فاطمه ارزاقی؛ احمد فرخیان فیروزی؛ نعیمه عنایتی ضمیر؛ بیژن خلیل مقدم
چکیده
فرسایش بادی از عوامل اصلی تخریب محیط زیست، فقر خاک، آلودگی هوا و پراکندن گرد و غبار می‌باشد. فرسایش بادی باعث خسارات زیادی به محصولات کشاورزی، ساختمان‌ها، تأسیسات و وسایل نقلیه می‌شود. در این تحقیق پلی‌آکریل‌آمید به عنوان یک ترمیم کننده خاک در دو سطح 5/0 و 1 درصد به ماسه بادی منطقه دشتآزادگان افزوده شد. برخی ویژگیهای فیزیکی خاک ...
بیشتر
فرسایش بادی از عوامل اصلی تخریب محیط زیست، فقر خاک، آلودگی هوا و پراکندن گرد و غبار می‌باشد. فرسایش بادی باعث خسارات زیادی به محصولات کشاورزی، ساختمان‌ها، تأسیسات و وسایل نقلیه می‌شود. در این تحقیق پلی‌آکریل‌آمید به عنوان یک ترمیم کننده خاک در دو سطح 5/0 و 1 درصد به ماسه بادی منطقه دشتآزادگان افزوده شد. برخی ویژگیهای فیزیکی خاک و مقاومت در برابر فروروی خاک در 3 فاصله زمانی 15، 30 و 45 روز پس از تیمار مورد بررسی قرار‌گرفت. اثر این پلیمر در کنترل میزان فرسایش بادی به صورت آزمایشگاهی و با تونل باد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بین خاک‌های تیمار شده با سطوح مختلف پلیمر، تفاوت معنی‌داری از نظر چگالی ظاهری وجود ندارد اما کاربرد پلیمر نسبت به تیمار شاهد باعث کاهش چگالی ظاهری نمونه‌ها شد. کاربرد پلیمر مقاومت فروروی را به صورت معنی‌داری افزایش داد. همچنین بین دو سطح پلیمر تفاوت معنی‌داری وجود داشت. با گذشت زمان مقدار مقاومت فروروی خاک ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. مقاومت فروروی در روز 45ام به کمتر از مقاومت فروروی خاک در روز 15ام رسید. نتایج حاصل از آزمایشات فرسایش در تونل باد در شرایط باد با سرعت 12 متر بر ثانیه، نشان‌داد که افزودن ماده پلیمری پس از 30 روز در سطح 1 درصد میزان فرسایش بادی را در نمونه‌های ماسه بادی به صفر درصد کاهش داد.
فاطمه رمضانی؛ سیروس جعفری؛ افشین صلواتی؛ بیژن خلیلی مقدم
چکیده
این تحقیق به منظور ارزیابی شاخص‌‌های کیفی خاک با استفاده از مدل های کمی در بخشی از اراضی استان خوزستان انجام شد. خصوصیات فیزیکی وشیمیایی نمونه‌های خاک تهیه شده از عمق 30-0 مانند بافت، جرم مخصوص، پایداری خاکدانه، رطوبت ظرفیت مزرعه‌ای نسبی، تخلخل تهویه‌ای، آب قابل استفاده گیاه، هدایت هیدرولیکی اشباع، کربن آلی، قابلیت هدایت الکتریکی، ...
