علوم خاک
زینب سخنور ماهانی؛ ناصر برومند؛ مهدی سرچشمه پور
چکیده
فسفر یکی از مهمترین عناصر ضروری برای رشد گیاهان و تولید محصولات کشاورزی است. درخاک‌‌های آهکی به علت pH بالا، درصد زیاد کربنات کلسیم، کمبود مواد آلی و رطوبت؛ کمبود فسفر به صورت یک عارضه عمومی دیده میشود. قابلیت جذب فسفر تابع واکنش‌‌های مختلف خاک است. سرعت و مقدار آزادسازی فسفر قابل استفاده تابع واکنش‌‌های خاک و زمان انجام این ...
بیشتر
فسفر یکی از مهمترین عناصر ضروری برای رشد گیاهان و تولید محصولات کشاورزی است. درخاک‌‌های آهکی به علت pH بالا، درصد زیاد کربنات کلسیم، کمبود مواد آلی و رطوبت؛ کمبود فسفر به صورت یک عارضه عمومی دیده میشود. قابلیت جذب فسفر تابع واکنش‌‌های مختلف خاک است. سرعت و مقدار آزادسازی فسفر قابل استفاده تابع واکنش‌‌های خاک و زمان انجام این واکنش‌‌ها میباشد. اطلاعات درباره سرعت آزادشدن فسفر در خاک آهکی محدود میباشد. مطالعه سینتیک رهاسازی فسفر از خاک شاخص خوبی برای بررسی وضعیت جذب فسفر توسط گیاه میباشد. هدف از این تحقیق مطالعه سینتیک رهاسازی فسفر و به دست آوردن بهترین معادله برای توجیه رهاسازی فسفر از یک خاک آهکی تحت تاثیر اسیدی کردن خاک فسفات و ورمیکمپوست بود. در این مطالعه به منظور بررسی توان خاک فسفات و ورمیکمپوست اسیدی شده در رهاسازی فسفر آزمایشی با 2 تکرار و 5 تیمار شامل: 1- شاهد، 2- خاک فسفات، 3- خاک فسفات اسیدی شده، 4- ورمی کمپوست و 5- ورمی کمپوست اسیدی شده انجام شد و پس از دو هفته انکوباسیون در دمای ℃2±20 میزان فسفر رهاشده نمونه‌‌ها با دستگاه اسپکتروفتومتر در زمانهای 25/0 تا 256 ساعت اندازهگیری شد. شش مدل سینتیکی برای توصیف رهاسازی فسفر مورد استفاده قرار گرفت. معادله الوویچ ساده شده با میانگین ضرایب تبیین (R2) 79/0 و با میانگین خطای معیار (SE) 4/0 در تمام تیمارها رهاسازی فسفر از خاک را به خوبی توصیف کرد. نتایج نشان داد که در ابتدا رهاسازی فسفر سریع و با گذشت زمان کاهش یافت. اسیدی کردن خاک فسفات و ورمی کمپوست منجر به تسریع و افزایش رهاسازی فسفر گردید. نتایج همچنین نشان داد که با اسیدی کردن ورمیکمپوست، به دلیل کاهش pH میتواند موجب کاهش تثبیت فسفر در تیمارهای حاوی مواد آلی نسبت به کود شیمیایی شود و فسفر سریع‌‌تر از این منبع آلی رها گردد.
فاطمه محمدی ناوچی نژاد؛ علیرضا حسین پور؛ حمیدرضا متقیان
چکیده
کمبود روی از مشکلات خاکهای آهکی است و برطرف کردن آن منجر به افزایش عملکرد محصولات کشاورزی میشود. کودهای شیمیایی روی با گذشت زمان غیر قابل استفاده شده و کودهای آلی میتواند با تأثیر بر توزیع روی در خاکها باعث بهبود قابلیت استفاده آن شوند. اما نحوه تأثیر و برهمکنش آنها با کودهای شیمیایی نیازمند بررسی دقیق تغییر قابلیت استفاده و ...
