند. ترکیب شیمیایی یا کیفیت مواد آلی، ساختار جمعیت میکروبی، رطوبت خاک، قابلیت دسترسی عناصر غذایی، شوری، بافت و ساختمان خاک از جمله عوامل مهمی هستند که بر روی تجزیه بقایای گیاهی تاثیر ...
بیشتر
چکیده
امروزه در سیستم‌های کشاورزی ارگانیک که مبتنی بر حداقل استفاده از کودهای شیمیایی می‌باشند، بسیاری از عناصر غذایی از تجزیه مواد آلی تأمین می‌شوند. ترکیب شیمیایی یا کیفیت مواد آلی، ساختار جمعیت میکروبی، رطوبت خاک، قابلیت دسترسی عناصر غذایی، شوری، بافت و ساختمان خاک از جمله عوامل مهمی هستند که بر روی تجزیه بقایای گیاهی تاثیر بسزایی دارند. در این مطالعه سرعت تجزیه مواد آلی کمپوست زباله شهری، ورمی‌کمپوست، کود دامی و کمپوست پسته در دو نوع خاک با بافت متفاوت، دو نوع علف کش و سه سطح شوری در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. درجه حرارت (28 درجه سانتیگراد) و رطوبت نمونه‌های خاک (50 درصد ظرفیت زراعی) در طول آزمایش ثابت نگه داشته شد. میزان دی اکسید کربن تولید شده بعنوان شاخص تجزیه مواد آلی انتخاب گردید. نتایج حاصله نشان داد که کمپوست پسته در مقایسه با کمپوست زباله شهری، ورمی‌کمپوست و کود دامی با سرعت بیشتری تجزیه می‌شود. مقادیر دی اکسید کربن متصاعد شده و سرعت لحظه‌ای تجزیه مواد آلی به ترتیب از فرمولهای , پیروی کردند. نتایج آزمایش همچنین نشان داد که سرعت تجزیه مواد آلی همبستگی بسیار بالایی با مقادیر k دارد. بیشترین سرعت تجزیه بر اساس مقادیر k به ترتیب به کمپوست پسته، کود دامی، کمپوست زباله شهری و ورمی‌کمپوست تعلق داشت.
واژه های کلیدی: مواد آلی، سرعت تجزیه، بافت خاک، شوری خاک، کمپوست پسته
مقالات پژوهشی
سید موسی حسینی؛ مجید خلقی؛ بهزاد عطایی آشتیانی؛ محمد مهدی باقری محققی
چکیده
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، مطالعه کاهش غلظت نیترات از آب شرب با استفاده از نانو ذرات آهن/مس (Fe/Cu) در مقیاس آزمایشگاهی پیمانه‌ای می‌باشد. برای این منظور، نانو ذرات آهن و سپس آهن/مس با قطر متوسط به ترتیب برابر با 54 ± 4 nm و 75 ± 3 nm در محیط آزمایشگاه تهیه و مرفولوژی آنها توسط طیف پراش پرتو ایکس (XRD) و عکس‌های الکترونی عبوری (TEM) و روبشی (SEM) ...
بیشتر
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، مطالعه کاهش غلظت نیترات از آب شرب با استفاده از نانو ذرات آهن/مس (Fe/Cu) در مقیاس آزمایشگاهی پیمانه‌ای می‌باشد. برای این منظور، نانو ذرات آهن و سپس آهن/مس با قطر متوسط به ترتیب برابر با 54 ± 4 nm و 75 ± 3 nm در محیط آزمایشگاه تهیه و مرفولوژی آنها توسط طیف پراش پرتو ایکس (XRD) و عکس‌های الکترونی عبوری (TEM) و روبشی (SEM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور مطالعه تأثیر میزان پوشش‌دهی نانو ذرات آهن توسط مس بر میزان احیاء نیترات، درصدهای وزنی مختلف مس (درصدهای وزنی صفر، 5، 10 و 20 درصد) در حین تهیه نانو ذرات دو فلزی استفاده و تأثیر هر یک در روند احیاء نیترات در آب شرب در حضور یون‌های دیگر مورد آزمایش قرار گرفت. علاوه بر این، تأثیر میزان اسیدیته محیط واکنش (pH = 3, 4, 5) در روند احیاء محلول نیتراته با غلظت 200 mg l-1-N بررسی و مدل واکنش‌های شیمیایی مربوطه تخمین زده شد. نتایج این آزمایش نشان داد که اولاً پوشش‌دهی نانو ذرات آهن توسط مس تنها به میزان 5 درصد وزنی، نسبت به زمانی که پوشش‌دهی انجام نشود و یا درصدهای وزنی بیشتری از مس مورد استفاده قرار گیرد، کارآیی بالاتری در حذف درازمدت نیترات دارد. همچنین نرخ احیاء نیترات توسط نانو ذرات آهن/مس در محیط اسیدی‌تر (pH=3) بالاتر می‌باشد. علاوه بر این، واکنش شیمیایی احیاء نیترات توسط نانو ذرات آهن/مس از معادله مرتبه یک پیروی نمی‌کند.