بیشتر
این تحقیق به منظور ارزیابی شاخص‌‌های کیفی خاک با استفاده از مدل های کمی در بخشی از اراضی استان خوزستان انجام شد. خصوصیات فیزیکی وشیمیایی نمونه‌های خاک تهیه شده از عمق 30-0 مانند بافت، جرم مخصوص، پایداری خاکدانه، رطوبت ظرفیت مزرعه‌ای نسبی، تخلخل تهویه‌ای، آب قابل استفاده گیاه، هدایت هیدرولیکی اشباع، کربن آلی، قابلیت هدایت الکتریکی، پ‌هاش، کاتیون‌های محلول، نسبت جذب سدیم، درصد سدیم تبادلی وظرفیت تبادلی کاتیونی اندازهگیری شد. کیفیت خاک با استفاده از دو مدل شاخص تجمعی کیفیت خاک (IQI) و شاخص کیفیت خاک نمورو (NQI) و هرکدام در دو مجموعه‌ی ویژگیهای خاک TDS و MDS ارزیابی شد. نتایج نشان داد همبستگی مثبت و معنی‌داری بین IQITDS و IQIMDS و بین NQITDS و NQIMDS وجود داشت. لذا میتوان با اندازهگیری پارامترهای کمتر، برای تعیین کیفیت خاک به طور تقریبی به نتایج مشابه حاصل از سنجش TDS رسید و موجب صرفه‌جویی در وقت و هزینه شد. طبق نتایج مهمترین عامل محدود کننده کیفیت خاک کمبود ماده آلی، کاهش تخلخل تهویه‌ای و افزایش جرم مخصوص ظاهری خاک بود. همچنین، تراکم ناشی از تردد بیش از حد و تغییر شرایط بهینه رشد گیاه ناشی از عبور و مرور ادوات کشاورزی سنگین باعث کاهش کیفیت خاک شده است. اگر چه به واسطه کشت و کار میزان ماده آلی افزایش یافته بود با این وجود با مدیریت بهتر میتوان از اثرات آن برای بهبود درجه کیفی خاک بهره بیشتری برد. بنابراین با عملیات مدیریت ویژه‌ای نظیر تغییر شیوه کشت، شخم، مدیریت بقایا، مصرف کود و حضور ماده آلی به مقدار بهینه و... میتوان با ایجاد ساختمان مناسب و پایدار جلوی تخریب ساختمان و در نتیجه تغییر توزیع خلل وفرج را گرفت.
تارا جمیلی؛ بیژن خلیل مقدم؛ احسان شهبازی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر مالچ آلی بر میزان نگه‌داشت آب شنهای روان حمیدیه اهواز می باشد. از جمله مواد آلی که میتوان برای تولید مالچ آلی استفاده نمود، ویناس و فیلتر کیک (ضایعات نیشکر) می‌باشند و در حال حاضر به عنوان آلاینده آب اهواز محسوب می‌شوند. ویناس و فیلترکیک به همراه خاک رسی منطقه حمیدیه اهواز به عنوان مواد اولیه مالچ پاشی ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر مالچ آلی بر میزان نگه‌داشت آب شنهای روان حمیدیه اهواز می باشد. از جمله مواد آلی که میتوان برای تولید مالچ آلی استفاده نمود، ویناس و فیلتر کیک (ضایعات نیشکر) می‌باشند و در حال حاضر به عنوان آلاینده آب اهواز محسوب می‌شوند. ویناس و فیلترکیک به همراه خاک رسی منطقه حمیدیه اهواز به عنوان مواد اولیه مالچ پاشی و شن روان به عنوان بستر در نظر گرفته شدند. سپس مخلوط این مواد با مقداری مشخص آب به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه با استفاده از مالچ پاش بر روی بستر شنهای روان پاشیده شد. با نمونه برداری از هر تیمار ظرفیت نگه داشت آب در لایه سطحی در مکش‌های 100، 333، 1000، 5000، 10000 و 15000 هکتو پاسکال با دستگاه صفحات فشاری اندازه گیری گردید. همچنین با استفاده از دستگاه پره برشی میزان مقاومت برشی خاک هر تیمار قرائت شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری (در سطح یک درصد) در میزان نگه‌داشت آب لایه سطحی بین تیمارها در مکش‌های مختلف وجود داشت. ولی در همه مکش‌ها میزان نگه‌داشت آب لایه سطحی تیمار 7 (250 گرم ویناس) تفاوت معنی داری با شن بستر نداشت و با افزایش مقدار ویناس میزان نگه‌داشت آب لایه سطحی کاهش و میزان مقاومت خاک افزایش یافت. بنابراین ویناس دلیل افزایش نگه‌داشت آب در لایههای زیر سطحی و مقاومت بیشتر در برابر نیروهای فرساینده به عنوان مالچ برتر برای تثبیت شنهای روان اهواز توصیه گردیده است.
