علوم خاک
فریدون نورقلی پور؛ مریم محمدی؛ حسین میرسید حسینی؛ رضا سلیمانی
چکیده
کلزا دارای بیشترین مساحت کشت از بین گیاهان زراعی دانه روغنی در ایران است. گوگرد چهارمین عنصر ضروری مورد نیاز گیاه کلزا بعد از نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. عنصر سلنیم به عنوان عنصر مفید برای گیاهان درنظر گرفته می شود. با توجه به شباهت سلنیوم به گوگرد، مسیرهای متابولیکی گوگرد به اشتراک گذاشته می‌شود، بنابراین انتظار می‌رود اثر سلنیوم ...
بیشتر
کلزا دارای بیشترین مساحت کشت از بین گیاهان زراعی دانه روغنی در ایران است. گوگرد چهارمین عنصر ضروری مورد نیاز گیاه کلزا بعد از نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. عنصر سلنیم به عنوان عنصر مفید برای گیاهان درنظر گرفته می شود. با توجه به شباهت سلنیوم به گوگرد، مسیرهای متابولیکی گوگرد به اشتراک گذاشته می‌شود، بنابراین انتظار می‌رود اثر سلنیوم بر رشد تا حد زیادی تحت اثر تغذیه با گوگرد قرار گیرد. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات شاخص‌های رشد اندام هوایی و دانه گیاه کلزا رقم دلگان با کاربرد گوگرد و سلنیوم اجرا شد. آزمایش در شرایط گلخانه، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کود گوگرد عنصری در دو سطح صفر و 20 میلیگرم بر کیلوگرم تلقیح شده با مایه تلقیح تیوباسیلوس، دو منبع کودی سلنیوم (سلنات و سلنیت سدیم) در سه سطح صفر، ۳۰ و60 میکروگرم سلنیوم بر کیلوگرم به صورت خاکی پیش از کشت بود. بر اساس نتایج، کاربرد گوگرد باعث افزایش معنیدار وزن خشک شاخساره و دانه کلزا نسبت به شرایط عدم کاربرد گوگرد شد (8/48 درصد افزایش در شاخساره و 3/51 درصد افزایش در دانه). میانگین غلظت گوگرد شاخساره بیشتر از غلظت گوگرد دانه بود (728/0 درصد در مقابل 243/0 درصد). کاربرد سلنیوم از منبع سلنات در مقایسه با سلنیت، باعث جذب بیشتر سلنیوم در اندام هوایی (918/2 در مقابل 36/2 میکروگرم در گلدان) و دانه کلزا (86/0 میکروگرم در گلدان در مقابل 8/0 میکرو گرم در گلدان) شد. بیشترین میزان عملکرد دانه کلزا با غلظت 86/19 میلی گرم بر کیلوگرم گوگرد و 0267/0 میلی گرم بر کیلوگرم سلنیوم در خاک به دست آمد.
آمنه جهاندیده؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور؛ رضا قربانی نصرآبادی
چکیده
فسفر در مقایسه با دیگر مواد مغذی ضروری، دارای تحرک و قابلیت دسترسی کمتر برای گیاهان است. اگر چه فسفر به اشکال آلی و غیر آلی در خاک‌ها فراوان است، اما اغلب عامل مهم یا حتی محدود کننده اصلی برای رشد گیاه است. در این پژوهش اثرات مصرف همزمان اسید هیومیک و کود فسفر و روشهای کاربرد آن بر صفات فیزیولوژیک و فراهمی فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا ...
