علوم آب
مهرداد عمادی؛ مسعود نوشادی؛ علی اصغر قائمی
چکیده
فضاهای سبز از لحاظ زیست محیطی به عنوان شریانهای حیاتی شهرها محسوب میشوند و با توجه به رشد روز افزون شهرنشینی، ایجاد فضای سبز به عنوان مهمترین تعدیلکننده زیست محیطی شهرها ضروری میباشد. از آنجایی که در چند دهه اخیر کمبود منابع آب یکی از مشکلات پیش روی گسترش فضای سبز به ویژه چمنکاری بوده است، لذا استفاده از روشهای مدیریتی ...
بیشتر
فضاهای سبز از لحاظ زیست محیطی به عنوان شریانهای حیاتی شهرها محسوب میشوند و با توجه به رشد روز افزون شهرنشینی، ایجاد فضای سبز به عنوان مهمترین تعدیلکننده زیست محیطی شهرها ضروری میباشد. از آنجایی که در چند دهه اخیر کمبود منابع آب یکی از مشکلات پیش روی گسترش فضای سبز به ویژه چمنکاری بوده است، لذا استفاده از روشهای مدیریتی از جمله کم آبیاری از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از این پژوهش بررسی برهمکنش تنش آبی (تامین 100%، 75% و50% نیاز آبی) بر بهرهوری مصرف آب و عوامل مورفوفیزیولوژیک دو رقم چمن فستوکا TALLADEGA) و ASTERIX) میباشد. بیشترین بهرهوری آب در آبیاری کامل (%100 نیار آبی) در رقمAsterix بود. عوامل مورفوفیزیولوژیک در 75% آبیاری کامل بیشترین مقدار را داشت. تنش متعادل خشکی باعث بسته شدن جزئی روزنهها شد و در نتیجه بهرهوری آب افزایش یافت، اما تنش شدید باعث بسته شدن کامل روزنهها شد. و بهرهوری مصرف آب به علت پایین آمدن فتوسنتز و رشد کاهش یافت. خشکی باعث سوختگی برگهای چمن شد و همچنین اثر منفی بر میزان رشد شاخساره و تراکم چمن داشت. از آنجایی که تراکم و یکنواختی چمن یکی از معیارهای ارزیابی کیفیت ظاهری چمن است، بنابراین خشکی، کیفیت چمن را کاهش میدهد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که کم آبیاری میتواند بدون اینکه باعث کاهش کیفیت سبز فرش گردد، موجب افزایش کارایی مصرف آب شود. با مصرف آب کمتر (تا نصف آبیاری کامل) کیفیت ظاهری چمن به خوبی حفظ خواهد شد.
ساغر فهندژ سعدی؛ مسعود نوشادی
چکیده
میزان شوری خاک یکی از عوامل تأثیرگذار بر مدیریت آبیاری و مزرعه میباشد اما اندازه‌گیری شوری با روشهای معمول آزمایشگاهی امری وقت‌گیر وپر هزینه میباشد. لذا استفاده از روش طیف‌سنجی مادون‌قرمز در اندازه‌گیری میزان شوری خاک به‌عنوان روشی سریع و غیرمخرب ارزشمند خواهد بود. در این تحقیق طیف‌های بازتابی، جذبی و مشتق اول طیف بازتابی ...
بیشتر
میزان شوری خاک یکی از عوامل تأثیرگذار بر مدیریت آبیاری و مزرعه میباشد اما اندازه‌گیری شوری با روشهای معمول آزمایشگاهی امری وقت‌گیر وپر هزینه میباشد. لذا استفاده از روش طیف‌سنجی مادون‌قرمز در اندازه‌گیری میزان شوری خاک به‌عنوان روشی سریع و غیرمخرب ارزشمند خواهد بود. در این تحقیق طیف‌های بازتابی، جذبی و مشتق اول طیف بازتابی خاکهای با شوری طبیعی و مصنوعی در سطوح مختلف شوری (dS.m-1 2/1 تا 5/307) در بافتهای خاک سبک تا سنگین توسط روشهای مختلف هموارسازی پردازششده و جهت پیش‌بینی شوری خاک از مدل رگرسیونی حداقل مربعات جزئی (PLSR) استفاده شد، با توجه به ضرایب تبیین (R2) و مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) استفاده از طیف جذبی نسبت به طیف‌های بازتابی و مشتق اول طیف بازتابی نتایج دقیقتری را ارائه نمود. همچنین پیش‌بینی شوری خاک با استفاده از طیف جذبی در هر دو دسته خاک سنگین و سبک روشی کارآمد و موفق بود، هرچند این روش در خاکهای با بافت سنگین (836/0 =R2) نتایج دقیقتری را در پیش‌بینی شوری خاک نسبت به خاک سبک (756/0 =R2) ارائه کرد. همچنین مشخص گردید که روشهای پردازش میانگین متحرک و فیلتر ساویتزکی- گلای بیشترین تأثیر را بر بهبود نتایج پیش‌بینی شوری خاک ارائه نمودند.