داود بهارلویی؛ شجاع قربانی دشتکی؛ بیژن خلیل مقدم؛ مهدی نادری؛ پژمان طهماسبی
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر آتش‌سوزی بر میزان فرسایش پاشمانی و برخی ویژگیهای وابسته به فرسایش خاک در مناطقی که طی سال‌های 1387، 1388، 1389 و 1390 در مراتع کرسنک دچار آتش‌سوزی شده‌اند، انجام گردیده است. نمونه برداری در سال 1391 انجام و از هر منطقه 16 نمونه (8 نمونه از منطقه سوخته شده و 8 نمونه به عنوان شاهد) از عمق 7-0 سانتی متری برداشته شد. فرسایش ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر آتش‌سوزی بر میزان فرسایش پاشمانی و برخی ویژگیهای وابسته به فرسایش خاک در مناطقی که طی سال‌های 1387، 1388، 1389 و 1390 در مراتع کرسنک دچار آتش‌سوزی شده‌اند، انجام گردیده است. نمونه برداری در سال 1391 انجام و از هر منطقه 16 نمونه (8 نمونه از منطقه سوخته شده و 8 نمونه به عنوان شاهد) از عمق 7-0 سانتی متری برداشته شد. فرسایش پاشمانی در 2 شیب 9 و 46 درصد با شدت بارش 2 میلی متر بر دقیقه با استفاده از کاسه پاشمان چند متغیره اندازهگیری شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها توسط آزمون t مستقل در سطح 5 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که خاک پاشمان شده در مناطق سوخته شده افزایش معنی‌دار در تیمار 1 سال پس از آتش سوزی در هر دو شیب 9 و 46 درصد و همچنین در تیمار 2 سال پس از آتش سوزی در شیب 46 درصد داشت. سایر ویژگی های اندازهگیری شده نیز (بجز کربنات کلسیم معادل) تحت تاثیر آتش‌سوزی قرار گرفته بود. همچنین بسیاری از ویژگیها تنها در 2 سال اول پس از آتش‌سوزی دارای اختلاف معنی‌دار با مناطق شاهد بوده اند ولی در سال‌های سوم و چهارم پس از آتش‌سوزی به شرایط اولیه خود نزدیک گردیده اند.
نسترن قاسم جوکار؛ حبیب نادیان؛ بیژن خلیل مقدم؛ مختار حیدری؛ محمد حسین قرینه
چکیده
در یک آزمایش گلدانی در سال 1389 در گلخانه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین، برای اولین بار نقش ریخت‌شناسی ریشه سه ژنوتیپ تره با حضور قارچ‌های میکوریز-آربسکولار در شرایط خشکی بر جذب عناصر غذایی فسفر،کلسیم، پتاسیم در برگ و ریشه سه ژنوتیپ تره مطالعه گردید. این آزمایش با سه سطح رطوبتی خاک (آبیاری پس از تخلیه 40، 60 و 80 درصد آب قابل استفاده ...
بیشتر
در یک آزمایش گلدانی در سال 1389 در گلخانه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین، برای اولین بار نقش ریخت‌شناسی ریشه سه ژنوتیپ تره با حضور قارچ‌های میکوریز-آربسکولار در شرایط خشکی بر جذب عناصر غذایی فسفر،کلسیم، پتاسیم در برگ و ریشه سه ژنوتیپ تره مطالعه گردید. این آزمایش با سه سطح رطوبتی خاک (آبیاری پس از تخلیه 40، 60 و 80 درصد آب قابل استفاده گیاه در خاک)، دو سطح میکوریزا (وجود و عدم وجود قارچ گلوموس اینترارادیسس) و سه ژنوتیپ تره شامل: شادگان (با ریشه‌های کم انشعاب، کوتاه و نازک)، اصفهان (با ریشه‌های منشعب و بلند) و تره فرنگی (با ریشه‌های کم انشعاب، کوتاه و ضخیم) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی از مقدار کل عناصر فسفر، پتاسیم و کلسیم کاسته می‌شود، ولی میزان این عناصر با توجه به نوع توده، ساختار ریخت‌شناسی ریشه‌ای و همچنین در برگ و ریشه، متفاوت بود. در تمام سطوح تنش خشکی، غلظت عنصر، مقدار کل عنصر و مقدار کل عنصر در واحد طول ریشه هر سه عنصر در برگ و ریشه هر سه ژنوتیپ تره میکوریزایی از تره‌های غیرمیکوریزایی بیشتر بود. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در بین ژنوتیپ‌های تره، تره شادگان با داشتن سیستم ریشه‌ای ضعیف، رابطه همزیستی قویتری با قارچ‌های میکوریزا داشته است که در نهایت منجر به جذب بالاتر عناصر غذایی در تره‌های میکوریزایی شادگان نسبت به تره‌های دیگر گردید و این تأییدی است بر فرضیه بیلیس حتی در شرایط تنش خشکی.
