علوم خاک
هانیه عسگری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ سید علیرضا موحدی نائینی؛ امیر بابائی
چکیده
اکسید گرافن به دلیل سطح بسیار زیاد و ساختار دو بعدی منحصر به فرد، بستر ایده‌آلی را برای بارگیری مواد مغذی و بررسی پتانسیل این ماده جدید در رهاسازی عناصر غذایی فراهم می‌کند. در این مطالعه سنتز ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن (GO-P) به عنوان منبع تأمین فسفر انجام شد. بدین منظور سنتز اکسید گرافن به روش هامرز و بارگذاری آهن بر روی اکسید گرافن ...
بیشتر
اکسید گرافن به دلیل سطح بسیار زیاد و ساختار دو بعدی منحصر به فرد، بستر ایده‌آلی را برای بارگیری مواد مغذی و بررسی پتانسیل این ماده جدید در رهاسازی عناصر غذایی فراهم می‌کند. در این مطالعه سنتز ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن (GO-P) به عنوان منبع تأمین فسفر انجام شد. بدین منظور سنتز اکسید گرافن به روش هامرز و بارگذاری آهن بر روی اکسید گرافن صورت گرفت و سپس بارگذاری فسفات بر روی ترکیب اکسید گرافن-آهن انجام شد که یون آهن در این ترکیب، به عنوان پل عمل می‌کند. غلظت فسفر و آهن کل، pH، EC، آنالیز طیف‌سنجی پراش پرتو ایکس (EDS)، وزن مخصوص ظاهری و ظرفیت نگهداشت آب کود در خاک ترکیب سنتز شده فسفر اندازهگیری شد. نتیجه آنالیز EDS، بارگذاری فسفر بر روی اکسید گرافن را تأیید نمود. ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن (GO-P) به صورت پودری شکلسیاه رنگ، دارای 5/35 درصد P2O5 ، 1/31 درصد P2O5 محلول در آب، 6/19 درصد آهن و 28/15 درصد پتاسیم کل بود. هدف از این مطالعه بررسی برخی از خصوصیات ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن (GO-P) و اختلاط آن با کود سوپر فسفات تریپل به نسبت 50:50 درصد فسفر (GO-P-TSP) در مقایسه با کود محلول سوپر فسفات تریپل (TSP) و تأثیر آنها بر غلظت عناصر غذایی در اندام هوایی گیاه گندم بود. آزمایش گلخانهای از طریق آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) با 10 تیمار شامل سه سطح کودی (1-ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن، 2-سوپر فسفات تریپل و 3- اختلاط ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن و سوپر فسفات تریپل با نسبت 50:50 درصد فسفر) و سه سطح کوددهی (10، 15و 20 میلی گرم بر کیلوگرم) و یک شاهد بدون کوددهی فسفر در سه تکرار انجام و با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه آماری شدند. مقایسه میانگین ها در سطح اطمینان 99 درصد با استفاده از آزمون LSD انجام شد. طبق نتایج بدست آمده pH ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن 8/5 که تقریباً 5/2 واحد بالاتر از کود سوپر فسفات تریپل، وزن مخصوص ظاهری آن 32/0 که به طور قابل توجهی از کود سوپر فسفات تریپل کمتر و EC آن مشابه EC کود سوپر فسفات تریپل بود. ظرفیت نگهداشت آب کود در خاک با تیمار ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن (GO-P) در مقایسه با خاک (شاهد) و سایر ترکیبات اضافه شده به خاک، بالاترین مقدار بود. بیشترین وزن تازه اندام هوایی(6/10 گرم در گلدان)، وزن خشک اندام هوایی (03/2 گرم در گلدان)، غلظت فسفر در اندام هوایی (31/0 درصد) و غلظت فسفر خاک بعد از برداشت گیاه (5/9 میلی گرم بر کیلوگرم) مربوط به تیمار ترکیب فسفره بر پایه اکسید گرافن در سطح 20 میلی گرم بر کیلوگرم بود. این پژوهش نشان داد ترکیب مبتنی بر اکسید گرافن در مقایسه با کود سوپر فسفات تریپل کارایی بالاتری در رشد رویشی و افزایش فراهمی فسفر داشت.