واژه های کلیدی: احیاء نیترات، نانو ذرات دو فلزی، آب شرب، نانو ذرات آهن/مس، واکنش شیمیایی
مقالات پژوهشی
مهدی زارعی؛ محمود حبیب نژاد روشن؛ کاکا شاهدی؛ محمدرضا قنبرپور
چکیده
چکیده
اکثر سامانه های هیدرولوژیکی بسیار پیچیده اند و نمی توان آن ها را به طور کامل شناخت، بنابراین برای شناخت یا کنترل برخی از جنبه های رفتار آن ها نظیر روابط بیلان آبی، ساده سازی یا خلاصه کردن آنها امری ضروری است. مدل های هیدرولوژیکی ساختار ساده ای از سامانه های پیچیده چرخه آب در طبیعت می باشند. هدف اولیه یک مدل هیدرولوژیکی، پیش بینی ...
بیشتر
چکیده
اکثر سامانه های هیدرولوژیکی بسیار پیچیده اند و نمی توان آن ها را به طور کامل شناخت، بنابراین برای شناخت یا کنترل برخی از جنبه های رفتار آن ها نظیر روابط بیلان آبی، ساده سازی یا خلاصه کردن آنها امری ضروری است. مدل های هیدرولوژیکی ساختار ساده ای از سامانه های پیچیده چرخه آب در طبیعت می باشند. هدف اولیه یک مدل هیدرولوژیکی، پیش بینی کار سامانه پیچیده و بررسی اثر هر گونه تغییر روی عملکرد سامانه است. در این پژوهش از مدل هیدرولوژیکی IHACRESبرای شبیه سازی جریان روزانه و محاسبه میزان بارشی که به جریان رودخانه می-پیوندد، در حوضه آبخیز کسیلیان (مساحت برابر 86/342 کیلومتر مربع) و زیرحوضه معرف کسیلیان (مساحت برابر 8/67 کیلومتر مربع) استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از عدم وجود تأخیر بین بارش و جریان در دو حوضه بوده، همچنین بر اساس مقادیر دو پارامتر ضریب تشخیص (D) و میانگین خطای نسبی پارامتر (ARPE)، این مدل جریان رودخانه را در حوضه آبخیز کسیلیان با دقت بیشتری نسبت به زیرحوضه کسیلیان شبیه-سازی نموده است. در مجموع با توجه به مقادیر خطا در حجم جریان (Bias)، متوسط جریان شبیه سازی شده توسط مدل IHACRES در دو حوضه بیش از جریان مشاهداتی است. میزانی از بارش که در ایجاد جریان رودخانه حوضه آبخیز کسیلیان دخالت داشته حدود یک سوم متوسط بارش حوضه و در زیرحوضه کسلیان نیز بترتیب در دوره واسنجی و ارزیابی 216 و 231 میلی متر در سال برآورد شده است.
واژه های کلیدی: مدل هیدرولوژیکی، IHACRES، کالیبراسیون، ارزیابی
مقالات پژوهشی
حمیدرضا متقیان؛ جهانگرد محمدی
چکیده
چکیده
تأثیر نوع کاربری اراضی بر نحوة عملکرد خاک در اکوسیستم، از طریق مطالعه و ارزیابی تغییرات شاخصهای کیفیت خاک امکان‌پذیر است. اینگونه مطالعات که با هدف ایجاد تعادل بین میزان تولید و حفظ و بهبود کیفیت منابع اراضی انجام می‌گیرند امکان شناسایی مدیریت‌های پایدار و به تبع آن پیشگیری از تخریب فزاینده خاک را فراهم می‌سازند. در این ...