حسین دهقانی سانیج؛ حمیدرضا حاجی آقابزرگی؛ علی اصغر قائمی؛ مسعود نوشادی
چکیده
اعمال آبشویی همراه با مدیریت صحیح آبیاری یکی از روشهای مؤثر در کاهش میزان شوری خاک است. در این پژوهش تأثیر مدیریت آبشویی بر تغییرات میزان شوری در سه رژیم آبیاری منطبق بر مدیریت زارع (I1)، نیاز آبی (I2) و نیاز آبی و آبشویی (I3) در باغ پستهای در منطقه‌ی صفائیه، از توابع شهرستان سرخه در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش ...
بیشتر
اعمال آبشویی همراه با مدیریت صحیح آبیاری یکی از روشهای مؤثر در کاهش میزان شوری خاک است. در این پژوهش تأثیر مدیریت آبشویی بر تغییرات میزان شوری در سه رژیم آبیاری منطبق بر مدیریت زارع (I1)، نیاز آبی (I2) و نیاز آبی و آبشویی (I3) در باغ پستهای در منطقه‌ی صفائیه، از توابع شهرستان سرخه در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر عملکرد بهتر دو رژیم I2 وI3 در خارج کردن سدیم از منطقه ریشه بود و رژیم آبیاری I2 به دلیل کاهش بیشتر میزان سدیم در مقابل حجم آب کاربردی کمتر و نیز بهتر عمل کردن در طول دوره رشد مناسبتر از رژیم آبیاری I3بود. از لحاظ میزان منیزیم رژیم I2 نسبت به رژیم I1 و I3 موفقتر عمل کرد. اعمال بیش از حد مجاز آب نه تنها اثر مطلوبی بر خارج کردن املاح از منطقه ریشه ندارد بلکه ممکن است باعث تجمع املاح و آسیب رساندن به گیاه شود. بیشترین مقدار کلسیم موجود در خاک متعلق به رژیم I2 و I3 بهترتیب برابر با 3/52 و 1/58 میلیاکیوالان بر لیتر و کمترین مقدار این عنصر مربوط به رژیم I1 و I2 برابر با 8/40 میلیاکیوالان بر لیتر بود. از لحاظ میزان SARرژیم I2 با کاهش معنیدار بیشتری مواجه بود و نسبت به رژیم‌های دیگر برتری داشت. در زمان پس از اولین آبیاری در میزان ECe در عمقهای 25 و 75 سانتیمتر اختلاف معنیداری وجود نداشت، ولی در عمق 50 سانتیمتری ECe کاهش معنیداری داشت. بیشترین میزان ECe با مقدار 5/14 دسیزیمنس بر متر در عمق 75 سانتیمتری از سطح خاک در زمان 98 روز پس از اولین آبیاری مشاهده شد. اعمال آبشویی باعث کاهش میزان SAR در انتهای فصل رشد نسبت به ابتدای فصل رشد گردید و این کاهش در میزان SAR در اثر اعمال آبشویی در رژیم آبیاری I2 بیشتر بود و نسبت به دو رژیم آبیاری دیگر موفقتر عمل کرد. لذا تا شروع فصل رشد بعدی که از بهار شروع میشود میزان SAR کمتری را در خاک ذخیره کرده که میتواند اثرات زیانآور آن را تعدیل کند.
مسعود نوشادی؛ حسین ولی زاده
چکیده
شوری و سدیم خاک یکی از محدودیت های اصلی کشاورزی در مناطق گرم و خشک بوده و کنترل آن‌ها اهمیت زیادی دارد. گیاه وتیور دارای صفات منحصر به فردی است که میتواند در گیاه پالایی مفید واقع گردد. در تحقیق حاضر تاثیرات گیاه وتیور در کنترل شوری خاک و بهسازی اراضی شور بررسی گردید. شوری ها 68/0 (تیمار شاهد)، 2، 4، 6، 8 و10 دسی زیمنس بر متر بودند که به طور ...