علوم خاک
طالب نظری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ سید امید رستگار؛ محمد حسین سدری
چکیده
استروویت (فسفات آمونیوم منیزیم) یک ماده معدنی با حلالیت کم در آب است که به‌طور افزایندهی از تصفیه خانههای فاضلاب بازیابی میشود. هدف از این پژوهش بررسی اثر استروویت جایگزین شده با کود سوپر فسفات تریپل بر شاخصهای فیزیولوژیکی و فراهمی فسفر در گیاه گندم بود. بدین منظور آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار بهصورت ...
بیشتر
استروویت (فسفات آمونیوم منیزیم) یک ماده معدنی با حلالیت کم در آب است که به‌طور افزایندهی از تصفیه خانههای فاضلاب بازیابی میشود. هدف از این پژوهش بررسی اثر استروویت جایگزین شده با کود سوپر فسفات تریپل بر شاخصهای فیزیولوژیکی و فراهمی فسفر در گیاه گندم بود. بدین منظور آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار بهصورت گلدانی به مدت 10 هفته به اجرا درآمد. فاکتورها شامل کاربرد نسبتهای مختلف کود استروویت جایگزین شده با سوپر فسفات تریپل (S0:P100، S25:P75، S50:P50، S75:P25 و S100:P0) و 4 سطح فسفر (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم سوپر فسفات در هکتار) بود. میزان کاربرد استروویت بر اساس مقدار فسفر کل (P2O5) سوپر فسفات تریپل محاسبه شد. بر پایه نتایج بدست آمده نوع تیمار کودی و سطوح مصرف و اثر متقابل آنها بر تمامی تیمارهای مورد بررسی بجز وزن تر و ارتفاع، در سطح احتمال یک درصد (p < 0.01) معنیدار شد. مقایسه میانگین دادهها نشان داد بیشترین مقدار وزن تر اندامهوایی 79/7 گرم در گلدان، وزن خشک اندام هوایی 130/1 گرم در گلدان ، ارتفاع 66/29 سانتیمتر و غلظت فسفر اندام هوایی 174/0 درصد از کاربرد تیمار S75:P25 150 کیلوگرم سوپر فسفات در هکتار بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد S100:P0 150 کیلوگرم سوپر فسفات در هکتار در مقایسه با S0:P100 میتواند مقادیر کلروفیلa، b، کل و کارتنوئید را به‌ترتیب بهمیزان 78/7، 82/3، 44/6 و 84/6 درصد افزایش دهد. با وجود حلالیت کم استروویت (3 تا 5 درصد) به اندازه کود فسفر رایج، برای گیاهان زراعی مؤثر است. بنابراین توصیه میشود زمان‌بندی و نرخ کاربرد استروویت در رابطه با تقاضای محصولات زراعی و باغی مختلف بهینه شود.
علوم خاک
کوثر اسدی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ سیدعلیرضا موحدی نائینی؛ طالب نظری
چکیده
آهکی بودن خاکهای کشاورزی از عوامل اصلی کاهش کارایی جذب عناصر کم مصرف آهن و روی از محلول خاک و کاهش عملکرد گیاهان زراعی در اکثر مناطق ایران محسوب میشوند. بنابراین بهمنظور ارزیابی اثر محلولپاشی سولفات آهن و روی بر عملکرد و کیفیت علوفه و نیز غلظت آهن در گیاه ذرت علوفهای (هیبرید 704 سینگل کراس) آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای ...