بیشتر
چکیده
تأثیر نوع کاربری اراضی بر نحوة عملکرد خاک در اکوسیستم، از طریق مطالعه و ارزیابی تغییرات شاخصهای کیفیت خاک امکان‌پذیر است. اینگونه مطالعات که با هدف ایجاد تعادل بین میزان تولید و حفظ و بهبود کیفیت منابع اراضی انجام می‌گیرند امکان شناسایی مدیریت‌های پایدار و به تبع آن پیشگیری از تخریب فزاینده خاک را فراهم می‌سازند. در این تحقیق اثر کاربری‌های مختلف بر شاخصهای فیزیکی کیفیت خاک بررسی شد. سه نوع کاربری مراتع طبیعی، کشت دیم و کشت آبی انتخاب شد. از کاربری مرتع 54 نمونه، از کاربری کشت دیم 40 نمونه و از کاربری کشت آبی 17 نمونه از خاک سطحی (15-0 سانتیمتر) برداشت شد. خصوصیات هدایت هیدرولیکی اشباع، سرعت نفوذ، جرم مخصوص ظاهری، توزیع اندازه‌ای ذرات، فاکتور فرسایش‌پذیری خاک، کربن آلی و پایداری مرطوب خاکدانه‌ها (در سه کلاس) برای هر کاربری اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که میانگین، حداقل و حداکثر هدایت هیدرولیکی اشباع در کاربری کشت آبی نسبت به دو کاربری دیگر بیشتر بود. مقدار کربن آلی خاک در کاربری کشت آبی از دو کاربری دیگر کمتر بود. فاکتور فرسایش‌پذیری خاک در کاربری کشت آبی دارای مقدار بیشتری نسبت به دو کاربری دیگر دارد. درصد شاخص پایداری مرطوب خاکدانه‌ها در کلاس اندازه‌ای خاکدانه‌های درشت (>2 میلیمتر) در کاربری کشت آبی در مقایسه با دو کاربری دیگر کمتر بود. در بین خصوصیات مورد مطالعه میانگن هدایت هیدرولیکی اشباع، درصد رس، فاکتور فرسایش‌پذیری خاک و پایداری مرطوب خاکدانه‌ها در کلاس اندازه‌ای خاکدانه‌های درشت در کاربری‌های مختلف دارای تفاوت معنی‌داری در سطح 5 درصد هستند. به‌نظر می‌رسد که فاکتور فرسایش‌پذیری خاک و شاخص پایداری مرطوب در کلاس خاکدانه‌های درشت در مقایسه با سایر شاخص‌ها، تغیرات کیفیت خاک را در منطقه مورد مطالعه بهتر نشان می‌دهند.
واژه‌های کلیدی: پایداری مرطوب خاکدانه‌ها، شاخص کیفیت خاک، فاکتور فرسایش‌پذیری خاک
مقالات پژوهشی
علی اصغر منتظر؛ نرجس پاشازاده
چکیده
چکیده
این تحقیق با هدف کاربرد مدل هیدرولیکی کانال من (CANALMAN) در ارزیابی عملکرد توزیع آب گزینه‌های مختلف بهره برداری کانال اصلی غرب شبکه آبیاری دز انجام گرفت. شرایط واقعی بهره برداری کانال در طول 5 ماه (اردیبهشت الی شهریور 1385) با استفاده از مدل واسنجی شده شبیه سازی شد. با توجه به نتایج شبیه سازی، میانگین شاخصهای راندمان، کفایت، عدالت ...