بیشتر
کمبود روی از مشکلات خاکهای آهکی است و برطرف کردن آن منجر به افزایش عملکرد محصولات کشاورزی میشود. کودهای شیمیایی روی با گذشت زمان غیر قابل استفاده شده و کودهای آلی میتواند با تأثیر بر توزیع روی در خاکها باعث بهبود قابلیت استفاده آن شوند. اما نحوه تأثیر و برهمکنش آنها با کودهای شیمیایی نیازمند بررسی دقیق تغییر قابلیت استفاده و اجزاء روی در خاکهای تیمارشده با کودهای آلی و شیمیایی است. هدف این تحقیق بررسی برهمکنش سولفات روی و ورمیکمپوست بر قابلیت استفاده و جزءبندی روی در طی زمان در یک خاک آهکی رسی بود. این تحقیق به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل فاکتور اول ورمیکمپوست (دو سطح 0 و 1 درصد) و فاکتور دوم روی (سه سطح 0، 2 و 5 میلی‌گرم بر کیلوگرم از منبع سولفات روی) با 3 تکرار انجام شد. نمونه‌های خاک تیمارشده در دمای 1± 22 درجه سانتی‌گراد و رطوبت ظرفیت زراعی به‌مدت 120 روز در انکوباتور خوابانده شدند. در شروع آزمایش، 60 و 120 روز پس از خواباندن نمونه‌ای از هر تیمار برای تعیین قابلیت استفاده با روش DTPA-TEA و اندازهگیری اجزاء روی با روش BCR برداشته شد. نتایج نشان داد که در اثر کاربرد ورمیکمپوست میانگین روی عصاره‌گیری شده با DTPA-TEA به‌صورت معنی‌داری (05/0>P) افزایش یافت. برهمکنش ورمیکمپوست و زمان بر روی قابل استفاده معنی‌دار نبود (05/0P>). با گذشت زمان روی قابل استفاده در حضور سولفات روی کاهش یافت (05/0>P). علاوه بر آن، در اثر کاربرد ورمیکمپوست در خاکهای تیمارشده با روی، اجزاء روی با گذشت زمان افزایش یافتند. به‌جز روی باقیمانده که با گذشت زمان کاهش یافت. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که رابطه معنی‌داری بین روی عصاره‌گیری شده با DTPA-TEA و اجزاء مختلف روی وجود داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که در اثر کاربرد ورمیکمپوست اجزاء روی در خاک رسی تیمارشده با سولفات روی تغییر کرده و قابلیت استفاده آن افزایش یافت.
محمدرضا دلالیان؛ فاطمه ذبیحی؛ انورالسادات پاک نژاد؛ مینا خوشخوان
چکیده
یکی از راهکارهای اصلی بهبود شرایط فیزیکی خاکهای تحت کشت، اضافه کردن اصلاحکنندههای آلی و معدنی به خاک میباشد. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سه نوع ماده اصلاحی شامل هوماتپتاسیم، پرمرغ و ورمیکمپوست با درصدهای وزنی متفاوت بر روی خصوصیات فیزیکی خاک و در سطوح مختلف رطوبتی در شرایط مزرعه (تحت کشت گندم) اجراء گردید. طرح به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
یکی از راهکارهای اصلی بهبود شرایط فیزیکی خاکهای تحت کشت، اضافه کردن اصلاحکنندههای آلی و معدنی به خاک میباشد. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سه نوع ماده اصلاحی شامل هوماتپتاسیم، پرمرغ و ورمیکمپوست با درصدهای وزنی متفاوت بر روی خصوصیات فیزیکی خاک و در سطوح مختلف رطوبتی در شرایط مزرعه (تحت کشت گندم) اجراء گردید. طرح به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. مواد اصلاحکننده به طور یکنواخت تا عمق 10 سانتیمتری با خاک مخلوط و تیمارهای رطوبتی اعمال شد. قبل و بعد از آزمایش از کرتها نمونهبرداری به عمل آمد. پارامترهای فیزیکی شامل: جرم مخصوص ظاهری (Bd)، رطوبتهای ظرفیت مزرعهای (FC) و نقطه پژمردگی دائم (PWP)، پایداری خاکدانههای مرطوب (WAS)، هدایت هیدرولیکی اشباع (KS)، مقاومت فروروی (PR)، شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف (Si)، میانگین وزنی قطر خاکدانهها (MWD) و بعد فراکتالی جرمی خاکدانهها (Dm) محاسبه گردید. نتایج نشان داد مصرف موادآلی موجب کاهش Bd (89%) و افزایش FC ،PWP (87% و 91% ) Ks و WAS (7/3 و 5/2 برابر) میگردد. با افزایش سطوح رطوبتی و مقدار مادهآلی بخصوص هوماتپتاسیم، میزان Si کاهش یافت (101%). PR با افزایش سطوح رطوبتی کاهش یافت. بر خلاف انتظار با افزایش میزان مادهآلی،Dm و MWD کاهش یافت. مواد آلی در زمانهای طولانیتر و در رطوبتهای بالا موجب بهبود پایداری خاکدانهها میگردد. با توجه به تأثیر مثبت مواد آلی بر بسیاری از پارامترهای فیزیکی خاک، این مواد بخصوص پرمرغ بعلت ارزان‌تر و دردسترس بودن، برای اصلاح خاکها پیشنهاد میگردد.
احمد غلامعلی زاده آهنگر؛ بصیرا کرمانی زاده؛ سید کاظم صباغ؛ علیرضا سیروس مهر
چکیده
این تحقیق به منظور ارزیابی اثرات کودهای آلی و بیولوژیک برعملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم گندم پر مصرف بولانی و کراس بولانی بومی منطقه سیستان انجام پذیرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه زابل انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل کودی: ورمیکمپوست (F1) ، ورمیکمپوست+ کمپوست (F2)، ورمیکمپوست+ ...
