شهاب احمدی دوآبی؛ مجید افیونی؛ مهین کرمی
چکیده
گرد و غبار یک منبع مهم فلزات سنگین بهویژه در محیط زیست شهری است. فلزات سنگین با اتصال به ذرات گرد و غبار میتوانند در مقیاس وسیعی منتشر شوند. هدف از این مطالعه، بررسی غلظت برخی فلزات سنگین و وضعیت سطوح آلودگی آنها در گرد و غبار استان کرمانشاه با استفاده از شاخصهای مختلف آلودگی بود. جهت انجام این مطالعه تعداد 49 نمونه گرد و غبار از ...
بیشتر
گرد و غبار یک منبع مهم فلزات سنگین بهویژه در محیط زیست شهری است. فلزات سنگین با اتصال به ذرات گرد و غبار میتوانند در مقیاس وسیعی منتشر شوند. هدف از این مطالعه، بررسی غلظت برخی فلزات سنگین و وضعیت سطوح آلودگی آنها در گرد و غبار استان کرمانشاه با استفاده از شاخصهای مختلف آلودگی بود. جهت انجام این مطالعه تعداد 49 نمونه گرد و غبار از شهرستانهای کرمانشاه، سنقر، گیلانغرب، قصرشیرین، صحنه، سرپلذهاب، کنگاور، پاوه و جوانرود طی فصل تابستان 1392 جمعآوری شد. غلظت کل فلزات Zn، Cu، Ni، Cr، Mn و Fe در نمونههای گرد و غبار اندازهگیری شد. میانگین غلظت Zn، Cu، Ni، Cr، Mn و Fe به ترتیب 238، 47، 124، 74، 495 و 28704 (mg kg−1) بهدست آمد. از شاخصهای زمینانباشتگی، فاکتور غنیشدگی، شاخص آلودگی و شاخص جامع آلودگی جهت تعیین میزان آلودگی نمونههای گرد و غبار استفاده گردید. نتایج مطالعه نشان داد که غلظت فلزات در گرد و غبار بهجز برای آهن و منگنز در مقایسه با مقدار زمینه خاکهای جهان بالاتر است که نشان از منشأ انسانی این فلزات دارد. شاخص زمینانباشتگی، فاکتور غنیشدگی و شاخص آلودگی محاسبه شده برای همه عناصر مورد مطالعه به صورت Ni> Zn> Cu> Cr> Mn> Fe میباشد. میزان شاخص زمینانباشتگی، فاکتور غنیشدگی و شاخص آلودگی در گرد و غبار برای نیکل، روی و مس (بهویژه نیکل) و به میزان کمتری کروم، نشان از آلودگی این فلزات دارد که احتمالاً از ترافیک و فعالیتهای صنعتی سرچشمه گرفتهاند. همچنین میزان پایین این شاخصهای ارزیابی آلودگی برای منگنز و آهن، نشان از عدم آلودگی گرد و غبار به این عناصر دارد. نتایج ارزیابی شاخص جامع آلودگی، آلودگی شدید گرد و غبار توسط فلزات سنگین را نشان میدهد. با توجه به نتایج این مطالعه، شناسایی و کنترل منابع آلایندههایی چون فلزات سنگین در گرد و غبار به منظور پیشگیری از آلودگی ناشی از آنها نیازمند توجه بیشتر میباشد.