بیشتر
فسفر در مقایسه با دیگر مواد مغذی ضروری، دارای تحرک و قابلیت دسترسی کمتر برای گیاهان است. اگر چه فسفر به اشکال آلی و غیر آلی در خاک‌ها فراوان است، اما اغلب عامل مهم یا حتی محدود کننده اصلی برای رشد گیاه است. در این پژوهش اثرات مصرف همزمان اسید هیومیک و کود فسفر و روشهای کاربرد آن بر صفات فیزیولوژیک و فراهمی فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا 50) مورد بررسی قرار گرفت، بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار بهصورت گلدانی به اجرا درآمد. تیمارهای شامل فسفر در سه سطح (0، 50 و 100 میلیگرم کود سوپرفسفات تریپل بر کیلوگرم خاک)، اسید هیومیک در سه سطح (0، 5/0 و 1 گرم بر کیلوگرم خاک) و روشهای کاربرد همزمان اسید هیومیک و فسفر بود. اثرات متقابل اسید هیومیک و فسفر و روشهای کاربرد آن بر تمام صفات اندازهگیری شده در سطح یک درصد معنیدار شد. نتایج اثرات متقابل سهجانبه سطوح اسید هیومیک، سطوح فسفر و روشهای کاربرد نشان داد که بیشترین مقادیر در انواع کلروفیل (a، b و ab) و کارتنوئید در تیمار کودی 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر و سطح 1 گرم بر کیلوگرم مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بهدست آمد. بیشترین مقدار غلظت فسفر اندام هوایی با میانگین 30/0 درصد در تیمار یک گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک همراه با آب آبیاری با سطح 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر مشاهده شد هر چند با تیمار 5/0 گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک همراه با آب آبیاری از لحاظ آماری اختلاف نداشت. بیشترین مقدار فسفر عصارهگیری شده به روش اولسن با میانگین 16/41 میلیگرم بر کیلوگرم و روش سلطانپور و شواب با میانگین 24/5 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 100 میلیگرم برکیلوگرم فسفر و مصرف خاکی یک گرم بر کیلوگرم اسید هیومیک بود. همچنین همبستگی بالا و معنیداری بین فسفر عصارهگیری شده به روش اولسن و سلطانپور و شواب با صفات مورد مطالعه مشاهده شد. بهنظر میرسد که استفاده از فسفر همراه با اسید هیومیک، بیشتر از کاربرد فسفر به‌تنهایی، میتواند باعث افزایش فسفر قابلدسترس در خاک و نیز غلظت فسفر در گیاه کلزا (هایولا 50) شود.
حمید زارع ابیانه؛ فرزانه حیدری؛ غلامرضا حیدری؛ مهدی جوزی
چکیده
در این پژوهش گلدانی، اثر سه سطح صفر (A0)، سه (A1) و پنج گرم (A2) سوپرجاذب اکوازورب در هر کیلوگرم خاک، سه سطح 70 (W1)، 85 (W2) و 100 (W3) درصد نیاز آبیاری و دو سطح 75 (F1) و 100 (F2) درصد نیاز کود نیتروژنی بر برخی صفات گیاه فلفل دلمه بررسی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 18 تیمار و سه تکرار انجام یافت. نتایج بیان‌گر معنیداری ...
بیشتر
در این پژوهش گلدانی، اثر سه سطح صفر (A0)، سه (A1) و پنج گرم (A2) سوپرجاذب اکوازورب در هر کیلوگرم خاک، سه سطح 70 (W1)، 85 (W2) و 100 (W3) درصد نیاز آبیاری و دو سطح 75 (F1) و 100 (F2) درصد نیاز کود نیتروژنی بر برخی صفات گیاه فلفل دلمه بررسی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 18 تیمار و سه تکرار انجام یافت. نتایج بیان‌گر معنیداری اثر تیمارهای سوپرجاذب و آبیاری بر تمامی مولفه‌ها به‌جز قطر ساقه بود. در بین تیمارهای سوپرجاذب، بیشترین مقادیر عملکرد میوه با 2/666 گرم و بهره‌وری آب 36/12 کیلوگرم بر مترمکعب در تیمار A2 بهدست آمد. در بین تیمارهای آبیاری نیز بیشترین مقادیر عملکردهای ذکر شده به‌ترتیب با 81/621 گرم در تیمار W3 و 57/10 کیلوگرم بر مترمکعب در تیمار W1 بهدست آمد. اثر تیمارهای کودی نیز بر وزن اندام هوایی، ریشه و عملکرد میوه معنیدار شد. بیشترین عملکرد میوه به مقدار 70/638 گرم در تیمار F2 بهدست آمد. اثر متقابل دو متغیر آب با سوپرجاذب نیز با تاثیر بر مولفه‌های وزن تر و خشک اندام هوایی و زیرزمینی و بر عملکرد و بهره‌وری آب، سبب حصول بیشترین مقادیر عملکرد میوه (65/916 گرم) و بهره‌وری (55/14 کیلوگرم بر مترمکعب) در تیمار A2W3 شد. اثرات متقابل سوپرجاذب و کود نشان دادکه بیشترین مقدار عملکرد و بهره‌وری آب معادل 51/670 گرم و 44/12 کیلوگرم بر مترمکعب در تیمار A2F2 بهدست آمد. اثرات متقابل آب و کود نیز نشان دادکه بیشترین مقدار عملکرد و بهره‌وری آب معادل 59/625 گرم در تیمار W3F2 و 32/12 کیلوگرم بر مترمکعب در تیمار W1F2 بهدست آمد. اثر متقابل سه متغیر سوپرجاذب، آب و کود بر کلیه صفات مورد بررسی غیرمعنی‌دار شد.