بیشتر
چکیده
این تحقیق با هدف کاربرد مدل هیدرولیکی کانال من (CANALMAN) در ارزیابی عملکرد توزیع آب گزینه‌های مختلف بهره برداری کانال اصلی غرب شبکه آبیاری دز انجام گرفت. شرایط واقعی بهره برداری کانال در طول 5 ماه (اردیبهشت الی شهریور 1385) با استفاده از مدل واسنجی شده شبیه سازی شد. با توجه به نتایج شبیه سازی، میانگین شاخصهای راندمان، کفایت، عدالت و اعتمادپذیری تحویل آب کانال مورد مطالعه در دوره 5 ماهه به ترتیب 669/0، 881/0، 271/0 و 238/0 برآورد گردید. بر اساس طبقه بندی مولدن و همکاران، کفایت و عدالت آبیاری در آبگیرهای کانال از شرایطی متوسط و راندمان تحویل و اعتمادپذیری تحویل آب در کانال از وضعیتی ضعیف برخوردار می‌باشند. ارزیابی عملکرد گزینه‌های بهره برداری شب خاموشی نشان داد که انجام عملیات شب خاموشی نه تنها باعث کاهش عملکرد توزیع آب شده بلکه در بسیاری از بازه‌های کانال موجب بهبود مقدار کمّی شاخصهای ارزیابی عملکرد توزیع آب می‌گردد. بررسی نتایج دو گزینه شب خاموشی مورد مطالعه در طول یک دوره 15 روزه نشان داد که در گزینه اول شب خاموشی 23/11 درصد (92/0 میلیون متر مکعب) و در گزینه دوم 31/8 درصد (68/0 میلیون مترمکعب) از کل آبی که در این کانال توزیع گردیده و به دلیل عدم بهره برداری مناسب توسط کشاورزان در طول شب هدر رفته و به زهکش‌های شبکه انتقال می‌یابد، با اجرای عملیات شب خاموشی قابل کنترل و ذخیره سازی در بازه‌های کانال می‌باشد. یافته‌های تحقیق نشان داد، کانال مورد مطالعه از پتانسیل بالایی در اجرای عملیات شب خاموشی آبگیرهای مزارع و کانالهای فرعی برخوردار می‌باشد.
واژه‌های کلیدی: ارزیابی عملکرد، بهره برداری، توزیع آب، شبکه آبیاری دز، مدل CANALMAN
مقالات پژوهشی
شیدا جلیلی؛ سعید مرید؛ احمد بناکار؛ رضا نامدار قنبری
چکیده
چکیده
دریاچه ارومیه به عنوان یکی از پیکره های آبی مهم ایران در سالهای اخیر با کاهش شدید تراز سطح آب مواجه شده است. در این راستا بررسی تاثیر فاکتورهای اقلیمی و تغییرات سری زمانی آنها می تواند راهگشایی برای تغییر رفتار دینامیک این سیستم آبی باشد. دراین مقاله با استفاده از تکنیک های آنالیز طیفی سری زمانی به این مهم پرداخته شده است. بدین ...
بیشتر
چکیده
دریاچه ارومیه به عنوان یکی از پیکره های آبی مهم ایران در سالهای اخیر با کاهش شدید تراز سطح آب مواجه شده است. در این راستا بررسی تاثیر فاکتورهای اقلیمی و تغییرات سری زمانی آنها می تواند راهگشایی برای تغییر رفتار دینامیک این سیستم آبی باشد. دراین مقاله با استفاده از تکنیک های آنالیز طیفی سری زمانی به این مهم پرداخته شده است. بدین منظور ترکیبی از روشهای تخمین طیفی چند کاهنده (Multi Taper Method) و تحلیل طیف تکین (Singular Spectral Analysis) برای بررسی طیفی سری زمانی تراز دریاچه و روش تخمین وابستگی (coherency estimation) برای بررسی ارتباط سری زمانی شاخص SOI و NAO با تراز دریاچه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که افت تراز سطح آب در سال های اخیر و همچنین پرآبی سال های 1994 تا 1999 توسط نوسانات دوره ای سری زمانی تراز دریاچه قابل مدلسازی نمی باشد. اما نشان داده شد که دوره نوسانی 5/4 ساله تراز دریاچه ارومیه وابستگی معنی داری با شاخص های اقلیمی SOI و NAO دارد و این عوامل اقلیمی می توانند بخشی از رفتار دوره ای تراز دریاچه را توصیف نمایند.
واژه های کلیدی: دریاچه ارومیه، تحلیل طیفی، شاخصهای اقلیمی، آنالیز وابستگی
مقالات پژوهشی
فخرالسادات موسوی؛ فایز رئیسی
چکیده
چکیده
کرم‌های خاکی بدلیل نقش اساسی در بهبود اغلب خصوصیات خاک، مهمترین جزو فون خاک محسوب می‌شوند. با این وجود، مطالعات اندکی درباره اثرات متقابل مواد آلی و کرم خاکی بر تغییرات زمانی فعالیت‌آنزیمی خاک، به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، انجام شده است. پایین بودن میزان ماده‌ی آلی در خاکهای این مناطق و در عین حال نقش مهم کرم‌های خاکی ...