بیشتر
آهکی بودن خاکهای کشاورزی از عوامل اصلی کاهش کارایی جذب عناصر کم مصرف آهن و روی از محلول خاک و کاهش عملکرد گیاهان زراعی در اکثر مناطق ایران محسوب میشوند. بنابراین بهمنظور ارزیابی اثر محلولپاشی سولفات آهن و روی بر عملکرد و کیفیت علوفه و نیز غلظت آهن در گیاه ذرت علوفهای (هیبرید 704 سینگل کراس) آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل شاهد (محلولپاشی با آب مقطر)، محلولپاشی عناصر کممصرف سولفات آهن (Fe SO4.7H2O (20%Fe)، سولفات روی (Zn SO4.7H2O (22% Zn و سولفات آهن + سولفات روی با غلظت 5 در هزار در مرحله 4 برگی، مرحله 8 برگی و هر دو مرحله (4 برگی و 8 برگی) بود. محلولپاشی اوایل صبح و آبیاری بهصورت قطرهای انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین مقدار غلظت آهن اندام هوایی با میانگین 14/175 میلیگرم بر کیلوگرم از محلولپاشی آهن در هر دو مرحله 4 و 8 برگی بدست آمد که نسبت به محلولپاشی آهن در مرحله 8 برگی و مرحله 4 برگی افزایشی معادل 73/22 و 39/34 درصد را نشان داد. همچنین بیشترین مقدار غلظت روی اندام هوایی با میانگین 02/71 میلیگرم بر کیلوگرم در گیاه ذرت علوفهای در تیمار محلولپاشی روی در هر دو مرحله 4 و 8 برگی دیده شد که نسبت به تیمار شاهد 86/89 درصد غلظت روی را افزایش داد. بیشترین مقدار عملکرد و درصد پروتئین به‌ترتیب با میانگین 75/310 گرم بر متر مربع و 50/17 درصد از محلولپاشی همزمان آهن و روی در هر دو مرحله 4 و 8 برگی بدست آمد که نسبت به محلولپاشی آهن و روی در مرحله 4 و 8 برگی به‌ترتیب با میانگین 10/189 و 67/171 گرم بر متر مربع و 60/12 و 79/10 درصد افزایشی معادل با 50/19، 44/30، 02/5 و 14 درصد داشت که نشان میدهد که محلولپاشی همزمان آهن و روی در هر دو مرحله اثر بیشتری بر صفات مورد مطالعه در مقایسه با محلولپاشی هر یک از عناصرآهن و روی به تنهایی دارد.
علوم خاک
مهری بزی عبدلی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ امیر بستانی؛ طالب نظری
چکیده
یکی از راههای بهبود ویژگی شیمیایی و حاصلخیزی خاکهای آهکی، کاربرد مواد آلی از جملـه زغال زیستی تولید شده از ضایعات آلی است. اما زغالهای زیستی عمدتاً دارای pH قلیایی بوده و کاربرد مقادیر زیاد آنها میتواند کمبود برخی عناصر غذایی را برای گیاه در خاکهای آهکی تشدید کند. اصلاح زغال زیستی با اسیدها باعث افزایش در دسترس بودن عناصر ...
