جلال الدین خال لی زاده؛ اسماعیل دردی پور؛ مجتبی بارانی مطلق؛ عبدالرضا قرنجیکی
چکیده
از بین عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاهان، آهن محدودیتهای فراوانی را برای محصولات کشاورزی به خصوص در خاکهای آهکی ایجاد کرده است. به منظور بررسی اثر زغالزیستی اشباع شده با آهن در عرضه آهن و رفع کلروز آهن سویا در یک خاک آهکی آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل زغالهایزیستی ...
بیشتر
از بین عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاهان، آهن محدودیتهای فراوانی را برای محصولات کشاورزی به خصوص در خاکهای آهکی ایجاد کرده است. به منظور بررسی اثر زغالزیستی اشباع شده با آهن در عرضه آهن و رفع کلروز آهن سویا در یک خاک آهکی آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل زغالهایزیستی اشباع نشده (زغالزیستی کاهگندم (WB) و زغالزیستی نئوپان (PB) هر کدام 5/2 درصد وزنی)، و زغالهایزیستی اشباع شده (زغالزیستی اشباع شده کاهگندم (Fe-IWB1) 5/2 درصد وزنی، زغالزیستی اشباع شده کاهگندم (Fe-IWB2) 5 درصد وزنی، زغالزیستی نئوپان اشباع شده (Fe-IPB1) 5/2 درصد وزنی و زغالزیستی اشباع شده نئوپان (Fe-IPB2) 5 درصد وزنی)، و کود آهن از منبع سکوسترین آهن (S) و خاک شاهد بدون آهن و زغالزیستی (C) بر روی دو رقم سویا (ویلیامز و سامان) بود. نتایج نشان داد با افزایش میزان مصرف زغالهایزیستی اشباع شده با آهن غلظت آهن فعال خاک، غلظت و جذب آهن فعال و شاخص کلروفیل در برگهای بالایی گیاه افزایش معنادار یافت (05/0 P≤). اما زغالهایزیستی اشباع نشده با آهن غلظت آهن فعال خاک و گیاه و شاخص کلروفیل برگ را نتوانست افزایش معنادار دهد. همچنین همبستگی مثبت معنیداری بین غلظت آهن فعال با شاخص کلروفیل برگ (**88/0r=) و عملکرد ماده خشک سویا (**87/0r=) وجود داشت. بنابراین، زغالزیستی اشباع شده با آهن قادر به عرضه آهن کافی و رفع کلروز آهن سویا در یک خاک آهکی میباشد.
آمنه جهاندیده؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور؛ رضا قربانی نصرآبادی
چکیده
فسفر در مقایسه با دیگر مواد مغذی ضروری، دارای تحرک و قابلیت دسترسی کمتر برای گیاهان است. اگر چه فسفر به اشکال آلی و غیر آلی در خاکها فراوان است، اما اغلب عامل مهم یا حتی محدود کننده اصلی برای رشد گیاه است. در این پژوهش اثرات مصرف همزمان اسید هیومیک و کود فسفر و روشهای کاربرد آن بر صفات فیزیولوژیک و فراهمی فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا ...
بیشتر
فسفر در مقایسه با دیگر مواد مغذی ضروری، دارای تحرک و قابلیت دسترسی کمتر برای گیاهان است. اگر چه فسفر به اشکال آلی و غیر آلی در خاکها فراوان است، اما اغلب عامل مهم یا حتی محدود کننده اصلی برای رشد گیاه است. در این پژوهش اثرات مصرف همزمان اسید هیومیک و کود فسفر و روشهای کاربرد آن بر صفات فیزیولوژیک و فراهمی فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا 50) مورد بررسی قرار گرفت، بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار بهصورت گلدانی به اجرا درآمد. تیمارهای شامل فسفر در سه سطح (0، 50 و 100 میلیگرم کود سوپرفسفات تریپل بر کیلوگرم خاک)، اسید هیومیک در سه سطح (0، 5/0 و 1 گرم بر کیلوگرم خاک) و روشهای کاربرد همزمان اسید هیومیک و فسفر بود. اثرات متقابل اسید هیومیک و فسفر و روشهای کاربرد آن بر تمام صفات اندازهگیری شده در سطح یک درصد معنیدار شد. نتایج اثرات متقابل سهجانبه سطوح اسید هیومیک، سطوح فسفر و روشهای کاربرد نشان داد که بیشترین مقادیر در انواع کلروفیل (a، b و ab) و کارتنوئید در تیمار کودی 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر و سطح 1 گرم بر کیلوگرم مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بهدست آمد. بیشترین مقدار غلظت فسفر اندام هوایی با میانگین 30/0 درصد در تیمار یک گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک همراه با آب آبیاری با سطح 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر مشاهده شد هر چند با تیمار 5/0 گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک همراه با آب آبیاری از لحاظ آماری اختلاف نداشت. بیشترین مقدار فسفر عصارهگیری شده به روش اولسن با میانگین 16/41 میلیگرم بر کیلوگرم و روش سلطانپور و شواب با میانگین 24/5 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 100 میلیگرم برکیلوگرم فسفر و مصرف خاکی یک گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک بود. همچنین همبستگی بالا و معنیداری بین فسفر عصارهگیری شده به روش اولسن و سلطانپور و شواب با صفات مورد مطالعه مشاهده شد. بهنظر میرسد که استفاده از فسفر همراه با اسید هیومیک، بیشتر از کاربرد فسفر به‌تنهایی، میتواند باعث افزایش فسفر قابلدسترس در خاک و نیز غلظت فسفر در گیاه کلزا (هایولا 50) شود.