بیشتر
چکیده
کرم‌های خاکی بدلیل نقش اساسی در بهبود اغلب خصوصیات خاک، مهمترین جزو فون خاک محسوب می‌شوند. با این وجود، مطالعات اندکی درباره اثرات متقابل مواد آلی و کرم خاکی بر تغییرات زمانی فعالیت‌آنزیمی خاک، به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، انجام شده است. پایین بودن میزان ماده‌ی آلی در خاکهای این مناطق و در عین حال نقش مهم کرم‌های خاکی در بهبود شرایط میکروبیولوژیکی و بیوشیمیایی خاکهای این اقلیم ضرورت توجه خاص به اثرات متقابل بقایای آلی و کرم‌های خاکی را نمایان می‌سازد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار، تحت شرایط کنترل شده گلخانه‌ای اجرا گردید. فاکتور اول شامل حضور یا عدم حضور کرم خاکی آنسیک (Lumbricus terrestris L.) و فاکتور دوم شامل بقایای آلی مختلف (بقایای یونجه، کود کمپوست و مخلوط بقایای یونجه + کود کمپوست و کود گاوی) به همراه بدون بقایا (شاهد) بود. فعالیت پنج آنزیم (اوره‌آز، فسفاتاز قلیایی، ساکاراز، بتاگلوکوسیداز و آریل سولفاتاز) خاک 30، 60 و 90 روز پس از شروع آزمایش در شرایط استاندارد مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که فعالیتهای آنزیمی در خاک تلقیح شده با کرم خاکی در مقایسه با خاک بدون کرم خاکی افزایش معنی دار یافت، اما میزان افزایش فعالیت آنزیمی در حضور کرم خاکی به نوع مواد آلی بستگی دارد. علاوه بر این، فعالیت همه آنزیم‌ها بر اثر افزودن مواد آلی به خاک در مقایسه با تیمار شاهد بهبود یافت. با این وجود، مصرف مواد آلی همراه با تلقیح کرم خاکی نتایج بسیار مطلوب‌تری به همراه داشت. سنجش فعالیتهای آنزیمی طی هر سه مرحله زمانی (30، 60 و 90 روز) نشان داد که در اغلب موارد متوسط افزایش فعالیت آنزیم‌ها از مرحله دوم تا مرحله سوم (فاصله زمانی 60 تا 90 روز) در خاک بدون کرم خاکی بیشتر از خاک تلقیح شده با کرم خاکی بود که حاکی است کرم‌های خاکی قادر هستند زمان رسیدن به حداکثر فعالیت آنزیمی خاک را کوتاه‌تر نمایند (فاصله زمانی 30 تا 60 روز).
واژه های کلیدی: آنزیم های خاک، فعالیت کرم خاکی، مواد آلی، خاک های خشک و نیمه خشک
مقالات پژوهشی
لیلا دیانی؛ فایز رئیسی
چکیده
چکیده
کادمیم یکی از فلزات سنگین است که به خاطر اثرات سمی بالقوه آن بر فعالیت و ترکیب موجودات زنده خاک در چند دهه گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته است. گر چه اثرات بازدارندگی این فلز بر فعالیت میکروبی کاملا محرز و مشخص است، اما شدت این اثرات به شرایط و وضعیت خاک، به ویژه میزان ماده آلی، بستگی دارد. از این رو، هدف مطالعه حاضر بررسی اثر ...