بیشتر
یکی از راههای بهبود ویژگی شیمیایی و حاصلخیزی خاکهای آهکی، کاربرد مواد آلی از جملـه زغال زیستی تولید شده از ضایعات آلی است. اما زغالهای زیستی عمدتاً دارای pH قلیایی بوده و کاربرد مقادیر زیاد آنها میتواند کمبود برخی عناصر غذایی را برای گیاه در خاکهای آهکی تشدید کند. اصلاح زغال زیستی با اسیدها باعث افزایش در دسترس بودن عناصر غذایی گیاهان در خاکهای آهکی میشود. هدف از این پژوهش بررسی اثر زغال زیستی اصلاح شده با اسید از کاه برنج بر مقدارکلروفیل و غلظت عناصرکم مصرف گیاه کینوا (Chenopodium quinoa) (رقم گیزاوان) در یک خاک آهکی بود. به همین منظور آزمایشی در شرایط گلخانهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار به صورت گلدانی اجرا شد. فاکتورها شامل 3 نوع زغال زیستی (اصلاح نشده، اصلاح شده با روش پیش اسیدی و اصلاح شده با روش پس اسیدی) و مقادیر مختلف مصرف زغال زیستی (0، 2 و 5 درصد وزنی) و در مجموع 36 گلدان بودند. مقایسه میانگین اثر تیمارهای مورد بررسی نشان داد با افزایش مقدار مصرف هر سه نوع زغال زیستی مقدار کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید افزایش یافت به نحوی که بیشترین مقدار کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید به ترتیب با میانگین 58/2، 54/1، 13/4 و 36/1 میلیگرم بر گرم وزن تازه گیاه از تیمار 5 درصد زغال زیستی پس اسیدی بدست آمد. همچنین بیشترین غلظت آهن، روی، مس و منگنز در اندام هوایی به‌ترتیب با میانگین 48/229، 42/13، 85/3 و 37/23 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 5 درصد زغال زیستی پساسیدی بود که نسبت به تیمار 5 درصد زغال زیستی پیش اسیدی به‌ترتیب افزایشی معادل 08/4، 24/13، 44/7 و 76/30 درصد داشت. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد کاربرد زغال زیستی اسیدی (پس اسیدی) میتواند بهعنـوان روشـی مناسب برای ارتقاء حاصـلخیزی و فراهمی عناصر کم مصرف در خـاکهای آهکی مورد استفاده قرار گیرد.
علوم خاک
الهام میرپاریزی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ سید علیرضا موحدی نائینی؛ رضا قربانی نصرآبادی؛ سمیه بختیاری
چکیده
حدود 8/53 درصد سرباره مس را اکسیدهای آهن به خود اختصاص میدهند، لذا در این مطالعه تأثیر سرباره مس به همراه ترکیبات آلی بر میزان آهن کل برگ، رنگدانههای فتوسنتزی، شاخص SPAD، فعالیت آنزیمهای گیاهی (گایاکول پراکسیداز و گلوتاتیون پراکسیداز) و میزان آهن فعال در گیاه سورگوم (Sorghum bicolor) رقم اسپید فید به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً ...
بیشتر
حدود 8/53 درصد سرباره مس را اکسیدهای آهن به خود اختصاص میدهند، لذا در این مطالعه تأثیر سرباره مس به همراه ترکیبات آلی بر میزان آهن کل برگ، رنگدانههای فتوسنتزی، شاخص SPAD، فعالیت آنزیمهای گیاهی (گایاکول پراکسیداز و گلوتاتیون پراکسیداز) و میزان آهن فعال در گیاه سورگوم (Sorghum bicolor) رقم اسپید فید به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار ارزیابی شد. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سطح ماده آلی (پوست پسته و کود گاوی در دو سطح 2 و 4 درصد وزنی و نمونه شاهد بدون ماده آلی) و 11سطح آهن (شاهد یعنی بدون کاربرد مواد حاوی آهن (S)، سکوسترینFeEDDHA (Seq)6 به میزان 5 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک، سرباره مس به میزان 10 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک (S2)، سرباره مس به میزان 20 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک (S4)، سرباره مس به میزان 10 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک همراه با گوگرد (S2S°)، سرباره مس به میزان 20 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک همراه با گوگرد (S4S°)، سرباره مس به به میزان 10 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک همراه با گوگرد و تیوباسیلوس(S2S°T)، سرباره مس به میزان 20 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک همراه با گوگرد ((S4S°T، سرباره اسیدی شده مس به میزان 10 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک (S2a)، سرباره اسیدی شده مس به میزان 20 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک (S4a)و محلولپاشی برگی آهن از منبع کود کلات (Fe-EDTA7) با غلظت 5 در هزار) بودند. نتایج نشان داد تیمار 4 درصد وزنی کود گاوی با سرباره به میزان 20 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک (C4S4) و تیمار 4 درصد وزنی کود گاوی با سرباره به میزان 20 میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک همراه با گوگرد و تیوباسیلوس(C4S4S°T) بیشترین تأثیر را در افزایش شاخصهای مد نظر داشتند، بهطوریکه بیشترین میزان آهن فعال برگهای جوان توسعه یافته (54 میلیگرم در کیلوگرم) در تیمار (C4S4S°T) مشاهده شد که در مقایسه با تیمار شاهد (17 میلیگرم در کیلوگرم) افزایش معناداری نشان داد. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که آهن فعال برگهای جوان توسعه یافته گیاه سورگوم در مقایسه با غلظت آهن کل برگها همبستگی بیشتری با شاخصهای فیزیولوژیک گیاه سورگوم نشان داد. لذا میتوان استفاده از غلظت آهن فعال برگهای جوان توسعه یافته گیاه بهعنوان شاخص تشخیص کمبود آهن در گیاه به جای آهن کل گیاه را توصیه نمود.
