حسین عساکره؛ رضا خوشرفتار؛ فاطمه ستوده
چکیده
بارش و دبی دو عنصر هیدرولوژیکی غیر خطی و تغییرپذیر در مقیاس زمانی و مکانی هستند. یکی از روش های مطالعه و تحلیل توأم این دو فراسنج بررسی نوسانات آشکار و نهان آن هاست. تحلیل طیفی روشی کارآ و مفید برای آشکارسازی این نوسانات در سری های زمانی است. در پژوهش حاضر تلاش می‌شود با استفاده از روش تحلیل طیفی چرخه های موجود در سری های زمانی بارش و ...
بیشتر
بارش و دبی دو عنصر هیدرولوژیکی غیر خطی و تغییرپذیر در مقیاس زمانی و مکانی هستند. یکی از روش های مطالعه و تحلیل توأم این دو فراسنج بررسی نوسانات آشکار و نهان آن هاست. تحلیل طیفی روشی کارآ و مفید برای آشکارسازی این نوسانات در سری های زمانی است. در پژوهش حاضر تلاش می‌شود با استفاده از روش تحلیل طیفی چرخه های موجود در سری های زمانی بارش و دبی ایستگاه ماشین خانه (حوضه ابریز گرکانرود تالش) از مهر ماه 1354 تا شهریور 1386 در دو مقیاس زمانی سالانه و ماهانه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از اعمال رویه تحلیل طیفی به روی سری های زمانی دبی و بارش در سطح 95% اطمینان، حاکی از عدم وجود چرخه غیر سینوسی (روند) معنی دار است. چرخه های سینوسی معنی دار متنوعی در دو سری زمانی استخراج گردید. چرخه 4-2 ساله و 3/5 – 4 ساله بیش ترین تکرار را در دو سری زمانی دبی و بارش در مقیاس ماهانه و سالانه دارد. در مقیاس سالانه، چرخه 4/6 ساله و در مقیاس ماهانه چرخه های 4-2 ، 3/5 -4 ، 4/6، 8، 7/10 و 16 ساله استخراج گردید. بر اساس مطالعات انجام شده توسط بسیاری از پژوهشگران در سایر نقاط جهان، چرخه های مذکور هماهنگ با النینو نوسانات جنوبی (ENSO )، نوسانات اقیانوس اطلس شمالی ( NAO ) و نوسانات دوسالانه تروپسفری (QBO ) است.