بیشتر
چکیده
کادمیم یکی از فلزات سنگین است که به خاطر اثرات سمی بالقوه آن بر فعالیت و ترکیب موجودات زنده خاک در چند دهه گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته است. گر چه اثرات بازدارندگی این فلز بر فعالیت میکروبی کاملا محرز و مشخص است، اما شدت این اثرات به شرایط و وضعیت خاک، به ویژه میزان ماده آلی، بستگی دارد. از این رو، هدف مطالعه حاضر بررسی اثر کادمیم بر فعالیت های میکروبی خاک و نقش ماده آلی بر کاهش اثرات آن بود. این آزمایش به صورت فاکتوریل 5 × 2 شامل دو فاکتور کادمیم در پنج سطح (صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و کمپوست در دوسطح (صفر و 5/2 تن در هکتار کمپوست در عمق 30 سانتی متر) در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط آزمایشگاهی اجرا گردید. عکس العمل شاخص های میکروبیولوژیک خاک شامل تنفس و کربن بیوماس میکروبی، فعالیت آنزیم های فسفاتاز اسیدی و قلیائی به تیمار های کادمیم و ماده آلی طی 10 هفته انکوباسیون مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش کادمیم بر تمامی شاخص های میکروبیولوژیکی اثر منفی و معنی دار داشت. مقدار کربن تجمعی معدنی شده طی 72 روز با افزایش سطح کادمیم کاهش یافت در حالی که افزودن کمپوست باعث کاهش اثرات کادمیم شد. تقریبا برای تمامی شاخص های مورد بررسی، افزودن مواد آلی به خاک سبب شد تا از اثرات منفی و بازدارندگی کادمیم بر جمعیت میکروبی کاسته شود. نتایج نشان دادند که کل مقدار کادمیم اضافه شده در ابتدای آزمایش در پایان قابل استخراج نبود هر چند ضریب همبستگی بین این دو بسیار بالا بود (96/0=r). اندازهگیری کادمیم قابل جذب خاک به وسیله DTPA مبین این حقیقت بود که جزء قابل جذب کادمیم همبستگی منفی و قوی‌تری با اغلب شاخص های میکروبیولوژیکی اندازه گیری شده داشت (84/0>r>41/0). به طور خلاصه، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که کادمیم با غلظت حتی 50 میلی گرم نقش سمی و بازدارنده بر رشد و فعالیت های میکروبی خاک دارد و افزودن مواد آلی می تواند کادمیم را برای ریزجانداران خاک به صورت غیر قابل جذب درآورد و از اثرات بازدارندگی آن تا حدی بکاهد.
واژه های کلیدی: کادمیم، فعالیت های میکروبی، پویائی کربن خاک، کمپوست، آنزیم های خاک
مقالات پژوهشی
امیر حق وردی؛ کوروش محمدی؛ سید اسدالله محسنی موحد؛ بیژن قهرمان؛ محمد افشار
چکیده
چکیده
شوری خاک در منطقه توسعه ریشه از مهم ترین مشکلاتی است که در اراضی کشاورزی باعث کاهش محصول می شود. در این پژوهش شوری نیمرخ خاک در شبکه آبیاری و زهکشی دشت تبریز با استفاده از مدل های شبکه عصبی و SaltMod شبیه سازی شد. بر اساس توزیع مکانی اولیه شوری، منطقه مورد مطالعه به چهار گروه مختلف آب و خاک تقسیم شد و شوری برای دو فصل در یک سال پیش بینی ...
بیشتر
چکیده
شوری خاک در منطقه توسعه ریشه از مهم ترین مشکلاتی است که در اراضی کشاورزی باعث کاهش محصول می شود. در این پژوهش شوری نیمرخ خاک در شبکه آبیاری و زهکشی دشت تبریز با استفاده از مدل های شبکه عصبی و SaltMod شبیه سازی شد. بر اساس توزیع مکانی اولیه شوری، منطقه مورد مطالعه به چهار گروه مختلف آب و خاک تقسیم شد و شوری برای دو فصل در یک سال پیش بینی شد. مدل SaltMod واسنجی گردید و برای تولید 2400 سری داده برای آموزش شبکه های عصبی مصنوعی به کار گرفته شد. تعدادی از عوامل ورودی SaltMod از جمله داده های عمق آب آبیاری، تبخیر-تعرق، عمق سطح ایستابی، بارندگی و شوری اولیه نیمرخ خاک در شبکه های عصبی استفاده شدند. همچنین کارایی الگوریتم ژنتیک در فرآیند آموزش شبکه های عصبی مورد بررسی قرار گرفت. میانگین ضریب تعیین (2R) و میزان خطای شوری برآورد شده (RMSE) انتهای سال در تمامی گروه ها با استفاده از شبکه های عصبی به ترتیب برابر 8/0 و 032/0 بود. در مجموع می توان گفت شبکه های عصبی مصنوعی به خوبی توانایی مدل سازی و پیش بینی شوری خاک منطقه ریشه را دارند و می توانند جایگزین خوبی برای SaltMod باشند. همچنین نتایج نشان داد که به طور کلی کارکرد شبکه های عصبی با به کارگیری الگوریتم ژنتیک بهبود می یابد.