جلال الدین خال لی زاده؛ اسماعیل دردی پور؛ مجتبی بارانی مطلق؛ عبدالرضا قرنجیکی
چکیده
از بین عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاهان، آهن محدودیتهای فراوانی را برای محصولات کشاورزی به خصوص در خاکهای آهکی ایجاد کرده است. به منظور بررسی اثر زغالزیستی اشباع شده با آهن در عرضه آهن و رفع کلروز آهن سویا در یک خاک آهکی آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل زغالهایزیستی ...
بیشتر
از بین عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاهان، آهن محدودیتهای فراوانی را برای محصولات کشاورزی به خصوص در خاکهای آهکی ایجاد کرده است. به منظور بررسی اثر زغالزیستی اشباع شده با آهن در عرضه آهن و رفع کلروز آهن سویا در یک خاک آهکی آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل زغالهایزیستی اشباع نشده (زغالزیستی کاهگندم (WB) و زغالزیستی نئوپان (PB) هر کدام 5/2 درصد وزنی)، و زغالهایزیستی اشباع شده (زغالزیستی اشباع شده کاهگندم (Fe-IWB1) 5/2 درصد وزنی، زغالزیستی اشباع شده کاهگندم (Fe-IWB2) 5 درصد وزنی، زغالزیستی نئوپان اشباع شده (Fe-IPB1) 5/2 درصد وزنی و زغالزیستی اشباع شده نئوپان (Fe-IPB2) 5 درصد وزنی)، و کود آهن از منبع سکوسترین آهن (S) و خاک شاهد بدون آهن و زغالزیستی (C) بر روی دو رقم سویا (ویلیامز و سامان) بود. نتایج نشان داد با افزایش میزان مصرف زغالهایزیستی اشباع شده با آهن غلظت آهن فعال خاک، غلظت و جذب آهن فعال و شاخص کلروفیل در برگهای بالایی گیاه افزایش معنادار یافت (05/0 P≤). اما زغالهایزیستی اشباع نشده با آهن غلظت آهن فعال خاک و گیاه و شاخص کلروفیل برگ را نتوانست افزایش معنادار دهد. همچنین همبستگی مثبت معنیداری بین غلظت آهن فعال با شاخص کلروفیل برگ (**88/0r=) و عملکرد ماده خشک سویا (**87/0r=) وجود داشت. بنابراین، زغالزیستی اشباع شده با آهن قادر به عرضه آهن کافی و رفع کلروز آهن سویا در یک خاک آهکی میباشد.
آمنه جهاندیده؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور؛ رضا قربانی نصرآبادی
چکیده
فسفر در مقایسه با دیگر مواد مغذی ضروری، دارای تحرک و قابلیت دسترسی کمتر برای گیاهان است. اگر چه فسفر به اشکال آلی و غیر آلی در خاک‌ها فراوان است، اما اغلب عامل مهم یا حتی محدود کننده اصلی برای رشد گیاه است. در این پژوهش اثرات مصرف همزمان اسید هیومیک و کود فسفر و روشهای کاربرد آن بر صفات فیزیولوژیک و فراهمی فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا ...