بیشتر
شوری و سدیم خاک یکی از محدودیت های اصلی کشاورزی در مناطق گرم و خشک بوده و کنترل آن‌ها اهمیت زیادی دارد. گیاه وتیور دارای صفات منحصر به فردی است که میتواند در گیاه پالایی مفید واقع گردد. در تحقیق حاضر تاثیرات گیاه وتیور در کنترل شوری خاک و بهسازی اراضی شور بررسی گردید. شوری ها 68/0 (تیمار شاهد)، 2، 4، 6، 8 و10 دسی زیمنس بر متر بودند که به طور مصنوعی از ترکیب کلرید سدیم و کلرید کلسیم ساخته شدند. در این تیمارها مقدار میانگین ECe در عمق 90-0 سانتیمتر بترتیب 0/25، 4/60، 2/79، 5/87 و 5/212 درصد نسبت به تیمارشاهد افزایش یافت که بسیار کمتر از افزایش شوری آب آبیاری در سطوح مختلف بود. این تفاوت‌ها در سطح 5 درصد معنیدار بودند. در سطوح مختلف شوری بجز بیشترین سطح کاربرد ( dS/m10) گیاه وتیور توانست شوری خاک را به خوبی کاهش دهد و مانع تجمع شوری در خاک گردد ولی در شوری dS/m 10 شوری خاک به خوبی کنترل نشد، هر چند که شوری خاک بمراتب از شوری آب آبیاری کمتر بود. مقدار سدیم در برگ گیاه وتیور در شوری 2 تا 10 دسی زیمنس بر متر بهترتیب 3/14، 6/28، 3/64، 0/100، 3/114 درصد و در ریشه وتیور بترتیب 6/28، 3/64، 0/125، 3/214، 0/275 درصد بیشتر از تیمار شاهد بود. مقدار کلر برگ در تیمار های 2 تا 10 دسی زیمنس بر متر بترتیب 9/22، 6/35، 5/74، 2/107، 9/121 درصد و در ریشه بهترتیب 02/27، 7/59، 9/118، 06/195، 7/255 درصد بیشتر از تیمار شاهد بود.
مسعود نوشادی؛ فاطمه مهرابی
چکیده
در اغلب مناطق، کشاورزی منبع اصلی آلودگی منابع آب های سطحی و زیرزمینی به نیتروژن می باشد و مدل های شبیه سازی ابزار مفیدی در تعیین سهم نیتروژن کشاورزی در آلودگی منابع آب هستند. در این تحقیق نیتروژن نیتراتی آبشویی شده در یک خاک با بافت لوم تا لومی سیلت اندازه گیری و پس از واسنجی مدل LEACHN شبیه سازی شد. طرح آزمایشی این پژوهش به صورت بلوک های ...
بیشتر
در اغلب مناطق، کشاورزی منبع اصلی آلودگی منابع آب های سطحی و زیرزمینی به نیتروژن می باشد و مدل های شبیه سازی ابزار مفیدی در تعیین سهم نیتروژن کشاورزی در آلودگی منابع آب هستند. در این تحقیق نیتروژن نیتراتی آبشویی شده در یک خاک با بافت لوم تا لومی سیلت اندازه گیری و پس از واسنجی مدل LEACHN شبیه سازی شد. طرح آزمایشی این پژوهش به صورت بلوک های کامل تصادفی و شامل 15 لایسیمتر (ستون خاک) از جنس PVC به ارتفاع 120 و قطر 40 سانتی متر در ایستگاه صحرایی بخش مهندسی آب دانشکده کشاورزی شیراز بود. در لایسیمترها گیاه ذرت رقم سینگل کراس 704 کاشته شد. تیمارها شامل پنج تیمار کود اوره به میزان صفر (شاهد)، 150، 200، 250 و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود که در سه تکرار انجام شدند. نتایج اندازه گیری ها در انتهای فصل رشد در عمق 120 سانتی متر نشان داد که با افزایش کود اوره، مقدار آبشویی نیتروژن نیتراتی در تیمارهای کودی 150 ، 200 ، 250 و300 کیلوگرم در هکتار بترتیب 132، 174، 134 و 182 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. به طور کلی مقادیر شبیه سازی شده همواره بزرگتر از مقادیر اندازه گیری شده بود و خطای نسبی بین 3/11 درصد (تیمار 300 کیلو گرم در هکتار) تا 6/88 درصد (تیمار شاهد) بدست آمد. ارزیابی نتایج مدل نشان داد که بهترین شبیه سازی ها برای تیمارهای کودی بترتیب 300، 200، 150، 250 و شاهد بوده است. به طورکلی شبیه سازی های انجام شده توسط مدل LEACHN بیانگر دقت نسبتا خوب مدل در شبیه سازی مقدار نیترات آبشویی میباشد.