واژه های کلیدی: دشت تبریز، شوری نیمرخ خاک، الگوریتم ژنتیک، شبکه های عصبی مصنوعی، SaltMod
مقالات پژوهشی
بیژن خلیلی مقدم؛ مجید افیونی؛ احمد جلالیان؛ کریم عباسپور؛ امیراحمد دهقانی
چکیده
چکیده
مقاومت برشی لایه رویین خاک (SSS) از پارامترهای موثر در مدل سازی فرسایش خاک و روان آب و شاخصی برای فرسایش پذیری خاک محسوب می‌شود. این پژوهش به منظور بررسی و برآورد مقاومت برشی لایه رویین خاک در زاگرس مرکزی با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره خطی صورت گرفت. منطقه‌‌ی مورد بررسی به مساحت 23562 هکتار با کاربری‌های مرتع و مرتع تخریب ...
بیشتر
چکیده
مقاومت برشی لایه رویین خاک (SSS) از پارامترهای موثر در مدل سازی فرسایش خاک و روان آب و شاخصی برای فرسایش پذیری خاک محسوب می‌شود. این پژوهش به منظور بررسی و برآورد مقاومت برشی لایه رویین خاک در زاگرس مرکزی با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره خطی صورت گرفت. منطقه‌‌ی مورد بررسی به مساحت 23562 هکتار با کاربری‌های مرتع و مرتع تخریب شده انتخاب گردید. این منطقه بر اساس نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، کاربری اراضی و منابع و قابلیت اراضی، به 18 واحد کاری تقسیم گردید. در هر واحد کاری به صورت تصادفی نظارت شده، نمونه برداری (3-0 سانتی‌متری) انجام گرفت و در مجموع، 120 نمونه در 3 تکرار با در نظر گرفتن تنوع هر واحد برداشت گردید. پارامترهای زودیافت خاک شامل اندازه ذرات، کربن آلی و کربنات کلسیم به همراه شیب، جهت شیب، ارتفاع و شاخص پوشش گیاهی NDVI به عنوان پارامترهای ورودی انتخاب گردیدند. در این پژوهش سه مدل رگرسیونی مورد آزمون قرار گرفت. از ضریب همبستگی اسپیرمن، متوسط مربعات خطای نرمال شده (NMSE)، متوسط خطای مطلق (MAE)، میانگین هندسی خطا (GMER)، انحراف معیار هندسی خطا (GSDER) بین مقادیر اندازهگیری شده و تخمینی، جهت بررسی کارایی مدل های مختلف استفاده شد. نتایج نشان داد که تخریب اراضی به طور معنی داری مقاومت برشی لایه رویین را کاهش داد. کاربرد خواص توپوگرافی و پوشش گیاهی به همراه خواص زودیافت لایه رویین خاک باعث بهبود کارایی برآورد مقاومت برشی لایه رویین خاک گردید.
واژه‌های کلیدی: مقاومت برشی لایه رویین خاک، فرسایش پذیری خاک، زاگرس مرکزی
مقالات پژوهشی
علیرضا کوچکی؛ مریم جهانی؛ لیلا تبریزی؛ علی اصغر محمد آبادی
چکیده
چکیده
به منظور ارزیابی اثر کودهای بیولوژیکی و شیمیایی و تراکم بر عملکرد گل و ویژگی‌های بنه زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سه سال زراعی 1386 ،1387 و 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای این تحقیق شامل 1-کود بیولوژیک نیتروکسین حاوی باکتری‌های تثبیتکننده ...