بیشتر
فسفر در مقایسه با دیگر مواد مغذی ضروری، دارای تحرک و قابلیت دسترسی کمتر برای گیاهان است. اگر چه فسفر به اشکال آلی و غیر آلی در خاک‌ها فراوان است، اما اغلب عامل مهم یا حتی محدود کننده اصلی برای رشد گیاه است. در این پژوهش اثرات مصرف همزمان اسید هیومیک و کود فسفر و روشهای کاربرد آن بر صفات فیزیولوژیک و فراهمی فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا 50) مورد بررسی قرار گرفت، بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار بهصورت گلدانی به اجرا درآمد. تیمارهای شامل فسفر در سه سطح (0، 50 و 100 میلیگرم کود سوپرفسفات تریپل بر کیلوگرم خاک)، اسید هیومیک در سه سطح (0، 5/0 و 1 گرم بر کیلوگرم خاک) و روشهای کاربرد همزمان اسید هیومیک و فسفر بود. اثرات متقابل اسید هیومیک و فسفر و روشهای کاربرد آن بر تمام صفات اندازهگیری شده در سطح یک درصد معنیدار شد. نتایج اثرات متقابل سهجانبه سطوح اسید هیومیک، سطوح فسفر و روشهای کاربرد نشان داد که بیشترین مقادیر در انواع کلروفیل (a، b و ab) و کارتنوئید در تیمار کودی 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر و سطح 1 گرم بر کیلوگرم مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بهدست آمد. بیشترین مقدار غلظت فسفر اندام هوایی با میانگین 30/0 درصد در تیمار یک گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک همراه با آب آبیاری با سطح 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر مشاهده شد هر چند با تیمار 5/0 گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک همراه با آب آبیاری از لحاظ آماری اختلاف نداشت. بیشترین مقدار فسفر عصارهگیری شده به روش اولسن با میانگین 16/41 میلیگرم بر کیلوگرم و روش سلطانپور و شواب با میانگین 24/5 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 100 میلیگرم برکیلوگرم فسفر و مصرف خاکی یک گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک بود. همچنین همبستگی بالا و معنیداری بین فسفر عصارهگیری شده به روش اولسن و سلطانپور و شواب با صفات مورد مطالعه مشاهده شد. بهنظر میرسد که استفاده از فسفر همراه با اسید هیومیک، بیشتر از کاربرد فسفر به‌تنهایی، میتواند باعث افزایش فسفر قابلدسترس در خاک و نیز غلظت فسفر در گیاه کلزا (هایولا 50) شود.
طالب نظری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور؛ رضا قربانی نصرآبادی؛ سمیه سفیدگر شاهکلایی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر کاربرد خاکی، محلولپاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بر فرآهمی آهن، انواع کلروفیل و آنزیمهای گیاهی در گیاه کلزا (رقم هایولا 308) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسیدهیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر کاربرد خاکی، محلولپاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بر فرآهمی آهن، انواع کلروفیل و آنزیمهای گیاهی در گیاه کلزا (رقم هایولا 308) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسیدهیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، محلولپاشی اسیدهیومیک در سه سطح (1/0، 2/0 و 4/0 درصد)، همراه با آب آبیاری در سه سطح (1000، 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر) و تیمار شاهد بود. نتایج بهدست آمده نشان داد که بیشترین مقدار آهن کل برگ مربوط به تیمار 4/0 درصد محلولپاشی و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بود. همچنین بیشترین مقدار آهن کل ساقه و آهن فعال به ترتیب با میانگین 85 و 86/44 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 2000 میلیگرم بر لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بود. بیشترین مقادیر کلروفیل a، b و کلروفیل کل به ترتیب با میانگین 58/3، 79/1 و 37/5 در تیمار محلولپاشی اسیدهیومیک باسطح 4/0 درصد دیده شد. بیشترین مقدار فعالیت آنزیمهای گیاهی سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز به ترتیب با میانگین 20/4 و 95/1 (Iu /gr.fw) مربوط تیمار 1/0 درصد محلول پاشی اسیدهیومیک و بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز با میانگین 46/4 (Iu /gr.fw) مربوط به تیمار 1000 میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری بود. همچنین همبستگی منفی بین آنزیمهای گیاهی با انواع کلروفیل و آهن فعال وجود داشت. آهن فعال و آنزیمهای آنتی اکسیدان که نشاندهنده آهن درون سیتوپلاسم سلولاند، شاخصهای مناسبی برای ارزیابی تحمل به کمبود آهن در مقایسه با سنجش آهن کل برگ میباشند.