طالب نظری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور؛ رضا قربانی نصرآبادی؛ سمیه سفیدگر شاهکلایی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر کاربرد خاکی، محلولپاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بر فرآهمی آهن، انواع کلروفیل و آنزیمهای گیاهی در گیاه کلزا (رقم هایولا 308) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسیدهیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر کاربرد خاکی، محلولپاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بر فرآهمی آهن، انواع کلروفیل و آنزیمهای گیاهی در گیاه کلزا (رقم هایولا 308) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسیدهیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، محلولپاشی اسیدهیومیک در سه سطح (1/0، 2/0 و 4/0 درصد)، همراه با آب آبیاری در سه سطح (1000، 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر) و تیمار شاهد بود. نتایج بهدست آمده نشان داد که بیشترین مقدار آهن کل برگ مربوط به تیمار 4/0 درصد محلولپاشی و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بود. همچنین بیشترین مقدار آهن کل ساقه و آهن فعال به ترتیب با میانگین 85 و 86/44 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 2000 میلیگرم بر لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بود. بیشترین مقادیر کلروفیل a، b و کلروفیل کل به ترتیب با میانگین 58/3، 79/1 و 37/5 در تیمار محلولپاشی اسیدهیومیک باسطح 4/0 درصد دیده شد. بیشترین مقدار فعالیت آنزیمهای گیاهی سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز به ترتیب با میانگین 20/4 و 95/1 (Iu /gr.fw) مربوط تیمار 1/0 درصد محلول پاشی اسیدهیومیک و بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز با میانگین 46/4 (Iu /gr.fw) مربوط به تیمار 1000 میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری بود. همچنین همبستگی منفی بین آنزیمهای گیاهی با انواع کلروفیل و آهن فعال وجود داشت. آهن فعال و آنزیمهای آنتی اکسیدان که نشاندهنده آهن درون سیتوپلاسم سلولاند، شاخصهای مناسبی برای ارزیابی تحمل به کمبود آهن در مقایسه با سنجش آهن کل برگ میباشند.
سمیه سفیدگر شاهکلایی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ فرهاد خرمالی؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان‌ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می‌گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. به منظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و اصلاح‌کننده‌های معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد ...
بیشتر
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان‌ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می‌گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. به منظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و اصلاح‌کننده‌های معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد وزنی بر تثبیت سرب در یک خاک آلوده، آزمایشی گلخانهای با استفاده از گیاه ذرت به عنوان شاخص زیستی با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد افزودن اصلاح‌کننده‌ها به خاک موجب کاهش غلظت سرب عصارهگیری شده با DTPA و EDTA شد. بیشترین کاهش غلظت سرب عصارهگیری شده با DTPA و EDTA در سطح 5 درصد بیوچار 640 و زئولیت مشاهده شد. بیشترین کاهش غلظت سرب در اندام هوایی و ریشه گیاه ذرت به‌ترتیب در خاک تیمار شده با اصلاح‌کننده های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و تیمار سطح 5 درصد زئولیت مشاهده شد. بیشترین افزایش در ویژگی‌های رویشی گیاه مانند شاخص سبزینگی (SPAD)، تعداد برگ، در تیمار سطح 5 درصد بیوچار 640 و ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ریشه و اندام هوایی گیاه در تیمار سطح 5 درصد بیوچار420 نسبت به شاهد مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنزیمهای سوپر اکسیددیسموتاز (SOD) و کاتالاز (CAT) در سطح 5 درصد بنتونیت و پراکسیداز(PX) و آسکوربات پراکسیداز (ASP) در سطح 1 درصد بیوچار 420 مشاهده گردید که در مقایسه با شاهد، افزایشی معادل با 147، 101 ، 197 و 123 درصد داشته‌اند. اصلاح‌کننده های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و زئولیت بیشترین کاهش جذب سرب را نشان دادند که پتانسیل بالای این اصلاح‌کننده ها را در تثبیت سرب در خاک و کاهش تجمع سرب در گیاه را نشان می‌دهد.