بیشتر
چکیده
به منظور ارزیابی اثر کودهای بیولوژیکی و شیمیایی و تراکم بر عملکرد گل و ویژگی‌های بنه زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سه سال زراعی 1386 ،1387 و 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای این تحقیق شامل 1-کود بیولوژیک نیتروکسین حاوی باکتری‌های تثبیتکننده نیتروژن از جنس Azospirillum/ Azotobacter، کود دلفارد (اختصاصی زعفران حاوی 12% ازت از منبع اوره و نیترات، 8%فسفر، 4% پتاسیم و کلاتهای آهن، روی، منگنز و مس) و شاهد (بدون مصرف کود) 2- تراکم‌های مختلف بنه بر مبنای 4، 6، 8، 10 و 12 تن در هکتار در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تیمارهای کودی بر تعداد گل، وزن تر و خشک گل، وزن تر و خشک کلاله در سالهای آزمایش معنی دار بود. اثر تیمارهای کودی بر تعداد بنه، وزن تر و خشک بنه در سال دوم آزمایش نیز معنی دار بود. بیشترین تعداد گل، وزن خشک گل، وزن خشک کلاله و وزن خشک بنه در تیمار کود دلفارد مشاهده شد در حالی که کمترین تعداد گل، وزن خشک گل، وزن خشک کلاله و وزن خشک بنه در سه سال آزمایش مربوط به تیمار نیتروکسین بود. اثر تیمارهای مختلف تراکم بر تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک گل و وزن خشک کلاله در سال دوم و بر تعداد گل و وزن تر گل در سال سوم معنی داری بود. بیشترین میزان وزن خشک کلاله در سال دوم و سوم آزمایش در تراکم 8 تن بنه در هکتار بدست آمد. نتایج اثر متقابل بین کود و تراکم نشان داد که بیشترین وزن خشک گل و کلاله در تراکم 8 تن بنه در هکتار و تیمار کودی دلفارد بدست آمد. برازش منحنی رگرسیون خطی بین تعداد بنه و وزن خشک بنه‌ها بیانگر آن بود که با افزایش تعداد بنه‌های تولیدی در متر مربع، وزن خشک بنه‌ها کاهش یافت.
واژه‌های کلیدی: نیتروکسین، دلفارد، زعفران
مقالات پژوهشی
محمدصادق غضنفری مقدم؛ امین علیزاده؛ محمد موسوی بایگی؛ علیرضا فریدحسینی؛ محمد بنایان اول
چکیده
چکیده
عامل بارندگی در مطالعات کاربردی که بر پایه پارامترهای هواشناسی صورت می‌گیرد همواره به عنوان مهمترین فاکتور نقش مهمی را ایفا کرده است. در بسیاری از مطالعات هیدرولوژیکی، هیدروکلیماتولوژی، هواشناسی و بویژه کشاورزی از داده‌های بارندگی ایستگاه‌های هواشناسی (سینوپتیک، کلیماتولوژی، باران سنجی) استفاده شده است. در این میان در ...
بیشتر
چکیده
عامل بارندگی در مطالعات کاربردی که بر پایه پارامترهای هواشناسی صورت می‌گیرد همواره به عنوان مهمترین فاکتور نقش مهمی را ایفا کرده است. در بسیاری از مطالعات هیدرولوژیکی، هیدروکلیماتولوژی، هواشناسی و بویژه کشاورزی از داده‌های بارندگی ایستگاه‌های هواشناسی (سینوپتیک، کلیماتولوژی، باران سنجی) استفاده شده است. در این میان در مواردی که تراکم شبکه بارانسنجی پاسخگو نبوده و یا برای مناطقی که بعلت صعب العبور بودن فاقد ایستگاه و داده‌های معتبر بارندگی بوده اند، روشهای درون یابی نقش مهمی را ایفا نموده اند. این روش‌ها همواره دارای خطا بوده و اغلب غیر قابل تعمیم بوده، بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک که نوسانات زمانی و مکانی بارندگی جزو ویژگی‌های غالب این مناطق می‌باشد. در این مطالعه ابتدا مدل پیش بینی بارندگی از داده‌های سنجش از دور و شبکه عصبی مصنوعی (PERSIANN) معرفی شده و سپس به منظور جایگزینی برای روشهای درون یابی در تخمین بارش روزانه در مناطق فاقد ایستگاه، خروجی‌های مدل با دو روش رایج درون یابی (کریجینگ و روش معکوس فواصل) مقایسه شده است. بدین منظور داده‌های 6 ایستگاه هواشناسی در استان خراسان رضوی برای سالهای 2006 تا 2008 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج آنالیز آماری، همبستگی بیشتر خروجی‌های PERSIANN را با داده‌های واقعی بارندگی نسبت به دو روش درون یابی نشان می‌دهد، بطوریکه ضریب همبستگی خروجی‌های مدل با داده‌های ایستگاه بجنورد در آزمون کندال 805/0 بوده که این مقدار برای داده‌های بازسازی شده به روش معکوس فواصل 488/0 و برای کریجینگ 565/0 بوده است.
واژه های کلیدی: مدل PERSIANN، روش معکوس فواصل، روش کریجینگ، تخمین بارندگی روزانه، روشهای درون یابی