بیشتر
این تحقیق به منظور ارزیابی اثرات کودهای آلی و بیولوژیک برعملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم گندم پر مصرف بولانی و کراس بولانی بومی منطقه سیستان انجام پذیرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه زابل انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل کودی: ورمیکمپوست (F1) ، ورمیکمپوست+ کمپوست (F2)، ورمیکمپوست+ میکوریز (F3)، ورمیکمپوست+ میکوریز+ کمپوست (F4)، کمپوست (F5)، کمپوست + میکوریز (F6)، میکوریز (F7) و نمونه شاهد (عدم کاربرد کود F8) به همراه دو رقم گندم بولانی (C1)و کراس بولانی (C2) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه (13/1 گرم در گلدان) از ترکیب تیمارهای (F7C2) به دست آمد. همچنین برای شاخص برداشت هم بیشترین مقدار از ترکیب (F7C2) به میزان 355/0 بدست آمد. همچنین ضریب همبستگی بالا و معنی‌داری بین وزن تک بوته با ارتفاع بوته و طول سنبله و همینطور عملکرد دانه و شاخص برداشت مشاهده شد. بطور کلی استفاده از کاربرد توام ورمیکمپوست و میکوریز در رقم کراس بولانی جهت تولید دانه مناسب تر است.
بهروز عظیم زاده؛ محمدعلی بهمنیار
چکیده
با افزایش شهرنشینی، تغییر سبک زندگی و عادت های غذایی مردم، میزان مواد زاید تولیدی به سرعت در حال افزایش است و ترکیب این ضایعات نیز تغییر کرده است. تولید ورمی کمپوست از جمله بهترین روش های تبدیل مواد زاید آلی به مواد مفید اصلاح کننده خاک با استفاده از کرم-های خاکی و میکروارگانیسم ها است. بدین منظور با جمع آوری ضایعات رستورانی و آشپزخانه ...
بیشتر
با افزایش شهرنشینی، تغییر سبک زندگی و عادت های غذایی مردم، میزان مواد زاید تولیدی به سرعت در حال افزایش است و ترکیب این ضایعات نیز تغییر کرده است. تولید ورمی کمپوست از جمله بهترین روش های تبدیل مواد زاید آلی به مواد مفید اصلاح کننده خاک با استفاده از کرم-های خاکی و میکروارگانیسم ها است. بدین منظور با جمع آوری ضایعات رستورانی و آشپزخانه ای و ترکیب آنها با کودگاوی (مواد حجیم کننده) به صورت نسبت های 1:0 (100 درصد کود گاوی)، 2:1 (34 % ضایعات رستورانی + 66 % کود گاوی) و 1:1 (50 % ضایعات رستورانی + 50 % کود گاوی) مطالعه ای به منظور تاثیر تیمار آهک دهی بر فرآیند ورمی کمپوست صورت گرفت. هر ترکیب بستر به 2 تیمار بدون آهک و با آهک (1درصد) تقسیم شد. فرآیند ورمی کمپوست شدن با تلقیح 10 عدد کرم خاکی گونه ایزنیا فوتیدا3 با وزن کل 17/0±46/4 گرم آغاز شد. این مطالعه در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی با 6 واحد تیماری در 3 تکرار ایجاد گردید. در طول مدت آزمایش نمونه هایی از هر تکرار برداشته و خصوصیات شیمیایی شامل، pH، هدایت الکتریکی، کربن آلی، نیتروژن کل، پتاسیم و فسفر قابل دسترس مورد اندازه گیری قرار گرفت. در پایان بیوماس کل و جمعیت نابالغ کرم های خاکی نیز توزین شدند. نتایج نشان داد با افزایش سهم ضایعات رستورانی و آهک دهی میزان عناصر غذایی مورد بررسی افزایش معنی داری (05/0 p ≤) نشان داده است. همچنین در انتهای فرآیند میزان هدایت الکتریکی، نیتروژن کل، فسفر قابل دسترس و پتاسیم قابل تبادل به طور میانگین در کل تیمارها به ترتیب 12، 53، 51 و 19 درصد افزایش و pH، ماده آلی و C/N نیز به ترتیب 5، 19 و 46 درصد کاهش داشته است. بررسی رشد و نمو کرم های خاکی نیز نشان داد تیمارهای ترکیب بستر و آهک دهی و نیز اثر متقابل آنها بر تغییرات بیوماس کل و نابالغ تاثیر فزاینده ای داشته است. بطوریکه تیمار 2:1 آهک دهی شده با 156 درصد افزایش بیوماس کل، بالاترین درصد افزایش رشد و نمو را در بین تیمارها به همراه داشته است.