فرزاد مرادی؛ بیژن خلیلی مقدم؛ سیروس جعفری؛ شجاع قربانی دشتکی
چکیده
هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر کشت کار مکانیزه دراز مدت نیشکر بر برخی از ویژگیهای فیزیکی خاک در مزارع چند کشت و صنعت نیشکر استان خوزستان می‌باشد. بدین منظور پژوهشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 38 نقطه در هر یک از کشت و صنعتهای دعبل خزاعی، امیرکبیر، کارون و هفتتپه به ترتیب با 5، 15، 40 و 50 سال سابقه بهرهبرداری صورت گرفت. پارامترهای ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر کشت کار مکانیزه دراز مدت نیشکر بر برخی از ویژگیهای فیزیکی خاک در مزارع چند کشت و صنعت نیشکر استان خوزستان می‌باشد. بدین منظور پژوهشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 38 نقطه در هر یک از کشت و صنعتهای دعبل خزاعی، امیرکبیر، کارون و هفتتپه به ترتیب با 5، 15، 40 و 50 سال سابقه بهرهبرداری صورت گرفت. پارامترهای بافت خاک، قابلیت هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، ماده آلی، کربنات کلسیم معادل، واکنش خاک، چگالی ظاهری (BD)، مقاومت فروروی (PR) در دامنه رطوبتی 96/17-82/16 درصد جرمی از دو عمق 40-0 و 80-40 سانتی‌متری و میانگین وزنی قطر خاکدانهها (MWD) از سطح خاک و عمق 40 سانتی‌متری اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سال‌های بهرهبرداری، BD و PR افزایش یافت و همچنین میزان پایداری خاکدانهها به دلیل بهبود سطح ماده آلی، روند صعودی پیدا کرد. مقدار PR با افزایش عمق خاک، افزایش پیدا کرد به طوری که در محدوده عمق 55 تا 80 سانتی‌متری به بیشترین حد رسیده است. همچنین نتایج نشان داد که تأثیر تعداد سال‌های بهرهبرداری بر پارامترهای BD، PR و MWD معنی دار شد. به طوری که افزایش BD، PR و MWD با افزایش تعداد سال‌های بهرهبرداری از 5 به 50 سال به ترتیب از 57/1 به 7/1 گرم بر سانتی مترمکعب، از 98/0 به 16/1 مگاپاسکال و از 98/0 به 76/1 میلیمتر در عمق اول و از 58/1 به 79/1 گرم بر سانتی مترمکعب و از 29/1 به 15/2 مگاپاسکال در عمق دوم همراه بود. در حالی که تغییر معنی‌داری در MWD مرتبط با افزایش تعداد سال های بهرهبرداری در عمق دوم دیده نشد.
بیژن خلیل مقدم؛ شجاع قربانی دشتکی
چکیده
مقاومت برشی لایه رویین خاک، از جمله پارامترهای مهم و مورد نیاز برای برآورد یا شبیه‌سازی فرسایش خاک در حوزه‌های آبخیز است. اغلب به دلیل نبود داده های مقاومت برشی لایه رویین خاک، شبیه‌سازی خاک در حوزه‌های آبخیز با مشکل مواجه می‌گردد. به دلیل تغییرپذیری بالای مقاومت برشی خاک و در نتیجه نیاز به نمونه‌برداری فراوان، اندازهگیری آن ...