زهرا نقی زاده اصل؛ اسماعیل دردی پور؛ عبدالطیف قلی زاده؛ فرشاد کیانی؛ حجت امامی
چکیده
چکیده
در دهه های اخیر به منظور ارزیابی فسفر قابل استفاده گیاه در خاک روش های متعددی پیشنهاد شده اند، نتایج حاصل از این روش ها در خاک-هایی که در آنها pH، کربنات کلسیم، ماده آلی، اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن و آلومینیوم و سایر خواص متفاوت است قابل تعمیم نیست و این به خصوص در مورد خاک های ایران کاملا صدق می کند. علاوه بر این آگاهی از تغییرات ...
بیشتر
چکیده
در دهه های اخیر به منظور ارزیابی فسفر قابل استفاده گیاه در خاک روش های متعددی پیشنهاد شده اند، نتایج حاصل از این روش ها در خاک-هایی که در آنها pH، کربنات کلسیم، ماده آلی، اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن و آلومینیوم و سایر خواص متفاوت است قابل تعمیم نیست و این به خصوص در مورد خاک های ایران کاملا صدق می کند. علاوه بر این آگاهی از تغییرات شکلهای فسفر برای درک رفتار فسفر در خاکها ضروری است. هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین مقدار فسفر استخراج شده به وسیله عصاره گیرهای مختلف با یکدیکر و ویژگی های خاک و همچنین همبستگی فسفر عصارهگیری شده با هر یک از عصاره گیرها با اشکال مختلف فسفر معدنی بود. بنابراین 20 نمونه خاک از عمق 30-0 سانتی متری خاک های استان گلستان جمع آوری شدند. فسفر خاک توسط عصاره گیرهای بی کربنات سدیم 5/0 مولار، بی کربنات آمونیوم- دی تی پی آ، بی کربنات سدیم- دی تی پی آ و کلرید کلسیم 01/0 مولار استخراج و اندازه گیری شد. همچنین اشکال مختلف فسفر معدنی در خاک های مورد مطالعه به روش عصاره گیری متوالی جیانگ و گو اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که توانایی عصاره گیرهای مختلف در استخراج فسفر به ترتیب زیر بود: بی کربنات سدیم < بی کربنات سدیم – دی تی پی آ < بی کربنات آمونیوم – دی تی پی آ < کلرید کلسیم. بین فسفر عصاره گیری شده به وسیله ی عصاره گیرها نیز همبستگی معنی داری وجود داشت و ضریب تبیین بین فسفر عصاره گیری شده با روش های بی کربنات سدیم و بی کربنات سدیم – دی تی پی آ، بی کربنات سدیم و بی کربنات آمونیوم – دی تی پی آ و بی کربنات سدیم – دی تی پی آ و بی کربنات آمونیوم – دی تی پی آ به ترتیب **91/0، **85/0 و **82/0 بود. مقدار فسفر عصاره گیری شده با بی کربنات سدیم، دی تی پی آ – بی کربنات آمونیوم و دی تی پی آ – بی کربنات سدیم با pH، EC، درصد رس و آهک همبستگی منفی و معنی دار ولی با درصد ماده آلی مثبت و معنی دار داشت. همچنین در بین اشکال فسفر تنها دی و اکتا کلسیم فسفات و فسفر پیوندی با اکسیدهای آلومینیوم با فسفر استخراج شده با عصاره گیرهای مورد مطالعه در این تحقیق همبستگی معنی داری داشتند. به طور کلی توزیع اشکال مختلف فسفر در این خاک ها به صورت فسفر پیوندی با آپاتایت > اکسیدهای آلومینیوم > اکتا کلسیم فسفات > اکسیدهای آهن > دی کلسیم فسفات > فسفر محبوس در اکسیدهای آهن بود. با توجه به همبستگی معنی دار فسفر استخراج شده توسط عصاره گیرهای مورد بررسی در این تحقیق با بعضی از اشکال فسفر، به نظر می رسد بعضی از شکل های فسفر می توانند به شکل قابل استفاده گیاه درآیند.
واژه های کلیدی: عصاره گیرهای فسفر، عصاره گیری متوالی، شکل های فسفر معدنی