سمیه سفیدگر شاهکلایی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ فرهاد خرمالی؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان‌ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می‌گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. به منظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و اصلاح‌کننده‌های معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد ...
بیشتر
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان‌ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می‌گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. به منظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و اصلاح‌کننده‌های معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد وزنی بر تثبیت سرب در یک خاک آلوده، آزمایشی گلخانهای با استفاده از گیاه ذرت به عنوان شاخص زیستی با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد افزودن اصلاح‌کننده‌ها به خاک موجب کاهش غلظت سرب عصارهگیری شده با DTPA و EDTA شد. بیشترین کاهش غلظت سرب عصارهگیری شده با DTPA و EDTA در سطح 5 درصد بیوچار 640 و زئولیت مشاهده شد. بیشترین کاهش غلظت سرب در اندام هوایی و ریشه گیاه ذرت به‌ترتیب در خاک تیمار شده با اصلاح‌کننده های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و تیمار سطح 5 درصد زئولیت مشاهده شد. بیشترین افزایش در ویژگی‌های رویشی گیاه مانند شاخص سبزینگی (SPAD)، تعداد برگ، در تیمار سطح 5 درصد بیوچار 640 و ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ریشه و اندام هوایی گیاه در تیمار سطح 5 درصد بیوچار420 نسبت به شاهد مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنزیمهای سوپر اکسیددیسموتاز (SOD) و کاتالاز (CAT) در سطح 5 درصد بنتونیت و پراکسیداز(PX) و آسکوربات پراکسیداز (ASP) در سطح 1 درصد بیوچار 420 مشاهده گردید که در مقایسه با شاهد، افزایشی معادل با 147، 101 ، 197 و 123 درصد داشته‌اند. اصلاح‌کننده های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و زئولیت بیشترین کاهش جذب سرب را نشان دادند که پتانسیل بالای این اصلاح‌کننده ها را در تثبیت سرب در خاک و کاهش تجمع سرب در گیاه را نشان میدهد.
زهرا شریفی؛ علیرضا آستارایی؛ امیر فتوت؛ مجتبی بارانی مطلق؛ حجت امامی
چکیده
زیست‌فراهمی فلزات سنگین به توزیع آنها بین بخش‌های محلول و جامد و بین اجزای بخش جامد بستگی دارد. به منظور بررسی توزیع شکل‌های شیمیایی روی در10 نمونه خاک استان خراسان رضوی با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی متفاوت و آلوده شده با ضایعات معدنی در 4 سطح (0، 500، 1000 و 1500 میلیگرم برکیلوگرم)، قبل از کشت گیاه گاوزبان، روش عصارهگیری متوالی تسیر ...