بیشتر
مقاومت برشی لایه رویین خاک، از جمله پارامترهای مهم و مورد نیاز برای برآورد یا شبیه‌سازی فرسایش خاک در حوزه‌های آبخیز است. اغلب به دلیل نبود داده های مقاومت برشی لایه رویین خاک، شبیه‌سازی خاک در حوزه‌های آبخیز با مشکل مواجه می‌گردد. به دلیل تغییرپذیری بالای مقاومت برشی خاک و در نتیجه نیاز به نمونه‌برداری فراوان، اندازهگیری آن پرهزینه، دشوار و زمان‌بر می‌باشد. بنابراین، استفاده از روش‌های غیرمستقیم برای اندازهگیری آن ضروری به‌نظر می‌رسد. هدف از این پژوهش مقایسه روش‌های کریجینگ، توابع انتقالی و توابع پیشبینی کننده فضایی خاک و ترکیب آنها برای برآورد این پارامتر است. بدین منظور، منطقه‌ای به مساحت 23562 هکتار (دارای کاربری مرتع و مرتع تخریب شده) در زاگرس مرکزی و مستعد به فرسایش آبی انتخاب گردید. در این منطقه، بر اساس نقشه‌‌های زمین‌‌شناسی، توپوگرافی و کاربری و قابلیت اراضی، 14 واحد کاری ایجاد شده است. در کل 90 نمونه در سه تکرار به منظور تعیین تغییرپذیری در هر واحد کاری از عمق 10-0 سانتی‌متری برداشت گردید. ویژگیهای زودیافت و دیریافت مورد نیاز برای پی‌ریزی توابع انتقالی و پیش بینی فضایی برآوردکننده‌ی مقاومت برشی لایه رویین، اندازهگیری شد. ویژگیهای زودیافت اندازه‌گیری‌شده شامل توزیع اندازه ذرات، کربن آلی، کربنات کلسیم لایه‌ی رویین خاک به انضمام خواص توپوگرافی و پوشش گیاهی از قبیل شیب، جهت شیب، ارتفاع و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) بود. تغییرپذیری مکانی پارامترها با استفاده از تغییرنماها و نسبت اثر قطعه‌ای به کل تغییرنما بررسی و برای تهیه نقشه‌‌های کریجینگ مورد استفاده قرار گرفت. در روش ترکیبی، ویژگیهای زودیافت میان‌‌یابی شده به روش زمین‌آمار، به عنوان ورودی توابع انتقالی و توابع پیشبینی کننده فضایی خاک، برای برآورد مقاومت برشی لایه رویین خاک مورد استفاده قرار گرفتند. از ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، متوسط خطای مطلق (MAE)، میانگین هندسی خطا (GMER) و انحراف معیار هندسی خطا (GSDER) برای ارزیابی کارایی روش‌های یادشده استفاده شد. نتایج نشان داد که کارایی عملکرد توابع ترکیبی کریجینگ- توابع انتقالی در مقایسه با توابع انتقالی و توابع پیشبینی کننده فضایی خاک مشابه بود و همه پارامترها دارای وابستگی مکانی متوسط می‌باشند.
حسین مرادی باصری؛ شجاع قربانی دشتکی؛ جواد گیوی؛ حبیب خداوردیلو؛ بیژن خلیل مقدم
چکیده
هدایت آبی اشباع مزرعه یکی از مهمترین خصوصیات فیزیکی خاک است که در تعیین سرعت نفوذ آب به خاک، طراحی سیستم‌های آبیاری و زهکشی و دیگر فرایندهای هیدرولوژیکی دارای اهمیت است. هدف از این پژوهش مقایسه هدایت آبی اشباع مزرعه، اندازهگیری شده به روش‌های بار افتان ساده‌سازی شده (SFH)، بار ثابت چندگانه (MCH) و نفوذسنج مکشی (TI) است. بدین منظور، ...
