لادن حیدری؛ حسین بیات؛ جواد حمزه ئی؛ تهمینه قیطاسی رنجبر؛ سمیه بهرامیان راغب؛ فاطمه مدینه خرمی
چکیده
علی‌رغم تأثیر قابل توجه قار‌چها و باکتری‌ها بر پایداری ساختمان خاک، تأثیر قارچ مایکوریزا گونه گلوموس موسهآ و باکتری ریزوبیوم بر ساختمان خاک، به‌ندرت مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مرحله گلخانهای و مزرعهای با کشت نخود اجرا شد. در شرایط مزرعه تیمارهای آزمایشی شامل قارچ ...
بیشتر
علی‌رغم تأثیر قابل توجه قار‌چها و باکتری‌ها بر پایداری ساختمان خاک، تأثیر قارچ مایکوریزا گونه گلوموس موسهآ و باکتری ریزوبیوم بر ساختمان خاک، به‌ندرت مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مرحله گلخانهای و مزرعهای با کشت نخود اجرا شد. در شرایط مزرعه تیمارهای آزمایشی شامل قارچ مایکوریزا گونه گلوموس موسهآ، باکتری ریزوبیوم، ترکیب تیمار اول و دوم (مایکوریزا-باکتری ریزوبیوم) و شاهد (بدون تلقیح) و در شرایط گلخانه علاوه بر چهار تیمار فوق تیمار ماده زمینه سترون شده قارچ مایکوریزا و تیمار بدون گیاه، تیمارهای آزمایشی بودند. مقدار کربن آلی و پایداری خاکدانهها در حالت تر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج گلخانهای نشان داد که تیمار مایکوریزا نسبت به تیمار شاهد و شاهد بدون گیاه باعث افزایش معنیدار میانگین وزنی قطر خاکدانهها (به‌ترتیب 6/51 و 1/189 درصد) شد. در شرایط گلخانه مقدار کربن آلی دارای همبستگی بالا با میانگین وزنی قطر خاکدانهها (53/0R2=) بود و تیمار حاوی مایکوریزا باعث افزایش کربن آلی از 73/0 درصد در شاهد بدون گیاه به 02/1 درصد شد. در شرایط گلخانه تیمارمایکوریزا باعث افزایش خاکدانه‌های درشت و کاهش خاکدانه‌های ریز شد. همچنین استفاده همزمان باکتری و قارچ تأثیر کمتری بر پایداری خاکدانهها نسبت به اثرات جداگانه آنها داشت، زیرا استفاده همزمان، تأثیری بر رشد گیاه نداشت. در شرایط مزرعه تیمارها تأثیر معنیداری بر سایر کلاس اندازه خاکدانهها نداشتند. نتایج نشان داد که همزیستی میکوریزی و باکتری ریزوبیوم به‌عنوان یک روش بیولوژیک و پایدار باعث ارتقای کیفیت ساختمان خاک شد.