بیشتر
زیست‌فراهمی فلزات سنگین به توزیع آنها بین بخش‌های محلول و جامد و بین اجزای بخش جامد بستگی دارد. به منظور بررسی توزیع شکل‌های شیمیایی روی در10 نمونه خاک استان خراسان رضوی با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی متفاوت و آلوده شده با ضایعات معدنی در 4 سطح (0، 500، 1000 و 1500 میلیگرم برکیلوگرم)، قبل از کشت گیاه گاوزبان، روش عصارهگیری متوالی تسیر مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که روی بخش تبادلی، کربنات‌ها، متصل به اکسیدهای آهن و منگنز، متصل به بخش آلی و باقیمانده به ترتیب 67/0، 38/13، 01/3، 12/11 و 82/71 درصد از روی کل خاک‌ها را تشکیل میدهند. در این خاک‌ها مقدار روی شبه‌کل و روی قابل استفاده گیاه به ترتیب بین 19/72 تا 56/116 و 98/6 تا 97/8 میلیگرم در کیلوگرم میباشد. اختلاف بین غلظت روی هر یک از شکل‌های شیمیایی، در انواع مختلف خاک و در سطوح مختلف آلودگی معنیدار شد. همبستگی درصد سیلت با روی تبادلی و روی جذب شده بوسیله ریشه منفی و معنی-دار شد. روی متصل به اکسیدهای آهن و منگنز با کربنات‌کلسیم و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک همبستگی منفی و معنیداری داشت. همبستگی بین کربن آلی با روی تبادلی منفی و معنیدار شد. همبستگی pH با روی جذب شده بوسیله ریشه و اندامهوایی منفی و معنیدار شد. همبستگی میان شکل‌های شیمیایی روی با یکدیگر و با روی شبه کل، روی جذب شده بوسیله ریشه و اندام هوایی گیاه و روی قابل استفاده گیاه، بجز همبستگی میان شکل اکسیدها و تبادلی روی مثبت و معنیدار شد که بیانگر پویایی سیستم خاک میباشد.
خاک های آلوده، شکل های شیمیایی روی ضایعات معدنی، ویژگی های خاک.
سمیرا تجری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ فرهاد خرمالی؛ فرشاد کیانی
چکیده
شکل ها و پویایی فسفر در خاک می تواند تا حدود زیادی تحت تأثیر عملیات مدیریتی کشاورزی قرار گیرد. از آن‌جائی‌که فسفر معدنی منبع غالب برای جذب گیاهی است، لذا آگاهی از شکل های معدنی در خاک ها برای درک و دانستن زیست فراهمی فسفر و پایداری عملیات کشاورزی ضروری است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر شکل ها و توزیع فسفر معدنی ...
بیشتر
شکل ها و پویایی فسفر در خاک می تواند تا حدود زیادی تحت تأثیر عملیات مدیریتی کشاورزی قرار گیرد. از آن‌جائی‌که فسفر معدنی منبع غالب برای جذب گیاهی است، لذا آگاهی از شکل های معدنی در خاک ها برای درک و دانستن زیست فراهمی فسفر و پایداری عملیات کشاورزی ضروری است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر شکل ها و توزیع فسفر معدنی با استفاده از روش عصاره گیری دنباله ای بود. بدین منظور از چهار کاربری (جنگل، مرتع، باغ زیتون، زمین کشاورزی)، بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار نمونه‌برداری تصادفی صورت گرفت. نتایج نشان داد که از بین بردن جنگل های طبیعی و تبدیل آن ها به مزارع کشاورزی مقادیر فسفر کل و فسفر کل آلی را به طور معنی داری کاهش داد. افزون بر این، تبدیل کاربری اراضی از جنگل های طبیعی به اکوسیستم های کشاورزی موجب افزایش معنی دار فسفر کل معدنی و شکل های مختلف فسفر معدنی (فسفر لبایل، فسفر نامحبوس، فسفر محبوس در اکسیدهای آهن و آلومینیوم، فسفات های کلسیم محلول و فسفات های کلسیم کم محلول) شد. بیشترین تغییرات را فسفر معدنی لبایل از خود نشان داد، به گونه ای که میزان فسفر لبایل معدنی در اثر تغییر کاربری از 75/1 در اراضی جنگلی به 01/13 میلی گرم در کیلوگرم در اراضی زراعی تغییر یافت که نشانگر افزایش حدوداً 8 برابری نسبت به شاهد (کاربری جنگل) بود. نتایج همچنین نشان داد که فسفر معدنی مقاوم (عصاره گیری شده با اسید) شکل غالب فسفر معدنی در خاک های مورد مطالعه بوده و 50 تا 70 درصد از فسفر کل معدنی را شامل می شود که می تواند بیانگر این باشد که کربنات کلسیم فراهمی فسفر در این خاک ها را کنترل می کند.