بیشتر
هدایت آبی اشباع مزرعه یکی از مهمترین خصوصیات فیزیکی خاک است که در تعیین سرعت نفوذ آب به خاک، طراحی سیستم‌های آبیاری و زهکشی و دیگر فرایندهای هیدرولوژیکی دارای اهمیت است. هدف از این پژوهش مقایسه هدایت آبی اشباع مزرعه، اندازهگیری شده به روش‌های بار افتان ساده‌سازی شده (SFH)، بار ثابت چندگانه (MCH) و نفوذسنج مکشی (TI) است. بدین منظور، هدایت آبی اشباع مزرعه در رطوبت‌های اولیه خشک و مرطوب، در برخی خاک‌های ورتی‌سول و انتی‌سول اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که در حالت رطوبت اولیه خشک خاک، به دلیل جریان ترجیحی حاصل از باز بودن درز و ترک‌ها، اندازهگیری هدایت آبی اشباع مزرعه با استفاده از روش SFH و روش MCH امکان‌پذیر نبود؛ درحالی که نفوذسنج مکشی با جلوگیری از جریان ترجیحی، امکان اندازهگیری این پارامتر را فراهم کرد. در رطوبت اولیه مرطوب، مقادیر اندازهگیری شده هدایت آبی اشباع مزرعه به روش های SFH و MCH بزرگتر از مقادیر اندازهگیری شده آن به روش نفوذسنج مکشی بود. از دیگر سو، همبستگی بین هدایت آبی اشباع مزرعه اندازهگیری شده با استفاده از هر سه روش مثبت و معنی‌دار بود. به طوری که بیشترین همبستگی بین روش بار‌ثابت چندگانه و روش بار افتان ساده‌سازی شده (97/0=r) و کمترین همبستگی بین روش بار افتان ساده‌سازی شده و روش نفوذسنج مکشی (73/0=r) به دست آمد. نتایج حاصل از تحلیل آماری به دست آمده با استفاده از آزمون t نشان داد در رطوبت اولیه مرطوب، بین مقادیر هدایت آبی اشباع مزرعه به دست آمده از سه روش اندازهگیری، درسطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. با توجه به مزایای روش بار افتان ساده‌سازی شده و نفوذسنج مکشی، میتوان آنها را به عنوان روشی مناسب در اندازهگیری هدایت آبی اشباع مزرعه در خاک‌های سنگین بافت توصیه کرد.
بیژن خلیلی مقدم؛ مجید افیونی؛ احمد جلالیان؛ کریم عباسپور؛ امیراحمد دهقانی
چکیده
چکیده
مقاومت برشی لایه رویین خاک (SSS) از پارامترهای موثر در مدل سازی فرسایش خاک و روان آب و شاخصی برای فرسایش پذیری خاک محسوب می‌شود. این پژوهش به منظور بررسی و برآورد مقاومت برشی لایه رویین خاک در زاگرس مرکزی با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره خطی صورت گرفت. منطقه‌‌ی مورد بررسی به مساحت 23562 هکتار با کاربری‌های مرتع و مرتع تخریب ...
بیشتر
چکیده
مقاومت برشی لایه رویین خاک (SSS) از پارامترهای موثر در مدل سازی فرسایش خاک و روان آب و شاخصی برای فرسایش پذیری خاک محسوب می‌شود. این پژوهش به منظور بررسی و برآورد مقاومت برشی لایه رویین خاک در زاگرس مرکزی با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره خطی صورت گرفت. منطقه‌‌ی مورد بررسی به مساحت 23562 هکتار با کاربری‌های مرتع و مرتع تخریب شده انتخاب گردید. این منطقه بر اساس نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، کاربری اراضی و منابع و قابلیت اراضی، به 18 واحد کاری تقسیم گردید. در هر واحد کاری به صورت تصادفی نظارت شده، نمونه برداری (3-0 سانتی‌متری) انجام گرفت و در مجموع، 120 نمونه در 3 تکرار با در نظر گرفتن تنوع هر واحد برداشت گردید. پارامترهای زودیافت خاک شامل اندازه ذرات، کربن آلی و کربنات کلسیم به همراه شیب، جهت شیب، ارتفاع و شاخص پوشش گیاهی NDVI به عنوان پارامترهای ورودی انتخاب گردیدند. در این پژوهش سه مدل رگرسیونی مورد آزمون قرار گرفت. از ضریب همبستگی اسپیرمن، متوسط مربعات خطای نرمال شده (NMSE)، متوسط خطای مطلق (MAE)، میانگین هندسی خطا (GMER)، انحراف معیار هندسی خطا (GSDER) بین مقادیر اندازهگیری شده و تخمینی، جهت بررسی کارایی مدل های مختلف استفاده شد. نتایج نشان داد که تخریب اراضی به طور معنی داری مقاومت برشی لایه رویین را کاهش داد. کاربرد خواص توپوگرافی و پوشش گیاهی به همراه خواص زودیافت لایه رویین خاک باعث بهبود کارایی برآورد مقاومت برشی لایه رویین خاک گردید.
واژه‌های کلیدی: مقاومت برشی لایه رویین خاک، فرسایش پذیری خاک، زاگرس مرکزی
